دانلود مقاله کارآفرینی مرغداری

بخشی از مقاله

هزینه های قبل از بهره برداری :

هزینه های جاری :

هزینه استهلاک :

هزینه سوخت و انرژی :

جمع هزینه های جاری طرح :

فصل پنجم
شرح فرایند و اطلاعات فنی مورد نیاز

تاریخچه پرورش مرغ :
مرغ در حدود ۵۰۰۰-۵۵۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح در هندوستان، سوماترا و جاوه اهلى شده است که براى مصارف غذائى، مذهبى، نمايش و شرط‌بندى و جنگ انداختن با يکدگير به‌کار گرفته مى‌شد. بشر اوليه با درست کردن لانه و دادن غذا به زنده ماندن و توليد نسل مرغ کمک کرده است.
استفاده از گوشت مرغ و تخم‌مرغ به‌عنوان غذاى انسان تاريخچهٔ بسيار قديمى دارد. نحوهٔ ذبح و آماده کردن مرغ براى مصارف انسانى با پيشرفت فرهنگ و تمدن بشرى تغيير کرده است؛ طورى که امروزه نحوهٔ کشتار و آماده کردن مرغ از نظر تجارى مصرف گوشت و بهداشت عمومى حائز اهميت است.

در جوامعى که دچار کمبود چراگاه‌هاى طبيعى هستند و از طرف ديگر به‌عللى از نظر مراتع مصنوعى محدوديت دارند، براى تأمين پروتئين حيوانى کافى براى مصارف انسانى توسعهٔ هرچه بيشتر صنعت پرورش طيور ضرورت انکارناپذيرى دارد. زيرا نگهدارى و پرورش طيور احتياج به مراتع و چراگاه‌هاى وسيع ندارد و مى‌توان در محيط محدود با استفاده از مازاد مواد غذائى غيرقابل استفاده براى

انسان، مثل بقاياى کارخانجات روغن‌کشي، لبنيات‌سازى کشتارگاه‌هاى صنعتى (دام و طيور) شيلات، کنسروسازى و غيره، در مدت زمان کوتاهى توليد گوشت و تخم‌مرغ کافى در مرغ نمود. در جدول زير مقدار گوشت مرغ توليد شده در جدول توليد گوشت مرغ در جهان، قاره‌هاى مختلف و در کشورهاى مختلف در سال‌هاى مختلف نشان داده شده است.

تاريخچه پرورش مرغ در ايران
در حدود ۱۰۰۰ سال قبل از ميلاد مسيح اقوام آريائى ضمن مهاجرت به فلات ايران مرغ را با خود به ايران آوردند و ساکنين اين فلات از آن بهره‌بردارى کردند.
مطابق روايات و مدارک موجود يونانى‌ها براى اولين‌بار در ايران با مرغ آشنا شدند و آن را از ايران به يونان بردند.

پس از اينکه زرتشت ظهور کرد و آئين زرتشتى در فلات ايران گسترش يافت، به‌علت تشويق و دستورهاى مذهبى، پرورش و نگهدارى طيور مورد توجه فراوان قرار گرفت، حمايت از حيوانات و طيور و پرورش آنها يکى از ارکان اساسى مذهب زرتشت بود که به دفعات در سرودهاى مذهبى به آن اشاره گرديده است.
در بين طيور، خروس که ساعت ايرانيان باستان بوده است، عزير و مقدس به‌شمار مى‌آمده است.
برطبق نوشته‌ها، غذاى عمدهٔ ايرانيان در زمان ساسانيان گوشت مرغ بوده است. از نظر اهميت پرورش طيور در زمان ساسانيان همين بس که معاش مردم برخى از شهرها فقط از پرورش مرغ تأمين مى‌شده است.

تا سال ۱۳۳۳ پرورش طيور در ايران به‌صورت کاملاً ابتدائى و اکثراً در روستاها صورت مى‌گرفت؛ بدين ترتيب که تعداد معدودى مرغ و خروس در هر خانواده اکثراً جهت توليد تخم‌مرغ براى مصارف خودى نگهدارى مى‌شد و پرورش و نگهدارى مرغ از نظر توليد گوشت کمتر مورد توجه قرار مى‌گرفت و فقط در موارد خاصى از نيچه خروس‌ها و يا مرغ‌هاى پيرى که تخم نمى‌گذارد، به‌عنوان گوشت استفاده مى‌شد.
در شهرها مصرف گوشت مرغ بسيار پائين و متداول نبود، از اين‌رو گوشت طيور نقش قابل ملاحظه‌اى در غذاى روزمرهٔ مردم نداشت.

در سال ۱۳۳۳ سازمان دامپرورى کشور تعداد ۶۰۰،۰۰۰ قطعه جوجه از نژادهاى نيوهماشير (New Hampshire) و ردايلندرد (Rhodisland Red) و پليموت روک (Plymouth Rocks)، از کشور آمريکا وارد و در بين روستائيان و اطراف شهرها پخش کردند.
پس از اين تاريخ به‌علت وجود بازار مناسب و تقاضاى زياد براى گوشت مرغ و تخم مرغ، مرغدارى و صنعت مرغدارى در ايران توسعه زياد نمود و به‌تدريج مؤسسات جوجه‌کشى و ساير مؤسسات وابسته به مرغدارى در ايران ايجاد و گسترش يافت.
بر حسب نوع و شرايط پرروش از مولدهاي حرارتي براي گرم كردن سالن استفاده مي شود. در پرورش بر روي بستر مي توان از مادرهاي مصنوعي و ساير روش هاي گرم كردن استفاده كرد. در حالي كه در پرورش در داخل قفس بيشتر از روش هاي گرم كردن مركزي استفاده مي شود، لازم است شرايط و نحوه گرم كردن سالن طوري تنظيم شود كه دماي سالن در طبقه هاي مختلف قفس يكسان باشد. معمولاً در سيستم هاي گرمايي براي تنظيم درجه حرارت از ترموستات استفاده مي شود. ظرفيت گرمايي دستگاه هاي گرم كننده را با واحدهاي Kcal و BTU تعيين مي كنند.
هم اكنون از دستگاه هاي حرارتي كه به صورت مستقل و مجزا از يكديگر هستند(بخاري) به علت مشكلات استفاده و هزينه هاي فراوان كمتر استفاده مي شود و در عوض به دليل سهولت و كارايي مناسب، بيشتر از سيستم هاي گرم كننده مركزي و يا هيتر هايي كه هواي گرم را به داخل سالن مي دمند، استفاده مي شود. در زمستان كه هواي كمتري براي تهويه، مورد نياز طيور است، براي كارايي بهتر منابع حرارتي لازم است دورترين هواكش ها به منبع حرارتي روشن شوند تا جريان هواي گرم بطور يكنواخت در سالن پخش شود.

روش هاي گرمايشي
روش گرمايش در مرغداري ها در حال حاضر بدليل استفاده از روش جابجايي هوا (Convection) تؤام با اتلاف بسيار زياد انر‍ژي است. تعداد دفعات تهويه در مرغداري از ساير فضاهاي صنعتي بسيار بالاتر است لذا انرژي جذب شده به هوا در هيترهاي مورد استفاده قبل از تبادل حرارتي با محيط سالن،از طريق اگزوزفن هاي خروج هوا، به خارج از سالن هدايت مي شود و اين يعني اتلاف پول و سوختي كه با دشواري تهيه شده است، خيسي و رطوبت بيش از حد كف و عدم يكنواختي

در سيستم گرمايش از طريق جابجايي هواي گرم، حرارت بيشتر در زير سقف متمركز مي گردد و سطوح نزديكتر به كف و محل استقرار پرندگان از دماي مناسب برخوردار نخواهد بود و اتلاف انرژي از طريق سقف بسيار زياد است. ولي در سيستم تابشي از طريق امواج مادون قرمز منقل مي شود، لذا امكان جهت دادن به مسير گرمايش وجود داشته و حرارت بيشتر در فضاي نزديك به كف و ساير مكان هاي مورد نياز متمركز مي گردد
بيش از 20 سال تجربيات كشورهاي اروپايي نشان داده است كه راه حل اين معضل استفاده از دستگاه هاي گرمايش تابشي است، اين دستگاه ها در زير سقف سالن هاي مرغداري نصب مي شود و گرما را از طريق تابش امواج مادون قرمز(Infrared)‌ به طرف كف سالن و بدن جوجه ها هدايت مي كند، تبادل حرارت عمدتاً از طريق تابش يا Radiation صورت مي گيرد و اتلاف انرژي از طريق هوا بسيار جزيي مي باشد.

در اين روش، كف سالن گرم و رطوبت آن تقليل يافته و انتقال آلودگي به جوجه ها كاهش مي يابد ضمن اينكه پراكندگي گرد و غبار در داخل سالن نيز به حداقل مي رسد. براي جلوگيري از كاهش اكسيژن در داخل سالن، دستگاه، هواي مورد نياز مشعل را توسط لوله اي از خارج سالن دريافت مي كند و لذا در غلظت اكسيژن داخل سالن تغييري ايجاد نمي شود، علير غم سوخت نسبتاً كامل اين دستگاه ها، گازهاي حاصل از احتراق به خارج از سالن هدايت مي گردد.

مزاياي دستگاه هاي گرم كننده تابشي در مرغداري ها
• تأمين گرمايش مطلوب و راحت در تمام سطح سالن
• مصرف كم سوخت (كمتر از 50% نسبت به ساير دستگاه ها )
• مصرف جزيي برق ( هر دستگاه 1/0 كيلو وات در ساعت)

• تقليل انتقال آلودگي و عدم چرخاندن غير ضروري هوا
• توزيع يكنواخت تر و امكان كنترل درجه حرارت
• جلوگيري از ازدحام پرنده ها و كاهش امراض و تلفات
• گرم و خشكي كف سالن

• بالا بودن سوخت و ساز جوجه ها
• امكان شستشو و ضد عفوني دستگاه در هر دوره
• امكان تأمين دماي 32 درجه سانتيگراد در روزهاي اول جوجه ريزي
• گرمايش سالن هاي پرورش بوقلمون و شترمرغ نيز با دستگاه هاي گرمايشي تابشي يه نحوه مطلوب تأمين مي گردد.

نقص طبیعی تخم مرغهای جوجه کشی در مقابل آلودگی
در سالهای اخیر آلودگی سالمونلایی در بسیاری از جوجه کشی ها نسبت به مواقع دیگر بسیار بیشتر شده است. بررسی بیولوژی تخم مرغ به عنوان یک ایده خوب به دانستن بهتر کاهش آلودگی کمک میکند.
در سالهای اخیر آلودگی سالمونلایی در بسیاری از جوجه کشی ها نسبت به مواقع دیگر بسیار بیشتر شده است. بررسی بیولوژی تخم مرغ به عنوان یک ایده خوب به دانستن بهتر کاهش آلودگی کمک میکند.

چندین نقص دفاعی طبیعی در تخم مرغهای جوجه کشی در مقابل آلوده شدن وجود دارد که به مهمترین آنها اشاره میشود:
۱- پوسته اصلی تخم مرغ (shell) :
پوسته تخم مرغ به عنوان عایق در برابر ورود و تهاجم باکتریها به داخل تخم مرغ است. اگر چه پوسته نمیتواند به طور کامل تخم مرغ را در مقابل تهاجم میکروبها حفاظت کند. به طور میانگین در پوسته تخم مرغ ٨۰۰۰ منفذ (pores) وجود دارد. بسیاری از این منافذ به اندازهای بزرگ بوده که برای ورود میکروبها و آلوده شدن تخم مرغ کافی هستند.

۲- کوتیکول(cuticle) :
کوتیکولها قبل از خروج تخم مرغ از کلواک مرغ ترشح شده و بر روی پوسته قرار دارد. این پوشش پروتئینی مانع بسیار موثری در برابر ورود میکروبها بوده که چند دقیقه بعد از تخم گذاری خشک میشود. پوسته وکوتیکول هر دو به عنوان یک مانع مهم هستند.
۳- غشاهای پوسته (shell membranes) ، داخلی و بیرونی بوده که مانع نفوذ میکروبهاست. به طوری که حتی در صورت آلودگی پوسته، تمایز نرمال جنینی صورت میگیرد. ولی این وضعیت سبب میشود زمانی که جوجه سر خود را وارد کیسه هوایی میکند دچار مشکل شود.
(غشای پوسته دور سفیده را احاطه کرده که در انتهای تخم مرغ تشکیل اطاقک هوایی میدهد و شامل غشای داخلی و خارجی پوسته است. )
۴- PH بالای آلبومین: آلبومین تخم مرغ به طور نسبی دارای ph بالایی (در حد ٩) بوده و بیشتر باکتریها در ph ۶-٨ رشد میکنند.

۵- آنزیمهای ضد میکروب: آلبومین حاوی یک آنزیم، آویدین (Avidin) است که خواص ضد میکروبی قوی دارد. غشای ویتلین، آلبومین و شالاژ حاوی لیزوزیم بوده که قادر به نابودی میکروبهاست.

کیفیت پوسته (shell Quality)
کیفیت وضخامت پوسته دو فاکتور در خصوص نفوذ میکروبهاست. فاکتورهای موفق به خصوص درنفوذ باکتریها در زمان ذخیره تخم مرغ موثر می باشد. ساتر و پیتر من در سال ۱۹۷۹ نشان دادند که چگونه به آسانی باکتری های سالمونلا در تخم مرغهایی با پوسته نازک و کم کیفیت نفوذ میکنند.
توجه داشته باشید که تنها بعد از ۳۰ دقیقه ۳۴ درصد سالمونلاها به تخم مرغهایی با پوست نازک نفوذ می کنند در این موارد میانگین زمان برای نفوذ میکروبها بعد از ۳۰ دقیقه در تخم مرغهایی با کیفیت متوسط و خوب ۱۸ و۱۱درصد می باشد.

روشهای ضد عفونی تخم مرغ قابل جوجه کشی
1- سنباده زدن و تمیز کردن:
تخم مرغهایی که پوسته کثیف دارند بایستی با کاغذ سمباده تمیز شده و آلودگی آنها برطرف گردد.و سپس در راکهای جداگانه چیده می شوند. استفاده از محلول بافر به علت از بین بردن کوتیکول محافظ تخم مرغ توصیه نمی شود.
2- کنترل گردو خاک سالن و مکان نگهداری تخم مرغ به صورت اتوماتیک تا زمان ارسال به جوجه کشی باید انجام شود.
3- اسپری دستی:

اسفاده از ضد عفونی کننده به صورت اسپری بر بهداشت تخم مرغهای جوجه کشی بسیار موثر است. به طور معمول از ترکیبات چهارتایی آمونیوم ، فنل ها و پروکسید هیدروژن استفاده می شود.این شرایط در زمانی که آلودگی بسیار زیاد می باشد موثر بوده ولی در مواقع عادی توصیه نمی شود.دمای ضد عفونی باید ۱۰۰-۱۲۰درجه فارنهایت باشد. تمیز نگهداشتن لانه های تخمگذاری بسیار مهم می باشد.
4- ضد عفونی مکانیکی تخم مرغهای جوجه کشی:
گرانترین روش ضد عفونی می باشد. تحقیقات نشان می دهد که ضد عفونی مکانیکی بیش از ۹۹درصد آلودگی ظاهر شده بر روی تخم مرغهای جوجه کشی را حذف می کند.(کوکس و همکاران ) .یکی از روشهای ضد عفونی مکانیکی استفاده از اسپری ضد عفونی کننده در فشار بالا بر روی قسمت پایین و بالای تخم مرغ در درجه حرارت ۱۱۵- ۱۴۰درجه فارنهایت می باشد. فایده دیگر ضد عفونی مکانیکی این است که اکثر تخم مرغهای زمینی که کثیف بوده می تواند به عنوان تخم مرغ جوجه کشی ارسال گردد.
5- مانیتورینگ بیولوژیکی :
مانیتورینگ جمعیت میکروبها ی تخم مرغها ی جوجه کشی از هر گله به صورت دوره ای (یکبار در هر ماه) در جهت حفظ کیفیت انجام میشود

نقص طبیعی تخم مرغهای جوجه کشی در مقابل آلودگی
در سالهای اخیر آلودگی سالمونلایی در بسیاری از جوجه کشی ها نسبت به مواقع دیگر بسیار بیشتر شده است. بررسی بیولوژی تخم مرغ به عنوان یک ایده خوب به دانستن بهتر کاهش آلودگی کمک میکند.

چندین نقص دفاعی طبیعی در تخم مرغهای جوجه کشی در مقابل آلوده شدن وجود دارد که به مهمترین آنها اشاره میشود:
۱- پوسته اصلی تخم مرغ (shell) :
پوسته تخم مرغ به عنوان عایق در برابر ورود و تهاجم باکتریها به داخل تخم مرغ است. اگر چه پوسته نمیتواند به طور کامل تخم مرغ را در مقابل تهاجم میکروبها حفاظت کند. به طور میانگین در پوسته تخم مرغ ٨۰۰۰ منفذ (pores) وجود دارد. بسیاری از این منافذ به اندازهای بزرگ بوده که برای ورود میکروبها و آلوده شدن تخم مرغ کافی هستند.

۲- کوتیکول(cuticle) :
کوتیکولها قبل از خروج تخم مرغ از کلواک مرغ ترشح شده و بر روی پوسته قرار دارد. این پوشش پروتئینی مانع بسیار موثری در برابر ورود میکروبها بوده که چند دقیقه بعد از تخم گذاری خشک میشود. پوسته وکوتیکول هر دو به عنوان یک مانع مهم هستند.

۳- غشاهای پوسته (shell membranes) :
داخلی و بیرونی بوده که مانع نفوذ میکروبهاست. به طوری که حتی در صورت آلودگی پوسته، تمایز نرمال جنینی صورت میگیرد. ولی این وضعیت سبب میشود زمانی که جوجه سر خود را وارد کیسه هوایی میکند دچار مشکل شود.

(غشای پوسته دور سفیده را احاطه کرده که در انتهای تخم مرغ تشکیل اطاقک هوایی میدهد و شامل غشای داخلی و خارجی پوسته است. )

۴- PH بالای آلبومین:
آلبومین تخم مرغ به طور نسبی دارای ph بالایی (در حد ٩) بوده و بیشتر باکتریها در ph ۶-٨ رشد میکنند.

۵- آنزیمهای ضد میکروب:
آلبومین حاوی یک آنزیم، آویدین (Avidin) است که خواص ضد میکروبی قوی دارد. غشای ویتلین، آلبومین و شالاژ حاوی لیزوزیم بوده که قادر به نابودی میکروبهاست.
اهمیت آب در صنعت مرغداری
اهمیت آب به حدی است که حیوانی که از آن محروم شده باشد سریع تر از حیوانی که از تمام مواد غذایی دیگر محروم شده باشد می میرد. آب حداقل ۵۵ درصد وزن زنده مرغ و ۶۵ درصد وزن تخم مرغ و حدود ۸۵ درصد وزن بدن یک جوجه تازه متولد شده را تشکیل می دهد. مقدارمصرف آب تحت تأثیر دمای محیط و فاکتورهای دیگر متغیراست.
آب آشامیدنی از فاکتورهای مغذی و حیاتی است که برای رشد مطلوب و کنترل حرارت بدن، ضرورت داشته و باید همیشه در دسترس باشد. آب یکی از مواد متشکله تمام سلولها و بافت های حیوان می باشد و محیطی است برای انجام تمام فرآیندهای بدن ، وجود آب برای فرآیندهای هضمی تأکیدا" لازم می باشد. بعلاوه آب به عنوان یکی از اجزاء ترکیبات خون ، مواد غذایی را از یک قسمت بدن به قسمت دیگر انتقال می دهد. آب در تنظیم درجه حرارت بدن نقش مهمی را بعهده دارد.

اهمیت آب به حدی است که حیوانی که از آن محروم شده باشد سریع تر از حیوانی که از تمام مواد غذایی دیگر محروم شده باشد می میرد. آب حداقل ۵۵ درصد وزن زنده مرغ و ۶۵ درصد وزن تخم مرغ و حدود ۸۵ درصد وزن بدن یک جوجه تازه متولد شده را تشکیل می دهد. مقدارمصرف آب تحت تأثیر دمای محیط و فاکتورهای دیگر متغیراست.

در تمام اوقات ترجیح داده می شود که آب شیرین فراوان و تمیز و خنک در دسترس مرغ باشد. در صورتیکه مرغها نتوانند تمام آب مورد احتیاج خود را بدست آورند ، آنها به همان نسبت خوراک کمتری مصرف می کنند.متوسط مصرف آب ۲ تا ۳ برابرمصرف خوراک می باشد.
توجه داشته باشید که تأمین آب به مقدار کافی برای ابقاء مصرف خوراک بطور طبیعی لازم می باشد. پرریزیهای جزئی در مرغهای تخمگذار غالبا" ممکن است نشانه آن باشد که مرغ بعضی اوقات نتوانسته است مقدار آب کافی مورد احتیاج خود را برای مدت کوتاهی بدست آورد( یک تا دو روز). آب باید عاری از باکتریهای مضر، مواد جامد و یا شناور اضافی باشد. مواد محلول در آب ممکن است اضافی بوده و ضرورت تغییر فرمول خوراک را باعث گردند. در صورتیکه نمک محلول (

کلرورسدیم ) محتوی آب زیاد باشد ضرورت دارد که در تنظیم کردن بقیه مواد جیره غذایی ، میزان نمک آب مورد توجه قرارگیرد.

وجود نمک زیاد سبب Flushing ( آبکی شدن فضولات ) می گردد که باعث مرطوب شدن بستر می گردد.درمواردی که آب محتوی نیترات یا نیتریت زیاد باشد وضعیت شدیدتری بوجود می آید. در پاره ای از مناطق کشور، آب های سطحی و چاههای کم عمق ممکن است محتوی مقادیر خطرناک نیترات ها و نیتریت ها باشند. مقدار ۱۰ قسمت در میلیون (PPM) به عنوان ماکزیمم حد مجاز مقدار ازت نیترات برای مصرف انسان درنظرگرفته شده است .