بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه نگرانی از تصویر بدنی با اضطراب اجتماعی در بین دانشجویان جدید الورود دانشکده پرستاري –مامائی دانشگاه آزاد اهواز بود. حجم نمونه شامل نفر از دانشجویان پرستاري و مامایی از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیري تصادفی ساده انتخاب شدند.طرح پژوهش از نوع همبستگی بود .ابزار بکار رفته در این پژوهش مقیاس اضطراب اجتماعی ، نگرانی از تصویر بدنی لیتلتون و همکاران - - بود. براي تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون ، رگرسیون چند متغیري استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نگرانی از تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی دانشجویان رابطه مثبت معنی داري وجود دارد .
کلمات کلیدي: نگرانی از تصویر بدنی ، اضطراب اجتماعی،دانشجویان پرستاري _مامایی
ک. مقدمه
یکی از انواع شایع و فراگیر اختلالات اضطرابی ، اضطراب اجتماعی1 است. اضطراب اجتماعی ترس شدید و دایم از یک موقعیت جمعی یا عملکردي است که طی آن فرد در برابر چشمان افرادي ناآشنا واقع می شود و این احتمال وجود دارد که دیگران اورا مورد موشکافی قرار دهند . در چنین موقعیتی فرد می ترسد به گونه اي رفتار کند که تحقیر یا شرمنده شود.این اختلال معمولا همراه با حساسیت مفرط به انتقاد ، ارزیابی منفی، یا طرد شدن ، اشکال در ابراز خود، عزت نفس ضعیف یا احساس حقارت ، عدم مهارت اجتماعی - تماس چشمی ضعیف - ، نشانه هاي اضطراب - دست هاي سرد ، رعشه و صداي لرزان - می باشد.مطالعات همه گیرشناختی و اجتماعی حاکی از آن است که هراس اجتماعی در زنان شایع تر از مردان است اما ، در اکثر نمونه هاي بالینی ، شیوع آن یا در هر دو جنس برابر است یا بیشتر مبتلایان را مردان تشکیل می دهند. - کاپلان و سادوك، 2007، ترجمه فرزین رضاعی ، - 1387 .در برخی منابع نسبت شیوع اختلال اضطراب اجتماعی در زن و مرد 3 به 1 - کامر2، - 2001 ذکر شده است.
سن شروع این اختلال در 15 سالگی است و 90 درصد بیماران سن شروع را قبل از 25 سالگی گزارش نموده اند - کاسپر3 ،. - 1998 در صورت عدم درمان ، این اختلال بطور متوسط 20 سال تداوم می یابد و بهبود خودبخودي آن غیرمحتمل است. مطالعات همه گیرشناسی نشان می دهد که تنها یک چهارم بیماران این اختلال بهبود می یابند - لکروبیر4، . - 1998 اضطراب اجتماعی به اضطراب یا هراس که در موقعیت هاي میان فردي یا عملکردي ایجاد می شود اطلاق می شود افراد داراي اضطراب اجتماعی بالا از ارزیابی منفی5 دیگران نسبت به خود و یا انجام عملی که باعث شرمندگی شود بیمناك اند. تحقیقات حاکی از آن هستند که اضطراب مرتبط با احساسات و رفتارها و نشانه هاي عدم رضایت از دیگران همراه است - تایلر و بومیا و آمیر6، . - 2010 مانسینی 7 ، - - 2001 دریافت که هر دو جنس کمتر احتمال می رود که به دانشگاه راه یابند و آن را به اتمام برسانند همچنین در دانشگاه نیز این اختلال یکی از مشکلات رایج در دانشجویان بخصوص دانشجویان دختر می باشد - شیوع 17-19درصد - و بهبودي بدون درمان معمولا کم است - موریس و اوستن8 ، . - 2002
در چند دهه گذشته چندین الگوي نظري براي تبیین ساز و کارهاي زیربنایی اختلال اضطراب اجتماعی ارایه گردیده است که برخی از این الگوها برفرآیندهاي شناختی تاکید دارند - براي نمونه بک ، امري و گرینبرگ9،1985،فوا و کوازاك 10،1986و کلارك و ولز11، . - 1995 - لی و تلچ12، 2008، ولز و میتوز، - 1996 این افراد بر برخی از نخستین معیارهاي رفتاري اضطراب اجتماعی بر نبود مهارت هاي اجتماعی در افراد مبتلا تاکید داشتند ، سپس معیارهاي شناختی با تاکید بر بی کفایتی ادراك شده و ترس از ارزیابی منفی و اخیرا دانش - باورها - فرایندها و راهبردهایی که شناخت را ارزیابی ، نظارت و کنترل می کنند مطرح گردیده است. کلارك و ولز - - 1995
در مدل شناختی که براي اضطراب اجتماعی ارائه داده اند ، بر این عقیده اند که بیماران اضطراب اجتماعی بر اساس تجارب اولیه ، یک رشته فرض هاي شناختی درباره خودشان و موقعیت اجتماعی بوجود می آورند . این فرض ها سبب سوگیري در تعبیر می شود و این امر مولفه هاي رفتاري تغییر توجه را در برنامه اضطراب متاثر می سازد . همچنین مدل شناختی رفتاري اضطراب اجتماعی - 1رپی و هیمبرگ2، - 1997 بیان می دارد که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی میان رفتار ادراك شده خودشان و استانداردي که باور دارند دیگران براي آنها در نظر گرفته اند ، در نوسان بوده و این امر منجر به ترس از ارزیابی منفی می شود .از طرفی فراشناخت3 شامل دانشی پایدار در مورد باورهاي مربوط به نظام شناختی و دانش مربوط به عواملی است که کارکرد نظام شناختی را تحت تاثیر قرار داده و حالت شناختی جاري را تنظیم نموده و منجر به آگاهی از آن می شود - اسپادا و همکاران4 ، . - 2008
روانشناسان اجتماعی اعتقاد دارند ،اضطراب عاملی مخرب و نابود کننده است که از طریق یادگیري و الگوبرداري آموخته می شود و میتواند باعث کاهش رضایت از زندگی افراد باشد.اضطراب اجتماعی به اضطراب یا تجربه هراس که در موقعیت هاي میان فردي یا عملکردي ایجاد می شود ، اطلاق می گردد.افراد داراي اضطراب اجتماعی بالا از ارزیابی منفی دیگران نسبت به خود و یا انجام عملی که باعث شرمندگی شود بیمناك اند - علی پور خدادادي ، - 1390 یافته هاي پژوهشی حاکی از آن هستند که نارضایتی از ظاهر جسمانی با اختلالات روانپزشکی همچون هراس اجتماعی رابطه دارد - بساك نژاد و غفاري ،1386 - .یافته هاي پژوهشی حاکی از آن هستند که در بافت روابط میان فردي ، نگرانی افراد از ارزیابی نامناسب دیگران از آنها – به عنوان یک عامل بازدارنده درون فردي – در خور توجه است - اسچلنگر5، 1980 ، به نقل از امید شکري و همکاران ،. - 1387
نگرانی شدید از ارزیابی منفی توسط دیگران ، منجر به نارضایتی از تصویر بدنی6 شده و شخص را با دو سوال اصلی به چالش می کشد : - 1 آیا ارزش من در جهان زیر تاثیر ظاهر جسمانی من است. -2 آیا ظاهر من غیر قابل قبول است - کش و همکاران ، 2004، گیلبرت و می یر 7، . - 2005 تداوم این نارضایتی نیز منجر به اضطراب اجتماعی - فردا و گیمز8، 2004، کش و همکاران ، - 2004 می گردد یافته هاي پژوهشی حاکی از آن هستند که نارضایتی از ظاهر جسمانی با اختلالات روانپزشکی همچون هراس اجتماعی رابطه دارد - بساك نژاد و غفاري ،1386 - .یافته هاي پژوهشی حاکی از آن هستند که در بافت روابط میان فردي ، نگرانی افراد از ارزیابی نامناسب دیگران از آنها – به عنوان یک عامل بازدارنده درون فردي – در خور توجه است - اسچلنگر9، 1980 ، به نقل از امید شکري و همکاران ،. - 1387
ذ. تئوري و پیشینه تحقیق
-اضطراب اجتماعی