بخشی از مقاله
چکیده
در سال های اخیر با روند جهانی شدن و محیط رقابتی عرصه کسب و کار در صنایع، دستیابی به جایگاه رقابتی مناسب، تنها با کمک یک الگوی مناسب کسب و کار امکان پذیر است. امروز کسب و کارهای صاحب فناوری فعالیت هایی را دنبال می کنند تا موجب ارتقای روز افزون نوآوری فناورانه گردند.
یکی از گزینه هایی که توجهات را به خود جلب نموده است، مدل تجاری سازمان و تمرکز بر آن در راستای ارتقای نوآوری فناورانه و مبتنی بر تکنولوژی است. مدل کسب و کار چگونگی بازتاب استراتژی شرکت ها از تغییرات جهانی را طراحی می کنند. کسب و کارهای تجاری با ارتقاء مدل های تجاری کارا محور و بدیع و همچنین یادگیری سازمانی شیوه متفاوتی به خود خواهند گرفت و می توانند تحت عنوان یک ارزش و مدل نوآورانه تجاری جایگاه عملکردی سازمان را بهبود بخشند.
هدف این تحقیق تاثیر مدل های کسب و کار بر عملکرد ف ناوری تکنولوژی با نقش میانجی یادگیری سازمانی و نوآوری مدل تجاری اجرا شده است.
-1 مقدمه
با روند جهانی شدن و توام با تغییر بازارها، شرکت های تولیدی فشار بزرگی را بر دوش خود احساس می کنند تا در ارائه کالای با ارزش به مشتریان خود که هر چه بیشتر نوآور بوده، قابل رقابت باشند. ارزیابی زنجیره کلی ارزش محصول، که برای ارائه کالا یا سرویس مشخصی طراحی و اجرا شده است، باید با اعمال تغییرات در مدل تجاری موجود سازگار باشد، یا از تعریف مدل های جدیدی که متضمن درجات بالاتری از رضایت مشتری باشند، پشتیبانی کند. مدل تجاری، با تعریف گزاره ارزش، فعالیت های مورد لزوم، منابع و شرکاء و میزان آگاهی مشتریان، هزینه ها یا منافع مرتبط با کارکرد کلی خود، نقطه قوت کلیدی هر شرکتی در بازار است.
صنایع برای حضور رقابت پذیردرعرصه کسب وکاربه طور مستمرنیازمند ارتقاء توانمندیهای فناورانه و نوآورانه خود به منظور مواجهه با این چالشها و یا بهره گیری از فرصتهای جدید بوجود آمده ناشی ازتغییرات محیطی می باشند
هرگاه یک شرکت کسب و کار ایجاد شده است، این شرکت یا به صراحت یا به طور ضمنی اقدام به اتخاذ یک مدل کسب و کار خاص که طراحی یا معماری سازمان را توصیف می کند، می نماید. مدل کسب و کار شیوه ای که شرکت، بنگاه یا سازمان برای تولید سود و سرپا نگه داشتن خود انتخاب می کند. مدل کسب و کار بیان می کند که چگونه سازمان برای تولید محصول یا ارائه خدمت ایجاد ارزش افزوده میکند.
مدل کسب و کار، به بیان ساده عبارت از متدی است که شرکت در فعالیتهای تجاری در پیش گرفته و با کسب درآمد ثبات خود را حفظ می نماید. در این مدل با توجه به منابع در دسترس و نیاز مشتری، پیشنهادی برای عرضه ارزش مورد نظر مشتری ارائه شده و منافع و درآمد نصیب شرکت می سازد. به تعبیری دیگر مدل کسب و کار چگونگی کسب درآمد توسط بنگاه را با مشخص کردن جایگاه آن در زنجیره ارزش مشتری تشریح می کند. هدف اصلی این تحقیق عبارتست از تبیین مدلهای تجاری بر عملکرد نوآوری تکنولوژی با نقش های میانجی یادگیری سازمانی و مدل تجاری نوآوری و تعیین شاخصهای اندازه گیری متغیرهای تحقیق می باشد. شکل شماره - 1 - مدل مفهومی تحقیق را نشان می دهد که برگرفته از مدل تحقیق - Hu, 2014 - و مدل - Huang et al, 2012 - می باشد.
شکل - 1 - مدل مفهومی تحقیق
-2 ادبیات تحقیق
در سال های اخیر شاهد رقابتی تر شدن عرصه کسب و کار در صنایع مختلف بوده ایم .بنا بر نظر محققان عرصه کسب و کار، دستیابی به جایگاه رقابتی مناسب برای یک شرکت، تنها با کمک یک الگوی مناسب کسب و کار امکا نپذیر است. یک مدل کسب و کار موفق، نشان دهنده یک راه بهتر نسبت به گزینه های موجود می باشد که میتواند ارزش بیشتری را به یک گروه مجزا از مشتریان پیشنهاد کرده و منافع بیشتری را به شرکت بازگرداند. عدم تشخیص یک مدل کسب و کار مناسب در زمان آغاز یک کسب و کار، موجب ناکامی سازمان ها در دستیابی به اهداف آن می شود.
ولیکن علی رغم اهمیت این موضوع، تعاریف و مؤلفه های استانداردی جهت شناسایی مدل های کسب و کار به صورتی که بتوان از آن در کسب و کارها و صنایع مختلف بهره برد، وجود ندارد با این حال، تنها داشتن یک مدل کسب و کار مطلوب در زمان آغاز به کار شرکت مهم نیست، بلکه آنچه حیاتی تر است، در اختیار داشتن و حفظ یک مدل کسب و کار بهینه در طول حیات مؤسسه است.
توانمندی یک مدل کسب و کار تا حدی است که خود می تواند ابزاری قدرتمند برای تحلیل، آزمون و ارزیابی انتخاب های راهبردی باشد که پی شروی یک سازمان قرار دارد. در این فصل ابتدا در مورد مدل های کسب و کار - نوآور کارا محور - ، یادگیری سازمانی، مدل تجاری نوآوری و نوآوری تکنولوژیکی که شامل تعاریف و مبانی مرتبط می باشد توضیحاتی داده می شود سپس در مورد موضوع تحقیق و کلمات کلیدی پیشینه تحقیقات مرتبط ارائه شده و در نهایت مدل مفهومی تحقیق ارائه می شود.
مدل کسب و کار
مدل کسب و کار را بدینگونه تعریف می کنند. نمایش دقیق چگونگی توجه به مجموعه مرتبط از متغیرهای تصمیم گیری در حوزه های استراتژی سرمایه گذاری، معماری و اقتصاد که مزیت رقابتی پایدار را در بازارهای هدف ایجاد می کند. نوع دوم، از دیدگاه شبکه ی ارزش خارجی ساخته می شود . - Morris et al., 2005 - این نوع، بر ترتیب شبکه ی ارزش، ادغام فعالیت های محدوده مرزی، همکاری بین شرکت ها، به عنوان مکانیزم های اصلی ایجاد ارزش تاکید می کند . - Zott and Amit, 2010” مدل کسب و کار را بدینگونه تعریف می کنند نمایش محتوا، ساختار، و کنترل معاملات طراحی شده برای ایجاد ارزش از طریق بهره برداری از فرصت های کسب و کار
طراحی مدل تجاری کارا محور
طراحی مدل کسب و کار متمرکز بر کارایی، تصمیم یادگیری شرکت ها را افزایش می دهد. این طراحی، یک نوع رفتار کارایی است ”مثل ارائه تلفیق جدید تولیدات، خدمات و اطلاعات یا طراحی مکانیزم های جدید معامله
-2 - Zott and Amitt, 2007 - طراحی مدل کسب و کار متمرکز بر کارایی، مرکزیت شبکه را بهبود می بخشد. ارتباط گرو ههای غیر مرتبط، ارتباط مستقیم شرکت با شرکت کنندگان دیگر مدل کسب و کار و این احتمال را بهبود می بخشند که شرکت کنندگان دیگر مدل کسب و کار از طریق شرکت، مرتبط با همدیگر می باشند. بنابراین مرکزیت شبکه بهبود می یابد مرکزیت شبکه، اشاره به موقعیت یک عامل در شبکه نسبت به دیگران دارد
-3طراحی مدل کسب و کار متمرکز بر بهره وری، حل مساله مشترک را ترویج می دهد. رفتار فرصت طلبانه به طور منفی بر همکاری تاثیر می گذاردکه نشان می دهد که کاهش رفتار فرصت طلبانه، حل مساله مشترک بین شرکت ها را ترویج می دهد؟ برای سنجش طراحی کسب و کار متمرکز بر کارایی می بایست سرعت معاملات، شفاف بودن معاملات، مورد تایید بودن گردش استفاده از اطلاعات، خدمات و کالا ها، کاهش هزینه عوامل طراحی کسب و کار مانند موجودی، بازاریابی و فروش، فرایند های معامله، هزینه های ارتباطی مورد ارزیابی قرار گیرد
طراحی مدل تجاری نوآورمحور
طراحی مدل کسب و کار متمرکز بر نو آوری با » ارتباط گروه های غیر مرتبط، ارتباط شرکت کنندگان معامله به روش جدید یا طراحی مکانیزم های جدید معامله … به دست می آید
طراحی مدل کسب و کار متمرکز بر نوآوری، مرکزیت شبکه را بهبود می بخشد. ارتباط گرو ههای غیر مرتبط، ارتباط مستقیم شرکت با شرکت کنندگان دیگر مدل کسب و کار و این احتمال را بهبود می بخشند که شرکت کنندگان دیگر مدل کسب و کار از طریق شرکت، مرتبط با همدیگر می باشند. بنابراین مرکزیت شبکه بهبود می یابد مرکزیت شبکه، اشاره به موقعیت یک عامل در شبکه نسبت به دیگران دارد
برای اندازه گیری طراحی کسب و کار متمرکز بر نوآوری از طریق اندازه گیری انگیزه تازه مشارکت کنندگان، راه های جدید ارتباط با مشارکت کنندگان، گرد هم آورنده مشارکت کنندگان جدید ارزیابی می گردد
نوآوری مدل تجاری
نوآوری در مدل کسب و کار زمانی اتفاق می افتد که شرکتی خود را با یک رویکرد و روش جدیدی برای تجاری سازی دارایی های اصلی انطباق دهد . - Gamnardella and McGahan, 2010 - داراییهای سازمان اعم از مشهود و نامشهود مشمول تغییرات و نوآوری هستند. برای سنجش نوآوری کسب و کار از طریق سنجش میزان نوآوری در روشهای قیمت گذاری پیشنهادی از طریق پیکربندی مجدد، شناسایی منابع کلیدی، شناسایی فرایند های کلیدی، نو آوری در چگونگی خلق درآمد از طریق پیکربندی مجدد ارزش اندازه گیری می شود
یادگیری سازمانی
توسعه ی دانش یا اطلاعات جدید که دارای پتانسیل برای تاثیر بر رفتار است تعریف می شود . - Slater and Narver, 1995 - یادگیری سازمانی به عنوان فرآیند کشف و اصلاح خطا قلمداد میشود. یادگیری سازمانی نوعی توانایی است که همه سازمانها باید آن را دریابند و توسعه دهند زیرا هر قدر سازمان در امر یادگیری پیشرو باشد بهتر میتواند خطاهای خود را تشخیص دهد و اصلاح کند
یادگیری سازمانی یک فرآیند مهم و اساسی سازمانی است، که از طریق آن، ؛ اطلاعات و دانش می توانند پردازش شوند و ویژگی ها، رفتارها، قابلیتها و عملکرد یک سازمان می تواند تغییر یابد
یادگیری سازمانی، شامل مجموعه ای از فرایندهای فرعی از قبیل کسب دانش، اشتراک دانش و کاربرد دانش است.
