بخشی از پاورپوینت

--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----

اسلاید 1 :

هر زبانی  قواعد  مخصوصی را دارد که به آن قواعد در زبانهای مختلف نامی نهاده اند و در زبان فارسی به آن دستور زبان  یا به اختصار دستور گویند.

برای سخن گفتن یا نوشتن نیازی به آموختن قواعد و نظام زبان  نیست امّا دستور زبان کمک می کند تا بهتر بگوییم یا بنویسم و جمله های درست را از نادرست باز شناسیم .

دستور زبان حاضر به ارزش (2) واحد دستور (1) محسوب می شود و دانشجویان گرامی در آن با ساختار جمله یا نحو و ساختمان کلمه یا صرف  آشنا می شوند و مباحث تفصیلی آن در دستور (2) ارائه می شود.

اسلاید 2 :

- « کلیات »

انواع کلمه :

 (7 تا است) :

 فعل – اسم – صفت – ضمیر – قید – حرف – شبه – جمله .

جمله :

مجموعه ای از کلمه هاست که اندیشه ها، خواستها و عواعطف ها را نشان می دهد . مثال : علی می نویسد ، هوا مطبوع است .

اسلاید 3 :

نقش کلمه ها در جمله :

  1. نهاد (فاعل – مسندالیه) 2. مسند 3. مفعول
  2. متمم 5. صفت 6. مضاف الیه
  3. بدل 8. معطوف 9. قید        10. منادا 

از میان نقشهای فوق؛ صفت، مضاف الیه، بدل و معطوف را نقشهای وابسته گویند .

توضیح هر کدام به اختصار در پی می آید .

اسلاید 4 :

 نهــاد :

بنیاد و پایه ی جمله بر آنها نهاده شده یا به سخن دیگر اساس و نهاد جمله هستند « علی»، «آب» و «هوا» در جمله های زیر نهاد هستند .

مانند:

   علی می نویسد      -     آب می جوشد      -     هوا گرم بود .

به نهاد مسندالیه نیز گفته می شود از آن جهت که چیزی به آنها نسبت داده می شود. 

در مثالهای فوق « علی ، آب و هوا » مسندالیه هستند .

اسلاید 5 :

اگر نهاد کاری انجام داده باشد به آن نهاد فاعل یا «فاعل» می گوییم.

فاعل یعنی کننده کار .

مانند:  « علی و مادر » در جمله های زیر فاعل هستند:

علی می نویسد -    مادر غذا پخت .

هر فاعل را مسندالیه می گویند اما هر مسندالیه را فاعل نمی توان گفت .

اسلاید 6 :

مسنـد : ( اسناد داده شده )

کلمه یا گروهی از کلمات که در جمله ی ربطی (جمله ای که فعل آن معنی کاملی ندارد و به اصطلاح فعل ربطی نامیده می شود. مثل: است، بود، شد . جمله ربطی گفته می شود ) به مسندالیه نسبت داده می شود ، مسند نامیده می شود .

در مثالهای زیر:     « سرد -  بهترین دوست »  مسند هستند .

هوا سرد است           -        کتاب بهترین دوست است .

اسلاید 7 :

مفعول :

در جمله ای که فعل آن متعدی باشد. علاوه بر فاعل، نیاز به رکن دیگری است که جمله را کامل می کند و عمل فعل بر آن واقع شود، چنین کلمه ای را « مفعول » گویند .

مفعول هر جمله پاسخی است که به پرسش « چه ، چه چیز ، چه چیز را ، که، که را ، چه کسی را » داده می شود .

 مثال :

علی « درس » می خواند . چه چیز ؟ درس

ابو علی « شفا » را نوشت . چه چیز را ؟ شفا را

احمد « حسین » را دید . چه کسی را ؟ حسین را

اسلاید 8 :

بعضی مفعول همراه « را » ( نشانه مفعولی) می آید که به آن مفعول معرفه گویند .

مثل : کودک «غذا را» خورد و مفعولی که بدون « را » می آید آن «معرفه» نیست .

کودک « غذا » خورد(مراد ؛ بیان غذا خوردن کودک است نه غذای معین)

اسلاید 9 :

متمم :

کلمه ای است که به وسیله حرف اضافه ( از ، با ، جز ، مگر ، به ، در ...) وابسته یکی از اجزای جمله (فعل ، جمله ، یا به کلمه ای دیگر) می شود و معنی آن را کامل یا تمام می کند .

در مثالهای زیر «کلاس، تاریکی،  صبح،  علی»  متمم هستند .

به کلاس آمدیم   -      از تاریکی نمی ترسم

تا صبح کار کردم  -         همه آمده اند مگر علی .

اسلاید 10 :

صفت :

صفت کلمه ای است که اسم یا جانشین اسم یا گروه اسمی همراه خود را توصیف می کند و یکی از وابسته های اسم به شمار می رود.

برای یک موصوف می توان چند صفت آورد :

مثل کلمه های « آنچه،  خوب،  به درد بخور » در این عبارت:


 آنچه کتاب خوب و به درد بخور در قفسه بود جمع کردم .

در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید