بخشی از مقاله
مقدمه :
در کل اگر بخواهیم مکانیزم این مرکز را بیان کنیم به صورت زیر خواهد بود :
1)ابتدا برق به یک ترانس اختصاصی وارد و از آن 2کابل سه فاز بیرون می آید که یکی از کابلها به تابلوی اصلی MP آمده و از آن به تابلوی فرعی MP در هر طبقه ، برای مصرف دستگاه ها و روشنائی و کولر و چیلر و.... می رود .کابل دیگر سه فازبه یک کنترل پانل وارد شده که این کنترل پانل در حقیقت از دو کنتاکتور (K1وk2)که به صورت موازی به هم وصل شده اند ،تشکیل یافته است. k1 وظیفه دارد تا زمانیکه برق شهر دایر است برق را به تابلوی اصلی برق اضطراری EMPبرساند و کنتاکتور
K2به یک دیزل ژنراتور وصل است که به محض قطع برق شهر این کنتاکتور وصل شده و برق را به تابلوی اصلی برق اضطراری EMP می رساند واز این تابلوی اصلی برق اضطراری EMP به تابلوهای فرعی برق اضطراری در طبقه ها می رودکه بیشتر برای
روشنائی در مواقع قطع برق بکار می رود. تابلو برق اصلی اضطراری که خروجی آن AC میباشد به یک تابلوی یکسو کننده وصل می باشد و از خروجی آن به رکها میاید که این رکها 24سلول ، 2ولت سری هستند یعنی در واقع هر رک 48 ولت می باشد. از خروجی رکها که یک برق DC میباشد، بصورت موازی به باتریها وصل می گرددتا باتریها شارژ بمانند . دو شاخه خروجی از رکها به تابلوی DC وصل می باشد تا از آن برای برق رسانی به سالن دستگاهها ومصرفهای مختلف و اینورتر جهت تبدیل DCبه AC برای مصرف کامپیوترها در مواقع قطع برق شهر استفاده گردد.
بیشتر بحث ما روی یکسوکننده ها ورکها و باتریها می باشد.
ولتاژ هر سلول شارژ نگهداری (هنگامی که برق شهر وجود دارد برای شارژ باتریها استفادر میشود) 23/2 ولت که برای 24سلول 5/53 ولت میباشد .
ولتاژ هر سلول شارژمجدد (هنکامی که برق شهر قطع شده است و بیش از 10 دقیقه باشد توسط یک تحریکAC ، اسیدهای موجود در باتریها را تحریک کرده و به حد شارژ نگهداری ویا بیشتر از آن میرساند ) 33/2 است که به ازاء 24 سلول 56 ولت میباشد.
برق AC سه فاز در یکسو کننده، ابتدا به کنترل ولتاژ AC وارد می شود که مقدار Hight برای هر فاز آن 240 ولت و مقدار
low برای هر فاز آن 178 ولت می باشد . قبل از کنترل ولتاژ AC از یک کنترل ناگهانی نیز استفاده میگردد، زیرا هنگام وصل دستگاه ممکن است ولتاژ در یک لحظه به 275 ولت برسد که در این صورت V.D.R استفاده شده است که در آن هر فاز، 2 فیش دارد و یکی از دو فیش در هر فاز به همدیگر وصل شده که آنها را به زمین اتصال می دهیم و فیش دیگر به RST می رود و هنگامیکه برق از 240 ولت بالا رفت RST به زمین وصل می کند و بنابراین اتصال کوتاه صورت گرفته و دستگاه خاموش میگردد . بعد از کنترل AC برق را از یک ترانس کاهنده عبور داده تا به دستگاه یکسوسازی (که در این مرکز به صورت تریستوری است) برق رسانی شود.بعد از یکسوسازی، کنترل ولتاژ DC و صافی، به مصرف کننده رسیده که این مسیر به صورت موازی با باتری ها قرار دارد و باتری ها شارژ شده تا هنگام قطعی برق هیچوقت قطع تلفن نداشته باشیم.
2) ساختمان دوم مرکز تلفن P.C شهرستان مرند توسط رئیس جمهور آ ن زمان در تاریخ 1377افتتاح گردید.
3) اینجانب برگه کارآ موزی را ابتدا به محضرریاست محترم اداره مخابرات شهرستان مرندجناب آقای اکبری برده وبا توافق ایشان در قسمت تغذیه نیرو و پشتیبانی مراکز الکترونیک ، جناب آقای یحیی پور رفته و شروع به طی دوره کار آ موزی نمودم .
فصل اول :
مشخصات فنی و پانل های یکسوکننده
يكسوكننده هاي سه فاز
يكسوكننده هاي سه فازبه طور استاندارد در ولتاژهای نامی 24،48،60،110،127،220و جریانهای 50، 100، 200،300 و400 آمپر برای تامین انرژی مورد نیاز سیستمهای مخابراتی بطور مستقل و یا شارژ باطریهای سرب اسیدی طراحی و تولیدشده است .
سیستم کنترل ولتاژ این دستگاهها تریستوری است که برای تغذیه دستگاههای مخابراتی و مراکز تلفن بکار میرود.
بدلیل نویز بسیار کم، دستگاه میتواند به تنهایی و بدون باتری، دستگاههای مخابراتی را تغذیه کند .
در کلیه دستگاههای سه فاز، شارژ اولیه –شارژمجدد و شارژنگهداری باتری امکان پذیر است و درحالت خودکار مدت زمان شارژ مجدد2تا 24ساعت در شش وضعیت قابل تنظیم است.
مکانیزم تغییرات ولتاژ و جریان این دستگاه مطابق شکل 1 وبه شرح زیر است:
مادام که جریان مصرفی کمتر از جریان نامی دستگاه است ،دستگاه یک منبع ولتاژاست وتغییرات ولتاژخروجی به ازای تغییرات بار وبرق شهر در محدوده مجاز ،کمتر از1 ±در صد است .هنگامی که مقدار جریان مصرفی از جریان نامی دستگاه تجاوز نماید دستگاه به صورت منبع جریان کار می کند که منحنی این تغییرات در شکل (1)نشان داده شده است.
ارتباط باتری با یکسو کننده به صورت موازی است .این نوع ارتباط دارای این مزیت است که هنگامی که برق شهر وجود داشته باشد ،تغذیه مصرف کننده از طریق منبع تغذیه خواهد بود،ضمن آنکه باتری ها نیز شارژ و برای زمان قطع برق آماده می شوندو هنگامی که برق شهر قطع باشد مصرف کننده بدون هیچگونه تاخیری ازباتری ها تغذیه می نماید وما هنگام قطعی برق هیچوقت قطعی تلفن نداریم.در صورتی که جریان مورد نیاز بیش از جریان نامی دستگاه باشد کمبود انرژی از طریق باتری ها تامین می گرددو باتری به عنوان منبع پشتیبانی سیستم ،حتی هنگامی که برق شهر وجود دارد ،به تغذیه مصرف کننده کمک می کند.
مشخصات فنی یکسو کننده p4850B
ولتاژ ورودی : 380 * 3 با تغییرات 10+، 15- (323 تا 418 )
ولتاژنامی: 48 ولت DC
سيستم تبدیل ولتاژ خروجی : بدون قطع ،با درصد پیوستگی از ولتاژخط به ولتاژباتری
سیستم کنترل ولتاژیکسوکننده: تریستوری
سیستم حفاظتی استاندارد دستگاه :
1)رله کنترل ولتاژAC(برق ورودی) برای حفاظت در مقابل ازدیاد،کاهش ،قطع فاز وترتیب فاز.
2) حفاظت در مقابل اتصال کوتاه در خروجی.
3) حفاظت در مقابل اتصال معکوس باتری .
4) حفاظت در مقابل بالا رفتن ریپل خروجی .
5) حفاظت باتری در مقابل تخلیه بیش از حد
نشان دهنده های سیستم :
1) اندازه گیری جریان خروجی .
2) اندازه گیری ولتاژ خروجی .
1) شرح پانل های یکسو کننده
(1-1) پانل جلوی دستگاه :
پانل جلوی دستگاه مطابق شکل (2) حاوی اطلاعات زیر می باشد:
1)کلید اصلی : کلید دو وضعیتی جهت روشن وخاموش نمودن دستگاه
2) لامپ سیگنال : لامپ قرمز رنگ شاخص روشن یا خاموش بودن دستگاه
3) لامپ اشکال : در صورت بروز هر گونه اشکال این لامپ روشن می شود
4) آمپرمتر: جریان کل دستگاه را نشان می دهد.
5)کلید آمپرمتر : این کلید دارای دو حالت است :در یک حالت آمپرمتر را در مسیر بار و باتری
ودر حالت دیگر در مسیر بار به تنهائی قرار می دهد
6)ولتمتر : ولتاژباتری یا ولتاژ بار را نشان می دهد.
7)کلید ولتمتر : این کلید دارای دو حالت است :در یک حالت آمپرمتر را در مسیر بار و باتری.
ودر حالت دیگر در مسیر بار به تنهائی قرار می دهد
(2-1) سینی جلوی دستگاه :
شکل (3)سینی جلوی دستگاه را نشان میدهد .این سینی لولائی است و از یک طرف بوسیله پیچ مهار می شود. قطعات نصب شده روی این سینی عبارتنداز : مدول های رله ولتاژ AC ،رله شارژ، رله ولتاژDC ،برد کنترل ،برد WIRRS (مربوط به کنترل ریپل ) ،کلید ضامن شارژ اولیه( SW4 )و هنگامیکه این سینی را باز می کنید در پشت این سینی ترانس T2 نصب گردیده است، ضمنا بدینوسیله دسترسی به سایر قطعات میسر می شود.
(3-1) سینی پشت دستگاه:
شکل (4)سینی پشت دستگاه را نشان میدهد .از انجا که سینی جلوی دستگاه لولا دارد ،دسترسی به پشت دستگاه به سهولت امکان پذیر است و قطعات نصب شده روی این سینی به شرح زیر است:
1)ترمینال برق سه فاز : که به صورت NRSTمشخص شده است
2) فیوزهاي F2 ، F3 ، F1 فيوزها ى در مسير برق AC
3)V.D.R: بمنظوره حفاظت ورودي دستگاه
4)فیوز F4وF5: فیوز های 63آمپری در مسیر بار و باتری
5)کنتاکتورهای K1،K2،K3: كنتاكتورهاي خط AC ورودی،دراپر،باتری ضعیف
6)D1: دیود حفاظتی مربوط به اتصال معکوس باتری
7)D2: دیود سد کننده
8)D3تاD8: دیود های دراپر
9)C3وC4: خازنهاي خط بار و باتری
10)R.F: براي حذف فركانسهاي رادیویی
فصل دوم:
راه اندازی و بهره برداری از یکسوکننده
راه اندازی دستگاه :
بدلیل وزن زیاد دستگاه (در حدود 220 كيلوگرم) وتمركز قطعات وزین در کف دستگاه مرکز ثقل در پایین قرار دارد و دستگاه کاملا پایدار است ولی چنانچه مایل باشد دستگاه به زمین مهار می شود ،چهار سوراخ دو کلاف تحتانی این دستگاه برای این منظور پيش بيني شده است پس از اطمینان از پایداری دستگاه و قبل از راه اندازی باید به نکات زیر توجه کنیم:
1)كليد دستگاه در حالت خاموش باشد.
2)فیوزهای دستگاه را کنترل کنیم.
3)باتری ها را طبق ولتاژ اسمی دستگاه آماده کنیم .
4)كابلهای اتصال را طبق جدول A انتخاب می کنیم وسیم های اتصال به مصرف کننده وباتری را از دو رنگ و ترجیحا قرمز برای اتصال به قطب مثبت و سیاه برای اتصال به قطب منفی انتخاب می کنیم .
5)سیمهای مصرف کننده را به ترمینال مربو ط به بار(L- وL+ )وصل می کنیم .
6)سیم های برق دستگاه را با رعایت ترتیب فاز ها ( (NRST به تابلو برق شهر وصل می کنیم.
بعد از نصب دستگاه و اتصال کابلهای مربو طه و اطمینان از محکم بودن اتصالات آنها ،یکسو کننده آماده بهره برداری است بدین منظور ابتدا برق یکسوکننده را از طریق تابلوی ACوصل می کنیم و فیوز های F4 و F5را
می کشیم تا باتري و مصرف كننده از دستگاه جدا شود .
بعد از اتصال برق AC اگر در برق شهر اشکالی وجود نداشته باشدبعد از گذشت حدودا 30 ثانیه چراغ ،حالت عادی روی رله ولتاژ AC روشن می شود .اگر به جای این چراغ ،چراغ دیگری روشن شود مبین وجود اشکال در برق شهر است که باید ابتدا رفع اشکال نمود تا بتوان از یکسوکننده بهره برداری کرد و اگر چراغ اشکال در توالی فاز روشن شودگرچه میتوان از دستگاه بهره برداری کرد چون برق دستگاه قطع نمی شود ولی بهتر است قبل از بهره برداری ترتیب فاز ها را تصحیح کرد.
قبل از بهره برداری از دستگاه ابتدا آزمایشات زیر را انجام میدهیم.
1-2) آزمایش حالت خودکار دستگاه:
1) به ترمینال بار دستگاه یک بار اهمی وصل میکنیم.
2) فیوز باتری را می کشیم.
3) سلکتور انتخاب حالت شارژ را در حالت خودکار قرار میدهیم.
4) دستگاه را روشن میکنیم ولتاژ یکسو کننده بتدریج بالا میرود تا ولتاژ به حد ولتاژ مجدد یعنی 56 ولت برسد.( به جدولB رجوع شود )
5) شارژر را خاموش و سپس روشن میکنیم .
6 ) چراغ خودکار و نگهداری روشن می شود و ولتاژ خروجی یکسو کننده به حد ولتاژ نگهداری یعنی 5/
53 ولت می رسد.
2-2) آزمایش حالت دستی دستگاه :
علاوه بر حالت خودکار بهربرداری از یکسوکننده در حالت دستی نیز امکان پذیر است به منظور آزمایش حالت دستی به ترتیب زیر عمل می شود:
1)دستگاه را روشن کرده تا چراغ خودکار و نگهداری روشن شود.
2) سلکتور انتخاب حالت شارژ را در حالت نگهدا ری قرار داده . چراغ دستی و نگهداری روشن می شود و ولتاژخروجی یکسو کننده به5/53 ولت می رسد.
3) سلکتور انتخاب حالت شارژ را در حالت مجدد قرار داده . چراغ دستی و چراغ مجدد روشن می شود و ولتاژخروجی یکسو کننده به56 ولت می رسد.
4)ولتاژ ترمینال بار را اندازه گیری کرده بسته به مقدار جریان مصرفی از این ترمینال ،ولتاژ قرائت شده چند ولت کمتر خواهد بود .
هنگامی که ولتاژ دستگاه از 5/51 ولت تجاوز کند دیود های دراپر در مسیر جریان قرار می گیرند و ولتاز بار و باتری نا برابر می شوند .اگر مصرف جریان بار صفر و یا نزدیک آن باشد ولتاژ بار و باتری ممکن است برابر قرائت شوند برای مشاهده ولتاژ صححیح باید از ترمینال بار جریان بکشیم.
3-2)آزمایش حالت شارژ اولیه :
برای قرار دادن شارژر در حالت اولیه به ترتیب زیر عمل میکنیم :
1)سلکتور را در حالت شارژ اولیه قرار می دهیم .
2)فیوز F4را می کشیم .
3)کلید نصب شده روی سینی جلوی یکسو کننده (SW4) را بالا مي زنيم.
چشمك زدن چراغ(DC.TRP) در اين هنگام بدين معني است كه رله كنترل ولتاژ DC از مدار خارج گردیده است و در صورت بالا رفتن بیش از حد ولتاژ خروجی ،دستگاه قطع نمي شود لذا باید توجه کنیم تنها زمانی که شارژ اولیه مطلوب است و مصرف کننده از دستگاه جدا شده این کلید را بالا می زنیم .
4)د ر اين هنگام بايد چراغ اولیه روشن می شود و شارژر در حالت شارژ اولیه قرار می گیرد و ولتاژ یکسوکننده به حد ولتاژ اولیه یعنی 65 ولت می رسد .
5) دستگاه را خاموش می کنیم. 6)سلکتور را از حالت اولیه خارج می کنیم. 7)کلید SW4 را پایین می زنیم .
بهره برداری از یکسو کننده :
بعد از انجام آزمایشات فوق و مطمئن شدن از درست کار کردن دستگاه اکنون می توانیم یکسوکننده را به باتری و بار وصل کنیم و از آن بهره برداری کنیم. برای بهره برداری به روال زیر عمل میکنیم:
1) بار اهمی را از ترمینال بارجدا کرده و بجای آن مصرف کننده را وصل کرده وفیوز F4 را قرار داده محکم میکنیم. 2) با اتصال فیوز F5 باتري ها را به يكسوكننده وصل مي كنيم .
در حالت خودکار رله شارژ بر اساس سنجش مدت زمان برق گرفتگی به حالت مجدد یا نگهداری تغییر حالت می دهد0اگر مدت زمان برق گرفتگی کمتر از حدود 12 دقیقه باشد حالت نگهداری انتخاب می شود واگر بیش از آن باشد حالت مجدد انتخاب می شود .
3 ) یکسوکننده را روشن میکنیم .
4) اگر بهره برداری بطوراتوماتیک مورد نظرباشدمدت زمان شارژمجددرابوسیله سلکتورمربوطه انتخاب میکنیم
5)آمپر متر روی پانل جلوی یکسو کننده بسته به وضعیت کلیدSW2 مقدار کل جریان مصرفی بار و باتری ویا مصرف باررا به تنهایی نشان میدهد.ولتمتر روی پانل یکسو کننده نیز بسته به وضعیت کلید SW3 ، ولتاژ بار
و باتری را نشان می دهد
اگر مقدار جریان مصرفی بیش از مقدار جریان اسمی یکسو کننده باشد شارژر بطور خودکار مقدار جریان را در حد جریان اسمی یکسوکننده محدود می کند تا از مقدار جریان کاسته شود . در حالتی که دستگاه در حالت محدود کردن جریان است ولتاژ دستگاه افت پیدا می کند تا اینکه مقدار جریان مصرفی از جریان نامی دستگاه کمتر شود. در حالت عادی کلید آمپر متر را در حالتی قرار میدهیم که مصرف بار را قرائت کنیم .
فصل سوم:
مدول رله های یکسوکننده
3) مدول های رله های دستگاه:
دستگاههای سه فاز بطور استاندارد مجهز به 4 نوع رله هستند که در زیر به اختصار شرح میدهیم :
(1-3) رله کنترل ولتاژ AC:
شکل 7 پانل جلوی ولتاژ AC را نشان می دهد . این رله جهت حفاظت یکسوکننده ها طراحی و ساخته شده و دارای امکانات زیر می باشد :
