بخشی از مقاله
چکیده
صادرات فولاد یکی از شاخصهای مهم پایداری صنعت فولاد به شمار میآید. کشور چین، ژاپن و کره جنوبی 3 کشور پیشتاز صادر کنندگان فولاد جهان هستند. از طرف دیگر 3 کشور اصلی وارد کننده فولاد جهان نیز آمریکا، آلمان و کره جنوبی هستند. حجم تجارت فولاد جهان در سال 2015 بالغ بر 463 میلیون تن برآورد شدهاست. سهم محصولات فولادی تخت و طویل در صادرات فولاد جهان به ترتیب 49 و % 28 بودهاست. ارزش صادرات و واردات فولاد چین به ترتیب 58 و 13/8 میلیارد دلار ثبت شدهاست. واردات و صادرات محصولات فولادی کره جنوبی به ترتیب 21/5 و 30/9 میلیون تن بوده، در حالیکه برای واردات و صادرات فولاد به ترتیب 31/2 و 21/7 میلیارد دلار درآمد و پرداخت داشته است. سه کشور شاخص صادرکننده محصولات فولادی چین، ژاپن و کره جنوبی واردکننده سنگ آهن مورد نیاز خویش هستند.
کلمات کلیدی: محصولات فولادی، صادرات، واردات، خالص وتجارت.
مقدمه
بعد از صنعت نفت و گاز، صنعت فولاد پر حجمترین رشته تجارت جهان را تشکیل میدهد. در سال گذشته حجم صادرات فولاد دنیا بالغ بر500 میلیارد دلار برآورد شدهاست. صادرات فولاد یکی از شاخصهای مهم پایداری صنعت فولاد به شمار میآید. در سال 2015 حجم صادرات فولاد جهان از نظر وزنی 456/1 میلیون تن به ثبت رسیده است. در سال قبل بیشترین صادرات و صادرات خالص فولاد را کشور چین به ترتیب به میزان 110 و 97 میلیون تن انجام دادهاست. از طرف دیگر بیشترین واردت و واردات خالص فولاد را آمریکا به ترتیب به میزان 35/3 و 25/33 میلیون تن انجام دادهاست. از نظر مبلغی نیز صادرات و صادرات خالص فولاد چین به ترتیب به میزان 58 و 44/2 میلیارد دلار بودهاست. واردت و واردات خالص فولاد آمریکا به ترتیب به میزان 30/4 و 25/8 میلیارد دلار محاسبه شدهاست.
کشور ویتنام تایلند به ترتیب با 14/9 و 13/4 میلیون تن واردات خالص فولاد در ردههای دوم و سوم جهان قرار گرفتهاند. کشور ژاپن و روسیه به ترتیب با 34/9 و 25/3 میلیون تن صادرات خالص در ردههای دوم و سوم دنیا ایستادهاند .[1] در جدول 1 ردهبندی صادرات و واردات خالص محصولات فولادی کشورهای مختلف جهان نشان داده شدهاست. سهم محصولات تخت و طویل در صادرات فولاد جهان به ترتیب 48 24 درصد بودهاست. سهم نیمه محولات، لوله و توئب و ضد زنگ نیر به ترتیب 13، 8 و 4 درصد برآورد شدهاست. میزان واردات و صادرات فولاد کشور ترکیه در سال قبل به ترتیب 19/063 و 16/758 میلیون تن بودهاست.
مبالغ واردات و صادرات محصولات فولادی ترکیه در سال 2015 نیز به ترتیب 12/32و 11/752 میلیارد دلار گزارش شدهاست. در شکل 1 روند مبالغ واردات و صادرات فولاد ترکیه به نمایش در آمدهاست .[2] در سال قبل کشور هند بعنوان سومین کشور تولید کننده فولاد جهان، 12/69 میلیون تن فولاد وارد 4/13 - میلیون تن آن از چین - و 3/8 میلیون تن فولاد صادر کردهاست. در جدول 2 صادر و واردکنندگان پیشتاز محصولات فولادی جهان در سال 2015 ارائه گردیدهاست .[1]
صادرات و واردات محصولات فولادی کشور چین
کشور چین در صدر صادرکنندگان فولاد جهان قرار دارد. صادرات و واردات فولاد کشور چین به ترتیب 110 میلیون تن - معادل 35/3 میلیارد دلار - و 13 میلیون تن - معادل 13/8 میلیارد دلار - بودهاست. در واقع قیمت واحد میانگین محصولات صادراتی و وارداتی به ترتیب 530 و 1061/5 دلار بر تن بودهاست. بعبارت دیگر محصولات نسبت به محصولات صادراتی ارزش افزوده بیشتری داشتهاست. بیشترین صادرات محصولات فولادی کشور چین به میزان 13/4 میلیون تن به کشور کره جنوبی بودهاست. سهم صادرات فولاد چین به کشورهای ویتنام و فیلیپین به ترتیب 10/1 و 5/8 میلیون تن اعلام شدهاست.
واردات فولاد کشورهای اندونزی و هند از چین به ترتیب 5/1 و 4/7 میلیون تن به ثبت رسیدهاست. در سال قبل چین 2/1 میلیون تن محصولات فولادی به آمریکا صادر کردهاست. صادرات محصولات فولادی طویل و تخت جهان به ترتیب 52 و 47 میلیون تن گزارش شدهاست. سهم محصولات لوله توئب و ضد زنگ و نیمه محصولات به ترتیب 8/9، 3/3 و 0/0074 میلیون تن بودهاست. شایان ذکر است، میزان صادرات محصولات سیم و ورق گالوانیزه شده به ترتیب 11 و % 16 کل صادرات فولاد چین را تشکیل دادهاست. در افزایش صادرات فولاد چین یکی از عوامل مهم استفاده از تجارت الکترونیکی بودهاست. بدین منظور 350 پلاتفرم بکار گرفته شدهاست. در شکل 2 روند صادرات و واردات محصولات فولاد کشور چین به نمایش گذاشته شدهاست. در سال 2009 واردات - یا صادرات - خالص فولاد چین در حد صفر بوده است.
بیشترین واردات محصولات فولادی چین از ژاپن به میزان 5/6 میلیون تن بودهاست. سهم واردات محصولات فولادی چین از کشورهای کره جنوبی و تایوان به ترتیب 4 و 1/6 میلیون تن اعلام شدهاست. میزان صادرات آلمان و فرانسه به چین 0/5 و 0/2 میلیون تن بودهاست. میزان صادرات فولاد چین به اتحادیه اروپا 7 میلیون تن ثبت شدهاست. برای تولید این مقدار فولاد در چین 13/9 میلیون تن گاز CO2 منتشر شدهاست. در صورتیکه این مقدار فولاد در اروپا بدست میآمد، انتشار گاز 9/7 CO2 میلیون تن میشد. تفاوت میزان انتشار، 4/2 میلیون تن گاز CO2 است که معادل انتشار گاز 2/1 CO2 میلیون دستگاه خودروی متوسط است .[3]
واردات محصولات فولادی طویل و تخت چین به ترتیب 1/5 و 10/2 میلیون تن گزارش شدهاست. سهم ژاپن و کره جنوبی درتأمین محصولات فولادی چین به ترتیب 4/4 و 3/5 میلیون تن ثبت شدهاست. مقدار محصولات طویل، لوله توئب، نیمه محصولات و فولاد ضد زنگ وارده از کشور ژاپن به چین به ترتیب 718، 79، 106 و 219 هزار تن به ثبت رسیده است. سهم کشورهای ژاپن، کره جنوبی و تایوان در تأمین محصولات تخت کشور چین به ترتیب 4/1، 3/4 و 1/3 میلیون تن برآورد شدهاست. میزان مصرف فولاد چین در سال گذشته 706/8 میلیون تن اعلام شدهاست. نسبت واردات محصولات فولادی، در مصرف داخلی فولاد کشور چین % 1/8 محاسبه شدهاست. 44 درصد فولاد جهان در سال قبل در کشور چین به مصرف رسیدهاست .[4] سهم صادرات در تولید فولاد چین %13/8 بودهاست .[5]
صادرات و واردات محصولات فولادی کشور ژاپن
کشور ژاپن در سال قبل در رده دوم صادرکنندگان فولاد جهان قرار گرفتهاست. صادرات و واردات محصولات فولادی ژاپن به ترتیب 40/7 میلیون تن - معادل 19/1 میلیارد دلار - و 5/8 میلیون تن - معادل 5/19 میلیارد دلار - بودهاست. در واقع قیمت واحد میانگین محصولات صادراتی و وارداتی به ترتی