بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
مقدمه
کساني که تاريخ ادبيات فارسي را مطالعه نموده اند مي دانند که ادبيات ما به دو بخش اصلي قبل از اسلام و بعد از اسلام تقسيم مي شود.
از دوره قبل از اسلام جز تعدادي کتاب ديني به زبان و رسم الخط اوستايي و زبان و رسم الخط پهلوي از قبيل اوستا کتاب ديني زرتشيان و تفسيرهاي آن و مقداري سنگ نبشته به خط ميخي و بعضي کتب داستاني و نمونه هايي از اشعار هجائي چيزي نمانده است ؛ به همين دليل وقتي سخن از ادبيات فارسي مي رود ، بيشتر منظور ادبيات چهارده قرن بعد از اسلام است که از قرن دوم و سوم هجري آثاري از ايرانيان به زبان عربي و از اوايل قرن چهارهم به زبان فارسي کنوني به جا مانده است .
در واقع از اواخر قرن سوم هجري کم کم به شاعران پارسي گوي بر مي خوريم که معروف ترين آنها ابوحفص سعدي ، حنظله بادغيسي ، فيروز مشرقي ، ابوسليک گرگاني و محمد بن وصيف سيستاني هستند.
اسلاید 2 :
پس از شاعران پیش گفته که به پيشاهنگان شعر فارسي معروفند، شاعراني چون ابوشکور بلخي ، ابوالمؤید بلخي ، شهيد بلخي ، رودکي سمرقندي طوسي و کسائي مروزي که شيعي مذهب بوده و ابياتي در مدح حضرت علي (ع) سروده مي زيستند . در دوره هاي بعد نيز شاعراني چون فردوسي ، فرخي ، ناصر خسرو ،خاقاني ، نظامي ، عطار ، سعدي ، مولوي ، حافظ و بسياري ديگر پا به عرصه ادبيات فارسي نهادند.
نثر نيز مانند نظم در دوره هاي ساماني راه پيشرفت پيمود و قديمی ترين آثار منثور به زبان فارسي ، يکي مقدمه شاهنامه ابو منصوري است و ديگر ترجمه تاريخ طبري (معروف به تاريخ بلعمي ) و ترجمه تفسير طبري به وسيله عده اي از علماي ماورالنهر است .در دوره هاي بعد نيز نويسندگان بزرگي چون ابوالفضل بيهقي ، ناصر خسرو ، خواجه نظام المک ، امام محمد غزالي ، علاء الدين عطاملک جويني ، محمد عوفي ، خواجه نصير الدين طوسي ، سعدي ، جامي و بزرگاني ديگر ظهور کردند.اما مجموعۀ حاضر گزيدۀ مختصر مفيدي است از نظم و نثر فارسي که از آثار گويندگان و نويسندگان در يازده قرن بعد از اسلام تا عصر حاضر نمونه هايي آورده شده است . اميد است از اين راه جمع بيشتري از دوستداران زبان و ادبيات فارسي با اين گنجينه گرانبها آشنا شوند.
اسلاید 3 :
رودکی (پدر شعر فارسی)
ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم‌بن عبدالرحمن‌بن آدم رودکی زاده اواسط قرن سوم هجری قمری (۳۲۹ قمری) از شاعران ایرانی دورهٔ سامانی در سدهٔ چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهارم هجری قمری ایران است.
رودکی به روایتی از کودکی نابینا بوده‌است و به‌روایتی بعدها کور شد.او در روستایی به‌نام بَنُج رودک در ناحیه رودک در نزدیکی سمرقند به دنیا آمد.
رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسی‌گوی و پدر شعر پارسی می‌دانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشته‌است.
اسلاید 4 :
”پندزمانه“
زمانه پندي آزادوار داد مرا زمانه چون نگري، سر به سر همه پند ست
به روز نيک کسان گفت تا تو غم نخوري بسا کسا که به روز تو آرزومند است
زمانه گفت مرا : خشم خويش دار نگاه که را زبان نه به بند است، پاي دربند است
بوي جوي موليان آيد همي ياد يار مهربان آيد همي
ريگ آموي و درشتي راه او زير پايم پرنيان آيد همي
”در برانگيختن امير نصر سا
زمانه پندي آزادوار داد مرا زمانه چون نگري، سر به سر همه پند ست
به روز نيک کسان گفت تا تو غم نخوري بسا کسا که به روز تو آرزومند است
زمانه گفت مرا : خشم خويش دار نگاه که را زبان نه به بند است، پاي دربند است
بوي جوي موليان آيد همي ياد يار مهربان آيد همي
ريگ آموي و درشتي راه او زير پايم پرنيان آيد همي
ماني بر عزيمت به بخارا“
اسلاید 5 :
آب جيحون از نشاط روي دوست خنگ ما را تا ميان آيد همي
اي بخارا شاد باش و دير زي ميرزي توشادمان آيد همي
مير ماهست و بخارا آسمان ماه سوي آسمان آيد همي
مير سروست و بخارا بوستان سروسوي بوستان آيد همي
آفرين و مدح سود آيد همي گربه گنج اندر زيان آيد همي
اسلاید 6 :
کسایی مروزی
مجدالدین ابوالحسن کسایی مروزی (زادهٔ ۳۴۱ ه.ق در مرو) ، شاعر ایرانی در نیمهٔ دوم سده چهارم هجری و (شاید) آغاز سده پنجم هجری است. چنان که از نامش برمی‌آید و خود وی نیز به این امر اشاره دارد اهل مرو بود. کسایی در اواخر دورهٔ سامانیان و اوایل دوره غزنوییان می‌زیسته است.
اسلاید 7 :
”سيل ”
روز شنبه نهم ماه رجب ميان دو نماز، بارانکي خردخرد مي باريد ، چنان که زمين تر گونه مي کرد و گروهي از گله داران در ميان رود غرنين فرود آمده بودند و گاوان بدان جا بداشته ،هر چند گفتند و از آنجا برخيزید که محال بود بر گذر سيل بودن ، فرمان نمي بردند.
اسلاید 8 :
تا باران قويتر شد . کاهل وار برخواستند و خويشتن را به پاي آن ديوارها افکندند ،که به محلت ديه آهنگران پيوسته و نهفتي جستند و هم خطا بود و بياراميدند و بر آن جانب رود بسياراستر سلطاني بسته بودند و در ميان آن درختان،تا آن ديوارهاي آسيا و آخرها کشيده و خرپشته زده و ايمن نشسته و آن هم خطا بود ،که بر راهگذر سيل بودند و پيغمبر ما (محمّد مصطفی،صلّی اللّه علیه و آله وسلم)گفته است : ”نعوذ بالله من الأخرسين الأصمّين ” (پناه مي بريم به خدا از دو گنگ و دو کر)و بدين دو گنگ و دوکر آب و آتش را خواسته است و اين پل باميان ،در آن روزگار،براين جمله نبود، پلي بود قوي ،
اسلاید 9 :
پشتيوان هاي قوي برداشته و پشت آن استوار پوشيده کوتاه گونه و بر پشت آن دو رسته دکان، برابر يکديگر ،چنانکه اکنون ست و چون از سيل تباه شد عبّويۀ بازرگان ،آن مرد پارساي باخير ،رحمت الله عليه، چنين پلي برآورده يک طاق بدين نيکويي و زيبايي و اثر نيکو ماند و از مردم چنين چيزها يادگار ماند،ونماز ديگر را پل آنچنان شد که بر آن جمله ياد نداشتند و بداشت تا از پس نماز خفتن ،و پاسي از شب بگذشته ، سيلي در رسيد که اقرار دادند پيران کهن که برآن جمله ياد ندارندـ
اسلاید 10 :
و درخت بسيار از بيخ کنده مي آورد و مغافصه در رسيد ،گله داران بجستندو جان را گرفتند وهمچنان استر داران ،و سيل گاوان و استران را در ربود و به پل رسيد و گذر تنگ چون ممکن شدي که آن چندان آغار و درخت بسيار و چهار پاي به يک بار بتوانستي گذشت طاق هاي پل را بگرفت ،چنانکه آب را گذر نبود و به بام افتاد و مدد سيل پيوسته ،چون
