دانلود فایل پاورپوینت روشهای جدید بایگانی و بایگانی PACS

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

امروزه باپيشرفت فناوری اطلاعات در علوم پزشکی و شبكه هاي كامپيوتري ، ديگر نيازي به كليشه های قدیمی براي گرفتن تصاوير راديولوژي و صرف هزينه خريد و نگهداري اين فيلمها احساس نمي شود. چرا كه سيستمي بنام سيستم ارتباط و بايگاني تصويري یا (PACS (Picture Archivi g a d Commu icatio System ، امكان انتقال ، ذخيره ، بازيابي و نمايش تصاوير پزشكي در نقاط مختلف را ايجاد کرده است . دستگاههاي تصوير برداري ، یک شبكة كامپيوتري ، پايگاه‌هاي داده یا بانک اطلاعاتی و ايستگاههاي نمايش تصويریا Clie t ها ، چهار جزء اصلي تشكيل دهندة يك سيستم PACS بيمارستاني مي باشند.  سیستم PACS می تواند تصاویر حاصل از روشهای مختلف تصویربرداری تشخیصی مانند MRI ، CT.SCA ، سونوگرافی ،  رادیوگرافی ، آنژیوگرافی ، پزشکی هسته ای و... را به صورت تصاویر دیجیتالی ذخیره و بازخوانی کند. این سیستم امکان کمک به پزشکان دور از مرکز درمانی را از طریق تله رادیولوژی فراهم می کند تا از متخصصین متبحر لیکن دورتر در تشخیص و درمان استفاده شود. با کاهش هزينه‌هاي ذخيره‌سازي که به صورت الکترونيکي انجام مي‌شود (نسبت به بايگاني‌هاي فيلم و کلیشه )، کمک شایانی به مدیریت بیمارستانی می کند. با ارسال تصاویر از طریق شبکه، زمان دستیابی پزشک معالج به نتیجه تصویر برداری را به حداقل رسانده است.

اسلاید 2 :

مقدمه

تصوير برداري از اندامها و ارگانهاي بدن در تشخيص بيماري به پزشكان كمك شاياني مي كند تا در تصميم گيري نوع درمان بيماران موفق عمل كنند. تصميم براي درمان با مشاهده تغييرات حاصل شده در عضو بدن ، با تصميمي كه بر اساس علائم و اظهارات بيمار گرفته مي شود بسيار متفاوت خواهد بود. بويژه در بيماريهاي استخواني و تومورها حائز اهميت مي باشد. بنابراين كيفيت تصويرگرفته شده ، تعداد تصاوير ، ابعاد تصاوير ، سرعت انتقال تصاوير براي پزشك معالج و نوع بايگاني تصاوير براي دسترسي سريع و مجدد ، همه فاكتورهاي مهمي هستند كه در تصويربرداري پزشكي مد نظر بوده اند. با ظهور تجهیزات پزشکی دیجیتال و پیشرفته و نیز گرایش عرصه علوم پزشکی به جنبش نرم افزاری ، همچنین لزوم تلاش بیمارستانها بسوی یکپارچه سازی اطلاعات بهداشتی و درمانی در بیمارستانهای  کشور ، بخشهای پاراکلینیکی  بیمارستانها بویژه تصویر برداری پزشکی برای کمک به  تشخیص رادیولوژیستها و درمان متخصصین گامهای اساسی در استفاده ازفناوری اطلاعات برداشته است. بی شک تلاشهای مهندسین نرم افزار و سخت افزار  ، تحلیلگران سیستمها ،  و کارشناسان علوم پزشکی در این پیشرفتها چشمگیر بوده است. بسیاری از روشهای تصویربرداری جدید از جمله رادیوگرافی ، سونوگرافی و CT.SCA دیجیتالی شده اند. سیستم ارتباط و بایگانی پزشکی (PACS) ، از پیشرفته ترین سیستمها در این عرصه بشمار می رود. براي اولين بار در سال 1982 در كنفرانس تصويربرداري پزشكي (IEEE)، سيستمي معرفي گرديد كه امكان ذخيره، نمايش و انتقال تصاوير و اطلاعات ديگر را انجام مي‌داد، این سیستم در همان سال از سوی انجمن رادیولوژی امریکا تایید شد و در سال ۱۹۸۴ نیز در اروپا مورد توجه کنگره رادیولوژی اروپا (ECR) قرار گرفت.  اين سيستم PACS ناميده شد.  سيستم بايگاني و بازيافت تصويري مبتني بر رايانه که مي تواند تصاوير حاصل از روشهاي مختلف تصويربرداري تشخيصي را به صورت تصاوير ديجيتالي ذخيره و بازخواني کند . اين سيستم متشکل از ايستگاه هاي نمايشي و ويرايشي تصاوير ديجيتالي در شبکه هاي داخلي در بيمارستان يا حتي خارج از بيمارستان است که دسترسي پزشک به تصاوير ذخيره شده و در نتيجه کاهش وابستگي پزشک به متخصصان راديولوژي را فراهم می کند.

اسلاید 3 :

سیستم PACS

در این مبحث، ابتدا به هدف استفاده از سیستم PACS  اشاره کرده سپس مقایسه ای بین این سیستم با روشهای تصویر برداری آنالوگ انجام داده ايم.  اجزای تشکیل دهنده سیستم و ساختار آن را تشریح کرده ، مزایای آن را برشمرده ايم و نهايتا  به نتيجه حاصل پرداخته ايم.

اسلاید 4 :

هدف استفاده از PACS

مشکلات فراوان در سیستم تصویربرداری کلیشه ای وجود دارد که علاوه بر نارضایتی پزشکان و رادیولوژیست ها و نیز بیمار به خاطر کیفیت ، کمیت و نیاز به تکرار تصاویر، مدیریت بیمارستان را از نظر هزینه و حفظ و نگهداری فیلمها به چالش کشیده لذا  هدف اصلي استفاده از سيستم PACS  ، ارتقاي بازده‌ موثر کاري در کنار قابليت‌هاي تشخيصي پزشکان است. استفاده از استانداردهای روز در نگهداری و انتقال تصاویر نیز از اهداف مهم بشمار می رود. همچنين  هزينه خريداري و نگهداري ايمن فيلمها از نظر مديريتي قابل ملاحظه مي باشد. تكنولوژي سیستم تصويربرداري پزشکي، در كنار دستگاه تصوير برداري، از تعدادي رايانه تحت يك شبکه تشکيل شده که به طور اختصاصي براي ذخيره، بازيابي، توزيع و نشان دادن تصاوير استفاده مي‌شود. در واقع تصاوير پزشکي در يک استاندارد یا قالب (Format) مستقل ذخيره مي‌شوند  DICOM (Digital Imagi g a d Commu icatio s i Medici e) مهمترین قالب آن می باشد.  بيشترين تصاويري که از طريق PACS  آرشيو و طبقه‌بندي مي‌شوند، تصاوير اولتراسوند، MRI، ،CT، اندوسکوپي، ماموگرافي و اشعه ايکس هستند‌.   اين سيستم در واقع جايگزين hard-copy مانند بايگاني فيلم‌هاي راديولوژي براي مديريت تصاوير پزشکي که در طول زمان ممکن است خراب ‌شوند، مي‌شوند و توانايي‌ها و قابليت‌هاي سيستم‌هاي رايج را بالا مي‌برد. ازطرفي هزينه سرسام آور فيلمهاي راديولوژي و نيز نگهداري آنها هميشه از مهمترين مشكلات مديران بيمارستانها بوده است  .بنابراين PACS مي تواند با حذف فيلم هزينه خريداري را كم كند و با ايجاد آرشيو الكترونيكي بايگاني فيزيكي را حذف نمايد.

اسلاید 5 :

مقایسه PACS با سیستم کلیشه

در سیستم آنالوگ ، تصویر برداری از بیمار انجام و روی کلیشه های رادیولوژی چاپ می شود. رادیولوزیست کلیشه ها را مشاهده کرده و گزارشی از تشخیص خود را روی برگه کاغذ ثبت و به پزشک معالج ارسال می کند. گاهی کلیشه حاضر برای  تشخیص نهائی کافی نبوده و کمکی به پزشک معالج نمی کند. برخی اوقات هم اتفاق می افتد که کلیشه بنا به دلایلی گم شده یا دچار مشکل فیزیکی می گردد که برای ادامه درمان باید تکرار شود. حال با توجه به ورود مقداری اشعه زیانبار در هر نوبت تصویر برداری به بدن بیمار و ایجاد عوارض متعدد ، تکرار تصویر برداری مشکلات خاص خود را دارد و اگر در این میان بیمار یک خانم حامله و یا یک کودک خردسال باشد مشکل عوارض بسیار حاد و خطر آفرین خواهد بود. چه بسا بخاط جلوگيري از ورود اشعه ايكس به بدن جنين در شكم مادر ، از انجام تصويربرداري از بدن مادر مصدوم صرف نظر شده و سلامت جسمي مادر به دليل ناتواني در تشخيص دچار بحران مي شد اما در استفاده از سيستم آرشيو ديجيتالي ، مشكل وخطرات ناشی از پرتونگاری به بیمار نیز در نتیجه عدم لزوم تکرار پرتونگاری ، به مراتب ازبين خواهد رفت. یکی از سیستم هایی که از ۲۵ سال پیش استفاده از آن در اروپا و امریکا و چند سالی است در ایران  آغاز شده است همين سیستم PACS مي باشد كه تمامی این مشکلات را مرتفع ساخته. با یک بار تصویر برداری از اعضای بدن بیمار چندین تصویر از بعدهای مختلف و با کیفیت مناسب گرفته شده و در هارد دیسک کامپیوتر ذخیره و بایگانی می شود. تصاویر در مانیتورهای Medical Diag osis  با کیفیت مناسب در معرض دید متخصصین رادیولوژی قرار می گیرد تا گزارش مناسب و کاملی تهیه نمایند. نسخه ای از تصاویر نیز به بیمار در یک CD تحویل می گردد تا در مواقع لزوم به پزشک معالج ارائه دهد. همچنين تصاوير گرفته شده و گزارش راديولوژيست روي آن ، به شكل o li e در كمترين زمان ممكن از طريق شبكه در دسترس پزشك معالج در بخشهاي بستري يا اتاق عمل مي باشد.

اسلاید 6 :

اجزاء تشکیل دهنده یا ساختار یک  سیستم PACS

 این سيستم براساس ايده و روشهاي جديد كامپيوتري بنا نهاده شده و متشكل از چهار جزء اساسي مي‌باشد. هركدام از اين اجزاء با تجهيزات خاصي كار مي كنند. اين اجزاء عبارتند از:

دستگاههاي تصويربرداري پزشكي

 ايستگاههاي كار(statio )

 شبكه كامپيوتري.

 پايگاههاي داده و بانكهاي اطلاعاتي

اين اجزاء در مجموع تشكيل يك سيستم را می دهند که وظيفه تصويربرداري ، ايجاد بانک اطلاعاتی ، جریان اطلاعات در شبکه و بايگاني تصاوير پزشكي را بر عهده دارند.

اسلاید 7 :

پايگاههاي داده و بانكهاي اطلاعاتي

نکته مهم در مورد سيستم PACS  ، شبکه انتقال آن است که از يک Server مرکزي (که پايگاه داده‌ها را ذخيره مي‌کند)، تشکيل شده است. اين پايگاه حاوي اطلاعات تصاويري است که توسط دستگاههاي تصويربرداري MRI ، CT.SCA ، CR و ...  مرتبط با  سيستم PACS ، گرفته شده و از طريق LA (Local Area etwork) يا WA (Wide Area atwork) روي Server ذخيره و در طول شبكه دريافت مي‌شوند اطلاعات اصلي در Server در بانك اطلاعاتي وجود دارد. ساختار اين بانك اطلاعاتي مي تواند بصورت Access و SQL و ... باشد. روی Serverتصاویر با فرمت خاص خود که مطابق با استاندارد DICOM می باشد و معمولا با نام تاریخ اخذ تصویر همراه با یک شماره پرونده بستری یا سرپائی بیمار ذخیره می شود. علاوه بر آن فایلهای مورد نیاز برای نرم افزار PACS PLUS نیز وجود خواهد داشت. از امکانات بانک اطلاعاتی مانند ایجاد Accou t برای کاربران مجاز نیز استفاده می شود.

اسلاید 8 :

ساختار سيستم PACS

 تجهيزات مدرن راديولوژي، امروزه به طور مستقيم تصاوير بيماران را وارد سيستم PACS  در قالب تعريف شده مي‌کند.  يک سيستم کامل PACS  ، بايد شامل يک نقطه دسترسي (Access Poi t) به تصاوير و اطلاعات همراه باشد. همچنين بايد با سيستم‌هاي اطلاعاتي بيمارستاني ديگر (HIS)و بوي‍ژه به سيستم‌ اطلاعاتي راديولوژي (RIS) نيز مرتبط باشد.ارتباط PACS  با RIS بسار حائز اهميت است چرا كه اين دو سيستم ، مكمل هم در كامل نمودن ‌سيستم مكانيزه كل بخش راديولوژي مي باشند.  هرچه ارتباط ميان سيستم‌هاي اطلاعاتي مختلف گسترده‌تر باشد، اطلاعات قوي‌تر و قابل اعتمادتر مي‌شوند. به طور مثال، خطر ورود اشتباه اطلاعات بيماران را کم مي‌کند، زيرا قالب استاندارد  DICOM که براي اين منظور به کار مي‌رود، مي‌تواند مشخصات بيمار را نيز دريافت کند. استاندارد DICOM یک استاندارد جهانی در انتقال تصاویر پزشکی است و سیستمهای مورد استفاده در بیمارستانها و مراکز بهداشتی مانند HIS و PACS باید از این استاندارد استفاده کنند تا فرمت تصاویر در نرم افزار مورد استفاده قابل فهم و استفاده باشد. سیستم PACS  از نرم افزار PACS PLUS بهره می برد که از استانداردهای لازم برخوردار هست. زماني که دريافت اطلاعات يک بيمار کامل شد، سيستم‌ PACS  ، داده‌هاي تصويري جاسازي شده را با فهرست سوابق برنامه‌ريزي شده روي شبکه، مقايسه مي‌کند و در صورت وجود هرگونه تناقضي، آن را مشخص مي‌کند. هر اطلاعاتي، تنها با مشخصات همان فرد، ذخيره مي‌شود. وقتي راديولوژيست، خواندن تصاوير بيمار مفروض را به پايان رساند، سيستم PACS، آن را به عنوان «خوانده شده»، علامتدار مي‌کند که به اين ترتيب از دوباره‌خواني جلوگيري مي‌شود. گزارش پزشک به عکس متصل شده و از طرف ديگر خط اتصال، ديده مي‌شود. در بیشتر موارد سیستم PACS با سیستم اطلاعاتی بیمارستان (HIS) و سیستم اطلاعاتی رادیولوژی (RIS) مرتبط است تا برقراری ارتباط بین تصاویر با اطلاعات مربوط به بیماران و امکان استفاده از سیستم های تله رادیولوژی برای انتقال و دریافت تصاویر و اطلاعات بیمار از مناطق دور را تسهیل کند. همکاری این سیستم ها می تواند ارتباط بین بخشهای مختلف درمانی را بهبود بخشیده وکارایی و کیفیت مراقبت از بیمار در بیمارستان ها را افزایش دهد. سیستم های ذخیره و بازیابی تصویری به طور کلی از ابزارهای ارتباطی رایانه میزبان ، ابزارهای بایگانی تصویر و ایستگاه های نمایش که به شبکه ارتباطی متصل است ، تشکیل شده است. استفاده از سیستم های ذخیره و بازیابی تصویری تنها به تصویربرداری محدود نخواهد بود بلکه از سیستم هایی که براساس PACS عمل می کند در جراحی هم استفاده می شود و به این ترتیب شبکه های اطلاعاتی که معمولا از خطاها و اشتباهات کمتری برخوردار است ، راه اندازی می شود. یک PACS خوب کاملاً بطور قطعی، به رادیولوژیست اجازه میدهد تا تصاویر پی درپی را با کمترین حرکت و جنبش نسبت به حالتی که باید در ملاء عام نمونه های دقیق را مورد بررسی قرار دهد، بوسیله ابزارهای دیجیتالی که ازطریق صفحه کلید هدایت می شود و با انگشتان به اجرا در می آید تفسیر کند.

اسلاید 9 :

مزایای استفاده از سيستمPACS 

با بهره برداری از این سیستم مشکلات مرتبط با تصویربرداری مرتفع می شود. بایگانی و ذخیره فیلمها در انبارهای مخصوص نیاز به فضای فیزیکی مخصوص دارد. این فضا باید دارای نور مناسب و غیر مضر برای فیلمها و دما و حرارت مناسب باشد. سیستم ایمنی مناسب نیز برای جلوگیری از آتش سوزی و از بین رفتن فیلمها باید در نظر گرفته شود. گم شدن فیلمها یا خراب شدن آنها و نیاز به درخواست مجدد فیلم از طرف پزشک معالج یا نیاز به این فیلمها برای آموزش دانشجویان علوم پزشکی از مشکلات سیستم کلیشه ای می باشد. از طرفی حجم و هزینه بالای فیلمها همواره مدیران را نگران می کند. سیستم PACS با الکترونیکی نمودن تصاویر ، سیستم  Film Lessرا معرفی و از این مشکلات جلوگیری می نماید. یکی از دغدغه های مدیران بیمارستان هزینه مادی و معنوی حضور رادیولوژیست ها در بیمارستان ، در ساعات غیر اداری می باشد که به شکل آنکالی انجام می گیرد. در مواقع اورژانس و یا قبل از عمل جراحی حتی در نیمه شب ، از بیمار تصاویری اسکن شده و باید توسط متخصص رادیولوژی تفسیر شود. برای این کار یا باید با پزشک متخصص رادیولوژی تماس گرفته شود تا در همان موقع در بیمارستان حضور یابد . یا اینکه فیلم های گرافی توسط فردی به منزل رادیولوژیست ارسال شود و فرد مذکور منتظر بماند تا رادیولوژیست تفسیر خود را ریپورت کرده و توسط آن فرد به بیمارستان عودت داده شود. در این مدت پزشک معالج و تیم جراحی در انتظار هستند و گاهی مشکلاتی در تاخیر عمل برای بیمار پیش می آید که تبعات قانونی هم دارد. سیستم PACS این مشکل را حل نموده و فقط به رادیولوژیست تلفنی اطلاع داده می شود تا ایشان در منزل خود از طریق خط اینترنت وارد سیستم بیمارستان شده و از روی مانیتور خود تصاویر مربوطه را مشاهده و حتی با ابزار نرم افزار PACS PLUS روی تصویر مانور داده و یافته های خود را تایپ کند. در کمترین زمان ممکن پزشک معالج در اتاق عمل یا اورژانس ریپورت را مشاهده و با توجه به تشخیص حاصل به درمان یا عمل می پردازند. سیستم PACS امکان آموزش از راه دور يا تشخيص از طریق اینترنت و تلويزيون را فراهم مي‌سازد و به پزشکان کمک مي‌کند که در هر کجاي کره خاکي که باشند، هم‌زمان به اطلاعات مشابه و به روز شده دست يابند که در اصطلاح، تله راديولوژي ناميده مي‌شود. سيستم‌هاي PACS، با کاهش هزينه‌هاي ذخيره‌سازي که به صورت الکترونيکي انجام مي‌شود (نسبت به بايگاني‌هاي فيلم)، مزاياي زيادي دارند[6]. بااستفاده از سیستم های انفورماتیک تصویربرداری PACS  می توانیم تصاویر رادیولوژی را بایگانی و از آن برای ارسال تصاویر به هر نقطه ای از دنیا استفاده کنیم بنابراین باید از سیستم هایی استفاده کنیم که در آنها خروجی تصویر به صورت دیجیتال است. گسترش استفاده از سيستم PACS از بزرگ شدن مراکز و جاي‌گيري بيشتر بايگاني فيلم‌ها جلوگيري مي‌کند که اين مزيت، به نفع مراکز کوچک است. تهیه تصویر روی CD یا DVD و ارائه آن به بیمار ، کمک می کند تا بیمار ادامه درمان خود را به مراکز دیگری ببرد و این درحالی است که حمل و نگهداری فیلم و کلیشه برای بیمار بسیار مشکل می باشد و گاهی مفقود یا مخدوش شدن فیلم اتفاق می افتد. گاهی اتفاق می افتد که برای درمان بیمار از مشاوره متخصصی در خارج از کشور استفاده می شود . تله رادیولوژی و سیستم PACS تصاویر را سریع و در بهترین حالت ممکن در اختیار متخصص مربوطه در آنسوی کشور قرار داده و روند بهبود بیماری را بهتر می کند. در واقع با پيشرفت علم پزشکي و تجهيزات وابسته به آن که هر کدام دنيايي از تصاوير را ايجاد مي‌کنند، نياز به سيستم‌هايي مانند PACS کاملا احساس مي‌شود تا به اقتصاد دنياي پزشکي نيز کمک رساند. از طرفي، تشخيص سريع‌تر و دقيق‌تر بيماري را امکان‌پذير مي‌سازد و در وقت و هزينه، صرفه‌جويي بسياري مي‌کند. در واقع هدف اصلي استفاده از سيستم PACS ، ارتقاي بازده‌ موثر کاري در کنار قابليت‌هاي تشخيصي پزشکان است. بعبارتی مکانیزه کردن فرایند تصویربرداری از خرید امکانات اولیه تا رضایت بیمار ، پزشکان و کارکنان می باشد.

اسلاید 10 :

ارتباط این سیستم با HIS

این سیستم نیز همانند بسیاری از برنامه های اقماری HIS باید قابلیت اتصال به آن را داشته باشد تا در خدمت پزشکان و تیم پزشکی در بیمارستان قرار گیرد. در این یکپارچه سازی سیستم PACS اطلاعات هویتی و شماره پرونده بیمار را از HIS دریافت کرده و ذخیره می نماید تا برای تیم پزشکی قابل تشخیص باشد.