بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه:
به منظور برنامه ريزي و كمك به جمعيت آسیب دیده، آگاهي از وضعيت بهداشتي و برآورد نيازهاي آنها در حوزه حياتي معين اجتناب ناپذير است.
بنابراين جمع آوري و تجزيه و تحليل اطلاعات مربوط به جمعيت شناسي، مرگ و مير، ابتلاء وضعيت تغذيه اي و وضعيت ايمني سازي و همين طور منابع غذا، آب و بهسازي منابع مورد نظر ضروري است.
در اين مبحث كه ارزيابي سريع بهداشتي (RHA) ناميده مي شود بررسي شود تا نيروهاي امدادي بتوانند با ارزيابي فوري از وضعيت بهداشتي يك جمعيت آسيب ديده يا آواره كه شامل اجزاء بهداشتي يك جمعيت را كه عبارت است از:
- چهار چوب ارزيابي سريع بهداشتي
- معرفي اهداف و روشها
- ارزيابي ميداني و شاخص هاي مربوطه
- توصيه هاي لازم براي انجام ارزيابي
ميباشد برآورد نموده تا با برنامه ريزي مناسب ارائه خدمات لازم بهداشتي را بنمايند.
اسلاید 2 :
چهارچوب ارزيابي هاي سريع بهداشتي:
در حال حاضر با توجه بحران هاي منطقه اي و حوادثي كه در جهان رخ مي دهد آواره و پناهنده زيادي در جهان وجود دارد آوارگي وسيع جمعيت اغلب با مرگ و مير بالا بويژه در گروههاي آسيب پذير نظير كودكان زير 5 سال همراه مي باشد، علل اصلي مرگ اغلب سرخك، عفونت هاي حاد تنفسي، اسهال، مالاريا و يا سوء تغذيه مي باشند. در مرحله بحراني جابجايي جمعيت، هدف، كاهش هر چه سريعتر مرگ و مير ناشي از اين جابجايي است. از اين رو اولويتهاي عملي زير بايستي انجام پذيرد:
ارزيابي سريع وضعيت بهداشت جمعيت
واكسيناسيون وسيع بر عليه سرخك
تأمين آب و اجراي اقدامات بهسازي
تأمين غذا و اجراي برنامه هاي بازتواني تغذيه اي ويژه
تأمين پناهگاه و انرژي
مراقبت درماني مبتني بر تأمين داروهاي اساسي و بكار گيري پروتكل هاي درماني استاندارد
برنامه هاي كنترل بيماريهاي اسهالي و همه گيريها
سيستم هاي اطلاعات بهداشتي(HIS)
ارزيابي منابع انساني و آموزش كاركنان بهداشتي واحدهاي محيطي
هماهنگي عمليات در بخشهاي مختلف
اسلاید 3 :
جايگاه ارزيابي بهداشتي:
معمولاً ارزيابي بهداشتي در آغاز مداخله، همزمان با اجراي عمليات كمكهاي اوليه (تأمين آب، واكسيناسيون سرخك) انجام مي گيرد.
بايستي داده هاي مربوط به اندازه جمعيت، اولويت هاي بهداشتي و نيازهاي اوليه را جهت تطبيق مداخله و ارزيابي نتايج آن را سريعاً جمع آوري نمود.
اسلاید 4 :
داده هاي مورد نياز در ارزيابي سريع بهداشتي:
در اين بخش داده هاي اصلي كه در جريان ارزيابي سريع بهداشتي جمع آوري مي گردد مورد بحث قرار مي گيرند، تعيين شاخص هاي در دسترس با در نظر گرفتن روند كلي مورد استفاده و متناسب با شرايط منطقه اي فراهم مي شود.
اسلاید 5 :
جمعيت شناسي:
- تعداد كل پناهندگان يا افراد آواره يا آسيب ديده ابعاد مشكل را نشان مي دهد و امكان برنامه ريزي مداخله اي (مقدار آب، غذا و غيره) را فراهم مي سازد به همين دليل اينكه برنامه هاي خاص براي گروههاي معيني وجود دارد (كودكان زير 5 سال، زنان حامله، افراد مسن و غيره) تعيين ساختار جمعيت ضروري است. تعداد جمعيت در تعيين مخرج كسر و محاسبه تعدادي از شاخص هاي بهداشتي نظير ميزان مرگ نيز كاربرد دارد.
اسلاید 6 :
مرگ و مير:
Øدر فوريتها مرگ و مير شاخصي است كه به بهترين شكل وخامت اوضاع را نشان مي دهد، اين شاخص بصورت ميزان بيان مي شود كه مي تواند با شاخصهاي مرجع (ميزان مرگ و مير مرجع) مقايسه شود و يا پيگيري بعدي ميزان مرگ مي توان اثر مداخلات اجرايي و اقدامات بهداشتي را ارزيابي نمود.
اسلاید 7 :
ابتلاء:
üبه منظور تنظيم برنامه هاي بهداشتي، اطلاع از بيماريهاي شايع و خطرات بروز همه گيريها در ميان جمعيت مفيد است، معهذا بيماريهاي مسئول در قسمت اعظم ابتلاء ها و در اكثر جمعيت ها موقعيت يكسان دارند و عبارتند از مالاريا، اسهال، عفوتنهاي حاد تنفسي و يا سرخك به همين دليل تخمين شيوع اين آسيب ها با استفاده از بررسي گذشته نگر بندرت ضرورت پيدا مي كند، استفاده از داده هاي موجود در ساختارهاي بهداشتي منطقه اي نيز مفيد مي باشد. جمع آوري داده هاي آينده نگر از طريق سيستم مراقبت ابتلاء مستمر در داخل اردوگاه نيز بسيار جالب توجه مي باشد. اين امر بويژه در مراقبت همه گيريها صادق است مانند سرخك و وبا.
اسلاید 8 :
وضعيت تغذيه اي:
سوء تغذيه در بيشتر حوادث وجود دارد و اغلب با مرگ و مير بالايي همراه است، لذا توانايي سنجش وضعيت تغذيه اي جمعيت آسيب ديده اهميت ويژه اي دارد و اين امر با بررسي مقطعي كه ميزان شيوع سوء تغذيه كلي و حاد و وخيم را نشان مي دهد امكان پذير است. نتايج اين بررسي را مي توان با شاخص هاي مرجع مقايسه كرد. چنين اقدامي تصميم گيري (اجرا يا عدم اجراي يك برنامه ويژه تغذيه اي به منظور درمان كودكان مبتلا به سوء تغذيه) را تسهيل كرده و داده هاي پايه اي را جهت برآورد اثرات مداخلات انجام گرفته را فراهم مي سازد.
اسلاید 9 :
پوشش نيازهاي اوليه آسيب ديدگان:
ارزيابي وضعيت بهداشتي يك جمعيت به مفهوم شناخت وضعيت معيشتي جمعيت شامل غذا، آب و شرايط ابتدايي زندگي (نظير چادر و پناهگاه) مي باشد بعضي از مواقع ساير عوامل تأثير غير مستقيمي براي ادامه حيات دارند و در صورت لزوم در ارزيابي سريع بهداشتي بايستي آنها را نيز مدنظر قرار داد مانند ظروف فردي براي جمع آوري آب، قابلمه آشپزي، منبع انرژي، پتو و غيره كه در نيازهاي بهداشتي و بهسازي محيط نيز نقش حياتي را ايفا مي نمايند.
اسلاید 10 :
غذا:
اگر توزيع كلي غذا رضايت بخش باشد يعني هدف كه عبارت است از تعيين ميزان متوسط كالري دريافتي جمعيت و شناسايي گروههاي در معرض خطر كه ممكن است دسترسي به غذا نداشته باشند مانند سرپرستان مونث خانواده، كودكان و افراد مسن و... در اختيار آنان قرار داده شده باشد. ميزان متوسط كالري دريافتي براي هر فرد در يك شبانه روز در حد 2100 كيلو كالري تعيين شده است.