بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
- اهمیت اجتماعی فقر
- فقریکی از فراگیرترین مشکلات اجتماعی کشورهای جهان بویژه کشورهای کمترتوسعه
یافته یا جهان سوم است.
- براساس گزارش سازمان ملل در سال 1997 حدود 25 درصد جمعیت جهان در فقر مطلق به
سر می برند
- تعاریف فقر
- نظریات فقر
اسلاید 2 :
تعاریف فقر
- فقر دلالت بر کمبود یا فقدان منابع ضروری برای ادامه حیات دارد
- متناسب با نیازهای اساسی منابع ضروری حیات ، انواع فقر را می توان تشخیص داد:
- فقر اقتصادی یا معیشتی
- فقر سیاسی یا قدرتی (بی قدرتی)
- فقر فرهنگی یا فکری
- فقر اجتماعی یا عاطفی /فقر رابطه ای
- تاکید عمده بر فقر اقتصادی یا معیشتی است
- دوتلقی عمده ازفقر اقتصادی :
- فقر مطلق یا معیشتی
- فقر یا محرومیت نسبی
اسلاید 3 :
فقر مطلق یا معیشتی
- فقدان معیشت حداقل
- تامین نشدن نیازهای اساسی و ضروریات حیات مثل غذا ، پوشاک ، مسکن ، سلامت
- فقدان درآمد لازم ، برای خرید مایحتاج اساسی و معیشتی / معاش ضروری
- حدلازم درآمد ، برمبنای میانگین نیازهای معیشتی یک فرد بزرگسال و خردسال در واحد خانوار محاسبه می گردد.
- خط فقر : حد درآمد برای تامین معاش ضروری
- جمعیت زیرخط فقر : تعداد افرادی که درآمد آنها از حد لازم برای تامین معاش ضروری ، کمترباشد.
- انتقاد :
- جنبه مثبت : عینی بودن و کمیت پذیری مفهوم فقر
- محدودیت :
- برآورد نیازهای معیشتی بطور متوسط و صرف نظر از تفاوت فردی و اجتماعی محاسبه می شود.
- افزایش قیمت مواد غذایی لزوما به معنای افزایش کیفیت نیست.
- تحول نیازها در برآورد درآمد لازم معیشتی ، لحاظ نمی شود.
اسلاید 4 :
فقر یا محرومیت نسبی
- محرومیت از امکانات و استانداردهای رایج زندگی
- فقر حاصل مقایسه اجتماعی است و فقیر بودن فرد در مقایسه با دیگران تعریف می شود
- معیار و استاندارد زندگی بر حسب رواج و فراگیری آن در جامعه تعریف می شود.
- امکاناتی که اغلب مردم کم وبیش از آن برخوردارند
- نکته مهم در تعریف فقر نسبی ، تعین استانداردهای زندگی است.
- فقیر نسبی کسی است که درآمد لازم برای تامین یا خرید امکانات رایج زندگی را نداشته باشد.
- انتقاد :
- جنبه مثبت : فراگیری و چندجانبگی تعریف
- محدودیت : ذهنی بودن و دشواری تشخیص ملاک ها و استاندارد های رایج زندگی
اسلاید 5 :
نظریات فقر
- نظریه ژنتیکی فقر
- نظریه تله محرومیت
- نظریه چرخه محرومیت
- نظریه ساختاری فقر
- نظریه کارکردی فقر
اسلاید 6 :
نظریه ژنتیکی فقر
- فقر منشاء ژنتیکی دارد. فقیران بطور موروثی گرایش به فقر دارند
- علت فقر را می بایست در ساختمان ژنتیکی فقرا جستجو کرد
- فقر هم علت ژنتیکی دارد و هم پیامد ژنتیکی
- انتقاد
- نقش عوامل وراثتی برجسته و اهمیت اجتماعی فقر نادیده گرفته می شود.
- شواهد نقض نظریه ، فراوان است
اسلاید 7 :
نظریه تله محرومیت
- این نظریه برای تحلیل فقر در جهان سوم مطرح گردیده است
- فقر در حکم یک تله است که وقتی افراد گرفتار آن می شوند به سختی می توانند از کمند آن نجات پیدا کنند .
- فرد فقیر با یک یورش محرومیت در تله فقر و محرومیت گرفتار می شود
- پنج نوع یورش عمده محرومیت برای افتادن در تله وجود دارد :
- فقر (poverty): از دست دادن دارای اقتصادی یا معیشتی
- ضعف جسمانی (physical weakneas) : بیماری و ضعف جسمی و سوءتغذیه
- انزوای اجتماعی (social isolation) : انزوای اطلاعاتی و ارتباطی
- آسیب پذیری ( vulnerability): از دست دادن مقاومت در برابر سختی و حادثه
- بی قدرتی ( powerlessness) : از دست دادن قدرت چانه زنی و پیگیری مطالبات
- این پنج نوع محرومیت متعامل بوده و یکدیگر را تقویت می کنند
اسلاید 8 :
نظریه چرخه محرومیت
- این نظریه بیشتر برای تحلیل فقر در جهان صنعتی وضع گردیده است.
- تاکید بر محیط اجتماعی و فرایندهای جامعه پذیری فقرا
- درفرایند جامعه پذیری” فرهنگ فقر ” از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود
- فرهنگ فقر ، فرهنگ وابستگی است
- درقالب این فرهنگ ، عادت به کارکردن و احساس مسئولیت و خودیاری ازبین می رود.
- فرهنگ فقر ، فرهنگ وابستگی رفاهی (welfare dependency)است.
- طبقه فرودست (در مقابل طبقه فرادست) ، حاکی از افرادی است که انتظار دارند جامعه و دولت ، همه برای آنها کار انجام دهند بدون اینکه خود مشارکتی داشته باشند.
- تاکید بر انضباط بخشی به نیروی کار
- مددجویان را بایست در ازای مزایایی که می گیرند ، وادار به کاریا بازآموزی کرد تا عادات از
دست رفته خود را باز یابند
- انتقاد : سرزنش فقیران و آمیختگی مفاهیم نظری با ایدئولوژی
اسلاید 9 :
نظریه ساختاری فقر
- سرنوشت جامعه ، عمدتا از سوی نیروهایی تعیین می شود که خارج از کنترل افراد و گروههاست.
- فقر عمدتا ناشی از ناکامی سیاست های فقر زدایی و ناکارآمدی نهادهای ذیربط است.
- تئوری و روش فقر زدائی
- برخی از سیاست های اقتصادی دولت می تواند به تشدید فقر و بیکاری منجرشود
- سیاست های توزیعی نامناسب می تواند یکی از عوامل تشدید فقر باشد
- فقر حاصل محدود بودن اقدامات جمعی است.
- فقر با یک اراده و عمل جمعی باید مهار شود
- انتقاد : عاملیت فرد و همچنین عملکرد نهاد های جامعه پذیری در تداوم تشدید فقر نادیده گرفته
می شود.
اسلاید 10 :
نظریه کارکردی فقر
- فقر برای نظام سرمایه داری کارکرد مثبت دارد
- فقرا نیروی کار ذخیره به حساب می آیند
- فقرا باعث می شوند ، غیر فقرا (کارگران و نیروی کار ) ، خود را با الزامات و شرایط
سرمایه داری تطبیق دهند
- فقر نوعی استراتژی برای تامین رفاه سرمایه داری است.
- انتقاد : توجیه و پذیرش فقر