بخشی از مقاله
با اتمام جنگ تحمیلی و تدوین سازمان سپاه و تصویب آن و ابلاغ آن توسط فرماندهی معظم کـل قـوا طـی سـالهای اول دهـه هفتاد بررسیهای گسترده ای در مورد وضعیت نت در سپاه و راههای بهبود آن بعمل آمـد ایـن بررسـیها طیـف گسـترده ای از عوامل و زمینه های موثر در نت را شامل می شود ، عواملی همچون بودجه ،نیروی انسانی ،سیسـتم و روش ،ابـزار و تجهیـزات ،مدیریت ، رفتار سازمانی ،آموزشها و...که البته بهبود و اصلاح در هرکدام از این عوامل قطعا باعث بهبود در نت می گردد یکـی از این راهکارها بهبود در سیستم و روش نت در سپاه می بود در این بعد سپاه رویکرد اصلی خود را »توسعه سیستم هـای نـرم افزاری نگهداری و تعمیرات (1) انتخاب نمود در آن طراحی و پیاده سازی سیستم مکانیزه نت از جایگاه ویژه ای برخودار است
.
-2بررسی علل رویکرد سپاه به سیستم های نت مکانیزه
دلائلی که موجب شد سپاه به سمت طراحی و استفاده از سیستم های مکانیزه نت روی بیاورد عبارتند از:
-1 با توجه به خطراتی که از سوی قدرتهای جهانی کشور را تهدید می کرد و از طرفـی نـوع تهدیـدات و لـزوم آمـادگی تجهیزات برای یک نبرد کوتاه مدت، گسترده و بدون وجود عقبه ای مطمئن برای تعمیرات دپوئی تجهیـزات ، لـزوم افزایش قابلیت دسترسی و قابلیت اطمینان تجهیزات بشدت احساس می گردید و این نیاز با روشهای قدیمی نـت در سازمان که تاکید آن بر تعمیر پس از خرابی و توجه خاص به مراکز تعمیراتی بود در تعارض بوده و لذا بایـد رویکـرد سپاه در این زمینه کاملا تغییر می کرد.
-2 در دوران دفاع مقدس سپاه از دریای بیکران مردم در کلیه عرصه های دفاعی به ویژه در تعمیرات بهره می برد لکن با پایان جنگ تحمیلی و عدم امکان استفاده گسترده از نیروی بسیج در این عرصه، بازنشتگی تعدادی از کارکنان و عدم
١
Archvie of SID
جایگزین نیروها و در نتیجه کمبود نیروی انسانی در بخشهای نت در سازمان ، افزایش بهـره وری در نیـروی انسـانی نت یک نیاز مهم تلقی گردید.
-3 در سالهای پایانی جنگ و پس از آن سپاه به تجهیزات جدید دفاعی دسـت یافـت کـه ایـن تجهیـزات دارای تنـوع و پیچیدگی بود و بالطبع تعداد فعالیتهای نت اینگونه تجهیزات هم پیچیده ،زیـاد و متنـوع بـود لـذا روشـهای قـدیمی
امکان فعالیت صحیح نگهداری و تعمیرات را فراهم نمی نمود.
-4 با پایان جنگ تحمیلی بودجه های دفاعی کاهش چشمگیری یافت لذا افزایش بهره وری و استفاده بهینـه از بودجـه
ها و کاهش هزینه های تعمیرات ،استفاده ازنت برنامه ریزی شده امکان پذیر می شد.
-5 عدم وجود یک سیستم یکنواخت و هماهنگ در مجموعه سپاه و نیروها باعث می شد ما نتوانیم تصـویر صـحیحی از روند فعالیتها ی نت نقاط ضعف و قوت و کاستی ها بعمل آوریم در ارزیـابی مجموعـه و بخشـها همیشـه بـا مشـکل مواجه بودیم یکی از راههای حل این مشکل طراحی سیستم نت مکانیزه بصورت یکپارچه در سپاه می بود.
مجموعه عوامل فوق و عوامل دیگری که اشاره به آن موجب تطویل مقاله می گردد موجب گردید طراحی سیسـتم هـای نت مکانیزه در دستور کار معاونت پشتیبانی مهندسی و تحقیقات ستاد مشترک سپاه قرار گیرد.
لذا طراحی سیستم های نت از سال 1375 شروع گردید ابتدا طراحی سیستم نت زرهـی در نزسـا بـا همکـاری دو تـن از اساتید دانشگاه امام حسین (ع) آغاز و در سال 77 به پایان رسید و متعاقب آن برنامه نـرم افـزار سیسـتم هـم طراحـی و آماده شد سپس به همین ترتیب طراحی سیستم مکانیزه خودروئی هم در اداره نت ستاد مشترک سپاه شروع و همـراه بـا برنامه نرم افزاری آن در سال 81 پایان یافت .
-3 روند پیاده سازی سیستم نت مکانیزه خودروئی
پس از طراحی سیستمها بحث پیاده سازی این سیستمها مطرح گردید با توجه به اینکه در طراحی سیسـتمها سـعی شده بود از تلفیقی از تجربه (کارشناسان نیرو) و علم روز (اساتید دانشگاه) استفاده گردد و اطمینان زیادی به اجرائی بودن این سیستم وجود داشت لکن در مرحله پیاده سازی به دلائل زیر تصمیم گرفته شد پیاده سازی سیستم های نت مکانیزه ابتدا در یک یگان نمونه انجام گیرد و سپس در دیگر یگانها گسترش یابد .
دلائل پیاده سازی در یگان نمونه بشرح زیر است.
-1 عدم وجود تجربه عملی کارشناسان نزسا در پیاده سازی چنین سیستمهایی و لزوم کسب تجربـه و تـدوین روشـهای
مناسب در پیاده سازی سیستم و استفاده دیگر یگانها
-2 لزوم بومی سازی سیستم نت مکانیزه خودروئی با شرایط واقعی یگان
-3 لزوم آزمایش سیستم و رفع اشکالات آن.
-4 ارائه یک الگوی عملی و موفق برای دیگر یگانها و ایجاد انگیزه برای آنها.
به نظر ما پیاده سازی سیستم نت در یگان نمونه و انتخاب یگان نمونه از حساسـترین مراحـل کـار مـی باشـد زیـرا
چنانچه در این مرحله موفقیت بدست می آمد اعتماد و اطمینـان تشـکیلات بـه موفقیـت سیسـتم جلـب شـده و امکـان گسترش سیستم در دیگر بخشها فراهم می شد در غیر اینصورت تا مدتها حتی امکان عنـوان کـردن بحـث پیـاده سـازی سیستم مکانیزه نت میسرنخواهد بود ،لذا انتخاب یگان نمونه از اهمیت خاصی برخوداربود.
( 3- 1 نحوه انتخاب یگان نمونه برای پیاده سازی سیستم نت مکانیزه خودروئی
برای انتخاب یگان نمونه بررسی دقیقی انجام گرفت فرمهائی طراحی گردید و معیارهائی که باید مد نظر قرارگیرد تـدوین شد معیارهای اصلی عبارتند از:
-1 انگیزه و آگاهی اولیه فرماندهان یگان.
چنانچه فرمانده یگان دارای دیدی آینده نگر ، علمی و تحوگرا باشد امکان کار با وی راحت تر خواهد بود قطعا وی پس از آگاهی از مزایای سیستم و بعنوان همکار و پشتیبان در یگان عمل خواهد کرد و بسیاری از مقاومتهای منفی کارکنان را خنثـی
٢
Archvie of SID
خواهد نمود لکن چنانچه خود فرمانده اعتقادی به پیاده سازی سیستم نداشته باشد قطعا خود عـاملی جهـت مقابلـه بـا تغییـر سیستم خواهد بود لذا یکی از معیار هائی که برای انتخاب یگان نمونه مطرح شده دیدگاه و انگیزه فرمانده یگان بود و بیشترین امتیاز را در بررسی در این موضوع دادیم.
-2 وضعیت نیروی انسانی نت در یگان:
با توجه به اینکه پیاده سازی سیستم نت وظائف جدیدی را برای کارکنان نت یگان تعریف می نماید قاعـدتا بـرای انجـام این وظائف و دریافت آموزشهای جدید کارکنان نت باید دارای کمیت و کیفیت حداقلی باشند لذا باید در انتخاب یگانی که در کمیت پرسنل نت و یا کیفیت این کارکنان مشکل دارد اجتناب می نمودیم البته این نکته هم باید مـد نظـر قـرار مـی گرفت چنانچه یگانی را انتخاب می نمودیم که از لحاظ نیروی انسانی در بهترین شرایط قرارداشت نمـی توانسـت بعنـوان الگوئی برای دیگر یگانها مطرح شود لذا وزن این معیار در انتخاب یگان نمونه در اولویت دوم قرار داشت.
-3 وضعیت تجهیزات و فضا و مکان تعمیراتی در سالهای اخیر در نیروی زمینی سپاه سرمایه زیادی صرف احداث فضا های تعمیراتـی اسـتاندارد در یگانهـا شـده بـود
علیرغم این اقدامات هنوز در نیرو یگانهایی بودند که فاقد فضا ، مکان و تجهیزات مناسب تعمیراتی بودند لذا بدلیل اینکـه در پیاده سازی سیستم نت استفاده و بکار گیری تجهیزات ، قطعات و وجود فضای مناسب تعمیراتی یکی از لوازم کار مـی باشد باید یگانی انتخاب می شد که حداقل امکانات را در این زمینه دارا باشد.
البته معیارهای فرعی دیگری هم مانند موقعیت جغرافیائی ، فاصله و امکان دسترسی بـه یگـان بـرای کارشناسـان نیـرو (
بدلیل لزوم ترددزیاد در مرحله پیاده سازی) و ... و نیز مورد بررسی قرار گرفت و به هر کدام از این معیار ها وزن مناسـبی داده شد.
در نهایت پس از اینکه تعداد زیادی از یگانهای نزسا مورد بررسی قرار گرفت و در قالب فرمهای تهیه شده امتیاز دهی شد یکی از تیپهای نزسا بعنوان یگان نمونه انتخاب گردید.
پس از انتخاب یگان نمونه روش گام به گام زیر جهت پیاده سازی نت مکانیزه اجرا ءشد.
( 3- 2 ابلاغ تشکیل شورای نت در یگان جهت شروع پیاده سازی سیستم مکانیزه نت.
برای شروع پیاده سازی سیستم نت خودروئی پس از انتخاب یگان نمونه با هماهنگی انجام شده با فرمانـده محتـرم نزسـا دستورالعمل زیر تهیه و از سوی ایشان به یگان نمونه ابلاغ گردید .
ً با توجه به اهمیت نگهداری وتعمیرات (نت)در آماده بکار بودن تجهیزات نیرو وهمچنین سیاست سپاه در جهت پیاده
سازی سیستم مکانیزه نت بخصوص نت خودرویی درسطح کلیه رده ها،دربررسیهای انجام گرفته توسط کارشناسان نیرو تیپ...
بعنوان یگان نمونه برای پیاده سازی سیستم نت مکانیزه خودرویی انتخاب شده است لذا شورای نت تیپ را به ریاست فرمانـده تیپ ومتشکل ازمسئولین معاونت آمادوپشتیبانی، طرح وبرنامه ،تعمیرات ،ترابری،معاونت نیروی انسانی ،متصـدی سیسـتم نـت ونماینده معاونت آمادو پشتیبانی نیرو تشکیل داده واقدامات زیر را بعمل آورید:
1. اتخاذ تدابیر لازم جهت ایجاد بستر فرهنگی مناسب برای پیاده سازی سیستم نت دریگان.
2. رفع مشکلات وموانع پیاده سازی سیستم نت دریگان ازجمله تامین نیروی انسانی وامکانات لازم.
3. نظارت مستمر برحسن اجرای پیاده سازی سیستم نت خودروئی در تیپ وبرگزاری جلسات ماهانه وبررسی پیشـرفت کار.
4. برگزاری آموزشهای مورد نیاز.
5. ابلاغ دستورالعملهای اجرایی به بخشهای مختلف تیپ توسط فرماندهی تیپ.
6. همکاری ومشارکت درتوسعه سیستم نت مکانیزه درتیپهای دیگر لشکر ویگانهای مستقر در استان ...
7. ایجاد هماهنگی وسهولت در ارتباط فی مابین شوراهای نـت یگـان بـا عوامـل اجرایـی نـت خـارج ازیگـان از جملـه کارشناسان نیرو و کارشناسان معاونت پشتیبانی ،مهندسی وتحقیقات صنعتی ستاد مشترک سپاه.
٣
Archvie of SID
جنابعالی ضمن پیگیری موارد فوق در صورت لزوم با هماهنگی معاونت آماد وپشتیبانی نزسا نسبت به رفع مشکلات و سرعت بخشیدن به امر پیاده سازی نت مکانیزه اقدام نمائیدٌ.((1
همانطور که در متن این ابلاغیه مشاهده می شود چند نکته در آن رعایت شده است.
-1 اهمیت موضوع پیاده سازی و انتخاب یگان مربوطه بعنوان یگان نمونه از زبان بالاترین مقام در نیرو.
-2 اعضا شورای نت متشکل از مسئولین اصلی یگان فرمانده ،مسئول آماد وپشتیبانی ،تعمیرات ، ترابـری و مسـئولین نیـروی انسانی ،بازرسی ،طرح و برنامه و... می باشد این ترکیب شورای نت باعث می شود چنانچه در حین اجـرای پیـاده سـازی سیستم نت به مشکلی برخورد نمودیم که در محدوده اختیارات این مدیران باشد براحتی قابل حل باشد، و در عمل کلیه فرماندهان و مدیران یگان درگیر پیاده سازی سیستم می شوند.
-3 در شرح وظائف شورای نت یگان به کلیه اموری که هنگام پیاده سازی سیستم مورد نیاز می باشد از مسـائل آموزشـی و فرهنگی گرفته تا حل مشکلات اجرائی و ... توجه شده است.
-4 توجه به ایجاد بستر فرهنگی مناسب برای پیاده سازی سیستم نت و مبارزه با فرهنگ سنتی در زمینه نت و نهادینه کردن فرهنگ جدید در سازمان که همان فرهنگ نت برنامه ریزی شده و فراگیر می باشد.
(3-3 تشکیل اولین جلسه شورای نت یگان با حضور مدیر نت نزسا
پس از ابلاغ تشکیل شورای نت به یگان نمونه و شروع پیاده سازی سیستم نت ، در اولین جلسه شـورای نـت یگـان مسئول مدیریت نت نزسا شرکت و برای توجیه اعضای شورای نت که مهمترین رکن در پیاده سازی سیستم نت در یگان مـی باشد موارد را زیر مطرح نمود:
- تشریح تاریخچه و سیر تحولات نت در دنیا
- تعاریف دقیق از مفهوم نت ، نت پیشگیرانه ،نت برنامه ریزی شده ،نت پیشگوایانه و سیستم نت مکانیزه و...
- تشریح وضعیت موجود در سپاه و مقایسه آن با وضعیت دیگر کشورها بویژه کشورهای پیشرفته .
- تشریح مزایای اجرای سیستم نت به ویژه امکاناتی که سیستم در اختیار فرمانده یگان جهت کنترل و نظارت بر نـت قـرار می دهد.
- ارائه نمایشی سیستم نت مکانیزه و قابلیتهای آن
- ارائه برنامه زمان بندی پیاده سازی نت در یگان به اعضا ی شورای نت و درخواست همکاری و مشارکت آنها جهت اجرای برنامه و در صورت نیاز اصلاح برنامه با نظر اعضا شورا.
(3-4 برگزاری کلاسهای آموزش سیستم مکانیزه نت خودروئی در پنج سطح.
سطح اول : مسئولین واحد ها و گردانها ی یگان
مدت زمان آموزش : 4 ساعت موضوعات آموزش:
-1 تشریح سیستم نت مکانیزه و مزایای آن
-2 روش پیاده سازی سیستم نت در یگان
-3 تشریح وظائف مسئولین واحد ها در سیستم نت و نحوه تکمیل فرمهای مرتبط با سیسـتم نـت مکـانیزه و نحـوه تکمیـل دفترچه های نت همراه خودرو.
-4 آموزشهای فنی شامل آشنائی با روانکار ها ، استانداردها ،آنالیز روغن و سرویسهای فنی و پریود انجام سرویسها و...
در این آموزشها بطور خاص سعی شده تصورات غلط در مورد موضوعات نت مطرح و با دیـد نقادانـه و اصـول علمـی در موارد را تشریح نمائیم.
سطح دوم : کارکنان نت
مدت زمان آموزش : 8 ساعت
۴
Archvie of SID
تقریبا روئوس آموزش همان آموزش سطح یک بوده با این تفاوت که مدت زمانی که صرف تشـریح سیسـتم مکـانیزه نت و روش کار با سیستم تکمیل فرمهای مرتبط با سیستم نت و دفترچه نت خودروئی می شود و همچنین آموزشـهای فنـی بیشتر و جزئیات بیشتری در آنها مطرح می شود