بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بســم الله الرحمن الرحیـم
اسلاید 2 :
تأثیر فصل بر تغذیه
اسلاید 4 :
حکیم گیلانی در الواح الصحه :
هر شئی از اشیاء مظهر اسمی از اسمای حسنی می باشد چنانکه ارض و سماء مظهر خافض و رافع و لیل ونهار مظهر کاشف و ستار و کفر و اسلام مظهر مذل و معز و . بسی اسرار ارجمند و آثار بلند در ضمن اختلاف طبایع فصول که ربیع و خریف مظهر محیی و ممیت و صیف و شتاء مظهر نافع و ضار افتاده و ودیعت نهاده و ابواب فیض و فتوح از رهگذار تری و خشکی و گرمی و سردی بر روی قابلیت و استعداد ما گشاده تا باقدام سعی و اجتهاد، بر تر و خشک عالم عبور نموده و گرم وسرد روزگار آزموده و در عین شئون و کثرات اعتباریه ، سرّ وحدت حقیقی در ضمیر منیر و مرآت مستنیر دل ، دیده و ندای فیض انحای بی یسمع و بی یبصر بگوش هوش شنیده شود :
.
اسلاید 5 :
کلیات
ایجاد فصول از رحمت رحمانیه حق متعال است .
فصول در اثر حرکت شمالی جنوبی شمس بر سطح منطقه البروج ایجاد می شود .
فواید و حکمت های بی شماری بر تغییرات فصول چهارگانه مترتب است که نه تنها برای حیات انسانها بلکه برای حیات همه موجودات ضروری است.
این تغییرات قطعا با تأثیراتی همراه است که این تأثیرات ، ضرورت آمادگی ما را جهت مقابله با آن طلب می کند .
اسلاید 6 :
تذکر :
هر فصلی مطابق با اقتضای ذاتی خود ، تدابیر خاصی جهت حفظ الصحه می طلبد و از آنجایی که حفظ الصحه منوط به رعایت سته ضروریه است ، ما دراین مقال علاوه بر تدبیر مأکول و مشروب ، در هر فصل اشاراتی به دیگر انواع سته ضروریه به لحاظ تکمیل مطلب خواهیم داشت ، گرچه تأکید ما بر تغذیه در هر فصل است .
اسلاید 7 :
فصل بهار:
اکثراطباء فصل ربیع را معتدلترین فصلهامی دانند هم اندر سرما و گرما و هم اندر خشکی وتری. در این فصل ، آدمی از جو سرمای زمستان به هوای معتدل بهار منتقل می شود و لذا باید متوجه این تغییرات جوی باشد بویژه اینکه بعداز بهار ، فصل تابستان در راه است.
اسلاید 8 :
جناب شیخ الرئیس در قانون :
« هنگامی که (ربیع ) بر مزاج جبلی خود باشد افضل فصول است به این علت که مناسب مزاج دم و روح است .طبیعت فصل ربیع معتدل اما میل به حرارت لطیفیه و رطوبت طبیعیه دارد . این فصل، محمّر لون است به جهت آنکه خون را به اعتدال بسوی پوست جذب می کند اما مانند هوای تابستان محلل نیست .بهار امراض مزمنه را به تهییج وا می دارد به این بیان که اخلاط راکد را جاری کرده و سیلان می دهد . و چیزی همانند فصد و استفراغ و تقلیل از طعام و تکثیر شراب ، موجب خلاصی از امراض این فصل نیست . »
اسلاید 9 :
« در اوایل فصل بهار به فصد واسهال و بویژه قی کردن مبادرت نماید.
باید از انواع گوشت و نوشیدنی هایی که گرمی بخش و بسیار مرطب هستند ، دوری جست .
غذا باید لطیف باشد
ورزش باید بطور معتدل و بیشتر از ورزش در ایام تابستان انجام گیرد
بدن را نباید با طعام انباشت ، بلکه غذا را کم و سبک تناول کرد
نوشیدنی ها و ربهای فرونشاننده گرما ، خوب و پسندیده است
باید از غذاهای گرم و تلخ و تند و شور پرهیز بعمل آید ».
تدابیر این فصل از دیدگاه شیخ الرئیس در قانون :
اسلاید 10 :
حکیم گیلانی در الواح الصحه :
باید غذا در فصل ربیع به اعتدال قریب بود .
غذا باید سریع الإنحدار و والهضم باشد.
باید از غذای مالحی و حریفی و مسخنی و مرطبی دوری کرد
از غذای دو فصل آینده در مقدار ، کمتر باشد.
همچنین اجتناب از امتلاء واجب است و الزام دعت و استعمال ظل و ریاضت معتله مستحب .
غذا ، اقتصار نماید بر مثل لباب خبز نقی و گوشت حولی و گوشت مرغ و ماهی رضراضی و کدو وماش و امثال آن .
اسلاید 11 :
جناب سید اسماعیل جرجانی :
« اما اندر فصل بهار مادتها که اندر زمستان اندر تن گرد آمده باشد و فسرده ، پیش از آنکه حرارت بهار آنرا بجنباندو حرارت تابستان آنرا متخلخل کند و بگدازد و همه رگها و اندامها از آن پر کند ، کم باید کرد از دو وجه :
یکی آنکه طعام ، کمتر و لطیفتر و سبکتر خورند معده را از طعام لطیف نیز پر نکنند .
هر بامداد پیش از طعام اندکی ریاضت باید کرد .
طعام گرم وتر چون رشته و تتماج و گوشت بسیار و از شراب و از طعامهای تلخ و شور و تیز ، پرهیز کنند.
[بالجمله] گرمی ها کمتر باید خورد و شربتهای خنک چون شراب غوره و شراب انار و سکنجبین بکار باید داشت .
و دوم آنکه استفراغ کنند تا ماده کمتر شود و اولی تر استفراغ اندر فصل بهار ، استفراغ خون باشد . »
اسلاید 12 :
گفتار کلی در تدبیر فصل بهار:
« در اوایل فصل بهار به فصد واسهال و بویژه قی کردن مبادرت نماید.
باید از انواع گوشت و نوشیدنی هایی که گرمی بخش و بسیار مرطب هستند ، دوری جست .
غذا باید لطیف ، سریع الإنحدار والهضم باشد.
بدن را نباید با طعام انباشت ، حتی از غذای لطیف بلکه غذا را کم و سبک تناول کرد
نوشیدنی ها و ربهای فرونشاننده گرما ، خوب و پسندیده است
باید از غذاهای گرم و تلخ و تند و شور پرهیز بعمل آید .
باید غذا در فصل ربیع به اعتدال قریب بود .
اسلاید 13 :
هر بامداد پیش از طعام اندکی ریاضت باید کرد .
طعام گرم وتر چون رشته و تتماج و گوشت بسیار
از غذای دو فصل آینده در مقدار ، کمتر باشد.
از مسخنات اجتناب کلی واجب دانند به جهت آنکه مهبج مواد است .
غذا ، اقتصار نماید بر مثل لباب خبز نقی و گوشت حولی و گوشت مرغ و ماهی تازه کوچک و کدو وماش و امثال آن .
گفتار کلی در تدبیر فصل بهار:
اسلاید 14 :
فصل تابستان :
در واقع تدبیر فصل تابستان را باید از فصل بهار آغاز کرد.
طبیعت این فصل ، گرم و خشک است چون آفتاب به سمت الرأس به غایت نزدیک است .
بخاطر طبیعتش ،تحلیل برنده اخلاط و تضعیف کننده قوا و افعال طبیعیه به سبب افراط تحلیل است
دم وبلغم را تقلیل داده و صفرا را تکثیر نماید ولذا اختیار اغذیه بارده معتدله در آن ، واجب است .
فصل تابستان ، ملایم مزاج پیران ، بلغمی مزاجان و مرطوبان است زیرا هوای تابستان ، رطوبات را تحلیل می دهد و تعدیل برودت می نماید.
اسلاید 15 :
حکیم عقیلی خراسانی :
« در هنگام صیف ،چون حرارت میل به ظاهر دارد به مناسبت حرارت ظاهری شمس ، باطن سرد می باشد ولذا سزاوار است که غذا در آن به ضد زمستان ، معتدل لطیف خفیف باشد به جهت آنکه حرارت فصل گرما ، به سب کثرت ، تحلیل می نماید حرارت غریزیه را و ضعیف می گردد قوه هاضمه و مسترخی و سست می گردد معده و آلات آن ،[ولذا] عاجز می آید از هضم غذای بسیار و غلیظ. »
اسلاید 16 :
جناب شیخ الرئیس :
« بهتر است که در فصل تابستان خوراک و نوشیدنی ها کمتر باشد و ورزش نیز کاهش یابد ، آرامش و استراحت و فرونشاننده های گرما لازم است و اگر میسر بود قی کردن نیز مناسب می باشد و قرار گرفتن در خانه و در سایه بسیار شایسته است »
اسلاید 17 :
« معلوم است که هوای این فصل گرم و خشک است پس تدبیر ابدان معتدله به چیزی کنند که مایل به برودت و رطوبت بود .
غذایِ لطیفِ قلیلِ سریع الانحدار نوشند (بخورند ) زیرا حرارت غریزی در این وقت متوجه خارج است وداخل خالی ، پس ابدان ، احتمال اغذیهِ غلیظه نکند .
واجب بود که از اغذیه معتاده چیزی کم کنند بواسطة حرارت و تحلّل رطوبت به سبب انفتاح مسام ، از این جاست که بلغمی مزاج در این فصل محتاج است به مقویات هضم ، مانند ورد مربی و مفرحات معتدله »
جناب حکیم گیلانی :
اسلاید 18 :
جناب سید اسماعیل جرجانی :
فصل تابستان اخلاط را بگدازد و تحلیل کند و قوتها بدین سبب ضعیف شود و رنگ وروی زرد شود و صفرا بسیار تولد کند و خون و بلغم کمتر تولد کند و اندر آخر تابستان سودا تولد کند از بهر آنکه خلطهای لطیف تحلیل پذیرفته باشد و آنچه غلیظ ، مانده
پیران و مردمان سرد مزاج و بیماریهای سرد را ، اندر این فصل بهتر باشد
اسلاید 19 :
« اندر فصل تابستان غذا کمتر باید خورد
ریاضت کمتر باید کرد .
مضرت مباشرت در این فصل بسیار باشد .
آسایش باید گزید .
اگر کسی را به قی حاجت افتد اندر این فصل باید کرد و مسهل قوی نشاید خورد .
شرابهای خنک و غذاهای ترش اندر این فصل بیشتر باید خورد .
و اگر ضرورتی بود آب میوه ها و آب لبلاب و شراب بنفشه و شراب گل و خیار شنبر و سفوف بنفشه بکار باید برد.
جناب سید اسماعیل جرجانی :
اسلاید 20 :
بقراط فرمود :
« محتملترین فصول مر غذا را شتاست و عاصی ترین از اطاعتِ قوة هاضمه ، صیف . پس غذای صیف ، لطیف سریع الهضم باید ، مانند گوشت بزغاله ، طیهو ، ماهی کوچک و فروج معموله به سرکه و به انار و آب غوره و آب سیب ترش .
تنقل به مثل کاهو ، کدو ، خیار ، بقلة حمصا .
ترک ریاضت و التزام دعت و مطفیات نوایر حرارت از واجبات است در این فصل .
