بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مولفه های رقابت پذیری استان ها بر سر جذب گردشگران، بحث برندینگ گردشگری شهری می باشد و یکی از عوامل بسیار مؤثر در این زمینه، تبلیغ و اطلاع رسانی از طریق رسانه های جمعی می باشد که به عنوان موضوع کلیدی و هدف اصلی در این پژوهش مطرح بوده است. این تحقیق از نظر هدف و نوع تحقیق کاربردی است و در آن به توصیف همبستگی بین متغیرها پرداخته شده و از نظر روش انجام تحقیق نیز از روش پیمایشی استفاده شده است.
نمونه آماری پژوهش حاضر تعداد 371 نفر بوده که به صورت نمونه گیری طبقه ای و تصادفی ساده انتخاب شده است. در نهایت داده ها در قالب نرم افزار Spss مورد بررسی قرار گرفته و نیز متغیر های مترتب بر پژوهش از طریق روش های Ahp و Anp مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل از مقایسه زوجی معیارها نشان دهنده برتری گزینه تبلیغات رسانه ای با میزان ضریب 0/3352 بر سایر معیار های مترتب بر توسعه گردشگری شهری بر مبنای برندینگ شهری بوده است.
تفسیر نتایج ضرایب رگرسیون استاندارد شده یعنی بتا - - Beta نشان می دهد که، بازنمایی مکان های گردشگری در قالب واقعیت های ملموس با بتای 0/289 بیشترین میزان تاثیر را بر متغیر توسعه گردشگری و ایجاد برندینگ شهری دارد. بر اساس این نتیجه یک انحراف استاندارد در متغیر بازنمایی، میزان توسعه گردشگری را به میزان 0/289 انحراف استاندارد افزایش می دهد بر عکس.
.1 مقدمه
بحث رقابت پذیری یکی از مهمترین دغدغه های تجارت و فعالیت در محیط پویا و رقابتی امروز است. در سالهای اخیر رقابت به عنوان یک مفهوم اقتصادی که بر توسعه پایدار صنعت سفر و گردشگری تأثیرگذار است، مطرح می باشد.
رقابت شدید میان شهرها به عنوان مقاصد گردشگری، شهرها را ناگزیر به یافتن راهکارهایی جهت متمایز شدن از سایر شهرها و مقاصد گردشگری کرده است. مطالعات نشان دادهاست که صنایع فرهنگی و خالق سریعتر از سایر بخشهای اقتصاد رشد میکنند
این صنایع و شبکههای مرتبط در رقابتپذیری، توسعه پایدار، نوآوری، انسجام و توسعه محلی موثرند و موجب برند شدن آن شهر در حوزه مورد بحث می گردند. امروزه برند را ادراک و تصویر ذهنی گردشگر از مقصد، خدمات دهی مناسب و به نوعی شناسنامه، کارکرد و هویت مقصد گردشگری تعریف می کنند
گردشگری و برند آن به شدت به روابط میان ذینفعان وابسته است و برقراری، حفظ و توسعه ارتباطات میان آنها کلید موفقیت است. هانکینسن این تعاملات را در چهار گروه اصلی: ارتباطات خدمات اولیه، ارتباطات زیرساخت، ارتباطات مصرفکننده و ارتباطات رسانهای بیان کرده است.در این مبحث ارتباطات رسانه ای و نیز تاثیر آن در برندینگ شهری مورد بررسی و کنکاش قرار می گیرد.
همانطور که اشاره شد از مهمترین ابزارهای لازم برای توسعه صنعت گردشگری می توان از رسانه های مدرن و به ویژه تلویزیون نام برد. گردشگری جدیدترین صنعت دنیاست که با ویژگی خاص خود صنعتی پویا با آیندهای روشن تلقی می شود. بنابراین سرمایه گذاری در این صنعت در تمام کشور های دارای جاذبه های جهانگردی رو به افزایش است امروزه جذب گردشگران به رقابتی فزاینده در بین نهاد های درگیر در صنعت گردشگری تبدیل شده است زیرا این صنعت نه تنها در پیشبرد اقتصاد ملی و در آمدهای ارزی نقش دارد بلکه صنعتی پاکیزه و عاری از آلودگی و در عین حال ایجاد کننده مشاغل جدید است و برای کشورهای دارای پتانسیل در این زمینه، میتواند به مهمترین منبع کسب در آمد ارزی تبدیل شود مشروط بر اینکه برنامهریزی صحیح و همه جانبه توام با آینده نگری برای آن تنظیم و اجرا شود.
صنعت گردشگری در جهان توسعه فراوانی یافته است و بسیاری از کشور ها از این راه توانسته اند وضعیت خود را بهبود بخشند و از مشکلاتی مانند بیکاری، پایین بودن سطح درآمد سرانه و کمبود درآمد ارزی خویش بکاهند. صنعت گردشگری امروزه به قدری در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ها اهمیت دارد که اقتصاد دانان آن را صادرات نامرئی نیز می نامند. صنعتی که می توان گفت به طور مستقیم با ظرفیت های رسانه ای کشورها در ارتباط است. و این رسانه ها هستند که باری از توسعه این صنعت را بر دوش می کشند.
امروزه همه کشورهای دنیا در صددند تا از تمامی ظرفیت گردشگری خود به عنوان مدرن ترین صنعت دنیا برای توسعه همه جانبه بهرهمند شوند. گردشگری در ابعاد مختلف آن از جمله مباحثی است که توجه زیادی را به خود جلب کرده است، شاید یکی از دلایل پرداختن به جهانگردی گسترش ارتباطات و افزایش روز افزون تقاضا برای گردشگری و کنجکاوی و تفحص در دیگر فرهنگها از یک طرف و آثار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بویژه در برخی از مناطق گردشگری از طرف دیگر باشد. طوری که درآمد حاصل از جهانگردی نقش اساسی در رشد اقتصادی و فرهنگی جوامع دارد براساس دادههای سازمان جهانی جهانگردی در سال 2003، بیش از 694 میلیون نفر گردشگر بینالمللی در سطح جهانی به گردشگری پرداخته و بیش از 600 میلیارد دلار درآمد ایجاد کردهاند، در سال 2007 رقم توریستها به 903 میلیون نفر ارتقا یافته که پیشبینی میشود این رقم تا سال 2010 به 1 میلیارد 300 میلیون نفر برسد.
تبادل فرهنگی جوامع موجب بسط و توسعه نظریه ها و اندیشیه ها، آگاه سازی مردم نسبت به فرهنگهای دیگر و تاثیر گذاری و تاثیر پذیری ناشی از این تبادل در توسعه جوامع می تواند از حیث پرداختن به مباحث مختلف جهانگردی مورد توجه صاحبنظران قرار گیرد. امروزه در عصر ارتباطات با اختراع وسایل ارتباط جمعی توسعه صنعت گردشگری تحت تاثیر وسایل ارتباط جمعی قرار گرفته است و در این میان تلویزیون به عنوان جعبه جادویی و دومین رسانه پرمخاطب در بین ساکنان کره خاکی قابلیت های زیادی را از خود به نمایش گذاشته است
بی شک رشد و توسعه نقش رسانه ها در جامعه امروزی ما به حدی شده است که تقریبا هیچ فعالیتی بدون استفاده از آن هرگز تصور توسعه را نخواهد داشت. در این حوزه نیز رسانه ها و به ویژه تلویزیون می توانند عامل و فاعل اصلی برای توسعه صنعت توریسم به حساب آیند. رسانه های جمعی و به ویژه تلویزیون به واسطه قابلیت ها و کارکردهایی چون اطلاع رسانی، آموزش، سرگرم سازی، اقناع، تبلیغ، بسیج عمومی و فرهنگ سازی می توانند نقش بی بدیلی را در صنعت توریسم بازی کنند. هارولد لاسول نقش وسایل ارتباط جمعی را آگاهی دهی، نظارت، راهنمایی و آموزش می داند که به این مجموعه بعدها نقش سرگرمی و تفریح توسط چارلز رایت اضافه شد
وسایل ارتباط جمعی با تحت پوشش قرار دادن مخاطبان متنوع و گوناگون در مجموعه های گسترده جغرافیایی با سرعت، دقت و ظرفیت زیادی می تواند وسیله ایده الی برای اشاعه نوآوریها و اطلاع رسانی به مخاطبان گردند و همین خصایص باعث آن شده است که کارشناسان و محققان توسعه در ابعاد مختلف سخت بدنبال استفاده از این گونه وسایل برای تسریع در روند توسعه باشند.
کشور ما نیز دارای پتانسیلهای ویژه ای جهت توسعه و سرمایه گذاری در حوزه توریسم می باشد. در این میان استان اردبیل دارای شرایط بسیار مساعدی استمخصوصاَ. اینکه در استان اردبیل شهرستان سرعین با وجود چشمه های آب گرم که با عنوان آب درمانی نیز از آن یاد می شود، استفاده از جاذبه های طبیعی، جاذبه های تاریخی و فرهنگی، آب و هوای مناسب، هتل ها، و ...و همچنین هم مرزی استان اردبیل با کشور جمهوری آذربایجان فرصتی را فراهم کرده است تا استان اردبیل و شهر سرعین به یکی از قطب های مهم گردشگری در کشور و منطقه تبدیل شود.
در این میان و بر اساس رویکردهایی که در دنیای مدرن نسبت به نقش رسانه و به ویژه تلویزیون در توسعه توریسم وجود دارد؛ در صدد آن بر آمدیم که با توجه به ظرفیت های گردشگری موجود در استان اردبیل و به خصوص شهر سرعین و نیز اهمیت رسانه در توسعه این صنعت به نقشی که سیمای مرکز اردبیل - شبکه سبلان - به عنوان مهمترین رسانه محلی می تواند در توسعه این صنعت داشته باشد دست به انجام این تحقیق بزنیم و در پایان ضمن شناخت مهمترین ظرفیت های شبکه سبلان به ارائه راهکارهای رسانه ای جهت توسعه صنعت توریسم دست یابیم.
حال سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که نقش شبکه تلویزیونی استان در بهبود و توسعه گردشگری استان اردبیل چیست؟ نفوذ عمیق قدرت تاثیر رسانه های ارتباط جمعی در جنبه های مختلف زندگی انسان، لزوم شناخت همه جانبه رسانه و سنجش میزان اثرگذاری آنان را بیش از پیش روشن می نماید. هدف کلی این پژوهش بررسی نقش رسانه های ارتباط جمعی در ایجاد برندینگ شهری در حوزه گردشگری در استان اردبیل می باشد.
2 .مطالب اصلی
.1-2 سوالات تحقیق
· سطوح تاثیر گذاری متغیر های پژوهش بر توسعه گردشگری و برندینگ شهری بر مبنای مدل AHP به چه صورتی ارزیابی می گردد؟
· فعالیتهای تبلیغاتی در توسعه صنعت گردشگری استان اردبیل به چه میزان مؤثر است؟
· آیا بین ماهواره ای شدن شبکه استانی سبلان و میزان توسعه گردشگری استان اردبیل و برندینگ شدن گردشگری استان ارتباط معناداری وجود دارد ؟
