بخشی از مقاله
((فلسفه تنظيم خانواده : نجات نسل آينده از غرق شدن در اقيانوس آدمهاي بي غذا , بي مدرسه, بي خانه, بي كار و بي هدف است))
روزانه 910 هزار نوزاد در دنيا متولد مي شود و ساليانه 90 ميليون نفر به جمعيت جهان افزوده مي شود. بر اساس پيش بيني هاي بعمل آمده از سوي دفتر آمار جمعيت واشنگتن كه در سال 1993 انجام گرفته جمعيت جهاني در هر 11 سال تقريبا 1ميليارد نفر افزايش مي يابد و در سال 2100 يعني در پايان قرن آينده در سطح 5/12 ميليارد نفر تثبيت شده است.
در كشورهاي توسعه يافته فعاليتهاي پيگير سرويس هاي تنظيم خانواده منجر به كاهش نرخ رشد كل جمعيت از 2/ در سالهاي 1960 به 7/1 % در حال حاضر شده است ولي با تمام اين تلاشها در اكثر كشورهاي توسعه نيافته خانواده ها امكانات و آگاهي كافي براي اقدام به روشهاي ضد بارداري را ندارند. و به طور كلي در حال حاضر 300 ميليون زوج در دنيا دسترسي به سرويسهاي تنظيم خانواده ندارد.
چگونه حاملگي بوجود مي آيد
دستگاه تناسلي مرد: شامل غده پروستات- لوله هاي مني بر – بيضه- آلت دستگاه تناسلي زن : شامل تخمدان ها لوله هاي رحم , رحم مهبل و دستگاه تناسلي خارجي مي باشد.در حول و حوش روز چهاردهم طبق عادت ماهيانه يك تخمك از يكي از تخمدانها پرتاب مي شود و اين تخمك وارد لوله هاي رحم مي شود براي اينكه تخمك تبديل به تخم گردد
بايد مرد و زن با هم نزديكي كنند و اسپرم مرد از طريق انزال وارد رحم زن مي شود اسپرم خود را به تخمك رسانده و با آن لقاح مي كند و تخم بوجود مي آيد تخم در مخاط رحم جايگزين مي شود و پس از گذشت 9 ماه تبديل به جنين كامل مي شود و به دنيا مي آيد. بشر براي تداوم حيات خود نياز به تداوم نسل دارد همان چيزي كه اصطلاحاً تناسل يا توليد مثل ناميده مي شود.
روشهاي جراحي جلوگيري از بارداري
بستن لوله ها يا عقيم سازي توسط جراحي پر طرفدارترين شكل پيشگيري از بارداري در ميان زوجهاي واقع در سنين باروري مي باشد.در سال 1987 مطابق با اظهار انجمن داوطلبان بستن لوله به طريق جراحي نزديك به 976000 عمل بستن لوله در ايالات متحده انجام شده كه 66 درصد آنها روي زنان صورت گرفته است.
تا چندين سال اخير ,بستن لوله در زنان به عنوان يك روش تنظيم خانواده توسط گروههاي مختلف اجتماعي محكوم شده بود. براي مثال تا سال 1969 ,كالج آمريكائي متخصص زنان و زايمان توصيه مي كرد كه هر خانم 30 ساله پيش از بستن لوله ها,بايد چهار بچه سالم داشته باشد. حتي امروزه محدوديتهاي اعمال شده توسط دولت مركزي باعث گرديده كه ناني كه تمكن مالي لازم ندارند از بستن لوله ها بي نصيب بمانند چرا كه ممكن است بودجه سازمان ارائه دهنده اين خدمات قطع شود. اين محدوديتها علاوه بر نسلهاي آينده در نظر نرداني كه آنها را اعمال كرده و ترويج داده اند هم مسخره بنظر خواهند رسيد.
بستن لوله ها در زنان
بيش از 5 ميليون زن در ايالات متحده و در خلال سالهاي دهه 1970 تحت عمل جراحي بستن لوله ها قرار گرفتند . از لحاظ پزشكي , اين عمل را در حين سزارين انجام مي دهند.در زناني كه به صورت واژينال زايمان مي كنند, اوايل دوره نفاس زمان دلخواهي براي بستن لوله هاست. لوله هاي فالوپ به طور مستقيم در زير ديواره شكم قرار داشته و در دسترس هستند كه البته اين حالت به مدت چند روز پس از زايمان وجود دارد.
بنابراين انجام عمل جراحي ساده بوده و نياز به بستري شدن دراز مدت ندارد .وجود تمامي اين عوامل باعث مي شود كه انجام عمل را در اين زمان كم خطر تر از هر زمان ديگر بدانيم.
بستن لوله ها بلافاصله پس از زايمان واژينال ,معايبي به دنبال دارد. از آنجا كه مادر معمولاً چند زاست ,احتمالاً بدون دريافت بي حسي مناسب براي وارد شدن به حفره صفاق زايمان نموده است.به اين دلايل بعضي تمايل دارند كه 12 تا 24 ساعت صبر كنند
. براي مثال در بيمارستان پاركلند به منظور كاهش دوره اقامت در بيمارستان ,بستن لوله ها در اوايل دوره نفاس در بخش جراحي مامائي و در صبح روز پس از زايمان صوت مي گيرد. احتمال ايجاد خونريزي پس از زايمان در زنان چند زا بعد از 12 ساعت نخست پس از زايمان , به مقدار قابل توجهي كاهش مي يابد.مسئله ديگر آنكه وضعيت نوزاد را مي توان در چند ساعت پس از تولد بصورت دقيق تري تعيين نمود.
حاملگي و تشخيص آن
زايمان در چشم اندازي وسيع
مامايي شاخه اي از طب است كه وضع حمل , پيامدها و عوارض آنرا مورد بحث قرار مي دهد . بنابراين اساسا" ديدگاه آن متوجه پديده حاملگي , زايمان و دوران نقاهت پس از زايمان و شرايط طبيعي و غير طبيعي و اداره صحيح آن مي باشد .
در چشم انداز ويسع تر , مامايي توليد مثل يك جمعيت را مد نظر قرار مي دهد . مراقبت هاي صحيح مامايي , سلامت فيزيكي و عقلاني را در بين زوج ها و نوزادان آنها برقرار مي كند و تمايلات سالمي را در جهت مسائل جنسي , زندگي خانوادگي و موقعيت خانواده در جامعه بوجود مي آورد .
اهداف طب مامايي
هدف متعالي طب مامايي اينست كه هر حاملگي از روي ميل بوده و در نهايت بوجود مادر و فرزندي سالم ختم شود .
در مامايي تلاش مي شود كه تعداد زنان و نوراداني كه در اثر روند زايمان از بين مي روند يا از لحاظ فيزيكي , هوشي و رواني صدمه مي بينند به حداقل برساند . بالاخره اينكه طب مامايي عوامل اجتماعي موثر روي توليد را مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد .
براي كمك به كاهش تعداد مادران و نوزاداني كه در اثر حاملگي و زايمان از بين مي روند , اين نكته مهم است كه از تعداد مرگ و ميرها در سال مطلع باشيم .
علل شايع مرگ و مير مادران
خون ريزي , هيپرتانسيون و عفونت نيمي از موارد مرگ و مير مادران را تشكيل مي دهد . علل خونريزيهاي زايماني متعدد بوده و شامل خونريزي پس از زايمان , خونريزي به همراه سقط جنين , خونريزي حاملگي خارج از رحم , خونريزي ناشي از محل غير عادي يا كنده شدن جفت و خونريزي از پارگي رحم باشد . هيپرتانسيون ايجاد شده در حاملگي در حدود 6 تا 8 درصد حاملگي ها بروز مي كند و بطور شايع بادفع پروتئين از ادرار و در حالات شديد با تشنج و كما همراه است . عفونت در دوره تماس يا عفونت لگني پس از زايمان معمولا" با عفونت رحم و پارامتريال آغاز مي شود . ولي گاهي اوقات توسعه مي يابد منجر به بروز پريتونيت , ترومبزبليت و باكتريمي مي گردد .
كليات شكل گيري
مروري بر عمل توليد مثل در زنان
وضعيت فيزيولوژيك زنان ودر واقع تمامي موجودات مونث , به اندازه اي براي حاملگي مناسب است كه تعجب آور مي نمايد . در جماعتي از زنان كه زود ازدواج مي كنند و از وسايل ضدبار داري استفاده نمي كنند قاعدگي نسبتا" نادرست است . يعني حاملگي در اوايل نوجواني و همزمان با تخمك گذاري رخ مي دهد و پس از زايمان , عدم تخمك گذاري و قاعدگي تا پايان شيردهي يعني 2 تا 3 سال ادامه مي يابد .
بعداز آن بازهم حاملكي رخ مي دهد و سپس شيردهي و بر همين منوال تخمدان و تخمك گذاري رو به كاستي مي گذارد و به عبارت ديگر يائسگي پيش مي آيد .
David Bairj معتقد است با پيداش وسايل موثر و بي خطر ضد بارداري موجب شده كه زنان قاعدگي را جانشين حاملگي كنند . همچنين Whitehouse تعبير مشابهي را ارائه مي دهد . خونريزي دوره اي رحمي ( قاعدگي ) در واقع يكي از ايثارهايي است كه زنان در قربانگاه بشريت و تمدن بايد بكنند .
بدين ترتيب قاعدگي را از ديدگاه فيزيولوژيك بايستي نتيجه نهايي عدم باروري محسوب نمود كه مي تواند عمدي يا طبيعي باشد .
تحمك گذاري وظيفه اصلي تخمدان است .
تخمدانها در دو سوي ديواره پشتي شكم جاي دارند و از دو قسمت تشكيل شده اند . يك بافت همبند كه محل ورود عروق خوني است و يك قسمت قشري كه با پيدايش تخمك و ترشح هورمون تخمدان همبستگي اساسي دارد .
معمولا" هر ماه يك تخم از طريق تخمك گذاري رها مي شود و اين كار به فاصله 45 تا 35 روز از اولين قاعدگي تكرار مي شود . اين دوره در حدود 35 سال طول مي كشد تا موقعيكه حاملگي رخ نداده باشد و تا زمانيكه تعداد كافي از فوليكول ها ( ساختمان محتوي سلول جنسي زنانه ) در تخمدان باقي بمانند .
تخمدانها دو نوع هورمون جنسي بنام استروژن و پروژسترون ترشح مي كنند . سلسسه وقايع آندوكرين كه در طي يك سيكل تخمداني رخ مي دهد , براي ايجاد يك محيط هورموني مناسب براي پيشبرد تخمك گذاري لازم و رحم براي امكان حاملگي بعدي نيز كاملا" مساعد است . ولي اثرات استروژن را بايد بعنوان فوايد اضافي استروژن فوليكولي محسوب نمود كه در جهت تنظيم محور تخمدان – مغز – هيپوفيز و رسيده شدن فوليكول عمل مي كند و نتيجه نهايي آن تخمك گذاري است .
بدنبال تخمك گذاري , مقادير كلاني از پروژسترون توسط جسم زرد توليد مي گردد . جدا از مسئله حاملگي و پديده هاي وابسته به حاملگي و هيچ كاربرد متابوليكي براي پروژسترون شناخته نشده است . ولي گمان مي رود كه پروژسترون يك استروئيد پيش باروري باشد . تشكيل پروژسترون براي دوام حاملگي در مراحل اوليه آن اهميت دارد .
