بخشی از مقاله
چکیده
سازمانهای امروزی برای کسب مزیت رقابتی توجه به مقوله نوآوری باز و نوآوری مدل کسب و کار را برای غلبه بر اینرسی سازمانی مورد توجه قرار داده اند تا بتوانند به نیروهای بیرونی تغییر و تغییرات درونی واکنش مثبت نشان دهند . هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر غلبه بر اینرسی سازمانی با تقویت نوآوری مدل کسب و کار بر عملکرد شرکت با تأکید بر نقش میانجی نوآوری باز در شرکت بانی چاو ایرانیان می باشد.
این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و به شیوه توصیفی – تحلیلی از نوعلّی و به شکل پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری به تعداد 140 نفر شامل کلیه مدیران شاغل در شرکت و نمونه آماری 103 نفر که با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد بومی شده استفاده شد.
روایی از طریق روایی صوری و روش تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی از طریق آلفای کرونباخ - - a = 0/899 و اطلاعات بدست آمده به وسیله نرم افزار لیزرل نسخه 8,80 و از طریق محاسبات آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که اینرسی سازمانی تأثیر منفی معناداری بر نوآوری باز و نوآوری مدل کسب و کار دارد. نوآوری باز تأثیر مثبت معناداری بر نوآوری مدل کسب و کار و عملکرد شرکت دارد . همچنین ، نوآوری مدل کسب و کار، تأثیر مثبت معناداری بر عملکرد شرکت می گذارد.
-1مقدمه
در عصر کنونی، بازارهای کسب و کار، پویا و غیر قابل پیش بینی بوده و به سازمان هایی نیاز دارند که به طور مکرر تغییر را اجرا و پی گیری نمایند - کاملی و همکاران، . - 1392 امروزه موفقیت نصیب سازمان هایی میشود که پدیده تغییر را با آغوشی باز می پذیرند و از انعطاف پذیری بالایی برخوردار هستند و افراد را تشویق به نوآوری می نمایند، در نتیجه کیفیت محصول و خدمات خود را بهبود میبخشند و میتوانند در برابر رقبا مقاومت نمایند
اینرسی سازمانی مانع ایجاد تغییرات لازم شرکت و انعطاف پذیری در برابر تغییرات محیطی و بروز نوآوری می شود، ویژگیهای مشترک اینگونه شرکت ها: ناتوانی در برنامه ریزی و عدم پاسخگویی به تقاضای تغییرات خارجی است - گودکین و آلکورن ، . - 2008یکی از اساسی ترین مکانیزمهای خلق مزیت رقابتی در محیط پویای امروزی، استفاده از نوآوری در محصولات و فرایند تولید می باشد - سلطانی تیرانی، . - 1387 نوآوری از طریق افزایش انعطاف پذیری سازمان، تمایل آن برای تغییر و معرفی محصولات و خدمات جدید و کاهش اینرسی سازمان به طور مثبت بر عملکرد شرکتها تأثیر میگذارد
سازمانهای امروزی با توجه به فضای متغیر حاکم بر نوآوری توجه به مقوله نوآوری باز را به عنوان یک مؤلفه اساسی در تقویت بنیه قابلیتهای رقابتی خود مورد توجه قرار داده اند - فیضی و همکاران،. - 1392 بطور کلی اینرسی1 و تمایل شدید به ماندگاری در وضعیت موجود افراد و سازمانها وجود دارد که عامل بروز مقاومت است. از آنجا که تغییر موجب ابهام می گردد، تلاش برای حفظ وضع موجود که عاری از ابهام است، امری طبیعی است
بنابراین شرکتهای تجاری با ارزش دادن به نوآوری باز می توانند کسب و کار خود را فعال تر نموده و بر اینرسی سازمان غلبه کنند - ماتیسنس2 و همکاران، . - 2008 شرکت بانی چاو3 ایرانیان ، برای حرکت به سوی آینده و پایایی جایگاه رقابتی خویش، نیاز دارد تا در مورد بهبود عملکرد، پیشرو بودن در فروش و کسب سود خود تصمیم گیری کرده و در پاره ای از موارد، آنها را تغییر داده و بهبود ببخشد و در برابر تغییراتی که در محیط رخ میدهد از خود واکنش مناسب نشان دهد. یکی ازعمده ترین موانع سازمانی برای مخالفت با تغییر، اینرسی سازمانی 4 است که به لحاظ بینش، عمل و روانشناختی؛ تهدید، استرس، تنش هایی در محل کار، هراس افراد از تضعیف موقعیت و قدرت خود پس از اعمال تغییرات را در بردارد که در این راه نوآوری یک نیاز و ملاک مهم برای کسب مزیت رقابتی و کاهش اینرسی در این شرکت است و باید از ایدههای خارجی و مسیرهای داخلی و خارجی به بازار به خوبی استفاده کرد .
هدف نهایی از این بهبود بخشیدنها کسب مزیت رقابتی است که حیات این شرکت را تضمین می نماید و این الزام را ایجاد می کند که این تغییرات در شرکت به شکلی توأم با نوآوری انجام شده که خود یک نیاز است تا شرکت همچنان در بازار رقابتی فعال و پویا باقی بماند. در این راستا مسأله اصلی این است که آیا غلبه بر اینرسی سازمانی با تقویت نوآوری مدل کسب و کار و با تأکید بر نقش میانجی نوآوری باز بر عملکرد شرکت تأثیر مثبت و معناداری دارد ؟
-1-1مرور ادبیات نظری و پیشینه پژوهش اینرسی
اصطلاح "اینرسی" از کلمه لاتین "iners"، به معنی "بیکار ، تنبل و عدم فعالیت" گرفته شده است. قانون اول نیوتن میگوید یک جسم ساکن یا در حال حرکت در خط مستقیم، در همان حالت باقی میماند؛ مگر آنکه نیروی خارجی به جسم وارد شود. این عبارت در واقع همان اینرسی است - هانگ5 و همکاران،. - 2013 اینرسی سازمانی مانع تغییرات لازم و انعطافپذیری شرکت در برابر تغییرات محیطی میشود. ویژگیهای مشترک اینگونه شرکتها شامل: ناتوانی در برنامهریزی و عدم پاسخگویی به تقاضای تغییرات خارجی است - گودکین، آلکورن ،. - 2008 هانان و فریمن - - 1977 نظریه اینرسی ساختاری را ارائه نمودند؛ آنها ویژگیهای اینرسی را از طریق بررسی ساختار کسب و کار تبیین کردند. محققان نشان داده اندکه اینرسی سازمانی تغییر فرایندکسب و کار و ایجاد نوآوری را با دشواری مواجه می کند
2-1شاخصهای اینرسی سازمانی
بررسی ادبیات مربوط به اینرسی سازمانی مشخص می کند که دارای سه نوع عمده است - گودکین،آلکورن6،. - 2008 اینرسی بینش: بین بحران تغییر در محیط سازمانی و آگاهی سازمانی از این تغییرات، تأخیرزمانی وجود دارد که اعضای سازمان، قادر به مشاهده وتشریح محیط داخلی و خارجی نیستند، درنتیجه نمی توانند خود را با تغییرات داخلی، محیط و بازار سازگار نمایند.
اینرسی عمل: در این وضعیت، بینش مدیریتی عادت وارمتکی بر استمرار استراتژیهای موفقیت آمیز گذشته است؛ در حالی که میباید با پایش محیطی و جمع آوری اطلاعات بهنگام، نسبت به تغییر استراتژیها به نفع سازمان اقدام کنند. اینرسی روانشناختی: دراغلب سازمانها ایجاد تغییرات، منجر به استرس، اضطراب و اختلال در سازمان می شود. مگراینکه؛ از طریق انگیزههای روانشناختی از تأثیر منفی این عوامل بر عملکرد سازمانی جلوگیری نموده و افراد رانسبت به بهبود وضع موجود متقاعد نمود.
-3-1تغییر سازمانی تعریف تغییر: تغییر از ماده غیر به معنای غیر کردن یا دگرگون کردن است و آن مصدر فعل مجهول، به معنای غیرشدن، دیگر شدن و یا دگرگون شدن می باشد و متضمن این معنی است که یا ذات چیزی به غیر خود مبدل گردد و یا وصف و حالت موجود به وصف و حالت جدیدی تحول یابد - مشبکی، . - 1385 تغییر در سازمان عبارت است از: فرآیند تحول و دگرگونی که در رفتارها، ساختارها، خط مشی ها، منظورها و یا برون دادههای پاره ای از واحدهای سازمانی رخ می دهد ؛ از این رو، تغییر عبارت است از :فرآیند به کار بستن یک ابداع و نوآوری درسازمان و تغییر مداوم هم به این معناست که درهر موضوع، شخص یا سازمانها به طور مداوم به یک حالت متفاوت در می آیند؛ یعنی به جایگاه و وضعیتهای جدید و متفاوت با وضعیت قبل می رسند - امیرکبیری، . - 1385
به طور کلی تغییر، آوردن هر چیزی از سطحی به سطح دیگر را بیان میکند. این امر بیانگر تغییری است که از عوض کردن جاهای اشخاص و اشیا گرفته تا در آوردن دانش، توانایی، مهارت و... شخصی از وضعیت موجود به یک جایگاه متفاوت است. تغییر در سازمانها نیز به این معناست که فعالیتهای سازمان از جایگاه - وضعیت - موجود به یک وضعیت