بخشی از مقاله
رشته پرستاری
مشكلات شغل پرستاري چيست
پرستاران معمولا با بيماريهايي همچون ايدز، هپاتيت، سل، سارس و... مواجه هستند كه سلامتي آنها را در معرض خطر قرار مي دهد.
معاون اجتماعي سازمان نظام پرستاري گفت: كار كردن در بخشهاي ويژه C.C.U و I.C.U پرستار را خود به خود در معرض اشعه هاي خطرناك قرار مي دهد.
شريفي مقدم با بيان اين كه ماهيت شغل پرستار اين است كه با فردي به نام بيمار مواجه است، خاطرنشان كرد: بيمار فرديست كه به علت بيماري از نظر جسمي و روحي تعادل چندان زيادي ندارد، كه اين مساله با بي قراري، درد، هذيان و... همراه است.
معاون اجتماعي سازمان نظام پرستاري ادامه داد: پرستاراني كه در بخشهاي رواني كار مي كنند احتمال دارد مورد تهاجم بيمار قرار گيرند; همچنين كار در اين بخشها به طور ناخودآگاه بر روحيه پرستاران تاثير مي گذارد.
وي افزود: با توجه به اين كه فضاي كار پرستار، «بيمارستان» است و بيمارستان همراه با درد، ناله و ناراحتي بيماران و همراهان همراه است در درازمدت روحيه اين قشر را تحت تاثير قرار مي دهد.
شريفي مقدم كار در شيفتهاي غيرمتعارف را از ديگر مشكلات اين شغل دانست و خاطرنشان كرد: با توجه به اين كه امكان تعطيلي بيمارستان حتي براي مدت زمان محدود هم امكانپذير نيست و پرستاران در ايام تعطيل نيز مجبورند دور از كانون گرم خانواده كار مراقبت بيماران را انجام دهند، كه مشكلاتي براي پرستاران بوجود مي آورد.
شريفي مقدم در پايان خاطرنشان كرد: اين مشكلات سبب شده كه كارشناسان دنيا اين شغل را بعد از «كار در معدن» سخت ترين حرفه اعلام كنند.
مشکلات رشته پرستاری
سر پا ایستادن های زیاد، شنیدن صدای اعتراض بیماران و فریادهای همراهان آنان، اضافه کاری اجباری، شیفت شب ماندن و… تنها گوشه ای از واقعیتی است که می توان از درون آن، چهره یک پرستار تلاشگر و خدمتگزار را تصویر کرد
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از آفتاب ، کادر پزشکی و به ویژه قشر تلاشگر پرستاران همواره در معرض انواع ناملایمات و سختگیری های افرادی هستند که در مواجهه با آنان، قدر زحمات و تلاش های پزشکان و پرستاران را نادیده گرفته و تنها دست بر روی نقاط ضعف و کمبودها گذاشته و آن را برجسته کرده اند.
این در حالی است که گفته می شود؛ شاغلان فعال در مراکز دارای شیفت های شبانه همچون پرستاران، نگهبانان، رانندگان و تمامی افرادی که چرخه زندگی معمولی ندارند، بیش از سایرین در معرض ابتلاء به خطرات انواع بیماری ها قرار دارند.
چنین وضعیتی برای پرستاران که بخش اعظم آنان را زنان تشکیل می هند، به قدری بغرنج و ناگوار است که رئیس انجمن باروری و ناباروری ایران اعلام می کند احتمال بروز مشکلات ناباروری در صاحبان مشاغل شیفتی بیش از سایر افراد است.
سلامت کادر پزشکی به ویژه پرستاران مراکز درمانی، مقوله ای است که همیشه محل بحث و جدل کارشناسان بهداشت محیط و مسئولان و متولیان امر سلامت بوده و هست. نکته ای که توجه نداشتن به آن، خطرات ناگواری را متوجه سلامت مردم و جامعه خواهد ساخت. زیرا پزشکان و پرستاران در تماس و ارتباط مستقیم با بیماران قرار دارند و در این بین، وضعیت بیماران بخش های ویژه و عفونی که باید بیشترین مراقبت های بهداشتی از آنان صورت بگیرد، در حال حاضر به محل نگرانی از بابت انتقال بیماری تبدیل شده است.
یک پرستار شاغل در بخش بیماران عفونی یکی از مراکز درمانی تهران، در این خصوص می گوید: وضعیت بهداشتی که در حال حاضر در بخشهای ویژه و عفونی بیمارستانها وجود دارد، می تواند هم برای بیماران و هم برای پرستاران مشکل ساز باشد. چرا که پرستاران مجبورند پس از ارائه خدمات به بیماران آنتی ژن مثبت هپاتیت B ، به سراغ سایر بیماران بستری در بخش های عادی بروند.
گفته می شود که بیماران دیالیزی آنتی ژن مثبت هپاتیت B در یکی از بیمارستانهای دولتی تهران، از داشتن پرستار و مکان ایزوله محروم است و همین امر امکان انتقال هپاتیت به سایر افراد را فراهم می آورد.
در واقع، وجود چنین مشکلات و خطراتی که پیرامون کادر پرستاری پرسه می زند، بیانگر اهمیت خدمتی است که از آن به عنوان پر مشغله ترین شغل یاد می شود…
ساعات طولانی کار پرستاران، همراه با اضافه کاری های اجباری در مراکز درمانی دولتی، دست به دست هم داده که استرس شغلی در بین این قشر همواره بیش از سایر مشاغل این چنینی باشد.
معاون پشتیبانی سازمان نظام پرستاری با عنوان این مطلب که یکی از راهکارهای کاهش خطاهای پرستاری، کم شدن ساعت کار پرستاران و افزایش تعداد نیروی پرستاری است، می گوید: کاهش ساعت پرستاری یکی از اولویت های سازمان نظام پرستاری است.
محمد شریفی مقدم ادامه می دهد: حرفه پرستاری به علت شب کاری، آلودگی های عفونی نظیر ایدز، هپاتیت و همچنین ابتلا به افسردگی و بیماریهای جسمی و استخوانی شامل سختی کار می شود، چون این شاغلان دارای مشکلات خاصی هستند و مشکلات آنان با شاغلان حرفه های دیگر قابل مقایسه نیست.
ساعت کاری زیاد پرستاران، آنان را دچار خستگی مفرط کرده و فشار روحی و روانی که به این قشر وارد می شود، تبعاتی به همراه دارد که افزایش خطاهای شغلی، تنها یکی از دهها مشکل کاری پرستاران است.معاون پشتیبانی سازمان نظام پرستاری با تذکر اینکه، خدمات گیرندگان این شغل، بیماران هستند، می گوید: این وضعیت باعث افزایش مرگ بیماران می شود.
دکتر امیدوار رضایی، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید خدمات پرستاران نیز همانند پزشکان تعرفه گذاری شود و برای این کار به قانون جدید هم نیاز نیست، می گوید: تحول جدی در بحث سلامت با استفاده بهتر از کادر پرستاری صورت می گیرد.
وی در عین حال می افزاید: متاسفانه گروه پرستاری با مشکلات جدی و دغدغه های خرد کننده روبرو است و با وجود اینکه تلاش زیادی از سوی وزارت بهداشت و مجلس نظیر مصوبات اخیر برای رفع مشکلات آنان صورت گرفته اما این تلاش ها کافی نبوده است.
هم اکنون یک سال از تصویب کلیات طرح تعرفه گذاری خدمات پرستاری می گذرد و نمایندگان مجلس نیز اطلاعات خود را در مورد این طرح کامل کرده اند بنابراین در صورت عدم تصویب آن و از دست رفتن فرصت باقی مانده از عمر مجلس هفتم، باز هم تصویب این طرح به تاخیر می افتد.
غضنفر میرزابیگی، رئیس سازمان نظام پرستاری؛ کاهش ساعات کار، مشاغل سخت و زیان آور و تعریف نیروی انسانی را از جمله مطالبات جامعه پرستاری عنوان می کند که در صورت تحقق، می توان به ارتقاء کیفیی خدمات پرستاری امیدوار بود.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به اینکه هنوز برای بسیاری از حرفه پرستاري در اسلام از جايگاه والايي برخوردار است
رييس سازمان نظام پرستاري گفت: در ديداري که ما با تعدادي از علماي ديني داشته ايم آنان براينکه حرفه پرستاري در اسلام از جايگاه والايي برخوردار است ،تاکيد داشتند. خدمات سلامت، بسته خدمتی آماده نشده است، می گوید: یکی از علت های آن، نداشتن استاندارد در اموری نظیر خدمات پرستاری و تعرفه گذاری خدمات این گروه است که این تعرفه گذاری هم اکنون مصوب شده و امیدواریم به مرحله نهایی برسد.
رضایی به مشکلات معیشتی پرستاران نیز اشاره می کند و می افزاید: کادر پرستاری با مشکلات زیاد معیشتی مواجه است و هنوز شغل آنان به عنوان مشاغل سخت و زیان آور محسوب نشده است، در صورتی که کمتر شغلی، سختی ها و شرایط نامناسبی نظیر شغل پرستاری دارد.
غضنفر ميرزابيگي رييس سازمان نظام پرستاري در گفت و گو با خبرنگار اجتماعي برنا در خصوص جايگاه پرستاري گفت:بخشي از مدارس ديني و افراد برجسته حوزه ها اعلام آمادگي کرده اند که در اين زمينه با سازمان همکاري کنند تا به ريشه يابي هاي فرهنگي و ديني مقام والاي اين قشر پررنگ تر شود.
ميرزا بيگي ابراز داشت: ريشه هاي عميق ديني و فرهنگي در حوزه پرستاري همگي بعد از انقلاب به دست آمده است.
وي به نگاه صنفي در بُعد رفاهي و معيشتي حرفه پرستاري اشاره کرد و ابراز داشت: حرفه پرستاري که در کشور صد سال قدمت دارد تا سال 1381 متولي واحدي براي اين حرفه وجود نداشت .
رييس سازمان پرستاري ابراز داشت: در سال 1380 قانون تشکيل سازمان پرستاري تصويب شد و پس از آن در سال 1381 نيز سازمان تشکيل شد .
وي ادامه داد: درپي ديدارهاي به عمل آمده با مقام معظم رهبري، ايشان در سال 1383 به گونه اي صحبت کردند که هيچ صاحب نظر پرستاري قادر به صحبت نبود. ايشان در زمينه هاي مختلف، آموزش ضمن خدمت، سختي شغل، رفاهيت پرستاري، حقوق و معيشت پرستارانصحبت کردند و براي همه آن ها راهکار ارائه دادند. در همان زمان بود که مقام معظم رهبري خطاب به وزير بهداشت وقت گفت: "باب جداگانه اي براي اين شغل باز کنيد."
رييس سازمان پرستاري در خاتمه بيان کرد: از همان زمان مسير در عرصه پرستاري هموار و باز شد و مبناي کار واقع شد. بخشي از قوانين پرستاري با قانون برنامه سوم و چهارم توسعه در تضاد بود که با مداخله و رهنمودهاي مقام معظم رهبري در اين زمينه همه مسئولان خود را موظف دانستند که در عرصه پرستاري فعاليت کنند و راه را هموار سازند که همه اين ها به برکات انقلاب اسلامي است
.
ارزشهای حرفه پرستاری
فطرت اجتماعی بشراز آغاز آفرینش به نوع دوستی و همدلی و مهربانی با همنوعان گرایش داشته است. این نوع دوستی و احساس پیوند و تعلق خاطر به یکدیگر ، همگام با زندگی اجتماعی بشر در خانواده، قبیله و اجتماعات بزرگتر ظهور چشمگیر یافته است.
بر این اساس، آدمیان از آغاز حیات تا واپسین روزهای زندگی، خود را بی نیاز از این روابط و همدلی ها نمی بینند و سلامت جسم و جان خود را نیازمند مراقبت، پرستاری و همدلی دیگران می یابند.
ادیان الهی به ویژه، اسلام مؤمنان و جامعه ایمانی را در پیوند، احسان و مهرورزی نسبت به یکدیگر همانند پیکر واحدی می داند که هر فرد عضوی از آن محسوب میشود و هرگاه یکی از اعضاء دستخوش بیماری شود، قرار و آرامش از دیگر عضوها می رباید.
امام صادق(ع) می فرمایند:
« مؤمنان در احسان و نیکی به یکدیگر و مهرورزیدن و مهربانی به هم، به سان پیکری هستند که هرگاه عضوی از آن به درد آید، اعضاء دیگر نیز به بی خوابی و تب با او همدردی می کنند.»
ارزش حرفه ای
خدمت به همنوعان در سخنان پیشوایان ما به عنوان یکی از بهترین عبادتها و ارزشهای بزرگ شمرده شده است. خداوند متعال مخلوقات و آدمیان را افراد تحت تکفل خود می خواند و محبوبترین و ارزشمندترین آنها را کسانی می داند که با مردمان، مهربانتر و دربرآوردن نیازهای آنان کوشاتر باشند.
امام صادق (ع) می فرمایند:
« هیچ مسلمانی حاجت دیگری را روا نکند مگر اینکه خداوند به او خطاب کند: پاداش تو به عهده من است و کمتر از بهشت برایت نمی پسندم.»
بنابر این پرستاری، که یکی از نمونه های روشن این نوع دوستی ها، خدمت ها، برآورده ساختن نیازها و اهتمام ورزیدن به امور مسلمانان است، از ارزشمندترین وظایف الهی، انسانی، اجتماعی و از روابط متقابل و خدا دوستانه افراد جامعه است.
به این ترتیب پرستار مسئولیت با ارزشی است که محبوبیت اجتماعی والهی را به همراه دارد و پرستار متعهد یکی از ارزنده ترین افراد جامعه محسوب می شود و رسالتی الهی- انسانی دارد.
ارزش و اهمیت پرستاری
پرستار با توجه به موقعیت و رسالتی که دارد و نقشی که در جامعه ایفا می کند، در نظر رهبران الهی از جایگاه بلند و پرارزشی برخوردار است.
پیامبر گرامی اسلام در آخرین روزهای عمر خود، در آخرین خطبه ای که در مدینه ایراد کردند، پس از دعوت همه مردم به مسجد برای شنیدن آخرین سفارشها، بر فراز منبر قرار گرفته و فرمودند:
«کسی که یک روز و یک شب پرستار بیمار را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل (ع) محشور می کند، پس همچون درخشش برقی از صراط عبور می کند و کسی که در برطرف کردن نیازهای مریض تلاش و نیاز او را برآورده کند، همانند روزی که از مادر متولد شده است از گناهانش پاک میشود.»
این سخن از دو جهت به ارزش و اهمیت پرستاری اشاره دارد. اول اینکه آخرین سخنان پیامبر است و روشن است که پیامبر در آخرین روزهای عمر خود مهم ترین و اساسی ترین دیدگاه هایش را مطرح میکند. و جهت دیگر اینکه آثار پرارزش اخروی و معنوی و پاک شدن از گناهان است که گواهی گویا بر اهمیت ویژه پرستاری است.
پرستاری، کاری برتر از نماز در مسجد
مرازبن حکم می گوید:
با محمد بن مصادف، همسفر بودم. چون به مدینه داخل شدیم،من بیمار شدم و همراه و همسفر من، مرا تنها می نهاد و به مسجد می رفت ، امام صادق (ع) از این موضوع مطلع شد و به دنبال محمد فرستاد و به او فرمود: نشستن تو نزد همسفر بیمارت و مراقبت از او ارزشمند تر از نماز خواندنت در مسجد است.
پرستار بعنوان فردی نیکو کار
امام صادق (ع) می فرمایند: یکی از عواملی که موجب شد حضرت یوسف را فردی نیکوکار بدانند این بود که در زندان به امر بیماران و پرستاری از آنان اهتمام می ورزید و از آنان مراقبت می کرد.
آری دوستان و همکاران محترم مطالب فوق را از این جهت نوشتم که بدانید لباس سفید پرستاری مقدس است. و رفتاری ناشایست که درخور چنین لباس مقدسی نباشد عذاب و عقوبت سنگینی در بر دارد و بلعکس احترام به این شغل و لباس مقدس پاداشهای بزرگی در پی دارد. همگی میدانیم در قبال زحماتی که در شیفتهای پی در پی و طاقت فرسا انجام میدهم پاداشهای مادی نمیتواند آنرا جبران کند ولی دوستان کار پرستار سراسر عبادت است من همیشه میگویم بهترین پاداش من همان دعای خیر بیمار است در حق همگی ما و
خانواده ما میکند. دوستان پرستار بودن هم توفیق و لیاقت می خواهد پس بخاطر این توفیق و لیاقتی که خداوند به ما عطا نموده باید شاکر باشیم. مبادا بخاطر مسائل مادی ازش معنوی حرفه خود را آلوده سازیم. و ناسپاسی کنیم . مطمئن باشید اگر شاکر باشید و توکل بخدا کنید و فقط برای رضای او خدمت کنید، برکت و خیری در همین حقوق ناچیز می نهد که همه نیازهای خود را برطرف میکنید هیچ، بزرگترین برکت زندگی که سلامتی خود و خانواده است را عطا میکند و این بالاترین پاداشهاست. پس بیایید همگی بروی هرچه درد و بیماریست لبخند بزنیم و امیدی دوباره در بیمارانی که پرستاری آنها بما محول شده است هدیه دهیم.
