بخشی از مقاله
چکیده
در حال حاضر کارشناسان هوشبری مشغول بکار در بخشهای مختلف بیمارستانهای آموزشی و درمانی تحت مدیریت محترم کارشناسان اتاق عمل و یا سرپرستاران ایفا نقش می کنند، لازم به توضیح است این مدیران در حیطه وظایف هوشبری از تواناییها، اطلاعات علمی و کارآیی کافی نسبت به هوشبران برخوردار نیستند که این مسئله می تواند در ارائه خدمات از نظر کمیت و کیفیت هوشبران تأثیرگذار باشد. لذا با توجه به اطلاعات فوق به اتفاق همکاران طرح تحقیقاتی مصوب دانشگاه علوم پزشکی مشهد تحت عنوان " بررسی دیدگاه دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته هوشبری در مورد ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی در ایران" را انجام دادیم. این تحقیق به روش مطالعه کمی از نوع توصیفی تحلیلی، توسط پرسشنامه، در شش ماه اول سال 1396 در مشهد انجام شد. جامعه پژوهش 96 نفر دانشجویان کارشناسی هوشبری و فارغ التحصیلان رشته هوشبری مشغول بکار در مراکز آموزشی و بیمارستانهای آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی مشهد بودند.
پس از جمعآوری پرسشنامهها، دادهها و اطلاعات کدبندی و برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS نسخه 19 و روشهای آماری توصیفی و تحلیلی استفاده گردبد. یافته های بدست آمده نشان داد که 93 نفرموافق بودند. افراد مجرد% 94/2 و افراد متأهل %98/3 نظر موافق داشتند. P-value های بدست آمده از ضریب همبستگی سن، سابقه کار و تحصیلات بیشتر از 0/05 بود و رابطه معنی داری در ارتباط با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در هوشبری را نشان نداد. پیشنهاد می شود برای مدیریت تمامی رشته های دانشگاهی بخصوص افرادی که در بالین بیمار مشغول خدمت مقدس پزشکی و پیراپزشکی هستند، از مدیرانی کمک گرفته شود که علاوه بر دانش و تجربه در رشته تخصصی دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت و یا PHD مدیریت باشند.
کلمات کلیدی : ادامه تحصیل، رشته مدیریت در بیهوشی، تأهل
مقدمه
با افزایش رشد جمعیت و آگاهی افراد نسبت به علوم جدید بخصوص در حیطه پزشکی و پیراپزشکی، تعداد مراجعه کنندگان برای رفع مشکلات جسمانی و روانی، به مراکز بهداشتی درمانی به مرور زمان سیر صعودی پیدا می کند. همچنین تعداد افرادی که به جراحیهای زیبایی روی میآورند نیز روز به روز افزایش مییابد. لذا برای تأمین این نیازهای افراد، تعداد بیمارستانها و بخشهای بیمارستانی مرتبا" گسترش می یابد و در نتیجه تعداد افرادی که در این مراکز مشغول بهکار میشوند نیز افزوده میگردد. از طرفی به مرور زمان، دایره فعالیت پرسنل کادر پزشکی نیز گسترش مییابد. گروه هوشبری یکی از زیر مجموعههای گروه پزشکی و پیراپزشکی است که در مراقبت از بیماران، بخصوص در شرایط اورژانس و در اتاقهای عمل نقش بسزایی را ایفا میکند یا به عبارت دیگر با توجه به نیاز جامعه مسئولیتشان نسبت به دیگر رشته ها خطیرتر است - شکل . - 1
در پژوهشی تحت عنوان ارزیابی وضعیت مدیریت ریسک بیهوشی - جراحی در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از استانداردهای مؤسسه ECRI در سال 1390 نتایج نشان داد که: وضعیت کلی مدیریت ریسک بیهوشی - جراحی با کسب میانگین 2,13 متوسط ارزیابی شد و در بیمارستانهای مورد مطالعه تفاوت معناداری نشان داد. این بیمارستانها % 45 از استانداردها را محقق ساختهاند. بالاترین میزان رعایت استانداردها با 69 درصد، مربوط به مؤلفه تجهیزات بیهوشی و جراحی و پایینترین آن با % 11 مربوط به مؤلفه آموزش در زمینه مدیریت ریسک بوده است. نتایج این پژوهش به تدوین لیستی از عوامل منجر به ریسک ها و خطاها در بخش بیهوشی و جراحی منجر شد . - 1 - در پژوهشی دیگر به نقش مدیران آموزشی دانشگاه برای ایجاد تحول در آموزش و تدریس، و ارتقاء فعالیتهای کیفی اشاره کرده بود و برای اینکه مدیر بتواند وظایف محوله را بخوبی انجام دهد به صلاحیت های مدیریتی شامل دانش، مهارتها و توانایی ها و انگیزه ها را نیز اشاره کرده بود - . - 2
رشته هوشبری در علوم پایه و پیراپزشکی جایگاه ویژه خود را میتواند داشته باشد ولی متأسفانه جایگاهی که هماکنون دارد ایدهآل نیست - . - 3 در حال حاضر کارشناسان هوشبری مشغول بکار در بخشهای مختلف بیمارستانهای آموزشی و درمانی تحت مدیریت محترم کارشناسان اتاق عمل و یا سرپرستاران با مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد پرستاری ایفا نقش دارند، لازم به توضیح است مدیریت توسط این افراد با توجه به اینکه این مدیران در حیطه وظایف هوشبری از تواناییها، اطلاعات علمی و کارآیی کافی نسبت به هوشبران برخوردار نیستند می تواند در کاهش کارآیی هوشبران از نظر کمیت و کیفیت تأثیر بسزایی داشته باشد. لذا با توجه به مطالب فوق طرح تحقیقاتی مصوب دانشگاه علوم پزشکی مشهد تحت عنوان " بررسی دیدگاه دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته هوشبری در مورد ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی در ایران" را به اتفاق همکاران انجام دادیم تا با ارائه نتایج آن در جهت ارتقاء این رشته قدمی برداشته شود . - 4 -
روش کار
پژوهش انجام شده از نوع مطالعه کمی توصیفی تحلیلی است که توسط پرسشنامه در شش ماه اول سال 1396 در مشهد انجام شده است. جامعه پژوهش در این تحقیق شامل: دانشجویان کارشناسی هوشبری و فارغ التحصیلان رشته هوشبری مشغول بکار در مراکز آموزشی و بیمارستانهای آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی مشهد بودند. پس از جمعآوری پرسشنامهها، دادهها و اطلاعات کدبندی شد و برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS نسخه 19 و روشهای آماری توصیفی و تحلیلی استفاده گردید. در توصیف دادهها بر حسب پاسخهای داده شده کارشناسان هوشبری به سؤال ادامه تحصیل در رشته مدیریت در هوشبری، با توجه به وضعیت تأهل افراد شرکت کننده از جدول توزیع فراوانی استفاده شد و برای بررسی ارتباط بین متغیر وضعیت تأهل و متغیر تمایل به ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی از آزمونهای آماری من ویتنی و ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن استفاده گردید.
یافته ها
تعداد افرادی که در این طرح شرکت کردند 96 نفر بودند و یافته های بدست آمده از آن شامل موارد زیر می باشد؛ تعداد و درصد افراد مورد مطالعه بر حسب پاسخهای داده شده 34 نفر مجرد بودند، به عبارتی % 35/4 افراد مجرد بودند. 59 نفر افراد متأهل بودند به عبارتی % 61/5 افراد متأهل بودند. 2 نفر افراد همسرشان فوت شده بود به عبارتی % 2/1 افراد بیوه بودند. 1 نفر افراد افرادی بودند که طلاق گرفته بودند به عبارتی %1 افراد مطلقه بودند. تعداد افراد کاملا" موافق با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی 28 نفر معادل 29/2 %، تعداد افراد موافق با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی 35 نفر معادل 36/5 %، تعداد افراد تاحدودی موافق با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی 30 نفر معادل 31/3 %، تعداد افراد تاحدودی مخالف با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی 2 نفر معادل 2/1 %، تعداد افراد مخالف با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی 1نفر معادل %1 بودند. تعداد و درصد افراد در پاسخ به سؤال ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی به تفکیک وضعیت تأهل - مجرد و متاهل - را در جدول 1 می توان مشاهده کرد. ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن بین پاسخهای داده شده به سؤال ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی به تفکیک سن، سابقه کار و تحصیلات را می توان در جدول 2 مشاهده کرد.
نتیجهگیری
همانطور که مشاهد کردید جامعه این پژوهش - 96 نفر - اکثریت افراد ، به ادامه تحصیل در رشته مدیریت در بیهوشی در مقطع کارشناسی ارشد موافق بودند به عبارت دیگر 93 نفرموافق بودند. افراد مجرد% 94/2 و افراد متأهل %98/3 نظر موافق داشتند. P-value های بدست آمده از ضریب همبستگی سن، سابقه کار و تحصیلات بیشتر از 0/05 بود و رابطه معنی داری در ارتباط با ادامه تحصیل در رشته مدیریت در هوشبری را نشان نداد. پیشنهاد می شود برای مدیریت تمامی رشته های دانشگاهی بخصوص افرادی که در بالین بیمار مشغول خدمت مقدس پزشکی و پیراپزشکی هستند، از مدیرانی کمک گرفته شود که علاوه بر دانش و تجربه در رشته تخصصی دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت و یا PHD مدیریت باشند.
