بخشی از مقاله
چکیده
خود مراقبتی هسته اصلی سلامتی و مراقبت از بیماریهای مزمن است. برای ارتقاء خودمراقبتی بیماران، استفاده از تئوریها و الگوهای پرستاری پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف خودمراقبتی و آموزش بیمار در بیماری های مزمن انجام شده است.مقاله حاضر یک مطالعه مروری است. که مواد لازم برای نگارش آن از طریق جستجوی غیرنظاممند و نیز CINAHL و SIDو Medlineپایگاههای اطلاعاتی به دست آمد از google .خودمراقبتی اقدامات و رفتارهای آگاهانه و هدفداری است که مردم به منظور حفظ و ارتقای سلامت خود و خانواده انجام می دهند. در واقع مراقبت از سلامت خو ، شامل فعالیت هایی است که مردم انجام می دهند تا سالم بمانند، از سلامت جسمی و روانی خود نگهداری کنند، از بروز حوادث جلو گیری نمایند، ناخوشی ها و بیماری ها را بهبود بخشند و سلامت خود را ارتقاء دهند.
مقدمه:
شیوع فزاینده بیماریهای مزمن، به چالش قرن حاضر در بخش بهداشت و درمان تبدیل شده است. از طرفی شیوع بیماریهای مزمن در سطح جهانی، افزایش هزینه های مالی و تاثیرات سوء اجتماعی بر بیماران و جوامع را بدنبال داشته است بخوبی نمایان شده است نیمی از جمعیت ایالات متحده آمریکا تا سال 2020 حداقل با یک بیماری مزمن زندگی خواهند کرد و مقالات مرتبط با سایر کشورها مثل انگلستان، کانادا، استرالیا، چین و ایران حاکی از آن است که بیماریهای مزمن در بین مردم این کشورها در حال افزایش است.
- - 2 دربعضی از کشورها مدیران بخش بهداشت و درمان در واکنش به افزایش فزاینده شیوع بیماریهای مزمن سیاستهای بهداشتی خود را بر افزایش هرچه بیشتر مشارکت بیماران در روند مراقبت از خود متمرکز کرده اند . به هر حال مفهوم مراقبت از خود یک پدیده انتزاعی، پیچیده و چند بعدی است.مفهوم مراقبت ازخود و جلب مشارکت بیماران در روند تامین سلامت و درمان بیماریها با توجه به اهمیت آن بیش از هر زمان دیگری توجهات را به خود جلب کرده است.
به ویژه آنکه مفهوم خودمختاری، خود تعیین کنندگی و پذیرش مسئولیت فردی از موضوعات مورد علاقه جامعه شناسان و مدافعان حقوق بشر است..همانطوریکه نئوهایزر - Neuhauser - خاطرنشان ساخته ا ست،ا مروزه در بخش بهداشت و درمان اهمیت توجه به مفهوم مراقبت از خود از بهترین موضوعات مطرح شده است .اکتشافات علمی از قبیل توجه به رعایت نکات استریل، آنتی بیوتکیها، واکسیناسیون در اواخر قرن 19 و اوایل قرن بیستم و اعتماد به پزشکان با تجربه و نقش موسسات بهداشتی و درمانی در درمان بیماریهای حاد موجب کاهش مشارکت فعال بیماران در روند مراقبت از خود گردید .اما در حال حاضر تغییرات عمده در الگوی بیماریهای حاد به مزمن، ضرورت توجه خاص به درمان بیماریهای مزمن را به دنبال داشته است.
- - 2 خود مراقبتی عبارت است از اقدامات و رفتارهای آموخته شده آگاهانه و هدف داری که به منظور تأمین، حفظ وارتقاء سلامت خود انجام می شود. به عبارت دیگر رفتار خود مراقبتی، اقدامی آگاهانه است که از طرف خود فرد در راستای تأمین نیازهای خود مراقبتی انجام می شودو نیازهای خود مراقبتی به سه گروه نیازهای همگانی، انحراف از سلامتی و تکاملی تقسیم می شوند. نیازهای تکاملی مراقبت از خود بر اساس مراحل رشد فرد، محیطی که در آن به سر می برد و اثری که محیط به فرد دارد، طراحی می شود و به تغییرات زندگی و مراحل چرخه زندگی هر فرد نیز مربوط می شود.
بر اساس تئوری اورم، ایجاد رفتارهای خود مراقبتی در فرد تحت تأثیر دو عامل تقاضای خود مراقبتی و عاملیت خود مراقبتی است و فردی که دارای عاملیت خود مراقبتی باشد، می تواند اقدامات لازم برای خود مراقبتی را انجام دهد .این توانایی در صورتی که با تقاضای خود مراقبتی همراه باشد و عوامل زمینه ای آن را تسهیل کند یا مانعی برای آن نباشد، به رفتار خود مراقبتی تبدیل خواهد شد. - - 3
عوامل زمینه ای، عواملی در درون و بیرون فرد هستند که توانایی او را برای درگیری در فعالیت های خود مراقبتی و نوع یا مقدار بروز رفتارهای خود مراقبتی، تحت تأثیر قرار می دهند .عوامل زمینه ای شامل سن، جنس، تحصیلات، شرایط رشد، الگوهای زندگی، عوامل مربوط به سیستم خانوادگی، عوامل محیطی، کفایت و در دسترس بودن منابع خود مراقبتی می باشند. ظرفیت خود مراقبتی هر فرد با توجه به وضعیت سلامت، تجارب زندگی فردی و عوامل تأثیرگذار بر آموزش پذیری متفاوت است؛ چرا که این عوامل هستند که افراد را قادر می سازند که یاد بگیرند، در معرض تأثیرات فرهنگی قرار گیرند و از منابع مورد نیاز در زندگی روزمره خود استفاده کنند. با توجه به اهمیت نقش عوامل زمینه ای در بروز رفتارهای خود مراقبتی، مقایسه عوامل زمینه ای مؤثر بر شدت درد قاعدگی در انواع روش های مختلف آموزشی ضروری به نظر می رسد. - - 4
روش تحقیق
مقاله حاضر یک مطالعه مروری است که مواد لازم برای نگارش آن از طریق جستجوی غیرنظاممند و نیز CINAHLو Medline پایگاههای اطلاعاتی به دست آمد Google .موتور جستجوی عمومی کلیدواژه های مورد استفاده عبارت بودند ازخودمراقبتی، و نقش آموزش در درمان بیماری مزمن به همراه ترکیب های آنها با کلمات بیماری و توجه به هدف مطالعه، نتایج بازیابی شده به مدارکی که به زبان انگلیسی بوده و همچنین مقالات مروری محدود شد .بدین ترتیب تعداد 25مدرک که شامل مقاله، کتاب و صفحات وب بود، مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج و یافته ها
وظایف آموزش سلامت به بیماران در بیماری های مزمن باید به این نکته مهم توجه داشت که آموزش سلامت به بیماران با هدف اصلی توا نمند سازی بیماران در جهت کسب مهارت خودمراقبتی صورت می گیرد. به طور سنتی، پژوهشگران بیماری های مزمن را به عنوان - - یک روند بیماری که به علت تغییرات فیزیولوژیک شدت وضعف می یابد - - تعریف می کنند جدیداً. پاترسون به این موضوع اشاره کرد ه که بیماران دیدگاه متغیری در مورد بیماریشان دارند.
