بخشی از مقاله
چکیده
یکی از دقیق ترین و واقعی ترین روشهای تعیین خوردگی اتمسفری تهیه نمونه های استاندارد از آلیاژهای مورد نظر و نموئه گذاری در محیط می باشد. در این تحقیق میزان حورندگی منطقه بندرعباسی به عنوان یکی از مرطوبترین و گرمترین مناطق کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور نمونه هایی از جنس فولاد ساده کربنی، آلومینیوم، مس و روی در دو مرحله یک ساله در منطقه قرار گرفتند. نتایج حاصل از اندازه گیری پارامترهای آب و هوایی، کاهش وزن، بررسیهای میکروسکوپ الکترونی و آنالیز XRD و EDX نشان دهنده آن بود که کلاس خوردگی منطقه بندرعباس C4 بوده و وجود آلاینده های اتمسفری از جمله ترکیبات کلریدی و سولفوری تاثیر بسزایی بر رفتار خوردگی مواد مختلف داشته است. همچنین فصل نمونه گذاری نیز در کاهش یا افزایش میزان خوردگی از اهمیت زیادی برخوردار است.
واژه های کلیدی: خوردگی اتمسفری - فولاد - آلومینیوم - مس - روی - بندر عباس
۱- مقدمه
خوردگی در هوای آزاد(خوردگی اتمسفری) یکی از عوامل مهم در محدودیت استفاده از مواد گوناگون به شمار می رود.با نگاهی به اطراف، مواد و وسایل بسیاری را می توان یافت که برای عملکردشان به حفاظتهای اضافی نیازمند هستند. بطور کلی آماری که در سراسر جهان بخصوص کشورهای پیشرفته صنعتی ارائه شده، نشان می دهد که حدود ۴ درصد از تولید ناخالص ملی صرف هزینه های خوردگی اتمسفری می گردد [۲]. البته این میزان به عوامل خاصی نیز بستگی دارد؛ بعنوان مثال منطقه ای که در بیشتر روزهای سال بدون آفتاب و ابری است هزینه های خوردگی اتمسفری آن بیشتر از ۴ درصد خواهد بود [۳-۱]. با توجه به موارد مذکور، و به ویژه در سالهای اخیر به دلیل اهمیت صرفه جویی از اهمیت بسیاری برخوردار شده است. اندازه گیری خوردگی اتمسفری یا به عبارت دیگر خورندگی محیط از دو روش امکان پذیر است [۴]. در روش اول با استفاده از اطلاعات آب و هوایی از قبیل رطوبت نسبی و میزان آلایندههای موجود درأتمسفر بر اساس استاندارد ISO9223 کلاس خوردگی محیط قابل محاسبه است ولسی دار روشی دوم با نمونه گذاری واقعی از آلیاژهای استاندارد میتوان سرعت (کلاس) خوردگی محیط را بدست آورد. برای این کار نمونههای استاندارد از فلزات فولاد ساده کربنی، آلومینیوم، روی و مسی خالص تجاری را تهیه و در محیط قرار میدهند [۸-۵]. آنگاه در دورههای زمانی مشخص، نمونه ها مورد ارزیابی های کاهش وزن و بررسیهای میکروسکوپی و متالورژیکی قرار می گیرد. تحقیقات انجسام شده، نشان دهنده آن است که نتایج حاصل از روش اول حدود ۲۵ درصد نسبت به روش دوم انحراف دارد[۴و ۱۵-۹]. لذا از روش اول صرفاً به عنوان یک بررسی کلی استفاده میشود. روش کاهش وزن یکی از کاربردی ترین روشها برای ارزیابی خوردگی است که نسبتا ساده و دقیقمی باشد ]۸-۲[
۲- روشی تحقیق
در این تحقیق نمونه هایی از جنس فولاد ساده کربنی، آلومینیوم، روی و مسی خالص تجاری با ابعاد ۱۵۰mm × ۱۰۰×۱ انتخاب گردید. ترکیب شمیمیایی نمونه ها در جدول (۱) امده است. انگاه فرایندهای کد گذاری، آماده سازی سطحی و شستشوی نمونه ها انجام شد. سپس وزن اولیه آنها با استفاده از یک ترازوی دیجیتالی با دقت ۱۰ کیلوگرم اندازه گیری و جهت انتقال به سایت بسته بندی شد.
پس از ثبت مشخصات کامل هر نمونه در کارتهای استاندارد، طی دو مرحله (آذرماه ۱۳۸۵ و فروردین ماه ۱۳۸۶) در مرکز استان هرمزگان (بندرعباسی) با مشخصات جدول (۲) در معرضی اتمسفر قرار گرفت (شکل ۱). آنگاه هر سه ماه یک بار تعدادی از نمونه ها از سایت خارج و جهت بررسی های دقیق تر به آزمایشگاه منتقل شد.
