بخشی از مقاله
چکیده:
یکی از مهمترین دغدغه های مدیران امروزی تربیت حسابداران لایق است که نیازهای سازمان ها را برطرف سازند. در این بین مدارس به عنوان مرکز پرورش انسانی توانمند و متخصص از اهمیت بسزایی برخوردارند. شیوه ی آموزش در مدارس نقش حیاتی و مهمی را در پرورش حسابدارانی تحصیل کرده و قابل اعتماد برای ورود به بازار کار دارد. به همین دلیل در آغاز مقاله سعی نمودم تا روش های تدریس سنتی و نوین آموزش حسابداری را بیان نمایم ، در ادامه به بررسی تاریخچه آموزش حسابداری در ایران ، مشکلات و تهدیدات پیش روی آن پرداختیم و در انتهای مقاله پیشنهاداتی متناسب با نظام آموزشی کشور برای بهبودوپیشرفت رشته حسابداری در ایران مطرح نمودیم.
واژگان کلیدی: روش های تدریس، چالش های رشته حسابداری، راهکارهای پیشرفت حسابداری.
مقدمه:
تحولات صد سال اخیر باعث گردیده که حرفه حسابداری به سرعت خود را با شرایط تطبیق دهد و به عنوان یک دانش تخصصی مطرح گردد،این تحولات ناشی از تغییراتی است که در نیازهای جامعه بوجود آمده و پاسخ ندادن به موقع به تغییراتی که در نیازهای جامعه به وجود می آید نتایج مخربی را به دنبال خواهد داشت. به عنوان مثال با شکل گیری انقلاب صنعتی در دنیا و افزایش رقابت بین تولید کنندگان و نیاز شدید مدیران به اطلاعات مربوط به هزینه های تولیدی دانش حسابداری موضوع جدیدی تحت عنوان حسابداری بهای تمام شده را به دامنه ی خود اضافه نمود و متناسب با نیازها گسترش یافت. با توجه به تغییرات محیط تجاری و پیشرفت سریع فناوری و جهانی شدن بازارها ،نقش حسابداران کنونی از تهیه اطلاعات به تهیه و تفسیر اطلاعات گوناگون اعم از مالی و غیر مالی برای استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی تغییر یافته است.
و به دلیل تغییر و تحولات دنیای تجارت حسابداران باید از تخصص های پیچیده تری برخوردار باشند تابتوانند خدمات بهتری را ارائه دهند و جایگاه متناسب با شأن خود را بدست آورند. امروزه متقاضیان حرفه حسابداری از حسابداران حرفه ای انتظار ارائه خدمات با ارزش افزوده را دارند.به عبارت دیگر انتظار می رود که حسابداران قادر به ارزیابی اطلاعات و سیستم های پیچیده ، پیش بینی و ارائه مشاوره باشند و لازمه این امر آموزش شیوه ها و تفکر در سطوح بالا،توسعه مهارت ها ی یادگیری بلند مدت برای تفکر نقادانه و بکارگیری این اصول و مفاهیم در شرایط و زمینه های متفاوت است.
از این رو مدارس نقش عمده ای را در فرایند یادگیری و آموزش دانش آموزان ایفا می کنند به همین منظور با بهره گیری از الگوها و روش های نوین آموزشی هم جهت با تغییرات در محیط می بایست تفکرات و باورها نیز تغییر یابند.ایجاد یک سیستم آموزشی مناسب که مبتنی بر تقاضا و نیازهای جامعه و منطبق بر اهداف ، سیستم ها و نگرش های جامعه باشد،از پدیده های این تغییرات یاد شده است. مک دونالد در مورد آموزش اینگونه می گوید: "هدف آموزش حسابداری تنها تربیت انسان آگاه بر قوانین و مقررات و استانداردهای حسابداری نیست بلکه هدف تربیت انسان هایی با قدرت و خلاقیت است.افرادی که قدرت تحلیل مسائل حسابداری و توانایی حل مشکلات آن را داشته باشند ".از این رو آموزش ها باید فارغ التحصیلان را به گونه ای آماده نماید که بتوانند وظایف زیر را انجام دهند:
-1 برای ورود به حرفه حسابداری و حسابرسی موفق باشند.
-2 مهارت های اولیه لازم جهت تداوم در حرفه حسابداری و حسابرسی را به گونه ای داشته باشند که حرفه ای باشند .
-3 فارغ التحصیلان باید از دانش های زمینه ای و مهارت هایی برخوردار باشند تا بتوانند برای ایفای نقش سازمانی و تعامل های فردی و گروهی در طول عمر کاری خود در مشاغل مختلف آماده باشند .از این رو در ادامه مقاله به بررسی روش های آموزشی سنتی و روش های نوین آموزش حسابداری می پردازیم و مشکلات پیش روی این رشته تحصیلی را بیان نموده و راهکارهایی برای آن ارائه می دهیم.حسابداری در ایران سابقه طولانی داشته و به روایتی به تمدن های مختلفی بر می گردد که در ایران بوجود آمد و مدارک حسابداری بدست آمده با 25 قرن قدمت،شاهدی بر این مدعا می باشد.ممیزی املاک در سلسله سامانی و تکامل حسابداری سیاق برای نگهداری حساب درآمد و مخارج حکومتی در دوران سلجوقی از نمونه های بارز و پیشرفته آن دوران است.
آغاز حسابداری رسمی در ایران به سال 1290 شمسی در مدرسه دارالفنون بر می گردد که در آن دوران ریاست مدرسه را شادروان علی اکبر دهخدا بر عهده داشت. دانشگاه تهران و دانشکده حسابداری و علوم مالی شرکت نفت از اولین مراکز آموزشی بودند که سهم درخور توجهی در رشد آموزش حسابداری داشتند.در واقع دانشگاه تهران اولین دانشگاهی بود که رشته حسابداری را به همت دکتر فضل االله اکبری برپا کرد.در همان برهه از زمان ،حجم عظیمی از سرمایه گذاری خارجی در شرکت ملی نفت ایران انجام شده بود که ایجاب می کرد حسابداران کاردان و دانش آموخته برای ثبت و گزارشگری معاملات و رویدادهای مالی دستگاه غول آسای صنعت نفت تربیت شوند.
بر پایه همین واقعیت دانشکده حسابداری و علوم مالی شرکت نفت به دنبال دانشکده علوم اداری دانشگاه تهران تأسیس شد. چندی بعد مؤسسه عالی حسابداری به همت دکتر عزیز نبوی شکل گرفت و منشأ خدمات ارزنده ای در امر آموزش حسابداری گردید.پس از این دانشگاه ها ،سایر دانشگاه ها نیز با یک یا دو دهه تأخیر سرانجام رشته حسابداری را دایر کردند.که از آن میان می توان به دانشگاه ملی سابق و مدرسه عالی بازرگانی اشاره کرد.بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی مدرسه عالی بازرگانی به دانشگاه علامه طباطبایی تغییر نام یافت و این دانشگاه در گذشته و حتی امروز سهم درخور توجهی در آموزش حسابداری ایفا نموده است.
تاریخچه آموزش حسابداری در ایران:
حسابداری در ایران سابقه طولانی داشته و به روایتی به تمدن های مختلفی بر می گردد که در ایران بوجود آمد و مدارک حسابداری بدست آمده با 25 قرن قدمت،شاهدی بر این مدعا می باشد.ممیزی املاک در سلسله سامانی و تکامل حسابداری سیاق برای نگهداری حساب درآمد و مخارج حکومتی در دوران سلجوقی از نمونه های بارز و پیشرفته آن دوران است.آغاز حسابداری رسمی در ایران به سال 1290 شمسی در مدرسه دارالفنون بر می گردد که در آن دوران ریاست مدرسه را شادروان علی اکبر دهخدا بر عهده داشت. دانشگاه تهران و دانشکده حسابداری و علوم مالی شرکت نفت از اولین مراکز آموزشی بودند که سهم درخور توجهی در رشد آموزش حسابداری داشتند.در واقع دانشگاه تهران اولین دانشگاهی بود که رشته حسابداری را به همت دکتر فضل االله اکبری برپا کرد.
در همان برهه از زمان ،حجم عظیمی از سرمایه گذاری خارجی در شرکت ملی نفت ایران انجام شده بود که ایجاب می کرد حسابداران کاردان و دانش آموخته برای ثبت و گزارشگری معاملات و رویدادهای مالی دستگاه غول آسای صنعت نفت تربیت شوند.بر پایه همین واقعیت دانشکده حسابداری و علوم مالی شرکت نفت به دنبال دانشکده علوم اداری دانشگاه تهران تأسیس شد. چندی بعد مؤسسه عالی حسابداری به همت دکتر عزیز نبوی شکل گرفت و منشأ خدمات ارزنده ای در امر آموزش حسابداری گردید. پس از این دانشگاه ها ،سایر دانشگاه ها نیز با یک یا دو دهه تأخیر سرانجام رشته حسابداری را دایر کردند.که از آن میان می توان به دانشگاه ملی سابق و مدرسه عالی بازرگانی اشاره کرد.بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی مدرسه عالی بازرگانی به دانشگاه علامه طباطبایی تغییر نام یافت و این دانشگاه در گذشته و حتی امروز سهم درخور توجهی در آموزش حسابداری ایفا نموده است.
