بخشی از مقاله
مقدمه:
با توجه به رونق ساخت وساز در دنياي امروز و با توجه به اينكه كشور ما در حال توسعه ميباشد رشته عمران و كليه رشته هاي مرتبط با ان داراي اهميت زيادي مي باشد.
يكي از دلايل توجه به اين رشته كنترل ساخت وساز ها ميباشد.
فارغ التحصيلان رشته عمران بايد تمام تلاش خود را براي ساخت سازه هايي ايمن و مستحكم انجام دهند.
انچه كه در دانشگاه ها تدريس مي شود بيشتر به صورت تئوري مي باشد و براي انجام محاسبات به كار مي ايد اما اگر اين درس تئوري با تجارب عملي همراه باشد حتمابيشتر مفيد خواهد بود .
گذراندن كارآموزي در حين تحصيل به دانشجو اين امكان را ميدهد تا موضوعاتي را كه در مورد آنها مطالعه كرده است بصورت واقعي مشاهده كند .
از اينرو اين دوره بسيار مفيد و با ارزش ميباشد و باعث افزايش بار علمي دانشجويان و درك بهتر مطالب ميگردد.
من كاراموزي خود را از تاريخ 20/02/88 تا تاريخ 202/03/88 به مدت یک ماه و گذراندن 200 ساعت در محل كارگاه ساختماني و راهسازی شرکت طوس عامر سپري كردم.
در اين مدت سعي كردم وظايفي كه به من محول مي شد به نحو احسنت انجام دهم.
با شروع دوره کارآموزی ضمن بازدید از کارگاه و طول پروژه با عملیات در حال انجام،ماشین آلات،برنامه کاری و بخشهای مختلف عملیات و سرپرستان هر قسمت آشنا شدم.
به دستور و صلاحدید سرپرست محترم کارگاه جناب مهندس دهقان نیری در دفتر فنی مشغول بکار شدم.
شرح وظایف دفتر فنی:
دفتر فنی به عنوان مرکز محاسباتی پروژه نقش چشمگیری در پیشرفت آن دارد از جمله وظایف این بخش میتوان به تهیه صورت وضعیتها،نقشه های اجرایی،گزارشات روزانه،برنامه های کنترل پروژه،ارتباط با آزمایشگاه و نظارت،کنترل صورت وضعیت پیمانکاران دسته دوم و ... اشاره کرد.
خلاصه ای از کارهای انجام شده توسط کارآموز در این دوره تهیه برنامه ساخت تیرهای پیش ساخته،بررسی شیتهای آزمایشگاهی،تهیه قسمتی از صورت وضعیت و ... میباشد.
عملیات راهسازی بطور کلی در سه قسمت اجرا میشود که شامل ابنیه،عملیات خاکی و آسفالت میباشد.
عملیات خاکی:
به کلیه عملیات انجام شده از دکاپاژ تا اساس عملیات خاکی گفته میشود.
پس از مشخص شدن مسیر پروژه و ارائه نقشه ها و کدهای اولیه توسط مشاور و معلوم شدن نقاط خاکریزی و خاکبرداری بخش عملیات خاکی با ماشین آلات و هماهنگی با نقشه برداری شروع بکار مینماید.
در محلهای خاکریزی خاک نا مرغوب و نباتی تا رسیدن به بستر مناسب جمع آوری (دکاپاژ) و با مصالح مناسب به ضخامت 15 سانتیمتر جایگزین و متراکم میشود.
در ادامه تا رسیدن به خط پروژه لایه های خاکریز با تراکم مورد و ضخامت مشخص اجرا میشود.
آخرین لایه خاکریزی سابگرید میباشد که بعد از آن به ترتیب زیر اساس،اساس،پریمکت،بیندر،تک کت و توپکا اجرا میشود.
برای لایه های خاکریز میتوان از مصالح مرغوب خاکبرداری نیز استفاده کرد.
در محلهای خاکبرداری مثل ترانشه ها چون بستر در ترانشه ها مقاومت خوبی دارد از سابگرید به بعد اجرا میشود.
ترانشه ها به سه روش خاکبرداری میشوند:
1.بولدوزر 2.پیکور یا چکش هیدرولیکی 3.انفجار
مصالح زیر اساس و اساس دارای محدودیت اندازه هستند.
مصالح زیراساس نباید از 50 میلیمتر و اساس نباید از 38میلیمتر بزرگتر باشند.
عمليات خاكي
عمليات خاكي شامل تمام مراحل زيرسازي و روسازي جهت پخش آسفالت ميباشد براي اين منظور خط پروژه بر اساس پروفيل طولي خاكبرداري ،خاكريزي و تسطيح ميباشد.
مشخصات قشرزيراساس:
ضخامت 20سانتيمتر
دانه بندي 50-0 ميليمتر
تراكم نسبي 100 درصد
حدرواني ≤ 25%
شاخص خميري ≤ %6
درصد سايش لس آنجلس ≤ %50
قشر اساس:
ضخامت 15 سانتيمتر
حد رواني ≤ 25
شاخص خميري ≤ 6
ارزش ماسه اي ≥ 40 درصد
درصد سايش لس آنجلس ≤ 45 درصد
درصد افت وزني مصالح با سولفات سديم در 5 نوبت ≤ 12درصد
سنگ شكن:
براي داشتن يك روسازي مطلوب بايد از مصالحي استفاده كنيم كه از مرغوبيت بالايي برخوردار باشند.
اين مرغوبيت يعني مصالح مصرفي داراي دانه بندي مناسبي باشند براي اين منظور بايد مصالح شامل تمام دانه ها از نظر اندازه باشد و دانه ها طبق مشخصات پروژه بايد داراي شكستگي مناسب،ريزدانه و درشت دانه مناسب،جنس مناسب و ... باشد.
در اكثر پروژه هاي كوچك بجاي استفاده از مصالح شكسته شده از مخلوط رودخانه اي كه ارزان و در دسترس است استفاده ميشود ولي اين مصالح چون داراي دانه بندي يكنواخت ،گردگوشگي زياد و رس زياد نتايج مطلوب را بدست نخواهند داد.
براي رفع اين مشكل از سنگ شكن استفاده ميشود كه ميتواند تمام مشخصات دلخواه را بدست بدهد.
مجموعه سنگ شكن متشكل از فيدر،نوار نقاله ،ماسه ساز،كوبيت ميباشد
مصالح مناسب از معدن به كارگاه حمل شده و دپوميشوند تا رطوبت آن كم شود.مصالح از دپو روي فيدر ريخته ميشوند .
فيدر مصالح بسيار درشت را جدا كرده و مابقي را روي نوار مادر مي ريزد
مصالح از طريق نوار مادر به سرند 1 منتقل ميشود و در آنجا تفكيك اوليه انجام ميشود:
مصالح 6-0 (ميليمتر) مستقيما از زيرسرند خارج ميشود كه ماسه طبيعي نام دارد
مصالح 25-6 به ماسه ساز برده ميشود تا به ماسه شكسته تبديل شود
مصالح ≤ 25 به كوبيت برده ميشود تا كاملا خرد شود.
حال مصالح خروجي ماسه ساز و كوبيت به سرند 2 منتقل ميشود كه:
مصالح 6-0 جداشده ودپو ميشود كه ماسه شكسته نام دارد
مصالح 25-6 نخودي و بادامي نام دارد كه اگر بين الك 6و25 يك الك 12 قرار بگيردنخودي و بادامي قابل تفكيك خواهند بود.
مصالح بزرگتر از 25 نيز جمع آوري شده ويا مجددا به سيستم بر ميگردد.
هيدروكن دستگاهي است كه جايگزين كوبيت شده و كار خرد كردن مصالح را باسرعت بيشتري انجام ميدهد بنابراين تغذيه آن بسيار مهم است.
هنگامي كه بار برگشتي از كوبيت زياد شود يعني چكشهاي كوبيت بخوبي كار نميكنند و بايد تعويض شوند.
همچنين مصالح ورودي به ماسه ساز بايد خشك باشدچون اگر خيس باشند مانع از فعاليت ماسه ساز ميشود.
در اين پروژه از دومجموعه سنگ شكن استفاده ميشود چون بايد علاوه بر مصالح عمليات خاكي ،مصالح آسفالت نيز توليد شود.
ابنیه:
کلیه عملیات پی کنی،پی سازی،بتن ریزی پلها،قالب بندی،آرماتوربندی،عایقکاری و بلوکاژ پلها بر عهده این قسمت است.
پلهای این پروژه شامل پلهای با تیر پیش ساخته با دهانه های 1و2و3.5و5و7متری،پل ویژه 4دهانه 20متری ،پل راه آهن 10*15*10 و پلهایی که بصورت دال درجا اجرا میشوند.
خلاصه عملیات نیز شامل کندن پی تا تراز مورد نظر و تایید ناظر،قالب بندی پی،آرماتوربندی(در صورت مسلح بودن)،بتن ریزی پی،نمونه گیری از بتن و تایید آزمایشگاه و نظارت،اجرای دیوارکوله و دستکها،نصب تیر ،اجرای دال بتنی،بلوکاژ پشت پل و عایقکاری میباشد.
هر پروژه راهسازي علاوه بر محور راه شامل يك سري ابنيه خاص از جمله پل است كه ازاهميت ويژه اي برخودار است .
در اين پروژه پس از بررسي هاي گسترده و با توجه شرايط تصميم بر اين شد در محلهايي كه ممكن است، ازپلهاي پيش ساخته بتني استفاده شود.
اين شرايط عبارتند از:
-دهانه پلها 1 و2 متري باشند
-شيب آبرو از4درصد بيشتر نباشد
-محل در معرض سولفاتها مواد مضر براي آرماتور نباشد.
روش كار بدين صورت است كه ابتدا قالبها تميز و چرب ميشوند سپس به يكديگر متصل شده و شبكه هاي ميلگردكه از قبل تهيه شده اندداخل قالبها قرار ميگيرند.
بعد بتن با عيار 350 داخل قالبها ريخته شده و متراكم ميشود،در مرحله بعدي براي بهره برداري سريعتر و بالارفتن سرعت انجام عمليات روي قالبها پلاستيك كشيده ميشود وبه پلها بخار با فشار زياد دميده ميشود با اين عمل در هر شبانه روز ميتوان 2 نوبت بتن ريزي كرد سپس قالبه بازشده و باكسهاي بتني داخل استخر آب قرار ميگيرد تا هيدراسيون كامل شود.
باكسها پس از آماده شدن با تريلي به محل مورد نظر حمل وباجرثقيل در جاي خود قرارميگيرد.
البته قبل از نصب عمليات بتن ريزي مگر و راديه انجام شده است.
درزباكسها پس ازقرارگيري در محل با سيمان پر ميشود و سطح داخلي و خارجي با قير مذاب عايق بندي ميشود.
براي هدايت اب به داخل باكسها نيز از دستكهاي بتني غير مسلح وزني با عيار بتن 250 استفاده ميشود تا زيرباكسها در اثرشدت جريان آب تخليه نشود و آب به مسير صحيح هدايت شود.
دستورالعمل ارزيابي مقاومت و پذيرش بتن:
تعداد 5 نمونه مكعبي به ابعاد 20*20سانتيمتر براي تعيين مقاومت 7 روزه و 3نمونه براي مقاومت 28 روزه از بتن گرفته ميشود.اگر مقاومت مورد قبول α باشد آنگاه:
67. 0 ≈ مقاومت28روزه / مقاومت 7 روزه= α
حداكثر حجم بتن ريزي براي نمونه برداري به شرح زيراست:
بتن غيرمسلح 75متر مكعب
" مسلح 50 " "
" پيش تنيده 30 " "
آسفالت:
در پروژه هاي گوناگون با توجه به مقدار پروژه و بررسي همه جانبه مسايل اقتصادي تصميم گيري ميشود كه براي تامين نياز به آسفالت اقدام به خريد كارخانه آسفالت شود يا آسفالت مورد نياز از بيرون و بصورت آماده تهيه شود .در اين پروژه با توجه به صرفه اقتصادي تصميم بر خريد كارخانه توليد آسفالت گرفته شد. كارخانجات توليد آسفالت با ظرفيتهاي گوناگون ساخته ميشوندكه در اين پروژه از ظرفيت 120 تني استفاده شده است.
آنچه در ادامه مطلب ميخوانيد اطلالعاتي است كه من با توجه به عملكرد سيستم و توضيحات سرپرست محترم كارگاه و همچنين مسئول كارخانه آسفالت بدست آورده ام.
چهار نوع مصالح سنگي در تهيه آسفالت بكار ميرود كه عبارتند از:
شكسته (3-0ميليمتر)
عدسي(6-3)
نخودي(12.5-6)
بادمي(25-12.5)
درصد اختلاط مصالح و نسبت آنها در آزمايشگاه با تهيه بين گرم بدست مي آيد.
بين گرم:مقدار مشخص هركدام از مصالح سنگي كه در كارخانه گرم شده وبدون قير ميباشد كه در آزمايشگاه با افزودن متناوب قير درصد قير بهينه بدست مي آيد.
مقدار اين مصالح براي بيندر1و2 به شرح زير است:
شكسته 350كيلوگرم
عدسي230 "
نخودي240 "
بادامي250 "
فيلر 50 " (مصالحی بسيار ريز براي پركردن فضاي خالي و كاهش قير)
قير 54 "
اگر به كارخانه مصالح اضافي واردشود گرم شده و بلااستفاده باقي ميماند.
كارخانه آسفالت 4 نوع الك دارد. بارها داخل سيلهها ريخته ميشود واز آنجا به مقدار مورد نياز بر روي نوار ريخته شده و به دراير ميرئد تا گرم و خشك شود.
درير با سوخت مازوت كار ميكند ولي براي راه اندازي اوليه و در پايان كار از گازوئيل استفاده ميشود.
تنظيم ميشودو بوسيله الواتور به بالا ميرود c° دماي مصالح بين 160-130
كه از بالا داخل سرند رخته ميشود زير سرند 4 نوع قيف وجود دارد كه مصالح در آنجا دپو ميشود سپس مصالح داخل قاپون ريخته ميشود تابا نسبت مناسب با هم مخلوط شوند قير هم وزن ميشود و همزمان با ورود مصالح به ميكسرروي مصالح پاشيده ميشود.بعد از 25 ثانيه اختلاط
آسفالت داخل سيلوي ذخيره آماده بارگيري مي شود.
هر بچ 1200 كيلوگرم بوده كه در 40 ثانيه تهيه مي شود.
مصالح ورودي به كارخانه بايد يكنواخت باشد تا درصد قير ثابت بماند در غير اينصورت مصالح بايد قبل از مصرف دپو وبا هم مخلوط شوند.
c°دماي بين گرم 160 -150
c°دماي قير در كارخانه 145
c°دماي آسفالت در كارخانه170
c°دماي آسفالت پشت فينيشر 160-120
پخش آسفالت:
در پخش آسفالت بايد از اكيپهاي ماهر استفاده نمود تا بتوان رويه آسفالتي يكنواخت و مناسبي ايجاد كرد.
مصالحي كه به پخش مي آيد(آسفالت) بايد از نظر دانه بندي و قير و حرارت يكنواخت باشد تا آسفالت پخش شده مرغوب باشد.
در دِوِر يا قوسها ضخامت آسفالت در قوس داخلي 7 در وسط 8 و در قوس خارجي 9 سانتيمتر ميباشد ولي در مسير مستقيم همان 7 سانتيمتر زير فينيشر ميباشد.
هر غلتك چرخ لاستيكي در مجموع 22 عبور(رفت و برگشت=1عبور) و غلتك آهني 2 عبور انجام ميدهد.براي mc250اتصال بهتر بين اساس و بيندر از يك لايه قير
به ميزان 1.5 كيلوگرم در متر مربع استفاده ميشود.
پس از 3 روز كه مواد فرار قير از بين رفت مجاز به پخش آسفالت خواهيم بود.