بخشی از مقاله
چکیده
زمینه وهدف: با توجه به پیشرفت بیماريهاي مزمن ازجمله نارسایی مزمن کلیه،کیفیت زندگی این بیماران اغلب پایینتر از حد طبیعی میباشد.این مطالعه بهمنظور تاثیر بهکارگیري الگوي خودمراقبتی اورم (Orem) بر کیفیت زندگی بیماران تحت درمان با همودیالیز طراحی و اجرا شد.
موادوروشکار: مطالعه حاضر یک تحقیق نیمه تجربی، به روش نمونهگیري هدفمند بر روي35بیمار همودیالیزي مراجعه کننده به بخش همودیالیز بیمارستان خاتم الانبیاءزاهدان در سال 1389 اجرا شد. ابزار گردآوري اطلاعات شامل اطلاعات جمعیت شناختی، فرم بررسی وضعیت سلامت مبتنی بر الگوي اورم و ابزار استاندارد سنجش کیفیت زندگیSF-36 بود. نمرات کیفیت زندگی بهعنوان پیش آزمون ثبت و سپس پرسشنامه بررسی وضعیت سلامت اورم تکمیل گردید و نیازهاي آموزشی تعیین و آموزشهاي لازم در طی 4 جلسه نیم ساعته بهصورت انفرادي بهمدت یک ماه داده شد. پس از گذشت 2 ماه از آخرین جلسه پرسشنامه کیفیت زندگی مجددا تکمیل و دادههاتوسط نرم افزار SPSS-16 با استفاده از آمارتوصیفی و آزمون t زوجی، ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: پس از بهکارگیري الگوي خودمراقبتی تمامی ابعاد کیفیت زندگی بهصورت معنیداري ارتقا یافت(.(p<0/005همچنین میانگین کل کیفیت زندگی از46/90
درصد به 56/65 درصد بعد از بکارگیري الگوي خودمراقبتی ارتقا یافت وتفاوت معنیداري نشان داد(.(p<0/001
نتیجهگیري: نتایج حاکی از تاثیر مثبت الگوي خودمراقبتی اورم میباشد.لذا برنامهاي براساس نیازهاي آموزشی، میتواند به لحاظ مزمن بودن و سیر پیشرونده بیماري اهمیتالگوهاي خودمراقبتی دائم رانشان دهد. ]م ت ع پ ز،[8-12 :(1)14;1391
کلیدواژهها: خودمراقبتی، کیفیت زندگی، همودیالیز
مقدمه
در آسـتانه قـرن 21 مـیلادي، برجسـتهتـرین واقعـهاي کـه جوامـع و کـادر زندگی خود فراتر رفته و بهطور قابل توجهی کیفیت زندگی و سـلامت خـود
بهداشتی با آن مواجهاند، شـیوع روزافـزون بیمـاريهـاي مـزمن مـیباشـد کـه را بهبود بخشند.8،7 با افزایش بیماريهاي مزمن در دنیا و در نتیجه افزایش قابل
عادات و رفتارهاي بهداشتی افراد بهطور چشـمگیري بـر میـزان ابـتلا و شـدت توجه بیماران نارسایی مزمن کلیوي وانجام همودیالیزمیطلبد که ایـن بیمـاران
آنها تاثیر دارند.1 بیماريهاي مزمن از جمله نارسایی مزمن کلیه بهعلـت سـیر نه تنها از نظر طول مدت عمر بلکه از نظر کیفیـت زنـدگی آن نیـز ارتقـا پیـدا
پیشروندهاي که دارند اغلب ناتوان کننده بوده و علیرغم پیشرفتهاي زیادي کنند و زندگی طولانیتر باید همراه با فرصتهـاي همیشـگی بـراي سـلامتی،
از جمله همودیالیز و پیوند کلیه کـه در درمـان بیمـاري نارسـایی مـزمن کلیـه مشارکت و امنیت بهمنظور افزایش کیفیت زندگی این افراد باشد.9-11 یکی از
صورت گرفته، کیفیت زندگی بهعنوان یک مشکل بـزرگ در ایـن گـروه از کاملترین تئـوريهـاي خـود مراقبتـی، تئـوري اورم اسـت کـه در آن از خـود
بیماران به مخاطره افتاده و اغلب پایینتر از حد طبیعی میباشد.2 میـزان شـیوع مراقبتی بهعنوان یک عملکرد تنظیمی نوع بشـر نـام بـرده شـده اسـت و آن را
نارسایی مـزمن کلیـه در جهـان 242 مـورد در یـک میلیـون جمعیـت اسـت و براي تامین و تداوم لوازم و تجهیزات لازم براي ادامه حیات و حفظ عملکـرد
سالیانه حدود 8 درصد به این میزان اضافه میشود. براسـاس آمـار موجـود در جسمانی و روانی و رشـد فـرد در محـدوده طبیعـی و متناسـب بـراي حیـات و
ایران سالیانه حدود1200 تا 1600 نفر به این بیماري مبتلا میشوند.3 مشکلات جامعیت عملکردي اعمال میگردد، تعریف میکند.4 لذا این مطالعه بهمنظـور
شغلی، مالی، تغذیهاي، مسائل جنسی، بیماريهـاي قلبـی، پوسـتی، گوارشـی، بررســی بــهکــارگیري مــدل خــودمراقبتی اورم بــر کیفیــت زنــدگی بیمــاران
نشانههاي عصبی، کم خونی و کمبود آگاهی در رابطه با بیماريشان از عمـده همودیالیزي مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیاء زاهدان انجام شد.
مشکلات این بیماران میباشند.4 بنا به تعریف سازمان جهانی بهداشت، کیفیت روشکار
زندگی درك افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ، سیستم ارزشی این پژوهش بهصورت نیمه تجربی بـر روي 35 نفـر بیمـار مبـتلا بـه مرحلـه
که در آن زندگی میکنند، اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویـتهایشـان نهایی بیماري کلیه، تحت همودیالیز که بهروش هدفمند انتخـاب شـده بودنـد
میباشد، پس کاملاً فردي بـوده و توسـط دیگـران قابـل مشـاهده نیسـت و بـر انجام شد. جامعه آماري این پژوهش را کلیـه بیمـاران زن و مـرد همودیـالیزي
درك افــراد از جنبــههــاي مختلــف زندگیشــان اســتوار اســت.6،Lipsen5 و ســنین 60 تــا 18 ســال مراجعــه کننــده بــه بخــش همودیــالیز بیمارســتان خــاتم
همکارانش اظهار میدارند که اگر افراد بتوانند منابع خود را تجهیز کرده و در الانبیاء(ص) که از زمان شروع اولین نوبت دیالیز آنها حـداقل 6 مـاه گذشـته
حفظ سلامتیشـان بـهطـور فعـال مشـارکت کننـد. ممکـن اسـت از انتظـارات بود تشکیل میدادنـد. ابـزار گـردآوري دادههـا شـامل 3 پرسشـنامه اطلاعـات
8 آدرس نویسنده مسئول: زاهدان، دانشکده پرستاري email: e_dadkan@yahoo.com
جمعیت شناختی، پرسشنامه بررسی وضعیت سلامت و ابزار استاندارد سـنجش کیفیــت زنــدگی SF-36 بــود. ایــن پرسشــنامه در ســال 1992 توســط Ware
طراحی شده و فاقد هرگونه بار فرهنگی بوده و بهطـور وسـیعی مـورد آزمـون روایی و پایایی قرار گرفته است.
