بخشی از مقاله
نوآوری و شکوفایی
به گزارش آفتاب حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی سال 1387، را سال «نوآوری و شکوفایی» نامیدند و تصریح کردند: «امسال باید فضای نوآوری، کشور را فرابگیرد و همه مسئولان خود را موظف بدانند با بهره گیری از امکانات مادی و معنوی، کارهای نو و ابتکاری و راههای میان بر را در سایه مدیریت صحیح، تدبیر درست و حکمت در فعالیت کشور وارد کنند تا کام مردم از ثمره این تلاش ها شیرین شود».
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به عید سه گانه در طلیعه بهار امسال، میلاد نبی مکرم اسلام (ص) و حضرت امام صادق (ع) و عید نوروز را به آحاد ملت ایران و همه ملتهایی که عید نوروز را گرامی می دارند، تبریک گفتند و با اشاره به چشم اندازها و امیدهای بسیار روشن در سال 1387، افزودند:« امسال نظام مقدس جمهوری اسلامی سی سالگی خود را که در راه دفاع از استقلال و عزت ملی و حرکت به سمت اعتلای علمی و عملی گذشت، پشت سر می گذارد که همه این تلاشها در تاریخ ملت ایران برجسته و ماندگار خواهد ماند».
ایشان با اشاره به آغاز فعالیت مجلسی تازه نفس در سال جاری و همچنین فعالیت دولتی خدمتگزار، پرتلاش و خستگی ناپذیر، همکاری و برنامه ریزی این دو قوه را زمینه ساز انجام کارهای بزرگ دانستند و تأکید کردند:«ما نمی توانیم آرام و معمولی حرکت کنیم، بلکه باید با تلاشی مضاعف، جدی تر و با نهایت شتاب اما حساب شده، منظم و منضبط به جلو برویم و در عرصه داخلی و همچنین عرصه پیچیده بین المللی از تمام ظرفیت ها برای دست یابی به پیشرفتهای بزرگ استفاده کنیم».
حضرت آیت الله خامنه ای، با تأکید بر اینکه برنامه ریزی مدبرانه، شجاعانه و عزت مدارانه در عرصه سیاست خارجی و موفقیت در این عرصه در توفیقات داخل کشور نیز تأثیرگذار است خاطرنشان کردند: « علاج ملت ایران در کسب اقتدار است و امروز خوشبختانه مسئولان کشور عزت ملی را کاملاً در نظر دارند و در مقابل زورگویی و زورگیری دشمن ایستاده اند».
ایشان همکاری کامل دولت و ملت و اتکاء به خداوند را زمینه ساز پیشروی در عرصه قدرت یابی ملت ایران و اقتدار روزافزون کشور به ویژه اقتدار معنوی و روحی برشمردند و تصریح کردند: «یکی از دو انتظار من در سال 1387، نوآوری در بخشهای مختلف و دستگاههای گوناگون اجتماعی، اقتصادی و خدماتی کشور از جمله در دیپلماسی، حرکت به سمت علم و تحقیق، گسترش فرهنگ مطلوب در ارائه خدمات به همه قشرها به خصوص قشرهای محروم، و در آبادانی کشور است».
رهبر انقلاب اسلامی افزودند: «انتظار دوم در سال جاری این است که فعالیتهایی که در سالهای گذشته انجام شده و کارهایی که دولت در سالهای اخیر انجام داده، به نتیجه و شکوفایی برسند و کام مردم از نتیجه این فعالیتها و تلاشها شیرین شود بنابراین امسال را سال نوآوری و شکوفایی می نامم».
حضرت آیت الله خامنه ای در بخش دیگری از سخنان خود، سال 86 را سالی مهم، پرحادثه و عزت آفرین برای ملت ایران دانستند و خاطرنشان کردند: «در آغاز سال 86، ماجرای دستگیری ملوانهای متجاوز بیگانه و سپس عفو و آزادی آنان، چهره ای مقتدر و عین حال بردبار و پرگذشت از ملت ایران به جهانیان ارائه کرد و در پایان این سال نیز حضور پرشکوه و با عظمت مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی، بار دیگر چهره پرصلابت و همراه با اقتدار ملت ایران و عزم جدی آنان برای درست اداره کردن کشور را نشان داد».
رهبر انقلاب اسلامی کارهای با ارزش مسئولان اعم از دولت، مجلس و بخشهای گوناگون و همچنین کارهای بزرگ آحاد ملت به ویژه فعالیتهای علمی مجموعه های دانشجویی و کاوشگر را از دیگر نقاط مثبت در سال 86 و زمینه ساز پیشرفت کشور برشمردند و افزودند: «در کنار این پیشرفتها، ضایعات، فقدانها و ناکامی هایی هم وجود داشت که آخرین آن حادثه تأسف بار فقدان عزیزان دانشجو در یک سانحه دلخراش بود اما به هر حال زندگی آمیخته از شادیها و غمها، شیرینی ها و تلخی ها است و مهم این است که یک ملت بتواند در میانه این حوادث گوناگون هدف خود را در نظر داشته باشد و به سوی آن هدف گامهای بلند بردارد».
حضرت آیت الله خامنه ای در پایان اظهار امیدواری کردند: «ملت سرافراز ایران، سال جدید را با بهره گیری از نوآوریها و شکوفایی ها، به بهترین وجه با عزت، موفقیت، کامیابی، شادابی و با توان بیشتر به پایان برساند».
گامهای آغازین تحقق شعار نوآوری و شکوفایی
یکی از ثمرات و دستاوردهای ارزشمند نظام جمهوری اسلامی، بهره مندی از نعمت ولایت فقیه است که این امر باعث شده تا نظام اسلامی در سایه ارشادات و راهنماییهای این فقیه اسلام شناس و برخوردار از بینش بالای سیاسی، بتواند از هرگونه آسیبی مصون مانده و گامهای توسعه و پیشرفت را در عرصه های مختلف کشور بپیماید.
از این رو، یکی از برنامه هایی که مقام معظم رهبری در دهه اخیر در جهت سرعت بخشی به روند توسعه و پیشرفت جامعه و مقابله با خطرات و تهدیدات احتمالی، مورد توجه قرار داده و آن را به کار گرفته اند، تلاش برای نامگذاری سالها به عناوین مختلف بوده است. شایان ذکر است که در این نامگذاریها، از یک سو، ناظر بر نیازها و ضرورتهای فعلی کشور اعم از داخلی و بین المللی می باشد که عزم مردم و مسؤولان را برای تحقق و دستیابی به آن می طلبد و از سویی دیگر، تأکید بر ادامه روندها و شیوه هایی است که جمهوری اسلامی ایران در طول سه دهه، آنرا تجربه کرده و کارآمدی آن، به اثبات رسیده است.
بر این اساس، سال 1387، از سوی مقام معظم رهبری، به سال « نوآوری و شکوفایی » نامگذاری شد که از یک سو، چشم انداز و جهت گیری تصمیمات و فعالیتهای آینده مسؤولان نظام را در عرصه های مختلف مشخص نمود و از سویی دیگر، مهر تأییدی بر برخی سیاستها و فعالیتهایی بود که در سالهای اخیر مورد توجه مسؤولان و تصمیم گیران کشور قرار گرفته بود. اما سؤال اصلی اینجاست که اصولاً شعار « نوآوری و شکوفایی »، چگونه و در سایه توجه به چه مسائلی، می تواند تحقق یابد؟
در پاسخ به این سؤال، بایستی به این نکته اشاره کرد که اصولاً تحقق شعار « نوآوری و شکوفایی »، مستلزم توجه به موارد ذیل است :
اهتمام به اهداف و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی : هیچ شعار و برنامه ای، بدون توجه و اهتمام به اهداف و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی، امکان تحقق نداشته و مسیری بیهوده و انحرافی را طی خواهد کرد. از این رو، عزم، اراده و تلاش مردم و مسؤولان در خصوص تحقق شعار نوآوری و شکوفایی، زمانی به ثمر خواهد نشست که اهداف و آرمانهای مورد نظر نظام که از یک سو، در سخنان و رهنمودهای امام راحل و مقام معظم رهبری و از سویی دیگر، در اصول و مواد قانون اساسی و سند چشم انداز بیست ساله نظام، منعکس شده است، در تصمیم گیریها و سیاستگزاریها و وضع قوانین و اجرای سیاستها ملحوظ شود.
لزوم مشورت و برنامه ریزی علمی با نخبگان : یکی از راهکارهای رسیدن به تصمیمات درست و کارشناسی شده، انجام مشاوره با نخبگان در حوزه ها و موضوعات مورد تخصصی آنان است. از این رو، بسط دایره و قلمرو مشورتی مسؤولان و تصمیم گیران و نیز بهره مندی از نظرات و دیدگاههای نخبگان علمی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... می تواند باعث تسریع در پیشبرد امور و کارآمدی در اجرای سیاستها شود. از سویی دیگر، همفکری و مشاوره با نخبگان فکری و اجرایی کشور، می تواند ضمن تقویت احساس تعلق و وابستگی آنان به کشور، مانع از افزایش روند فرار مغزها به خارج از کشور شود. همچنین، سرمایه گذاری بر بنیاد علمی نخبگان و گسترش آن در تمام استانها و شناسایی و حمایت از نخبگان می تواند در راستای جذب و تقویت مشارکت آنان در پیشبرد امور و سیاستها مؤثر واقع شود. از این رو، هرگونه خودخواهی مسؤولان در پیشبرد سیاستها و اتخاذ تصمیمات و نیز بسته بودن فضای مشاوره و تصمیم گیری آنان می تواند تحقق شعار نوآوری و شکوفایی را به بیراهه برده و تنها آنرا در حد یک شعار، بر زبانها جاری سازد.
تهیه سند و نقشه راهبردی برای عمل و اجرا : انجام مشاوره با نخبگان فکری و اجرایی کشور و استفاده از دیدگاهها و نظرات آنان در برنامه ریزیها و تصمیم گیریها، شرط لازم ( و نه شرط کافی ) در تحقق شعار نوآوری و شکوفایی می باشد. اما برای جلوگیری از دوباره کاریها و هزینه بیهوده بر امور ابتدایی و حاشیه ای و نیز آگاهی از میزان پیشرفت برنامه ها و سیاستها، شایسته است تا در هر حوزه ( اعم از سیاست، فرهنگ، اقتصاد و... )، سند و نقشه ای راهبردی تهیه شود. با نهیه و تدوین این سند و نقشه راهبردی، مدیران و مسؤولان نظام می توانند با اجرا و به کارگیری روشها و شیوه های اجرای سیاستها و برنامه ها که در جریان همفکری و مشاوره با نخبگان در قالب سند و نقشه اجرایی، در آمده و نهایی شده است، تحقق شعار نوآوری و شکوفایی را ضمن توجه به اهداف و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی، تضمین نمایند.
وحدت کلمه و اتحاد ملی : طبق فرمایش مقام معظم رهبری « براي اينکه ما بنيانهاي سياسي و اقتصادي و فرهنگي خود را مستحکم کنيم، پيش نياز اولي قطعي ما ايجاد وفاق و وحدت کلمه است ». در این میان، وحدت و انسجام میان مسؤولان نظام ( اعم از مسؤولان سياسي و اقتصادي و فرهنگی نظام )، وحدت میان قوای سه گانه، وحدت و همدلی میان مردم و مسؤولان، وحدت حوزه و دانشگاه، وحدت نیروهای مسلح، وحدت علمای دینی و مردم و... می تواند از هرگونه اختلاف و تشتت که سم مهلک توسعه و پیشرفت و شکوفایی است، جلوگیری کند. همچنین در سایه وحدت کلمه است که چرخ سازندگی و آبادانی کشور به حرکت در خواهد آمد و کشور شاهد شکوفایی اقتصادی و اجتماعی خواهد بود. در واقع، اهداف مورد نظر نظام که در قانون اساسی و سند چشم انداز بیست ساله نظام منظور شده، در سایه وفاق و همدلی و اتحاد ملی، محقق می شوند. همانگونه که به پشتوانه اتحاد ملی و عزم عمومی، تحریمهای خارجی در قبال ایران، کارگر نشد و میهن اسلامی توانست در طول جنگ تحمیلی و پس از آن، بسیاری از فناوریها و وسایل و امکانات را با اراده و عزم و اتحاد کلمه عمومی به دست آورد.
امید است در سایه رهنمودها و ارشادات رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه ای و اهتمام مسؤولان و تصمیم گیران نظام جمهوری اسلامی به این الزامات، سال 1387، سالی سرشار از موفقیتها و کامیابی ها برای مردم و کشور اسلامی مان باشد و ایران اسلامی، بتواند به پشتوانه نوآوری و خلاقیت نخبگان و متخصصان خود و نیز شکوفایی همه جانبه در عرصه های مختلف کشور، بتواند بیش از پیش، کارآمدی خود را به جهانیان نشان داده و زمینه ساز صدور انقلاب به اقصی نقاط جهان شود.
بايستههاي «نوآوري» و «شكوفايي»
واژه ها مقدسند چون پل ارتباطي انسان هابراي تعامل با يكديگرند . دردانه هايي كه اگر نبودند عالم ما آدم ها به گورستاني خاموش مبدل مي شد و انديشه هاي ناب ناپيدا مي ماند و مجال پرواز نمي يافت .
واژه ها آن قدر دريا دل هستند كه گاهي مي توان در گستره وجود آن ها توشه ساليان را جا داد و آن را به دل تاريخ پرتاب كرد تا نسل ها و نسل ها از آن بهره بر گيرند و از قدر و قيمت آن هيچ كاسته نگردد . نمونه ها در تاريخ ادبيات جهان از اين دست بسيار است كه در حوصله اين نوشتار نيست .
امسال را مقام معظم رهبري در ذيل دو واژه نو آوري و شكوفايي نام نهادند تا از بركات آن هر روز نوروز باشد .
به اين بهانه لازم مي دانم درضرورت صيانت از ساحت قدس اين كلمات مطالبي بياورم باشد تا چون سال گذشته كه موضوع اتحاد ملي مورد بي مهري هايي واقع شد شاهد حوادثي مشابه و تفسير و تاويل هايي خود سرانه در اين خصوص نباشيم .
با عنايت به اين كه قران كه كلام خداوند است تصريحاتي بر لزوم حفظ جايگاه كلمات و پاسداري از مفاهيم حقيقي آن داشته و مرتكبان تخلف ادبي را نكوهش مي كند، تكليف ما در اين عرصه دوچندان مي شود تا با روشنگري اجازه ندهيم جريان هايي اين كلمات كليدي و سازنده را از جايگاه آن خارج كرده و در جهت اهداف خود آن را بارگذاري نمايند .
نو شدن و نوآوري و نو ماندن مقوله هايي است كه اگر از جامعه اي رخت بربندد، آن اجتماع را مي فرسايد و گرفتار احتضار كهنگي مي كند و چنانچه روح آن در پيكر جامعهاي بدمد شادابي و نشاط با خود مي آورد و به آن مانايي مي بخشد. همان رسالتي كه طبيعت در دستور كار كارستان خويش دارد و هر ساله در بهار شاهد عظمت اين رويش هستيم .
نوآوري و شكوفايي دو همزاد هستند كه يكي بدون ديگري راه به جايي نمي برد. نوآوري بدون شكوفايي سرقت اين عنوان است و شكوفايي منهاي نوآوري سرابي است فريبنده كه هيچ گاه به دست نمي آيد .
بايد پوست انداخت تا جوانه بدمد و بايد جوانه زد تا شكوفا شد . شكوفه بي جوانه محال است و اگر كسي داعيه آن را بكند يقين بدانيد گل بي روح و رمق مصنوعي است كه مي خواهد قالب مي كند .جوانه هم بدون نو شدن و پوست انداختن دمل چركين و كهنه اي است پر از التهاب كه اگر سر باز كند بيرون را آلوده مي كند و اگر بسته بماند درون را به تحليل مي برد .
هر يك از اين دو عنوان شرايطي دارد كه بايد محقق شود تا هويت حقيقي آن احراز گردد.
نو آوري پيامد بيداري از خواب سنگين زمستاني است . بايد بيدار شد تا نو و شكوفا گشت . بايد خرقه كهنگي را جسورانه انداخت و جامه نو را شجاعانه بر تن كرد . بايد در مرئاي آينده ايستاد، دست از وراي خود شست و سر بر آستان بلند ماورا ساييد و مائده هايي براي سير انفس و آفاق خود طلب نمود . با اعتماد به نفس جدار سانسور و خود سانسوري را شكست و صياد صدف از ژرفاي اقيانوس وجود خويش گشت.
جامعه اي كه آحاد آن از تعصب كور خود را رها نسازد هرگز نو نمي شود . از جهل و تحجر بايد دل كند تا شمس عقل توان طلوع پيدا كند و از افق سر بر آورد . تا خسرو خاور علم عقلانيت بر گستره حيات نزند و لايه هاي بر هم انباشته و تو در تو و در هم تنيده جمود را نسوزاند و بر تن زندگي قباي نو نور نپوشاند نو آوري و شكوفايي پديدار نمي شود .
نمي شود جلو آدم ها ايستاد و آن ها را در محيطي بسته و محدود محبوس كرد و هماي تفكر را در قفس تنگ تعصب اسير نمود و تمناي نو آوري هم داشت .
شايد وجه تسميه سال 87 به نو آوري و شكوفايي شكستن بازار ملال آور خرافه پردازاني است كه چشمه هايي از عملكرد زشت آن ها دل بسياري از بزرگان نظام را آزرد . و الحق در اين وانفسا چه هوشيارانه مقام معظم رهبري صلاي نو آوري و شكوفايي در دادند تا طلسم جمود بشكند و زمينه براي زدودن قلمرو فرهنگ از عصبيت ها آماده شود . تا رخت نو بر تن تمام عرصه ها از سياست تا اقتصاد و فرهنگ برود . تا تعامل جايگزين خودرايي و كارشناسي و تكيه بر خورشيد تعقل دائرمدار هر طرح و برنامه گردد و يك دندگي و لجاجت كه ميوه تلخ كهنه گرايي است جاي خود را به انصاف و فتوت در گزينش صحيح از سقيم بدهد .
با اين آرزو كه دو واژه نو آوري و شكوفايي در جايگاه حقيقي خود محترم و محتشم بنشيند، بر تمام عرصه ها نور بپاشد و از دستبرد سارقان مفاهيم سالم بماند سال نو را آغاز مي كنيم .