بخشی از مقاله
امور مالی
سازمان كلي امور مالي
امور مالي از ناظر سازماني تحت نظارت معاونت مالي و اداري مي باشد و مسؤوليت تعيين خط مشي هاي مالي ، تنظيم بودجه ، ثبت فعاليتهاي انجام شده در دفاتر روزنامه كت و معين بر اساس ضوابط قانوني و نظامهاي مالي تدوين شده ، تهيه ترازهاي آزمايشي مربوطه و انجام كنترلهاي مالي همچنين تهيه گزارشات مديريت و محاسبه قيمت تمام شده توليدات و تهيه صورتهاي مالي ساليانه شركت را دارا مي باشد . جهت نيل به اهداف فوق معاونت مالي و اداري با دو بخش حسابداري مالي و حسابداري صنعتي فعاليتهاي خود را بشرح زير انجام مي دهند .
اهم وظايف حسابداري مالي ثبت و نگهداري حسابها و ثبت دفاترقانوني ، صدور بخشي از اسناد حسابداري ، تهيه تر از آزمايشي از حسابهاي كل و معين ، اخذ ليست هاي تنظيم شده حقوق و دستمزد توسط كامپيوتر و پرداخت حقوق و دستمزد كاركنان از طريق بانك يا صندوق ، انجام امور مربوط به دريافت و پرداخت
شركت ، نگهداري تنخواه كرد اين امور مالي ، ارتباط با بانكها و تهيه صورت مغايرت بانكي همچنين همكاري كامل در بستن حسابهاي پايان سال مالي ، و اداره هاي به اين سيستم شامل اسناد و مدارك مربوط به كليه خريدهاي مواد و قطعات و لوازم خريد خدمات و انجام هزينه هاي و اخذ وجوه مربوط به سفارشات مي باشد .
اهم وظايف حسابداري صنعتي شامل تعيين قيمت تمام شده محصولات شركت و بستن حساب سفارشات ، صدور اسناد حسابداري در رابطه با محاسبات قيمت تمام شده موجودي هاي انبار و گردش موجوديهاي انبار ، نگهداري كارتهاي مربوط به اموال شركت ، نظارت بر پلاك كوبي و محاسبه استهلاك سالانه و صدور اسناد مربوطه همچنين اداره امور انبار گرداني پايان سال مالي و كنترل موجوديهاي انبار ـ موجوديهاي در جريان ساخت و محصول و تهيه و تنظيم گردش
موجوديها جهت بستن حسابها و تنظيم گزارشات مقطعي مورد نياز جهت انجام وظايف محوله به حسابداري صنعتي اطلاعات و اسناد و مدارك مورد نياز واحد حسابداري ثنعتي شامل اطلاعات فني و توليدي ، گردش مواد و توليدات ، برنامه و بودجه و اعداد و ارقام مندرج در ترازهاي آزمايشي و نسخه اي از رسيدها و حواله هاي انبار از ساير واحدهاي امور مالي و عملياتي شركت جهت اين واحد ارسال ميگردد ، حسابداري صنعتي پس از بررسي و انجام محاسبات لازم ، اقدام به صدور اسناد حسابداري بر اساس اسناد و مدارك نموده و اسناد مذكور را به حسابداري مالي جهت ثبت در دفاتر ارسال مي نمايد .
سازمان و سيستم حسابداري صنعتي :
سازمان :
وظيفه اصلي حسابداري صنعتي ، تعيين قيمت تمام شده ، سفارش و كنترل موجوديهاي انبار ميباشد . بطور كلي اهم وظايف اين واحد به شرح زير قابل تفكيك است :
1- تعيين بهاي تمام شده سفارشات .
2- صدور اسناد حسابداري در رابطه با محاسبات قيمت تمام شده و موجوديهاي انبار .
3- حفظ و نگهداري اموال و همچنين صدور اسناد استهلاك مربوط به اموال .
4- اداره امور انبارگرداني در پايان سال مالي .
5- كنترل موجوديهاي انبار ، موجودي كار در جريان ساخت و موجودي محصول .
6- تهيه و تنظيم گردش مقداري ـ ريالي موجوديها جهت بستن حسابها و تنظيم گزارشات مقطعي مورد نياز .
شرح سيستم :
اطلاعات و اسناد و مدارك مورد نياز واحد حسابداري صنعتي شامل اطلاعات فني و توليدي ، گردش مواد و توليدات ، برنامه و بودجه و اعداد و ارقام مندرج در ترازهاي آزمايشي از ساير واحدهاي امور مالي و واحدهاي عملياتي جهت اين واحد ارسال ميگردد . حسابداري صنعتي پس از بررسي و انجام محاسبات لازم اقدام به صدور اسناد حسابداري بر اساس اسناد و مدارك نموده و به واحد حسابداري مالي ارسال ميدارد و علاوه بر آن اطلاعات و آمارهاي لازم در رابطه با قيمت تمام شده و گردش موجوديها (مواد اوليه ، كار در جريان ساخت و محصول ساخته شده) را جهت استفاده ساير واحدهاي امور مالي و واحدهاي عملياتي تهيه مي نمايد .
شرح عوامل هزينه و مراكز هزينه :
الف) عوامل هزينه :
به منظور انعكاس هزينه ها بر حسب ماهيت ، ابتدا هر گروه از هزينه هاي مشابه تحت يك سر فصل حساب كل طبقه بندي و سپس هر يك از سر فصلهاي حساب كل به عوامل جزؤتر تفكيك ميگردند.
عوامل هزينه بسته به نوع فعاليت واحد تجاري متفاوت ميباشد ، ليكن متداولترين گروه بندي مطرح شده در مباحث هزينه يابي ، تفكيك آنها بر حسب ماهيت اصلي آنها يعني مواد ، دستمزد سربار مستقيم و غيرمستقيم ميباشد .
ـ كاربرد طبقه بندي عوامل هزينه :
ـ طبقه بندي هزينه ها برحسب عوامل هزينه ، كار بودجه ريزي را تسهيل نموده امكان پيش بيني هزينه را فراهم مي آورد .
ـ طبقه بندي هزينه هاي تحقق يافته برحسب عوامل هزينه ، موجب درك سريعتر هزينه هاي انجام شده گرديده و مديريت را در اخذ تصميمات لازم به منظور كنترل هزينه ها ياري مي دهد .
ـ طبقه بندي هزينه ها برحسب عوامل هزينه كمك مي نمايد تا كليه هزينه هاي تحقق يافته طي يك دوره مالي برحسب ماهيت اقلام مشابه در يك جا طبقه بندي و تلخيص گردند .
متداولترين طبقه بندي براساس ماهيت هزينه ها ، تفكيك آنها برحسب مواد ، دستمزد ، سربار (اعم از مستقيم يا غيرمستقيم) ميباشد . هزينه مصرف مواد اوليه به دليل اهميت آن از يك طرف و متمايز بودن نحوه شناسائي و ارزيابي آن از طرف ديگر ، معمولاً در حساب كالاي در جريان ساخت طبقه بندي مي گردند ، ليكن هزينه دستمزد و سربار (اعم از مستقيم يا غيرمستقيم) ابتدا ، جزء هزينه هاي شركت طبقه بندي شده و سپس بر اساس مباني و مغروضات سيستم حسابداري صنعتي جذب كالاهاي ساخته شده ميشوند . عوامل مؤثر در طبقه بندي هزينه هاي دستمزد و سربار را ميتوان به شرح ذيل تشريح نمود .
ـ طبقه بندي هزينه هاي مشابه از نظر ماهيت .
ـ ايجاد سهولت در كار حسابرسان داخلي و حسابرسان مستقل و ايجاد امكان رديابي هزينه ها .
ـ تفكيك و طبقه بندي هزينه هاي قابل كنترل توسط مديريت .
ـ تفكيك و طبقه بندي هزينه هاي غيرقابل كنترل توسط مديريت (مانند هزينه هاي پرسنلي كه به موجب قانون كار پرداخت ميگردد.)
ـ ايجاد سهولت در تنظيم اظهارنامه هاي مالياتي .
ـ نقطه نظرات مديريت .
فهرست عوامل مختلف هزينه در جدول فهرست حسابها به تفكيك آورده شده است .
ب) مراكز هزينه :
كاربرد طبقه بندي مراكز هزينه :
بطور كلي كاربرد طبقه بندي هزينه ها برحسب مراكز هزينه را ميتوان به شرح ذيل خلاصه نمود :
ـ ايجاد زمينه مناسب جهت جمع آوري و تلخيص هزينه هاي انجام شده در يك مركز هزينه طي يك دوره مالي به منظور كنترل كارائي آن مركز از طريق مقايسه هزينه هاي واقعي را هزينه هاي جذب شده .
ـ ايجاد زمينه لازم براي انتخاب مباني ت
سهيم هزينه ها به مراكز توليدي و در نهايت به محصولات توليد شده .
عوامل مؤثر در طبقه بندي هزينه ها برحسب مراكز هزينه .
بطور كلي عوامل مؤثر در طبقه بندي هزينه ها برحسب مراكز هزينه بشرح ذيل ميباشد :
اهم وظايف حسابداري قيمت تمام شده :
اهم وظايف حسابداري قيمت تمام شده به شرح زير ميباشد :
1- تعيين قيمت تمام شده استاندارد مواد ، دستمزد و سربار (اعم از مستقيم يا غيرمستقيم) به منظور قيمت گذاري سفارشات به هنگام انعقاد قرارداد و تنظيم گزارشات مقايسه اي توليد و تعيين انحرافات .
2- تعيين قيمت تمام شده سفارشات در هر يك از كارگاهها و دواير .
3- صدور اسناد حسابداري مربوط به خريد و مصرف موجوديها و تكميل سفارشات .
4- تعيين مباني لازم جهت تسهيم هزينه هاي خدماتي به دواير توليدي و …
5- تعيين قيمت تمام شده سفارشات پس از تكميل ، بستن سفارشات مزبور و صدور اسناد حسابداري مربوطه .
6- صدور اسناد حسابداري تخصيصي هزينه دستمزد و سربار سفارشات بر اساس گزارشات كاركرد واحدهاي توليدي .
7- مقايسه هزينه هاي واقعي مواد ، دستمزد و سربار با هزينه هاي جذب شده و تعيين انحرافات در پايان هر دوره مالي و تجزيه و تحليل
انحرافات و صدور اسناد حسابداري مربوطه .
8- بررسي مستمر بر نحوه و چگونگي توليد سفارشات و در صورت نياز ايجاد تغييرات لازم در مراكز هزينه و روشهاي محاسباتي قيمت تمام شده .
9- تنظيم و ارائه گزارشات مورد نياز مديريت شركت .
10ـ پيگيري مستمر دريافت اطلاعات از واحدهاي توليدي و خدماتي و اطمينان از صحت آنها .
11ـ تشكيل كارتهاي هزينه يابي سفارش و تكميل آنها به منظور كنترل سفارشات .
شرح سيستم قيمت تمام شده :
با توجه به خصوصيات توليد محصولات شركت ، نحوه استقرار ماشين آلات و نوع قراردادهاي فروش جهت تعيين قيمت تمام شده توليدات از سيستم «سفارش كار» استفاده گرديده است .
الف) قيمت تمام شده توليد :
جهت بدست آوردن قيمت تمام شده توليد محصول آيتم هاي اصلي قيمت تمام شده به چهار گروه مواد مستقيم توليد ، دستمزد مستقيم توليد ، سربار مستقيم توليد و سربار غيرمستقيم توليد تقسيم بندي شده است .
مواد مستقيم توليدي كه به صورت واقعي به هر كارگاه توليدي ، هر دايره و هر سفارش بطور مستقيم اختصاص يافته و در حسابهاي مربوطه به شرح گردش ثبت حسابها انعكاس مي يابد .
سربار مستقيم توليد ، مربوط به آن دستته از هزينه هايي هستند كه جزء مواد مستقيم و دستمزد مستقيم نبوده ولي بطور مستقيم مي توان آنها را به سفارش خاصي اختصاص داد . هزينه هاي سربار مستقيم توليد نيز همانند مواد مستقيم توليد بصورت واقعي جذب هر سفارش شده و در حسابهاي مربوطه ثبت ميگردند .
در ارتباط با دستمزد مستقيم و سربار غيرمستقيم توليد از نرخهاي استاندارد (جذب سربار و جذب دستمزد) براي هر كارگاه ، دايره و سفارش در هر دوره مالي استفاده مي شود . بدين ترتيب كه ساعات واقعي كار مستقيم هر كارگاه ، دايره و سفارش بر اساس گزارشات كاركرد واقعي تهيه شده و در نرخهاي استاندارد فوق الذكر صرف گرديده و در حسابهاي مربوطه ثبت و انعكاس مي يابد .
نرخهاي استاندارد دستمزد و سربار هر يك از دواير توليدي در پايان هر دوره مالي جهت دوره مالي آتي بصورت زير تعيين ميگردد :
الف) در اولين دوره اي كه سيستم فوق الذكر اجراء ميگردد محاسبه نرخ استاندارد دستمزد مستقيم و سربار غيرمستقيم توليد به شرح زير ميباشد :
كل هزينه هاي دستمزد مستقيم توليد پيش بيني براي هر دايره در يك دوره مالي
نرخ جذب دستمزد مستقيم هر دايره توليدي =
ساعات كار مستقيم برآوردي هر دايره
براي يك دوره مالي
كل هزينه هاي سربار غيرمستقيم توليد پيش بيني
براي هر دايره در يك دوره مالي
نرخ جذب سربار غيرمستقيم توليدي براي هر دايره توليدي =
ساعات كار مستقيم برآوردي هر دايره
براي يك دوره مالي
ب) بعد از اولين دوره مالي اجراي سيستم نرخ جذب دستمزد مستقيم توليد و سربار غيرمستقيم توليد بشرح ذيل محاسبه ميشود :
پيش بيني افزايش (كاهش) هزينه دستمزد واقعي هر دايره
هزينه هاي دستمزد دوره آتي + در دوره مالي قبل
نرخ جذب دستمزد مستقيم توليد هر دايره توليدي =
ساعات كارمستقيم برآوردي هردايره براي دوره مالي آتي
پيش بيني افزايش يا (كاهش) هزينه سربار غيرمستقيم
هزينه هاي سربار غيرمستقيم
نرخ جذب سربار غيرمستقيم هر دايره دايره در دوره مالي قبل
توليد براي هر دايره توليدي =
ساعات كار مستقيم برآوردي هر دايره براي دوره مالي آتي
پس از انعقاد قرارداد و اعلام آن واحد برنامه ريزي ، سفارش دريافت شده به جريان توليد افتاده و عمليات مربوط به خريد مواد مورد نياز و … مطابق توضيحات ارائه شده در قسمت مربوطه صورت مي پذيرد .
ب) عمليات ثبت حسابها و تعيين بهاي تمام شده توليد :
جهت هر سفارش يك شماره اختصاصي تعيين مي شود كه توسط واح-دهاي توليدي و خدماتي و حسابداري صنعتي مورد استفاده قرار مي گيرد و براساس اين شماره در حساب كالاي در جريان ساخت يك حساب بنام سفارش مزبور تعيين مي گردد .
1ـ مواد اوليه :
مواد اوليه مصرف شده در سفارشات براساس حواله هاي انبار به قيمت هاي ميانگين مواد اوليه به حساب سفارش مربوطه بدهكار مي گردد . به عبارت ديگر مواد اوليه با قيمت هاي واقعي به سفارشات منظور مي گردد .
2ـ هزينه هاي سربار مستقيم :
هزينه هاي سربار مستقيم تويد نيز عيناً همانند مواد مستقيم در حسابها عمل مي شود . به عبارت ديگر هزينه هاي سربار مستقيم توليد نيز با قيمت هاي واقعي به حساب سفارشات منظور مي گردد .
3ـ دستمزد مستقيم و سربار غيرمستقيم :
در پايان هر روز در كارگاههاي توليدي به تفكيك هر دايره ، گزارش روزانه كاركرد تنظيم گرديده كه توسط تنظيم كننده و سرپرست كارگاه و كنترل كيفيت تأييد مي گردد (بشرح فرم شناره 07ـ4) . در پايان هر ماه خلاصه برگ اوقات كار ماهيانه براساس نام هر پرسنل و به تفكيك هر كارگاه و دايره (بشرح فرم شماره 06ـ4) تهيه مي گردد . با توجه به صورت خلاصه هاي تهيه شده به شرح فوق به تفكيك پرسنل كارگاهها و دواير ، صورت خلاصه ماهيانه اي به تفكيك هر كارگاه و در دايره (بشرح فرم شماره 05ـ4) تهيه مي گردد كه يك نسخه از صورت خلاصه مذكور به حسابداري صنعتي ارسال شده تا مبناي جذب هزينه هاي دستمزد مستقيم و سربار غيرمستقيم قرار گيرد .
لازم به توضيح است كه با توجه به گفتگوهاي بعمل آمده با مديريت شركت و با توجه به امكانات بالقوه اي كه شركت جهت تهيه آمار و اطلاعات مربوطه به ساعات كار پرسنل جهت هر سفارش ، هر دايره و هر كارگاه در پايان هر روز و هر ماه دارد شركت مي تواند اطلاعات مدون فوق الذكر را با توجه به نرم افزار
موجودي كه داشته در پايان هر ماه تهيه نموده و به صورت مكتوب جهت حسابداري صنعتي ارسال دارد ، تا مبناي جذب هزينه هاي دستمزد و سربار قرار گيرد .
حسابداري صنعتي با توجه به نرخهاي استاندارد جذب دستمزد كه از قبل پيش بيني گرديده (طبق توضيحات مندرج در صفحات قبل) و با توجه به ساعات كاركرد بر روي هر سفارش ، در هر دايره و كارگاه محاسبات لازم را انجام داده و سند جذب هزينه هاي دستمزد به شرح موجود در روش ثبت حسابها صادر مي نمايد .
جهت هزينه هاي سربار غيرمستقيم نيز عيناً همانند هزينه هاي دستمزد مستقيم عمل شده با اين تفاوت كه نرخهاي جذب هزينه هاي سربار غيرمستقيم به شرح توضيحات مندرج در صفحات قبل تهيه شده و براساس ساعات كاركرد پرسنل در هر كارگاه ، هر دايره و بر روي هر سفارش تسهيم شده و طبق شرح مندرج در روش ثبت حسابها ثبت مي گردد .
به هنگام اتمام يك سفارش توسط كارگاه مربوطه ، فرم تكميل سفارش (فرم شماره 01ـ4) صادر مي گردد كه به منزله رسيد انبار محصول تلقي مي شود و براساس همين برگ حسابداري قيمت تمام شده اقدام به بستن سفارش و انتقال به موجودي محصول مي نمايد .
در پايان دوره مالي در صورتيكه بخشي از يك سفارش تكميل شده باشد مقادير تكميلي با نرخ استاندارد محاسبه و به حساب انبار محصول منظور مي گردند .
در پايان دوره مالي ما به التفاوت هزينه هاي واقعي و حساب كنترل هزينه هاي هر مركز توليدي ، انحرافات دستمزد و سربار غيرمستقيم مي باشد كه به نسبت بين قيمت تمام شده كالاي فروش رفته ، موجودي كالاي ساخته شده و موجودي كار در جريان ساخت تسهيم مي گردد .
در پايان هر دوره مالي با توجه به مباني جذب از قبل تعيين شده ، هزينه هاي سربار غيرمستقيم دواير خدماتي ، جذب دواير توليدي مي گردند .
شرح عمليات و نمودار گردش سيستم خريد و تداركات :
همانگونه كه در صفحات قبل آمده ، سيستم خريد و تداركات شركت به منظور ايجاد ارتباطي منطقي با ساير سيستمها و مشخص شدن نحوه انتقال اطلاعات در واحدهاي مختلف به شكل نمودار و شرح گردش عملياتي در صفحات 125 الي 27 توضيح داده شده است . اجراء كننده سيستم با دنبال نمودن اين نمودار باعث مي گردد گردش عملياتي بهينه خريد و تداركات مطابق با آنچه كه سيستم انتظار دارد صورت پذيرد .
فهرست روش ثبت حسابها :
1ـ خريد :
1ـ1ـ پرداخت وجوه خريد .
2ـ1ـ دريافت اقلام خريداري شده .
3ـ1ـ برگشت از خريد .
2ـ صدور مواد اوليه ، قطعات و لوازم يدكي و ساير اقلام از انبار :
1ـ2ـ صدور مواد اوليه از انبار .
2ـ2ـ صدور ساير مواد غيرمستقيم از انبار .
3ـ2ـ صدور قطعات و لوازم يدكي و ساير اقلام از انبار .
الف) در صورتيكه در دواير توليدي و يا خدماتي مورد استفاده قرار گيرد .
ب) در صورتيكه در دواير اداري مورد استفاده قرار گيرد .
ج) در صورتيكه جهت ايجاد و يا تعمير اساسي دارائي ثابت مورد استفاده قرار گيرد .
3ـ برگشت مواد اوليه ، قطعات و لوزام يدكي و ساير اقلام به انبار :
1ـ3ـ برگشت مواد اوليه به انبار .
2ـ3ـ برگشت مواد غيرمستقيم به انبار .
3ـ3ـ برگشت قطعات و لوازم يدكي و ساير اقلام به انبار :
الف) در صورتيكه از دواير توليدي يا خدماتي برگشت شود .
ب) در صورتيكه از دواير اداري يا خدماتي برگشت شود .
ج) در صورتيكه از دارائي ثابت برگشت شود .
4ـ دريافت و پرداخت وجوه :
1ـ4ـ دريافت / واريز وجه نقد .
2ـ4ـ دريافت / واگذاري چك :
الف) دريافت بصورت چك .
ب) واگذاري چك نزد بانك .
3ـ4ـ وصول / واخواست چك :
الف) وصول چك توسط بانك .
ب) واخواست يا برگشت چك توسط بانك .
4ـ4ـ دريافت و استرداد اسناد تضميني :
الف) دريافت اسناد تضميني از اشخاص .
ب) استرداد اسناد تضميني به اشخاص .
5ـ4ـ پرداخت طي چك :
الف) پرداخت نقدي .
ب) پرداخت مدت دار .
6ـ4ـ پرداخت نقدي :
5ـ كاركنان :
1ـ5ـ مساعده
2ـ5ـ وام كاركنان
3ـ5ـ حقوق و مزايا
4ـ5ـ كسورات قانوني
6ـ عمليات مربوط به دارائيهاي ثابت :
1ـ6ـ خريد دارائي ثابت .
2ـ6ـ فروش دارائي ثابت .
الف) محاسبه استهلاك تا تاريخ فروش .
ب) انتقال ذخيره استهلاك .
ج) انتقال قيمت تمام شده دارائي
د) اخذ وجه بابت فروش دارائي
3ـ6ـ اسقاط دارائي ثابت :
الف) محاسبه استهلاك
ب) انتقال ذخيره استهلاك
ج) انتقال قيمت تمام شده دارائي
4ـ6ـ حذف دارائي ثابت :
7ـ سرمايه گذاريها :
1ـ7ـ توزيع سپرده ثابت بانكي
الف) توزيع سپرده كوتاه مدت بانكي
ب) توزيع سپرده ثابت بلند مدت بانكي
2ـ7ـ سود سپرده ثابت بانكي
8ـ سهامداران :
1ـ8ـ افزايش سرمايه از محل آورده نقدي .
2ـ8ـ افزايش سرمايه از محل آورده غيرنقدي .
3ـ8ـ بدهي سهامداران .
9ـ دريافت وام :
1ـ9ـ دريافت وام :
الف) در صورتيكه سود و كارمزد هنگام اخذ وام كسر گردد .
ب) در صورتيكه سود و كارمزد هنگام دريافت وام كسر نگردد .
2ـ9ـ انتقال سهم سنوات آتي وام .
3ـ9ـ پرداخت اقساط وام .
4ـ9ـ ثبت هزينه سود و كارمزد وام .
الف) در صورتيكه سود و كارمزد هنگام دريافت وام كسر شده باشد .
ب) در صورتيكه سود و كارمزد هنگام دريافت وام كسر نشده باشد .
10ـ تعيين بهاي تمام شده توليد :
1ـ10ـ مصرف مواد مستقيم .
2ـ10ـ جذب هزينه هاي دستمزد مستقيم .
3ـ10ـ هزينه هاي سربار مستقيم .
4ـ10ـ جذب هزينه هاي سربار غيرمستقيم .
5ـ10ـ انتقال بهاي تمام شده به انبار محصول .
6ـ10ـ تسهيم هزينه سربار غيرمستقيم دواير خدماتي به توليدي
11ـ بستن حسابهاي كنترل پروژه و انحرافات :
1ـ11ـ بستن حساب كنترل مواد مستقيم .
2ـ11ـ بستن حساب كنترل سربار غيرمستقيم توليد .
3ـ11ـ ثبت انحرافات دستمزد مستقيم .
4ـ11ـ ثبت بستن انحرافات دستمزد به قيمت تمام شده ، موجودي كالا و كار در جريان .
5ـ11ـ بستن انحرافات سربار غيرمستقيم توليدي .
12ـ فروش :
1ـ12ـ وصول پيش دريافت .
2ـ12ـ فروش و تحويل كالا .
13ـ سود و زيان و تقسيم سود و زيان :
1ـ13ـ محاسبه سود و زيان ناويژه :
الف) بستن حسابهاي فروش ، درآمد حاصل از خدمات و ساير درآمدها .
ب) بستن حساب بهاي تمام شده كالاي فروش رفته .
2ـ13ـ محاسبه سود و زيان ويژه .
3ـ13ـ تخصيص سود و زيان .
الف) محاسبه و برآورد ماليات عملكرد .
ب) محاسبه اندوخته ها .
ج) سود قابل تقسيم .
د) انتقال مانده سود و زيان تخصيص نيافته .
4ـ13ـ تعديل سود سهام .
14ـ ماليات عملكرد شركت :
1ـ14ـ برآورد ميزان ماليات .
2ـ14ـ پرداخت علي الحساب .
3ـ14ـ قطعيت ميزان ماليات .
4ـ14ـ تعيين بدهي مالياتي .
5ـ14ـ پرداخت مانده بدهي مالياتي .
15ـ بستن حسابهاي دائمي :
1ـ15ـ بستن حسابهاي دارائي .
2ـ15ـ بستن حسابهاي بدهي .
3ـ15ـ بستن حسابهاي انتظامي .
4ـ15ـ بستن طرف حسابهاي انتظامي .
16ـ گشايش حسابها :
1ـ16ـ گشايش حسابهاي دارائي .
2ـ16ـ گشايش حسابهاي بدهي .
3ـ16ـ گشايش حسابهاي انتظامي .
4ـ16ـ گشايش طرف انتظامي .