بخشی از مقاله

تعریف موضوع تحقیق:
ازگذشته تاکنون افرادبسیاری درزمینه ی انرژی هسته ای فعالیت های بسیاری کرده اند و پژوهش های فراوانی انجام داد امابعضی تنهامتوجه این موضوع هستندکه ازانرژی هسته ای برای مصارف خطرناک وساخت بمب هسته ای می توان بهره برد.
اما مادراین تحقیق به کاربردهای صلح امیزانرژی هسته ای وتکنولوژی هسته ای درپزشکی به بحث وگفت وگوپرداخته ایم .


انرژی هسته ای کاربردهایفراوانی درپزشکی داردکه بسیارموردتوجه همگان واقع است وهدف ماازاین تحقیق بیان این کاربردهاوتغییرافکارعمومی واگاه کردن افرادازکاربردهای بی شماراین انرژی بی پایان است .انرژی که جوانان این مرزوبوم باتلاش وکوشش فراوان به ان دست یافته اند.
این فناوری (انرژی هسته ای)مارادراین زمینه تشخیص بیماری هاودرمان بیماران ازطریق پرتوپزشکی ورادیو گرافی ورادیوداروهاو…یاری می نمایدومی توان ازاین طریق سالانه جان بسیاری ازافرادجهان رانجات دادوبیماری های ان ها را بهبود بخشید.’

 

سوالاتی در رابطه با تحقیق:

1-آیا از انرژی هسته ای در پزشکی بهره می توان برد؟
2-مزایای PETوSPECTچیست؟
3-چگونه می توانیم از رادیو داروها استفاده کرد؟

به امید روزی که همگان به مصارف وکاربردهای صلح آمیز این انرژی پی ببرند.


پیشینه ی تحقیق:

مادراین راه به سایت های گوناگون همچون:سایت پژوهشکده ی بوعلی وسایت های مرتبط به پزشکی هسته ای…وکتب مختلف بطور مثال اصول حفاظت دربرابرپرتوها دررادیولوژی-نویسنده فرح جوزانی…مراجعه کرده وازاطلاعات موجوددران هابهره برده ایم وهدف مابرداشتن گامی کوچک درحد توان مان بوده است.امااین راه بسیاربلندوطولانی بوده است وبدین سبب جای پژوهش فراوان دارد.

اهداف واهمیت موضوع تحقیق:

اهمیت موضوع:این موضوع ازاین جهت دارای اهمیت است که که انرژی هسته ای برخلاف انچه که در اذهان عمومی شکل پیدا کرده دارای مصارف صلح امیز فراوانی می باشد که نوع برخورد و استفاده درست انسان از آن می تواند منجر به پیشرفت های چشمگیر در علوم مختلف
از جمله علم پزشکی گردد.
اهداف :
هدف کلی: روشن کردن افکار عمومی در رابطه با مصارف صلح امیزانرژی هسته ای درپزشکی میباشد.
اهداف جزئئ:
1-کاربردانرژی هسته ای درپرتو پزشکی
2-معالجه ی امراض بارادیو داروها
3-کاربرد انرژی هسته ای در پزشکی هسته ای
4-معالجه ی سرطان های گوناگون

نوع تحقیق:

تحقیق ما از نوع علمی توصیفی است ازانجا که هدفمان ازانجام این پژوهش توصیف عینی واقعی ومنظم خصوصیات یک موقعیت بوده است .زیراسعی وتلاشمان این بوده است که آنچه هست رابدون هیچ گونه دخالت یانتیجه گیری های ذهنی گزارش دهیم ونتایج عینی راازموقعیت بگیریم.

روش تحقیق:

دراین تحقیق ما برای استخراج مطالب واطلاعات به کتب گوناگون مراجعه کرده ایم وهمچنین ازبیمارستان هاومراکز درمانی پزشکی هسته ای دیدن کرده ایم ودر این روش ما علاوه برکتاب از سایت های اینترنتی ووبلاگ هاومجلات ومقالات گوناگون استفاده کردیم .
مادراین پژوهش ازروش میدانی وکتابخانه ای استفاده کردیم.

تعریف واژهاواصطلاحات:

1-انرژی:به معنی کار انباشته شده یا توانایی انجام کار تعریف میکنیم
2-تکنولوژی iechnologieعلم صنایع وحرفه ها
3-پزشکی:منصوب به پزشک .شغل وحرفه ی پزشک .طبابت
4-کاربرد:بکاربردن. ترتیب دادن اموراستعمال کردن


چکیده:

همانطور که می دانیم استفاده صلح آمیز ازتکنولوژی هسته ای کمک های شایان و قابل ملاحظه ای به بشریت کرده است و می توان نتیجه گرفت که بدست آوردن انرژی هسته ای برای استفاده از کاربرد های صلح آمیز و سودمند آن باید هدف همه مردم جهان قرار بگیرد.از تکنولوژی هسته ای در پزشکی استفاده های فراوانی به عمل می آید،که در این مقاله به گوشه ای از آن اشاره شده است.استفاده های تشخیصی بیماری هایی که عموما خطرناک هستند یا درمان بعضی بیماری ها که در بخش های مختلف پرتوپزشکی،پزشکی هسته ای و... صورت می گیرد.

فصل اول
مقدمه

مقدمه:
چرا هرگاه واژه ی انرژی هسته ای گفته می شود تمام توجه ی افراد جامعه به سمت وسوی بمب هسته ای جلب می شود؟
آیا انرژی هسته ای مصا رف دیگری نداردکه بتواند در خدمت مردم باشدوآرامش وراحتی بیشتری برای آن ها به وجود آورد؟
این سوالات افکار ما را به عنوان یک جوان ایرانی به خود مشغول کرده بودومسبب آن شود که ما دراین راه گام برداریم . درطی این تحقیقات به مصارف فراوان صلح آمیز انرژی هسته ای برخورد

کردیم وبه همین دلیل تصمیم گرفته ایم که برای پاسخ دادن به این سوالات مبحث پزشکی رامورد بررسی قرار دهیم. با بررسی ها یی که انجا م شد، مصارف فراوانی را در پزشکی یا فتیم که در زمینه های مختلف عکس برداری ،تشخیص بیماری ها وتا حدودی در درمان بیماری ها که در بخش های گوناگون پزشکی یعنی پزشکی هسته ای وپرتو پزشکی انجام می گردد پی بردیم.




فصل دوم
تاریخچه

تا ریخچه:
يكي از روشهاي تشخيصي و درماني ارزشمند در طب، پزشكي هسته اي مي باشد. كه تبلور آن از ابتدا تا كنون تلفيقي از كشفيات مهم تاريخي بوده است. اولين جرقه در سال 1895 با كشف اشعه X و در 1934 با كشف مواد راديواكتيو زده شد. اولين استفاده كلينيكي مواد راديواكتيو، در سال 1937 جهت درمان لوسمي در دانشگاه كاليفرنيا در بركلي بود. بعــــــد از آن در 1946 با استــــــفاده از اين مواد توانستند در يك بيمار مبتلا به سرطان تيروئـــــيد از پيشرفت اين بيماري جلوگيري كنند.
البته تا 1950 كاربرد كلينيكي مواد راديواكتيو بطور شايع رواج نيافت و مسكوت ماند. طي سالهاي بعد از آن متخصصين و فيزيكدانان به اين واقعيت پي بردند كه مي توان از تجمع راديو داروها در ارگان هدف تصاويري از آن تهيه نمود و يا به درمان بافت آسيب ديده كمك نمود. بطوريكه در اواسط دهه 60 مطالعات بسياري در خصوص طراحي تجهيزات لازم آغاز گشت. در دهه 1970 توانستند با

جاروب نمودن از ارگانهاي ديگر بدن مانند كبد و طحال، تومورهاي مغزي و مجاري گوارشي تصاويري را تهيه نمايند. و در دهه 1980 از راديو داروها جهت تشخيص بيماري هاي قلبي استفاده نمودند و هم اكنون نيز با ضريب اطمينان بسيار بالايي از پزشكي هسته اي در درمان و تشخيص و پيگيري روند درمان بيماريها استفاده مي گردد.


تــــاريخ حدوث وقايع مــهم در پزشكي هسته ای:
1896¬ هنري بكرل ( (Henri Becquerel اشعه مرموز ساطع شده از اورانيوم را كشف كرد.
1897¬ ماري كوري( (Marie Curie اين تابش مرموز را راديواكتيوينه ناميد.
1901¬ هنــري الكـــسا نــــدر دانــــلوس Henri Alexandre Danlos)) و يوگن بلاچ Eugene Bloch) ), راديوم را در تماس با ناراحتي پوستي توبركولوز قرار دارند.
1903¬ الكــــــســــاندر گراهـــامبل Alexander Graham Bell) ), جاگذاري منبع اورانيوم در داخل و يا نزديكي بافت تومورال را پيشنهاد نمود.
1913¬ فــــردريــــك پــــروســچر Frederick Proescher) ) براي اولين بار مطالعه درمان بيماريهاي مختلف را بتوسط تزريق ور يدي اروانيوم را بنيان نهاد.
1936¬ جان لارنس( (John H. Lawrence و برادرش ارنست( (Ernest اولين كاربرد كلينيكي راديو نوكلو ئيدهاي خاص را در درمان لوسمي بوسيلهP 32 بنيان نهادند.
1940¬ راكفلر ( (Rockefeller اولين سيكلو ترون را جهت توليد راديوايزوتوپهاي ويژه پزشكي در دانشگاه واشنگتن اختصاص داد.
1946¬ ســـا مو ئل. ام. ســـــدلــــــين (Samuel M. Seidlin) لئــــو. د. مارينــــلي Leo D. Marinelli)) و اليــــــنور اشري (Eleanor Oshry) , يك بيمار با سرطان تيروئيد را با 131 Iدرمان كردند.
1947¬ بنـــديكت كا سن( (Benedict Cassen يد راديواكتـــــــيو را جهت تشخيـــــــص و افتراق ندولــــــــهاي بد خيم و خوش خيم تيروئيد بكار برد.


1950¬ ك. آر. كــــريســــپل( (K.R. Crispell و جان. پ. استراسلي(( John P. Storaasli سرم آلبومين انساني نشاندار شده با I 131را براي تصويربرداري از حجم خون داخل قلب استفاده نمودند.
1951¬ سازمان دارو و غذاي آمريكا ( FDA ), استفاده از I 131را براي بيماريهاي تيروئيد تأييد نمود. اين اولين مصوبه FDA در رابطه با راديو ايزوتوپها بود.
1954¬ ديويد كول ( David Kuhl )يك سيستم ثبت فوتوني را براي اسكنــينگ ( Scanning) راديو نــــــوكلئيــــــدها اختراع كرد. اين پيشرفت پزشكي هســـــته اي را هم جهت با راديــــــولوژي به سمت پيشرفتهاي بيـــــشتر هدايت نمود


1955¬ ركس هاف( ( Rex Huff , ميزان خروجي قلب را با استفاده از سرم آلبومين انساني نشاندار شده با 131 I اندازه گيري نمود.
1958¬ هــال انگـــــر ( Hal Anger) دوربين سنتيلا سيون را اختراع نمود. بــــدينوسيله تصويربرداري ديناميك نيز در پزشكي هسته اي مقدور گشت.
1962¬ ديويد كول ( (David Kuhl بازسازي تصاوير توموگرافي نشر شده را ابداع نمود. بعدها اين روش SPECT, PET نام گرفت.
تعميم اين روش در راديولوژي همان CT مي باشد.
1969¬ سي. ال. ادوارد( ( C.L. Edwards تجمع 67Ga را در سرطان گزارش نمود.
1970¬ FDA , اعلام نمود كه با توجه به كاربردهاي اين مواد، راديـــــــو داروها را مي توان با عنوان دارو خطاب نمود. ايـــــن روند تا ژوئن 1977 كاملاً جا افتاد.
1971¬ سازمان پــــزشكي آمريكا, پزشـــكي هسته اي را به عنوان يكي از شاخه هاي طب به رسميت شناخت.
1973¬ اچ ويلــــــــيـــــــــام استـــــراس (H. William Strauss)، تست ورزش را بعنوان اسكن ميوكارد معرفي نمود.


1976¬ جان كـــيز ( (John Keyes اولين دوربين SPECT را طراحي نمود و رونالد جازاك اولين هــد ( Head ) دوربين SPECT را طراحي كرد.
1978¬ ديـــــــويـــد گــــــــلدنبـــــــرگ ( ( David Goldenberg, از آنتي بادي هاي نشاندار شده با مواد راديواكتيو جهت تصويربرداري از تومورها استفاده نمود.
1981¬ جــي. پـــــي. مـــچ ( J.P. Mach) آنتي بادي هاي تك كلني نشاندار شده با مواد راديواكتيو را جهت تصـــــويربرداري از تومورها بكار برد.
1982¬ استيو لارسون ( ( Steve Larson و جف كاراس

كو ايلو ( (Jeff Carrasquillo بيـــــــماران سرطاني ملانـــــوماي بد خــــيم را با آنتـــــي بادي هاي تك كلني نشاندار شده با I131 تحت درمان قرار داد.
1989¬ FDA, اولـــــين راديو داروي پـوزيترون Rb) 82) را جهت تصويربرداري پرفيوزن ملانوما تصويب نمود.
1992¬ FDA ,اولين راديو داروي آنتـــي بادي تك كلني را جهت تصــــويربـــرداري از تومور تصويب كرد.




فصل سوم
مقدمه علمی
بخش اول –مفاهیم
بخش دوم -پرتوها
بخش سوم -منابع تولید نوترون
بخش چهارم -توضیح چند اصطلاح علمی

بخش اول –مفاهیم:
انرژی چیست ؟
انرژی برای به حرکت در آ وردن ،شتاب دادن،بلند کردن، گرم کردن ویانورانی کردن اشیاء لازم است.انرژی نه به وجود می اید ونه ازبین می رود .انرژی رانیز می توان از منابع طبیعی به دست اورد.
انرژی هسته ای چیست؟
انرژی که از هسته ی ام ها حا

صل می گردد.
واپاشی هسته ای چیست؟
هسته بسیاری از اتم ها به ویژه ان هایی که خیلی سنگین وبزرگ اند پایدار نیستند ،گاهی اوقات اتم ازه ساخته شده نیز ناپایدار است ودوباره فرو می پاشد وبه این ترتیب دوره کاملی از فروپاشی ها زنجیر های صورت می گیرد تا بلاخره این روند با ایجاد یک عنصر پایدار پایان می یابد .
واپاشی هسته ای به سه صورت زیرانجام می گیرد.
1-شکافت هسته ای
2-جوش هسته ای
3- پرتو زایی


1-شکافت هسته ای
هسته یک اتم سنگین ناپایدار ممکن است به صورت طبیعی یامصنوعی واپاشی کند وتعداد نوترون اغلب بین 0تا5عدداست تبدیل شده وانرژی تولید میگردد.

شکل 1:شکافت هسته ای
2-جوش هسته ای:
هنگامی که هسته دواتم سبکتحت فشار بسیار زیاد وگرما قرار گیرد این دو دو هسته یک هسته ی بزرگتر وسنگین تر را همراه با تعدادی نوترون ومقداری انرژی که البته این انرژی ازانرژی اولیه داده شده کمتر است.
3-پروتوزایی:
عناصری هستند در طبیعت که بطور طبیعی پروزا هستند.مانند :عناصر توریم ،اورانیم ،نپتولیم ،اکتونیم واورانیم که همگی در مجموع سه نوع پرتو ممکن است از خود متساعد کنند:
1-پرتو آلفا . 2پرتو بتا 3-پرتو گاما
برخی از عناصر دیگر از برخورد اشعه های کیهانی به جو ایجاد می شود که عبارتند از:
هیدرژن وکربن


بخش دوم -پرتوها:
1- پرتو آلفا:
اگر تعدادی نوترون به هسته ی یک اتم پرتوزا با عدداتمی مشخص برخورد کند وهسته راناپایدار کند هسته پس از فرآیند به هسته ای پایدارهمراه باپرتوی آلفا تبدیل می شود .
آلفا هسته ی هلیم می باشد.

2- پرتو بتا:
اگر هسته ی اتم پرتو زایی به طور طبیعی برای پایداری به هسته اتم ناپایدار تبدیل شود
نورون ها یا عدد اتمی ویا عدد جرمی به میزانی کاهش می یابد وبه بتا تبدیل می شود .
در این حال اگراز شدید نوترون ها کاسه شود پرتو بتا منفی واگراز تعدادپوزیترو ها کاسته شود پرتو بتا مثبت می گردد.
3- پرتوی گاما:
هسته ی اتم که به طور طبیعی برانگیخته شده است با گسیل پرتوی گاما به پایداری می رسد.


بخش سوم -منابع تولید نوترون:
منابع اصلی تولید نوترون ها عبارت اند از: راکتورهای هسته ای ،واکنش های هسته ای ترکیب امرسیم،برلیم است.
در راکتورهای هسته ای شکافت هسته ای صورت گرفته ونوترون ها نیزتولید می شوندوچشمه نوترون هستند.درواکنش های هسته ای طی واکنش،هسته ی ذره سبک واتم سنگین یک ذره سبک واتم سنگین دیگریبه وجود می آید همراه با پرتو دهی وانرژی است.
چشمه ی امرسیم آلفا دهنده ی خوبی است ،یک لایه نازک برلیم روی آن قرار
قرار داده ونوترون تولید می کند.

بخش چهارم -توضیح چند اصطلاح علمی:
1- نیمه عمر ماده رادیو اکیو :
هیچ کس نمی تواند زمان فروپاشی هسته ی اتم به خصوصی را پیش بینی کند.اما زمانی خاصی که بای فروپاشی نیمی از اتم ه

ای یک ایزوتوپ لازم است را،نیمه عمر آن ایزوتوپ می گویند.
2- ایزوتوپ:
به اتم های یک عنصر که از لحاظ عدد اتمی یعنی تعداد الکترون ها وپروتن ها به هم شبیه هستند ولی اختلافی از لحاظ تعداد نوترون ها دارند راایزوتوپ ها ی یک عنصر می گویند.

3-اکتیویته:
آهنگ واپشی هسته هادر یک ثانیه اکتیویته می گویند.
واحد زمان /تعداد واپاشی هسته اکتیویته
واحدهای اندازه گیری اکتیویته درابتدا کوری (Ci) است وامروزه ازواحد بکرل (Bq)استفاده می شود.
4- دوز جذب شده:
پرتوهای ایجاد شده به هنگام تبدیل های هسته ای نوع

ی جریان انرژی دارتولید میکنند که تمام یا قسمتی از آن به وسیله ی ماده ای که پرتو به آن می تابد جذبمی شود.آن مقدار از انرژی که موادموردتابش در هر کیلو گرم جذب می کنندجذب تابش یا دوز جذب شده گویندکه واحدهای اندازه گیری آن ،گری(Gy)واحدی که قبلا برای اندازه گیری متداول بوده ،راد(rad)است.

5-رادیو ایزوتوپ:
ایزوتوپها با عدد جرمی آنها مشخص می‌شوند. حتی در حالت پایه بسیاری از ایزوتوپها ناپایدارند که ایزوتوپهای ناپایدار را رادیوایزوتوپ میگویند.


فصل چهارم
کاربردهای انرژی هسته ای درپزشکی

بخش هشتم-اسکن
بخش نهم-اندازه گیری میزان جذب
دارو ها و مواد غذایی
بخش دهم-معالجه سرطان چشم
بخش یازدهم-تو لید لایه های مرده
بخش دوازدهم-کاربرد های غیر
متعارف


بخش اول-رادیو تراپی
بخش دوم- سی تی اسکن(CT-SCAN) چيست؟؟
بخش سوم-رادیو گرافی
بخش چهارم-توموگرافی تابش پوزیترون (PET)
بخش پنجم-SPECT) )توموگرافی
بخش ششم:دوربین گاما
بخش هفتم-رادیو داروهاو معالجه امراض با آنها

بخش اول-رادیو تراپی
MRI چيست ؟
MRI=magnetic resonance imaging
يكي از بهترين تكنيكهادر دنياي پزشكي در تشخيص بيماريها استفاده از تصويربرداري تشديد مغناطيسي(MRI)است كه بدون تابش اشعه ايكس مي توان اسكن هاي واضحي از بافتهاي مختلف بدن گرفت . در اين روش براي ايجاد يك تصوير سه بعدي بدن از سه جهت تحت تابش يك ميدان مغناطيسي قوي قرار مي گيردكه شدت ان گاهي 60000 برابر شدت ميدان مغناطيس زمين

مي باشد. وچون در تمام اندامهاي بدن به ميزان معيني اب وجوداردبديهي است كه هيدروژنهاي موجود در اب كه دوقطبي هستند تحت تاثيرميدان مغناطيسي قرار گيرندو تقريبا در يك جهت بخط شوندكه اگر در اين حالت به بدن امواج راديويي با فركانس معين بتابانيم سبب توليد يك جريان الكتريكي توسط هيدروژن خواهد شد و مي توان با يك تقويت كننده وكامپيوتر تصويري از ان ناحيه معين بوجود اورد.
پزشكان با استفاده از اين تكنيك ارزشمند توانستند از بافتهاي مختلفي مانند مغز تصاوير واضحي بدست اورند در شكل زير يك اسكن از سر انسان بروش MRIرا ميبينيداگرتوموري در ان باشد ان

تومور به صورت لكه اي در تصوير ظاهر خواهد شدكه رنگش با ساير نقاط سر متفاوت است زيرا ميزان هيدرژن تومور با ميزان هيدرژنهاي اطراف فرق ميكند بنابراين پس از تابش امواج راديويي سيگنالها ودر نتيجه تصوير مربوط به ان ايجاد مي شود امروزه پزشكان با استفاده از اين فناوري مي توانند با تشخيص محل لخته شدن خون در قلب و يا مغز از وقوع سكته در انسان جلوگيري كنند.


هنگامي كه بيماري براي اسكن به اين روش اماده ميشود بايد دقت شود كه همراه وي هيچ گونه فلزي نباشد زيرا سبب اختلال در تصوير مي شود.همچنين افرادي كه در دستها يا پاهايشان پلاتين كار گذاشته شده ويا افرادي كه از باطريهاي قلب استفاده ميكنند نبايد از اين روش براي عكس برداري استفاده نمايند.زيرا وسايل فلزي تحت تاثير ميدان مي توانند در بدن حركت كنند.
بخش دوم- سی تی اسکن(CT-SCAN) چيست؟؟
ريشه لغوي اين شيوه تصوير برداري در حقيقت به معني تصوير گيري مقطعي و عرضي از اعضاي بدن مي‌باشد. نام ترجيحي آن كه در كتابها و كاربردهاي پزشكي بكار مي‌رود كلمه CT اسكن مخفف كلمات computerized tomography scan مي‌باشد كه كلمه scan اسكن به معني تقطيع كردن و واژه توموگرافي از Tomo به معني برش يا قطعه و graphy به معني شكل و ترسيم است، گرفته شده است. در اصل به معني تصويرگيري از برشهاي قطع شده از يك عضو به صورت كامپيوتري مي‌باشد.
ساختمان يك دستگاه سي‌تي يك دستگاه اسكن توموگرافي كامپيوتري از يك ميز براي قرار گرفتن بدن بيمار ، يك گانتري كه سر بيمار در آن قرار مي‌گيرد، يك منبع توليد اشعه ايكس ، سيستمي براي آشكار كردن تشعشع خارج ‌شده از بدن ، يك ژنراتور اشعه ايكس ، يك كامپيوتر براي بازسازي تصوير و كنسول عملياتي كه تكنولوژيست راديولوژي بر آن قرار مي‌گيرد، تشكيل شده است.
اصول كار دستگاه سي‌تي پس از اينكه بدن بيمار بر روي ميز و سر آن در گانتري قرار گرفت و شرايط دستگاه بر حسب ناحيه مورد تصوير برداري تنظيم شد، يك دسته پرتو ايكس توسط كوليماتور (محدودكننده دسته اشعه) به صورت يك باريكه در آمده و از بدن بيمار رد مي‌شود (پالس

مي‌شود). مقداري از انرژي اشعه هنگام عبور از بدن جذب و باقيمانده اشعه با عنوان پرتو خروجي كه از بدن بيمار عبور مي‌كند توسط آشكار سازي كه مقابل دسته پرتو ايكس قرار دارد، اندازه ‌گيري شده و بعد از تبديل به زبان كامپيوتري در حافظه كامپيوتر ذخيره مي‌شود. بلافاصله پس از اينكه اولين پالس اشعه بطرف بيمار فرستاده و اندازه‌گيري شد و لامپ اشعه ايكس يك حركت چرخشي بسيار كم انجام داد، دسته پرتو ايكس دوباره پالس شده ، مجددا اندازه‌گيري مي‌شود و در حافظه كامپيوتر ذخيره مي‌گردد. پاين مرحله چند صد يا چند هزار بار بسته به نوع دستگاه تكرار مي‌شود تا تمام اطلاعات مربوط به عضو مورد نظر در حافظه كامپيوتر ذخيره شود.

 

بخش سوم-رادیو گرافی
راديوگرافي، عکسبرداري از بدن با پرتوهاي ايکس و راديوسکوپي مشاهده مستقيم بدن با آن پرتوها است. در عکاسي معمولي از نوري که از چيزها بازتابش مي شود و بر فيلم عکاسي اثر مي کند، استفاده مي شود؛ در صورتي که در راديوگرافي پرتوهايي به کار مي برند که از بدن مي گذرند.

پرتوهاي ايکس قدرت نفوذ و عبور بسيار زيادي دارند. به آساني از کاغذ، مقوا، چوب، گوشت و حتي فلزهاي سبک مانند آلومينيوم مي گذرند، ليکن فلزهاي سنگين مانند سرب مانع عبور آنها مي شود. اشعه ايکس از استخوان هاي بدن که از مواد سنگين تشکيل شده اند عبور نمي کند، در صورتي که از گوشت بدن به آساني مي گذرند. همين خاصيت سبب شده که آن را براي عکسبرداري از استخوان هاي بدن به کار برند و محل شکستگي استخوان ها را مشخص کنند. براي عکسبرداري از روده و معده هم از پرتوهاي ايکس استفاده مي شود، ليکن براي اين کار ابتدا به شخص مايعاتي مانند سولفات باريوم مي خورانند تا پوشش کدري اطراف روده و معده را بپوشاند و سپس راديوگرافي صورت مي دهند . پرتوهاي ايکس در پزشکي و بهداشت براي پيشگيري، تشخيص و درمان به کار مي رود، به طوري که در فناوري هاي مربوطه يکي از ابزارهاي اساسي است.

بخش چهارم-توموگرافی تابش پوزیترون (PET)
PET با استفاده از تابش های ساطع شده از مواد رادیواکتیو تصاویر قسمتهای مختلف بدن را تولید می‌کند. مواد رادیواکتیو به درون بدن تزریق می‌شوند و معمولاً به دام اتمهای رادیواکتیو مثل کربن -11، فوئور -18، اکسیژن -15 و یا نیتروژن -13 که نیمه عمر کوتاهی دارند، گرفتار می‌شوند. این اتمهای رادیواکتیو ایزوتوپهای رادیواکتیو اتمهای طبیعی هستند که عمر کوتاهی دارند. با بمباران اتمهای طبیعی به وسیله نوترون می‌توان این اتم‌ها را تولید کرد. وقتی مواد رادیواکتیو تزریق شده به بدن با الکترونهای درون سلول برخورد می‌کنند، پوزیترون اشعه گاما تولید می‌شود. در روش PET با دنبال کردن این اشعه های گاما تصویر برداری انجام می‌شود.


در یک PET اسکن همانطور که گفتم ابتدا به بیمار مواد رادیواکتیو تزریق می‌شود، سپس بیمار روی یک تخت صاف دراز می‌کشد. این تخت به درون یک اتاقک استوانه ای شکل وارد می‌شود، در دیواره های این اتاقک دنبال کننده های اشعه گاما به صورت آرایه دایره ای شکل قرار گرفته اند. این دنبال کننده‌ها یک سری کریستالهای Scintillation دارند که هر کدام به یک تقویت کننده نوری متصل است. این کریستالها اشعه های گامای ساطع شده از بیمار را به فوتون های نور تبدیل می‌کنند

تقویت کننده نوری این فوتونها را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرده و آنها را تقویت می‌کند. کامپیوتر این سیگنالها را پردازش کرده و تصویر را تشکیل می‌دهد. سپس تخت بیمار جا به جا شده واین فرآیند تکرار می‌شود. در نتیجه یک سری تصویر از عضوی که در آن تزریق شده ( مثل مغز، سینه، کبد و ... ) به دست می‌آید این تصاویر کنار هم قرار می‌گیرند تا یک تصویر سه بعدی از عضو مورد نظر به وجود آید.


PET می‌تواند تصاویری از جریان خون ودیگر فعالیت های بیوشیمیایی بدن، بسته به این که چه نوع مولکولی به دام اتمهای رادیواکتیو افتاده است، تهیه کند. به عنوان مثال PET می‌تواند تصاویری از متابولیسم گلوکز در مغز تهیه کند. با این حال مراکز PET کمی در دنیا وجود دارد چون این مراکز باید در کنار یک شتابدهنده ذرات ساخته شوند تا بتوان رادیوایزوتوپهای مورد استفاده در این روش را تأمین کرد

 

شکل2 :تصویر یک دستگاه PET
كاربرد PET در نورولوژي :
بدليل كاهـش متابوليسـم در بخـشهايي از مغز در مراحل اولـيه بيماري، اسكن PET قادر است " چندين ســــال قبل از اينكه پزشكي بتواند توسـط روشهاي مرسـوم بيماري فراموشي را تشخـيص دهد " نارسائـيهـــائي را كه شاخص اين بيماري است را نشان دهـد

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید