بخشی از مقاله
طبقه بندي كاربا ورقه هاي فلزي :
1. ساخت و توليد روكش ها و قسمت هاي پوششي مثل گلگيرها و كاپوت در اتومبيل، هواپيما ، كانال هاي سيستم تهويه .
2. ساخت مخازن و منابع
3. خم كاري لوله ها ( لوله گاز رساني )
4. كارهاي عمومي (دستگيره در ،چهار چوب ها )
5. آماده كردن صفحات فلزي در اندازه و اشكال مورد نياز شامل : برش دادن ،صاف كردن و پياده كردن نقشه و ....
ضايعات و پس مانده هاي توليد ورق:
اغلب ضايعات توليد شده ناشي از موارد زير ميباشد :
1. عدم رعايت ابعاد و مشخصات تعيين شده برروي نقشه
2. اشكالات ناشي از صاف كردن ورق
3. عدم تناسب و تقارن بين اجزاو قطعات
4. ميزان نبودن محل هاي سوراخ شده
اين ضايعات در بيشتر موارد ناشي از عدم دقت و اشتباهات و پياده كردن نقشه كار بر روي فلز ، خطاهاي اندازه گيري و معيوب بودن ابزار سنجش و اندازه گيري مي باشد.
فصل دوم : صاف كاري
براي رفع ناهمواري ، كج شدگي و انحناهاي ورق فلز كه عمومأ ناشي از تأثير درجه حرارت حاصل در اثر لحيم كاري و جوش كاري و يا در اثر برش در صفحات فلزي به وجود مي آيند ،آنها را صاف مي كند .
پس عمل صافكاري به صورت دستي و يا ماشين هاي صافكاري انجام مي شود .
صافكاري دستي : صفحه فلزي را بر روي صفحه تخت و هموار گذاشته و با يك دست آن را فشار داده ، و با دست ديگر به وسيله چكش بر روي بر آمدگي هاي آن ضربه وارد مي كنيم .
چكش كاري را از روي معقركه كوتاهتر مي باشد ، شروع كرده و ضربه ها را نزديك به هم وارد كرده . چكش كاري را با وارد كردن ضربه هاي محكمتر بر روي لبه هاي كناري صفحه فلز شروع كرده و به تدريج كه به نقاط مياني ميرسيم ضربه هاي نرم تري وارد مي كنيم ، چش هاي سبك و نرم براي صاف و هموار كردن فلزات غير آهني مثل AL و آلياژهامثلMN به ار مي رود . در حالي كه براي صاف و هموار كردن ورق هاي فولادي و نيز صفحات فلزي از آلياژهاي سخت از پتك هاي سنگين استفاده ميشود.
صاف كاري ماشيني : از ماشين هاي سه نوردي استفاده مي شود .
1. دستي : براي ورق هاي فولادي با ضخامت هاي كمتراز 3mm
2. برقي : براي ورق هاي فولادي با ضخامت هاي كمتراز 6mm
فصل سوم : رسم و پياده كردن نقشه بر روي كار
اين روش از حساس ترين كارها مي باشد . دقت عمل و تطابق آن با اندازه هاي تعين شده در نقشه به مقدار زيادي در درجه كيفي عمليات بعدي تأثير مي گذارد .
طرح كار (نقشه ) به كمك قلم حكاكي بر روي ورق كشيده مي شود . براي اين كار ابتدا با كمك سمبه نشان نقاطي كه بايد به هم وصل شوند علامت گذاري مي شود . دقت عمل و انحراف مجاز در اين عمل ( 0/25-0/50mm ) مي باشد . يكي از ابزارهاي مهم براي ترسيم و پياده كردن نقشه ، ميز كار مي باشد كه ممكن است چوبي يا فلزي باشد . براي سمبه نشان زدن از ميزهاي فلزي استفاده مي شود .
ابزاررسم نقشه بر روي كار شامل :
1. پرگار ميلي متري خطش دار
2. سوزن خطش دار
3. سوزن خطش دار پايه دار
4. پرگار بازو دار (براي رسم اشكال بيضوي )
5. گونيا
6. نقاله
7. سمبه نشان
روش هاي رسم و پياده كردن نقشه بر روي كار :
1. روش رسم و انتقال جزء به جزء
2. با استفاده از شابلون ها ، مدل هاي پيش ساخته و توسط قطعات جفت
گسترش ورق .
فصل چهارم : برش ورق هاي فلزي
در برش ورق هاي فلزي از 3 روش استفاده مي شود .
1. برش صاف : برش صاف يا مستقيم با استفاده ازقيچي هاي اهرمي ، قيچي هاي داراي تيغه هاي مورب ، قيچي هاي داراي تيغه هايمدور كردن و نيز قلم سمبه زني و حديده كاري انجام مي دهند.
2. گرد بري : برش منحني الخط ،توسط قيچي هاي با تيغه هاي گردان و انواع قيچي هاي ارتعاشي انجام مي شود . همچنين مي توان با استفاده از ماشين هاي برش و نيز از طريق منگنه زني و حديده كاري قطعاتيبه شكل گرد يا منحني از فلز بريد .
3. مركب : براي برش و تهيه قطعات از ورق كه داراي اضلاع مستقيم و منحني الخط مي باشد بكار مي رود .
قيچي هاي دستي :
براي بريدن ورق فلز ، ايجاد سوراخ و برش دادن و ساخت قطعات با اشكال نا منظم بكار مي رود .
براي برش ورق هاي فولادي تا ضخامت 0/7mm و نيز فلزات غير آهني تا ضخامت 1/50mmدر برش مستقيم استفاده مي شود .
انواع قيچي هاي دستي :
1. قيچي هاي با تيغه هاي مستقيم
2. قيچي هاي با تيغه هاي خميده
3. قيچي هاي با تيغه هاي با طرح ويژه
قيچي هاي دستي را در اندازه هاي متفاوت (به درازاي 400,320,250,200mm و پهناي55,50,40mm) توليد مي كنند . تيغه هاي اين قيچي ها از جنس فولاد كربن دار سخت ساخته شده و معمولأبه وسيله جوشكاري به دسته ققيچي كه آن هم از جنس فولاد كربن دارنرم مي باشد ، اتصال داده مي شود . معمولأ براي دوام بيشتر، لبه تيغه هاي قيچي را به روش حرارتي ،آبديده و سخت مي كنند . لبه تيغه ها تحت زاويه 70 تا 75 درجه نسبت به سطح برش ،تراشيده و سنگ داده مي شود .
فصل پنجم : مته كاري
مته كاري عبارت است از ايجاد سوراخ در قطعه اي ازفلز به وسيله مته . مته كاري را با استفاده از مته هاي دستي ، مته هاي با نيرو محركه ی هواي فشرده ،مته هاي برقي و ماشين هاي ويژه یمته كاري انجام مي دند .
مته ، عمل سوراخ كردن را به صورت دو نوع حركت دوراني و محوري انجام مي دهد . حركت دوراني را حركت اصلي و حركت محوري را حركت تغذيه كننده مي نامند .
انواع مته و زواياي تيغه آن :
سوراخ كردن ورق فلزي به كمك مته مارپيچ انجام مي شود .
