بخشی از مقاله
مهندسی نقشه جهان هستی،آغاز و پایان خلقت در اندیشه توحیدی
چکیده
اگر حس بینائی نداشتیم ، دنیا چگونه بود؟ اگر یک حس قویتر دیگری داشتیم ، دنیا چگونه بود؟ نقشه جهان هستی چگونه است؟ آغاز و پایانش کجاست؟ موجودات ماوراء ماده در کجای این عالم هستی قرار دارند؟ فیزیکدانان ، علوم تجربی ، مکاتیب، فلاسفه و ادیان در مورد این نقشه چه طرحی دارند؟ وضعیت دنیای فیزیک نیوتن، میکرو فیزیک ذره ای و ماکرو فیزیک و دنیای های موازی ، جهان را چگونه ترسیم می کنند؟. پلان جهان هستی ماده و غیر ماده از ابتداء تا انتها در مرام اندیشه اسلامی چگونه است؟ مبداء خلقت، خداست و پایانش نیز اوست. بین غیب مطلق تا عالم حسّ ماده چه موجوداتی است؟موجودات غیر مادّی در اندیشه ادیان توحیدی تمام زوایای عالم هستی را بعنوان واسطه اخذ
فیوضات الهیه و باز تابش آن به سایر ساکنان ملکوت و جبروت و عالم ماده قرار گرفته اند تحت عنوان فرشتگان ، امشاسپندان و ... در مکاتیب توحیدی . تجلی حق تعالی، و مراتب ظهورات او، موجودات میانی با نامگذاریهای متفاوت در گویشها به عنوان حقیقت محمدی ، لوگوس ، کترا ، دیهیم ، و .... سپس مراتب تظاهرات این حقیقت در پرده های سوم چهارم، تا آخر و معیت حقیقت متعالی و موجودات متعالی بعد از خداوند با تمام موجودات و معیت آنها از آغاز تا پایان در سیر وجودی و معادی موجودات حضور داشته و فرایند معادی آنها تا لقاء االله و فنا در مبداء خودشان از مباحث این نوشتار است. در نقشه مخروط هستی تمام جایگاهها با موجودات خاص خود ، رصد و ترسیم شده است از آغاز ظهور عالم هستی یعنی ساکنان عالم جبروت و ملکوت تا متا میکرو فیزیک ذره ای و کوانتمی طبیعت .
واژگان کلیدی: مخروط ، هستی، حقیقت محمدیه ، فرشتگان، مبداء، معاد
1
مقدمه
بسم االله الرحمن الرحیم
ما اشهدتهم خلق السموات و الارض و لا خلق انفسهم
بشر پیوسته در سیر تاریخی خود همیشه در جستجوی یافتن مبداء خلقت خود و کائنات بوده و هست و به دنبال یافتن پاسخی صحیح براین پرسش فطری بوده است . توجه به آغاز خلقت و کنجکاوی و یا ترس و وحشت و دهشت او از پایان خلقت ، در نهاد او ، نگرانی دائمی انسان می باشد . در حالیکه حق تعالی او را شاهد خلقت خویش و جهان ننموده است به حکم آیه ما لخلق السموات والارض اکبر من خلق الناس است و رسیدن به پاسخ کامل و اکمل، امکان پذیر نیست زیرا در لحظه
اولین خلقت و به عبارت دقیق اولین تجلی ذات هو در راستای ظهور و خروج از کمون غیب الغیوب، کنت کنزاً مخفیّاً (فیض کاشانی(1386 غیر از حق مطلق ، چیزی نبوده است. به حکم : کان االله و لم یکن معه شیءٌ.
بر کسی پوشیده نیست که خبرگیری و آگاهی انسانها از آغاز تا پایان آفرینش با توجه به اسرار و عجایب، دهشت و وحشت از پدیده های نامأنوس، و در سایه ابهام راز گونه بودن و بودن فرایند ظهور، سیر و حرکت نهائی عالم هستی بویژه جهان طبیعت، الزاماً انسان را در یک تفکر متافیزیکی و حیطه غیر ماندی کشانده و صاحب اندیشه های فلسفی گشته است . در این میان، جهل ، نگرانی، وصول به آرامش، سوء استفاده ، و عوامل دیگری موجب گشته تا پاسخ گویان سوالات و مجهولات جهان شناختی انسانها ، دستاویز مکاتیب غلط، انحرافی شده است و تنها راه و مسیر رسیدن به پاسخهای حقیقی، فقط در پیامهای
وحیانی انبیاء و اولیاء االله که هم از جهت اخذ پیام از منظر اعلا و هم مقوله های شهودی و ارتباط با عالم خارج از خود و طبیعت و ارتباط با ساکنان عوالم وجودی ملکوت و جبروت و بهره مندی از حقایق اسماء االله به عنوان منبع اطمینان بخش، راهگشا و هدایتگر در زندگی طبیعی بویژه عوالم پس از مرگ معرفی گردد. یعنی اندیشه های ناب توحیدی بالاخص محمدّی.
به عبارت دیگر اینکه بشر پیوسته در سیر تاریخی خود به طور فطری همیشه در جستجوی یافتن مبداء خلقت خود و کائنات بوده و هست . قرآن محمدی(ص) که لا رطب و لایابس الا فی کتاب مبین ، پرده از این راز برداشته و همگان را دعوت به
رؤیت آغاز و پایان آفرینش نموده است. اولم یروا کیف یبداء االله الخلق ثمّ یعیده .
روش کار: موضوع بر اساس آیه انا الله و انا الیه راجعون یعنی من االله تا الی االله سیر نزول و صعود و به عبارتی قوس نزول از مبداء تا قوس صعودی معادی را با ملاحظه مشارکت ملائکه و ساکنان جبروت و ملکوت به عنوان مدبرات امر مورد بررسی قرار می گیرد و در این میان عوالم اسماء االله ، جبروت و ملکوت در سیر نزول قبل از طبیعت و در سیر صعود بعد از دنیا تا قیامت بحث شده است. معیت خلیفه االله در حدیث الحجه قبل الخلق و مع الخلق و بعد الخلق از آغاز تا پایان مخلوقات بیان گردید.
علاوه بر اثبات حضور و معیت حق تعالی ، حقیقت محمدیّه و ملائکه در طبیعت بویژه ارگانیسم طبیعی موجودات ذی شعور و دارای حیات زیستی ، این موضوع معیت نیز در صنعت، بیومکانیک و نانوتکنولوژی ، مورد توجه قرار گرفته است.
ضرورت
آیه اولم یروا کیف یبداء االله الخلق ثمّ یعیده رویت فرایند آغاز و پایان خلقت را حق تعالی در قرآن مجید از ضروریات و مطالبات دانسته و این امر امکان ندارد مگر ورود به ملکوت و نظاره بر ساکنان آن و کیفیت تدبیر امر. او لم ینظروا فی ملکوت السموات و الارض و ما خلق االله من شیء. حق تعالی ، اراده و قدرت خویش را در گستره عوالم وجودی ، خود را در نفوس نورانی و مجردات تا طبیعت و صنعت و تکنولوژی ، ظاهر نموده است. یا من کل شیء موجود به. رویت ملکوت و آغاز و پایان خلقت یعنی مبداء و معاد، ضرورت خروج از فضا زمان مکان و جهان های موازی و رسیدن به سدره المنتهی را می طلبد. این امر برای غیر انبیاء نیز مقدور می باشد البته به شرط فرّغ قلبک عن ما سواه ، خروجز احواس پنجگانه و تبتل الیه تبتیلاً و
گرنه این درخواست خداوند به عنوان مطالبه از عموم مومنین ، دور از حکمت و رافت و عدالت خواهد بود چرا که خدا چیزی
2
را بخواهد و می داند که وصول به آن امکان پذیر نیست !. در این نگرش به طبیعت و ملکوت و جبروت ، ظهور و شهود او از بدیهیات خواهد بود به برکت: یا شاهد کل مشهود.
عناوین موضوع
-1 ترسیم نقشه جهان هستی، یعنی ارائه طرح و پلان مهندسی ظهور کائنات از ذات غیب الغیوب مطلق الهیه . -2 تبیین نزله اخری ظهورات حق تعالی ، ظهور ذات در ذات و ظهور ذات در مرتبه نزولی -3 ظاهر شدن اول ما خلق االله و وجه تسمیه و نامگذاری این حقیقت با عناوین مختلف -4 مبداء و آغازگر خلقت نفوس توسط نفس کلی جبرئیل یا عقل فعال و مراتب عقول نزولی -5 موجودات ماوراء ماده نوری فرشتگان مفرب، کبری، کلیه ، جزئیه
-6 ظهور عوالم وجودی جبروت اعلی ، ملکوت ، ناسوت از حقایق اسماء االله مرتبط با عالم لاهوت . -7 اشارتی مختصر به اندیشه ادیان و مکاتیب توحیدی و دینی به تفسیر و اسامی این واسطه ها -8 جایگاه جبروت و ملکوت قبل از دنیا و بعد از دنیا.
-9 عوالم وجودی مانند لیوان تاشو ، تودرتوی هم هستند نه در عرض هم.
-10 ارائه نقشه مخروط هستی و نمای تفصیلی و تکمیلی و مشروح مهندسی خلقت -11 تبیین معیت حق تعالی، حقیقت محمدیه و علویه ، جبرئیل، ملائکه مقرب و کبری با تمام موجودات -12 ماده المواد، آغاز جهان ماده و اولین موجود، وحدت وجود در فیزیک -13 کن فیکون در تفسیر عرفانی، کلامی و فیزیک
-14 تبیین مسیر و نقشه سیر نهائی و صعودی و معادی موجودات و بیان کیفیت لقاء موجودات الی لقاء االله روش تحقیق، جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری، ابزارهای پژوهش (چگونگی بررسی روایی و پایایی ابزارها) و روشهای تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته میشود (مقالات غیر پژوهشی از این چارچوب مستثنی هستند).
شرح موضوع :
نقطه صفر خلقت مقام عما : ملاحظه وضعیت عالم هستی قبل از خلقت مخلوقات در حدیث توسط حضرت رسول اکرم (ص) به عنوان عما ،
توصیف شده است. سئل عن رسول االله : این کان ربنا قبل ان یخلق الخلق؟ قال(ص) : کان فی عما . مقام عما یعنی کان االله و لم یکن معه شیءٌ یعنی نقطه صفر خلقت . که غیر از او هیچ چیزی نبوده است.
سئل عن رسول االله : این کان ربنا قبل ان یخلق الخلق؟ قال(ص) : کان فی عما
ص 29 متن عربی شرح مصباح الهدایه حضرت نایب الامام سید روح االله خمینی (ره) مقام عما یعنی کان االله و لم یکن معه شیءٌ یعنی نقطه صفر خلقت . که غیر از او هیچ چیزی نبود.
آغاز آفــرینـش : ( قوسنزولِ ن و القلم و مایسطرون)
الف –ذات درمرتبه غیب الغیوب ؛ غیب مطلق در جلوه کانااللهُو لم یکن معهشیءٌ:
ادراک غیب مطلق برای هیچ احدی ، مقدور نیست به حکم یا من لا یعلم کیف هوالاّ هو . چون قبل از وصول به جایگاه در اثر پرتو جلالالهیّه،محو و فانی میگردد . زیرا کبریائی وعزّتعزیز ، مجال بروز غیر نگذاشته و غیری ، موجود نیست تا به او
3
بپردازد. در غیرت غیور مطلقش ، جمال او ، بی حجاب ، معلوم و مشهود نشود . جلال او ، صورتعیّناتاسماء است که موجب ستر و حجابی بر ذات هو است. ذات هو از مقام احدیت و واحدیت با تجلی وتعینّیدیگر، اسم ذات، االله را متجلی ساخت. قبل از آغاز هر آغازی فقط وحدت او بوده و دیگر هیچ . در این وحدت وجود حقیقی، تمام شئونات و اسماء و انوار و حتی علمش نیز در ذات ، مندک بود و فقط در آن مقام وجود مطلق اوست .
ب- تجلی ذات هو در اسم االله الاعظم و تجلی االله در کسوت اسماء الحسنی اراده: هو مبنی بر فیاضیّت و نمودار شدن کمال و جمالش ، نشانگر فوران فیض وجود اوست تا فعل فائض به فَیَضان مبدّل شود. حجاب استتار، از خفا و کمون و غیب مطلق ، فرو افتد و کشفی از ذات حاصل گردد با تجلی از ذات برذات به مرتبه اسم االله الاعظم سپس به مرتبه امّهات اسماء و اسماء کلیه و تا اسماء جزئیه و ظهور صفات هویِّاتشان و مظاهرشان. تا موجودات مادّی عنصری و کهکشانها ، از علم هو ، خروج ظاهری شهودی گردند تا با چشم مادّی قابل عیان شوند . اسم مرید از ذات هو نمودار شد. بوسیله ذات هو با زیبایی کامل ، جلوه گریها نمود و با تجلی خود بر ماهیات موجودات در حضرت علمی، هم وجود بخشید چون جواد است و
موجِــد . و هم ماهیت بخشید چون او مُـصَـوّر است. هو االله الخالق الباریء المصور.
حق تعالی، مصدر و صمد کل کائناتومامن: شیءٍ الاّ عندنا خزائنه و ما ننزله الاّ بقدرٍ معلوم . حقایق اشیاء با لحاظ تجردشان با تمام تعینات در مرتبه وجه االله در نزد حق تعالی می باشند در مقام قرآن و همینطور شیئیّت اشیاء بدون لحاظ مادیّتشان با تمام تفاصیلشان در نزد حق تعالی هستندر مرتبهد تفصیل و در مقام فرقان. شیئیّت اشیاء با تمام تنوع و تدرّج و تفاوتها مورد شهود و توجه حق تعالی قرار دارد . این حقایق جهت نیل به مرتبه نازله خود، به تدریج . به اندازه و معیّن ، از عالم ملکوت و جبروت پائین آمده و نزول یافته تا اینکه در عالم ناسوت در جلوه جوهر جسمانی و ماده المواد و عنصر مادی ،
متظاهر می گردند.
عدم تحمل مادّه در قبول تجلیّات کامله الهیّه : قل االله خالق کل شیء...آیه 16 سوره رعد. انحصار خالقیت از برای خداوند اثبات می شود ولی براساس آیه لو انزلنا هذا القران علی جبل لرأیته خاشعاً متصدعاً من خشیه االله در آیه 21 سوره حشر و آیه 143سوره اعراف ولکن انظر الی الجبل فان استقر مکانه فسوف ترانی فلما تجلی ربه للجبل جعله دکاَ و خرّ موسی صعقاً نشان
از عدم تحمل تجلیات الهیّه می باشد.
ضرورت وجود واسطه های خلقت : لذا حق تعالی با تمام ذات کامله و مطلقش رد مادّه ، قرار نمی گیرد و برای رسیدن فیض الهی به مخلوقات بویژه ماده ، باید واسطه های اخذ فیض به عنوان گیرنده انوار و باز تاباننده و انعکاس دهندگان تجلیات
ربّانی باید باشند مانند ترانسهای کاهنده در ایصال ولتاژ کم به یک آرمیچر و فلسفه وجودی آدابتورها .
این واسطه ها به ترتیب براساس جایگاه خود عبارتند از:
حقیقت-1 محمدیه طبق حدیث اول ما خلق االله نوری و خُلق جمیعُ الخلائقِ من روحی .
-2 سپس روح اعظم که بالاتر از جبرئیل است طبق فرمایش امام صادق در تفسیر آیه تنزل الملائکه و الروح در لیله القدر. -3 چهار ملائکه مقرب که افضل آنها حضرت جبریل است به عنوان عقل فعال و نفس کلی .
-4 ملائکه کلیه که تحت امر ملائکه مقرب است طبق دعای ام داود : و صل علی عزرائل و الاعوان و الانصار. و بعد از آن ملائکه جزئیه طبق آیه 11 سوره رعد له معقبات من بین یدیه و من خلفه یحفظونه من امر االله و آیه 5 سوره نازعات ...
فالمدبرات امراً.
5جوهر- مادّه یا هیولا ( مادّه المواد) در جایگاه واحد بسیط الاشیاء کل شیء و سپس بروز کثرات در عالم طبیعت
فلا ضد فی ملکوت سلطانه .... و لاندّ فی جبروت شأنه از دعای ماه رجب صادره از ناحیه مقدسه
4
نمائی از مراتب نزولی سیرظهور مخلوقات از هواالله العلی العظیم تا طبیعت مادّه :
هُـوَ
غیبُ الغیُوب
حَیﱡ القیﱡوم علم، قدرت، اراده (علیم، قدیر، مُرید )
بسم االله الرحمنُ الرحیم
ظهور مخلوقات در جایگاه انا الله
احدِیﱠت ( حقیقـت محمّـِدی ) واحدیّت
(قاب قَوسَین اَو اَدنی)
ازل (مبداء) اول ابد (معاد) آخر
آغاز سیر نزولی خلقت اِنّا لِلّهِ و انا اِلیهِ راجِعون پایان سیر صعودی خلقت
عینِ ثابتـه محمّدیّه ( نورعقل و روح محمّدی )
روح ِ اَعظَــم
اسماء و صفـات کلّیّـهیّـهال ( جبـروت الهیّه – عرش سبحانی )
(روح الاَمین ) جبرائیل ( نفس کلّیعقل– کلّ) و ملائکه مقرب و ارواح طیّـه
از مبداء ؛ تداوم سیر نزولی خلقت تداوم سیر صعودی خلقت تا معاد
(در مسیر مبداء و نزولی )عالَم قضاء و قَدَر الهیّه - مفاتیح الغیب - قیامت کُـبـری ( درمسیر صعودی و معاد)
اُمﱡ الکتـاب لوح محفوظ عالَـم امــر
نفوس ملائکه کبری
قَدَر ربّانیملکوت– عُلیا ( عِلوی) – نفوس ملائکه اعلی - لوح محو و اثبات
.......................................بُـعـدِمانز ......................................
خیال– مُجرّدملکوت- سُفلا (سِفلی)
قیامت صُغــری - مــرگ - جدائی همه نفوس از طبیعت
..............................................................................................
عالَم مُــلک (کُرسی) عالَم طَـبع
کهکشانها آسمانها و زمین و ساکنان آنها ( جماد، نبات، حیوان، ذی شعور دیگر) طبیعت انسان ؛ ظاهرجنس از خاک، پَست تر از آتش ولی با ملکوتِ اشرف از آن عالَم ناسوت موادّ مادّه ، عُنصُریّه ، هیـولا ، عالَم حسّ ////////// اظهر الظواهر
اَظلَم ناسوتعالَم- جــنّظاهر؛ جنس از آتـش ِ لطیف تر از خاک و درملکوت، کمتر و پَست از خاک انتهای سیر نزولی خلقت از مبداء آغاز سیر صعودی خلقت بسوی معاد
تمام مخلوقات در جایگاه لقاء االله – الیه راجعون
حضور مع الحق موجودات در آغاز تا پایان :
علم الهی در مراتب ظهور اولیه ؛ علم اجمالی بوده و در سریان و جریان ظهور علم حق تعالی بصورت تفصیلی در جلوه اعیان ثابته اشیاء ظاهر می شود. در مقام اسم االله، نقشه کائنات بوده قبل از اینکه حقیقت محمدیه و لوح محفوظ و ام الکتاب ظاهر شوند. و این مفهوم کل جمیع لدینا محضرون می باشد در آیه 23و در سیر صعودی قوس صعود معادی ، مجدداً تمام کائنات الیه راجعون و الی االله تصیرالامور می شوند به حکم آیه- فاذا هم جمیع لدینا محضرون 53 سوره یس. همه چیز، فقط جلوه متنوع اوست. با تفاصیلشان در مرتبه علمی در محضر حق تعالی هستند در مقام جمع الجمع .
این حضور مع الحق ، هم در مبداء قبل از ظهورات و بروزات مادیّه است و هم حضور معادی در سیر صعودی است که کل شی ءٍ یرجع الیه می باشند. این حضور حقیقت اشیاء تمام کائنات در تمام دوران در مبداء خود ، سیر نزولی یافته و پس از بروز در عوالم لاهوتی، جبروتیک وتیمل ، وارد عالم مُلک و طبیعت شده و سپس بعد از نمایان شدن جلوه های مادیّشان ، مجدداً سیر معادی خود را از طبیعت به ملکوت و جبروت و سرانجام در مقصدشان ( الیه راجعون) به مبداء خود که انّا الله و مِن االله بوده رجوع کرده و به ذات او مراجعت می نمایند. هر موجودی، الِمع است به ظرفیت وجودی خود و ارتباطش با خالقش که بقای وجود از او بطلبند و تمنای نیاز از رزّاق مطلق برای تدوام وجود و کمالشان ، براساس خط ربط با خالق که این ربط را مفاتح
الغیب لایعلمها الاّ هو می باشند.
بحقیقت- محمّـدیّـه
اشراق تنزّلی تجلیّات الهیّه فراینددر اولین تجلی حق تعالی برای ظهور و ایجاد اول ما خلَقَ .
فیض ذات هو در مقام احدیت با . احدیت و با معیت اسم احدا با جلوه باسط، منبسط گردیده با صفت فیّاض ، کثرت اسماء، نمودار شدند. واحدیت از دریچه حقیقت محمدی ، احکام اسماء وصفاتش را در ساکنان عوالم وجودی در وجودیشان؛ ظاهر نمود ظهور اول ما خلقماخلَقَاالله، االلهُ خلقاً افضل منّی مصباح الهدایه امام خمینی که اساس آن فرمایش حضرت مصطفی(ص) که: انا اول من یتجلی له الرباول-ما خلق االله نوری ثم خُلق جمیعُ الخلائقِ من روحی اولین ظرف و ظاهر کننده اسم رحمن بین حدیتا و واحدیت ، قرار گرفته و آن تمثل اعلی به نام مثل اعلی، حقیقت محمدی است. اسراری در فتمثل لها بشراً سویّاً وجود دارد که شهید مطهری با وسواس و دقت تمام آنرا تأئید و تبیین نموده اند.. این موضوع نیز در مبحث شناسائی واقعی کجاست؛ به مُثُل افلاطونی معروف است . حدیث ان فی العرش تمثال جمیع ما خلق االله -و حتی انّ فی کل سماء ابن عباس مثلی(فیض کاشانی)یک بحث بسیار جالب و پُرشکوه در راستای دنیاهای موازی و بهشت آدم از بهشتهای دنیا ، را قابل طرح می گرداند . حق تعالی نیز در تمثل عالی و اعلای خود در جلوه حقیقت محمدیه ظاهر شد یا من له المثل الاعلی. سپس در ائمه معصومین آل محمد(ع) متمثل شد به مثل اعلی. السلام علی ائمه الهدی ورثه الانبیاء و المثلی الاعلی(زیارت جامعه قمی . ( 1383 مصطفی (ص) در شکوه معراجیه اش به تولّدگاه خود رسیده و با جسم عنصری خود ، عالیترین و کاملترین مرتبه صعود و عروج واعلی بودن تمثل حق تعالی را اثبات ، و به نمایش گذاشت وکسی را در این دنیا ، یارای وصول به این مقام نیست حتی حضرت ابراهیم که لقد اصطفیناه فی الدنیا و انه فی الاخره لمن الصالحینخواهد بود به شفاعت احمدیّه (ص). در اکمال این موضوع توجه به حدیث : خالی از لطف نیست. موضوع دیگر تمثل اراواح متعالی طیبه قبل از دنیا و بعد از ارتحال و تمثل حضرت فاطمه زهرا(س) حدود پنج هزار سال قبل از میلادش در معبد آناهیتا تخت سلیمان تکاب آذربایجان غربی(سید کماری)و تمثل دوباره آن حضرت بعد از هزار و سیصد سال بعد از شهادتش درمنطقه فاطیما اسپانیا(حسن یوسفیان (1390 بایدرمز گشائی گردد. ادراک کیفیت تمثل ارواح فتمثل لها بشراً سویاً جبرئیل (ع)در برابر مریم(س) و فرشتگان در ضیف ابراهیم(ع) موضوع درک
تمثل حق تعالی در خانه فاطمه برای رسول االله (ص) را تسهیل می نماید.
تنوع ظهورات درنامگذاری حقیقت محمّدی بعد از تجلی ذات در ذات ، تجلی حق تعالی در مرتبه اسم االله الاعظم و سپس بررسی جایگاه صادر اول یا اول ما خلق االله که نور محمدی(ص) است. همان جایگاهی که در معراج به آن واصل شده و مقام قاب قوسین اَو ادنی می باشد. آفرینش سایر مخلوقات که پرتو و ظهورات نور محمدی است. این جایگاه به تناسب نوع