دانلود مقاله ‏اخرالزمان از دیدگاه ادیان مختلف

بخشی از مقاله

اخرالزمان از دیدگاه ادیان مختلف

مهدویت
مقدمه
دغدغه های زندگی مادی از یک سو ودلهره های روحی از طرف دیگر جهان را دگرگون کرده است . روزانه شاهد کشتارهای دسته جمعی مظلومان جهان درفلسطین، افغانستان و...هستیم . تنها بارقه ای که دلهای مستضعفان را مجذوب خود میکند وامید را در چشم های غمدیده شان زنده میگرداند نوید ظهور منجی انسان است .این امید منحصر به شیعیان و مسلمانان نیست بلکه در

همه ادیان زنده جهان اعتقاد به ظهور منجی وجود دارد . در این میان ادیان بزرگ جهان، اسلام زرتشت، مسیحیت ویهودیت گوی سبقت را از دیگران ربوده وبیشتر در این باره سخن گفته اند . از آنجا که در باره موعود در اوستا سخن بسیار گفته شده و محققان کتابهای زیادی نوشته اند بر آنیم تا بصورت اجمالی وگذرا تنها به بررسی این موضوع در تورات وانجیل بپردازیم وبررسی های تفصیلی را به آینده موکول کنیم .

ولقد کتبنا فی الزبور بعدالذکران الارض یرثها عبادی الصالحون (انبیاء/105)

در تورات از علائم ظهور، وظائف منتظرین ، دوران پس از ظهور، شخص مسیحا ومدینه فاضله ای که پس از آن به وجود می آید سخن گفته شده است . وسعی نموده مخاطبان خود را به آینده امیدوار کرده واز این طریق تحمل مشکلات وسختی ها را آسان نماید. اگر چه تاخیر نماید برایش منتظر باش زیرا که البته خواهد آمد ودرنگ نخواهد کرد؛ بلکه جمیع امتها را نزد خود جمع می کند وتمامی قومها را برای خویشتن فراهم می آورد .1 همان طور که در متن تورات آمده است موعود جهانی

تمام امتها را نزد خود جمع میکند وتمامی قوم ها را برای خویشتن فراهم می آورد واین همان تشکیل حکومت جهانی مهدی عجل الله تعالي فرجه در اسلام است .هنگامه ظهور برای زمان ظهور علائم ونشانه هایی در تورات ذکر شده است که با دقت در آنها میتوان رابطه بین آنها و پیشگویی های اسلام پیدا کرد . به عنوان مثال (صیحه آسمانی) را یاد آور میشود واینکه نوای عدالت وبشارت ظهور او از آسمانها اعلام میشود. آسمانها عدالت اورا اعلام کنند وجمیع قومها جلال اورا می بینند و پرستندگان بتها ی تراشیده خجل میشوند. 2

حتی در بخشی از تورات به قائم اشاره شده است واینکه همه انسانهایی که در آن عصر زندگی میکنند رستگاری خواهند دید. در آن زمان امیر عظیمی که برای قوم تو قائم است بر خواهد خواست و چنان زمان ننگی خواهد شد که از حینی که بین امت بوجود آمده است تا امروز نبوده است ودر آن زمان هر یک از قوم تو که دردفتر مکتوب یافت شود رستگار خواهد شد. 3

در بررسی آنچه درباره موعود در تورات آمده است می بینیم که به زنده شدن مردگان وبر خواستن ایشان از قبور نیز اشاره شده است. بسیاری از آنانکه در خاک زمین خوابیده اند بیدار خواهد شد اما اینان به جهت حیات جاودانی وحکیمان مثل روشنایی افلاک خواهند درخشید وآنانی که بسیاری را به راه عدالت رهبری مینماید مانند ستارگان خواهند بود تاابدالاباد. 4 همان طور که از

متن تورات برمی آید انسانهای سعید ودرستکاری که قبل از ظهور از دنیا رفته اند هنگامه ظهوراز خاک بر می خیزند و چون ستار گانی می درخشند، دراسلام نیز به این موضوع تصریح شده است . به عنوان نمونه امام صادق (عليه السلام)میفرمایند : هرکس چهل صباح دعای عهد را بخواند از یاران قائم خواهد بود واگر پیش از قیام او بمیرد از خاک برمی خیزد وبه یاری او می شتابد .5


شخص مسیحا:
مسیحا در نگاه تورات روی هم رفته انسانی نهالی از نسل سلطنتی داوود است وقداست او تنها به سبب موهبتها ی طبیعی او خواهد بود زیرا امتهای مشترک بدست اونابود خواهند شد وبنی اسرائیل بنا به نظریه تلمود قدرت جهانی خواهد داشت . نظر تورات پیرامون تاریخ ظهور عدم اطمینان به اختلاف شدیدی در دیدگاه ربانیون پیرامون تاریخ آمدن مسیحا وجود داشت . تعداد زیادی از عقاید

افراط آمیز که کاملا قاطعانه در این باب سخن گفته وبر تعدادی از سنتها ومحاسبات عرفانی استوار شده که در آن زمان از احترام خاصی برخوردار بوده اند یک عقیده قدیمی وجود داشت که جهان شش هزار سال ادامه خواهد داشت ودر هزاره هفتم نابود خواهد شد این هزاره ها به تعداد روزها آفرینش تناسب دارد . نخستین هزاره را (بایر) می دانستند. زیرا هیچ وحیی در آن نبود ، در هزاره دوم دوران (شریعت) یا وحی بود و هزاره سوم را روزگاری می دانستند که آمدن مسیحا در آن انتظار می رود . ربی حنینا می گوید : هنگامی که چهارصد سال از ویرانی اورشلیم بگذرد اگر

کسی مزرعه ای را که هزار دینار ارزش دارد به یک دینار بفروشد آن را خریداری نکن زیرا آمدن مسیحا نزدیک است چیزی دست تورا نخواهد گرفت . هنگامی که مشاهده شد بسیاری از این تاریخ ها گذشت ومسیحا نیامد ربانیون مردم را از چنین محاسباتی بر حذر داشتند . زیرا اگر محاسباتی که ایشان گفته اند غلط از آب در می آمد مردم یکسره از آمدن او نومید خواهند شد آنان معتقدند یکی از شرطهای خدا با بنی اسرائیل این است که ایشان در باره آخر الزمان اصرار نکنند . ورازهای آن را فاش نسازند بر اساس یک عقیده قدیمی یکی از شرطهای آمدن مسیحا این است که مردم از نجات کاملا نومید باشند ، اعتقاد مسلط ربانیون این بود که اگر بنی اسرائیل حتی برای یک روز از گناهان خود توبه کنند آمدن او جلو خواهد افتاد . عموما تصور می شد که ظهور او در ماه (نیسان) یا (تشری) خواهد بود . البته در این که ظهور منجی در چه ماهی از سال رخ میدهد ، اسلام نیز نظراتی ارائه داده است که بنا به نظریه مشهور در فصل بهار یا در نوروز که همان (نیسان) است ظهور خواهد کرد . نظریه سعدیا درباره آمدن علت آزمودن سخت وطولانی بنی اسرائیل اینست که آن امتحان بدلیل گناه قوم یا برای آزمایش استحکام ایشان است . سختی آزمون ها نشانه نزدیک شدن پادشاهی مسیحا است . رنج های بنی اسرائیل باید سرانجام خاتمه یابد زیرا خداوند کاملا عادل است. واین همان فلسفه غیبت حضرت مهدی (عجل الله تعالي فرجه) در آیین اسلام است. هر کس به سبب ایمان به ما بخندد وما را به علت رنج کشیدنمان احمق

بداند در حالی که ما با انکار ملیتمان شادوکامیاب زندگی می کنیم ،این کس خود احمق است زیرا بازده که ما برای ایمانمان متحمل ومتعهد شده ایم. وی مانند کسی است که تا کنون روئیدن گندم را ندیده باشد وبا مشاهده بذر پا شیدن بر کشاورزان بخندد . چنین فردی نمیداند که کشاورز هنگام خرمن بیست یا سی برابر بذری را که دور ریخته است بدست خواهد آورد. از دیدگاه ابن میمون بزرگترین نعمت آن روزگاران این خواهد بود که انسان فارغ از موانع جنگ وستیز خواهد توانست تمام وقت خود را وقف مطالعه وحکمت و عدل به شریعت الهی کند ... ما برای این به مسیحا امید واریم که از کامیابی بزرگ برخوردار گردیم . نه بر اسب نشینیم، شراب بنوشیم ، واز موسیقی شاد لذت ببریم بلکه بدان علت انتظار اورا می کشیم که تحت یک حکومت یک پادشاهی عادل در کنار هم وهمه نیکان خواهیم توانست بی ممانعت خویش را به معنویات که آرمان همیشگی ماست اختصاص دهیم. 6


دوران پس از ظهور:
بیشتر تعابیری که در تورات برای دوران پس از ظهور استفاده شده است. جنبه تمثیلی واستعاری دارد وکمتر بطور صریح از آن دوران سخن گفته شده است. مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد وبه جهت مظلومان زمین را به راستی حکم می کند بلکه مسکینان را به عدالت داوری خواهد کرد وکمر بند کمرش عدالت خواهد بود وکمربند میانش امانت! وگرگ با بره سکونت خواهد کرد . پلنگ با بزغاله خواهد خوابید وگوساله و شیر، وطفل کوچک آنها را خواهد راند و... در تمامی کوه مقدس ضررو زیانی نخواهد کرد زیرا که جهان از معرفت خدا پر خواهد شد مثل آبی که دریا را می پوشاند. 7

همانطور که می بینیم خوابیدن پلنگ با بزغاله خلاف طبیعت آن است وهمچنین گوساله وشیر، لیکن در زمان پس از ظهور امنیت وآسایش به حدی می رسد که آنها در طبیعتشان باهم متضادو مخالف بوده اند با یکدیگر زندگی مسالمت آمیز دارند. در جای دیگر حکومت موعود را به سلطنت خدا بر روی زمین تشبیه میکند. در میان امتها گویی که خدا سلطنت می کند، ربع مسکونی پایدارمی شود وجنبش نخواهد خورد وقوم ها را به انصاف داوری خواهد کرد .آسمان را شاد می کند وزمین را مسرورمی گرداند . دریا وپری آن غرش مینماید وصحرا وهرچه در آن است بوجد آید آنگاه تمام درختان جنگل ترنم خواهند کرد زیرا که می آید،برای داوری جهان می آید وربع مسکونی را به انصاف داوری خواهد کرد. 8

در فرهنگ تورات شریران همان ظالمان وستمگران هستند که جهان را از ظلم وجور پر می کنند . این شریران تا زمان ظهور به ظلم می پردازند وراست روانان را میکشند. اما با ظهور موعود دستهایشان بسته خواهد شد ودیگرمجالی برای جولان ظلم ندارند. شریران منقطع خواهند شد اما منتظران خداوند و وارث زمین خواهند گردید ...هان بعد از اندک زمانی شریر نخواهد بود و اما حکیمان وارث زمین خواهند شد شریران شمشیر را برهنه کرده وکمان را کشیده اند تا مسکین وفقیر را بیاندازند وراست رویان را مقتول سازند . شمشیر ایشان بر دل ایشان فرو خواهد رفت

وکمانهای ایشان شکسته خواهد شد. بازوهای ایشان شکسته اما صالحان را خداوند تایید می کند . خداوند روزهای صالحان را می داند ومیراث ایشان ابدی خواهد بود ودشمنان خداوند مثل خرمی مرتع ها فانی خواهد شد . بلی مثل دخان فانی خواهد شد . شریر قرض میکند ووفا نمی کند اما صالح رحیم وبخشنده است. آنانی که از وی برکت یابند وارث زمین گردند وآنان که ملعون وی هستند منقطع می شوند . صالحان وارث زمین خواهند بود ودر آن تا ابد سکونت خواهند کرد . دهان صالحان حکمت را بیان میکند وزبان او انصاف را ذکر میکند . شریعت خدای وی در دست اوست پس قدم هایش نخواهد لرزید. 9

به نظر میرسد که در اینجا منظور از صالح همان موعود منتظر خواهد بود زیرا بعد تاکید میکند که شریعت خدای وی در دست اوست. مرد کامل را ملاحظه کن ومرد راست را ببین.10 زیرا عاقبت آن مرد سلامتی است اما خطا کاران جمیعا هلاک خواهند گردید.11 یکی از کهن ترین وبرجسته ترین جنبه های نماز های سه گانه نمازهای یهود (عمیدا) است که در آن اشارات ونشانه هایی از امید مسیحا ئی دیده میشود . در بند اول خدا به عنوان (کسی که برای بنی اسرائیل یک منجی می فرستد ) معرفی شده است . یکی از عالی ترین وجهان شمول ترین دعاها برای نزدیک شدن دوره مسیحا در چند (عمیدا)ی مختلف برای سال نو وکفاره در سومین برکت پس از(قدوشا) وجود دارد این دعا نمونه خوبی از مفهوم عالی عصر مسیحا در اعتقاد یهودا است.

اکنون ای خداوند خدای ما ترس خود را بر تمام ساخته هایت مستولی گردان تا تمام جلوی تو به سجده بیفتند. ای خداوندا ستایش را به کسانی که از تو می ترسند. امید به کسانی که در جستجوی تو هستند . آزادی کلام را به کسانی که منتظر تو هستند ... ویک نور روشن ودرخشان را به پسر کیسی مسیحایت بی درنگ در روزکار ما عطا فرما ... در آن زمان پلیدی همچون دود مضمحل خواهد شد وتو حکومت خودکامگان را از زمین بر خواهی افکند. 12

اینها بخشهایی از تورات بودند که درباره مهدی موعود سخن گفته شده است ،بی تردید با تفحص وجستجوی بیشتر می توان موارد عمیق تری را در آن یافت والبته این نکته را نیز متذکر می شویم که تورات نیز همانند دیگر کتب ادیان گذشته از تحریف مصون نمانده وتصرف های زیادی در آن به وضوح مشاهده می شود . منجمله در قسمتهایی که مسیحا را منحصر در حضرت موسی (عليه

السلام) کرده است وبخش هایی را نیز به بنی اسرائیل وفضیلت آنان اختصاص داده است . لیکن از همین تورات تحریف شده نوید هایی به ظهور منجی داده شده است ومشخصاتی که خود تورات از منجی بیان می کند با مهدی (عجل الله تعالي فرجه) بیشتر مطابقت دارد تا شخص حضرت موسی (عليه السلام).



واما در انجیل:
آنچه در اناجیل مختلف اعم از یوحنا ، برنابا ،متی ، ولوقا درباره مهدی موعود گفته شده است همگی حکایت از مدینه فا ضله ای می کند که در دوران پس از ظهور بوجود خواهد آمد،بیشتر نوید های انجیل تعبیر(پسر انسان) است. این تعبیر طبق نوشته ها (مسترهاکس)آمریکایی بیش از 80 بار در انجیل و ملحقات آن ذکر شده که فقط 30 مورد آن بحضرت عیسی قابل تطبیق و50 مورد آن از نجات دهنده ای سخن می گوید که در آخر الزمان ظهور خواهد کرد . عیسی با او خواهد آمد واو را جلال خواهد بخشید. 1 در انجیل نیز وظایفی برای منتظرین گفته شده است در این وظایف تاکید بر آمادگی قبل از ظهور شده است. کمر های خود را بسته وچراغهای خود را افروخته بدارید وشما همانند کسانی با شید که انتظار آقای خود را میکشند که چه وقت مراجعت کند تا هروقت آید ودر را بکوبد بی درنگ در برای او باز کند.2 می بینیم که در این عبارت از منتظرین سخن میگویند واینکه مانند کسانی باشید که انتظار آقای خود را می کشند واگر آقای آنها در وقتی ناگهانی ودر نیمه شب ظهور کند آنها آماده پاسخگویی به ندای او خواهند بود. خوشا به حال آن غلامان که چون آقای ایشان آید ایشان را بیدار یابد واگر در پاس دوم وسوم از شب بیاید وایشان را بیدار یابد خوشا

به حال آن غلامان. 3 ودر اینجا مثالی میزند وبا این مثال بیان می کند که یک منتظر تا چه اندازه باید آمادگی کسب کند. اما این را بدانید که اگر صاحب خانه میدانست که دزد چه وقت می آید بیدار میماند ونمی گذاشت که به خانه اش نقب زنند پس شما نیز مستعد باشید زیرا در ساعتی که گمان نبرید پسر انسان می آید. 4 در این مثل در صدد عنوان این مسئله است که ظهور موعود بدون اطلاع وناگهانی خواهد بود.اگر منتظرین قبل از این واقعه ناگهان خود را آماده کرده باشد در یاری رساندن به او دچار مشکل نخواهند شد وخوشا به حال آنان که این آمادگی را کسب کرده باشند. هر آینه مولای آن غلام آید در روزی که منتظر او نباشد در ساعتی که او نداند. 5 البته در انجیل برای آنان که منتظر واقعی نباشد وخود را برای آن امر آماده نکرده باشند مجازاتی در نظر

گرفته شده است. این افراد اگردانسته وعمدی چنین کاری انجام دهند درمجازات با آنها نشسته واز روی جهل موعود را انکار یا منتظر او نباشند تفاوت داشته ومسلم است. اما آن غلامانی که اراده مولای خویش را دانسته وخود راآماده ساخته تا به اراده او عمل نماید تازیانه بسیار خواهد خورد.اما آنکه نادانسته کارهای شایسته کم کند تازیانه کم خورد. 6علاوه بر این آنانکه در دوران قبل از ظهور از نعمتها وآسایش بیشتری برخوردار باشند – اعم از مادی ومعنوی – بازخواست بیشتری می شوند .به طور مثال علمای دینی که از نعمت علم بیشتری نسبت به بقیه برخوردارند بازخواست زیاد تری خواهند کرد. 7

حتی اگر کسی آمدن موعود را دور بداند نیز مجازات می شود. لیکن اگر آن غلام در خاطر خود نوید آمدن آقای خود را طولانی بداند وبه زدن غلامان وکنیزان وبه خوردن ونوشیدن ومیگساریدن شروع کند هر آینه آن غلام آید در روزی که منتظر او نباشد ودر ساعتی که او نداند واورا مولای دو پاره کرده نصیبش را با خیانتکاران قرار دهد. 8

علائم ظهور در انجیل نیز مانند دیگر کتب آسمانی که از منجی سخن گفته اند ،هنگامه ظهور ووقت آن را نامعلوم عنوان کرده اند وعلاوه بر آن یکسری علائم ونشانه ها برای ظهور آورده اند، در این علامات اشاره شده است که برق از مشرق زده شده وتا مغرب نیز کشیده می شود وپس از آن علامت ظهور مهدی موعود پدیدار می شود وملائکه آسمان او را با آواز بلند همراهی کرده واو را سوار بر ابرها می کنند. همچنان که برق از مشرق ساطع شده وتا مغرب کشیده میشود آنگاه

علامت پسر انسان در آسمان پدیدار گردد ودر آن وقت جمیع طوایف زمین سینه زنی می کنند وپسر انسان را ببینند که بر ابرهای آسمان با قوت وجلال می آید وفرشتگان خود را با صور وآواز فرستاده وبر گزیده گان او را از بادهای اربعه از کران تا کران فلک فراهم خواهد آورد. 9 در قسمتی از انجیل هنگامیکه در باره موعود وعلائم ظهوری سخن میگوید دوران ظهور را به دوران حضرت نوح تشبیه می کند . همان طور که قبل از طوفان نوح هیچ کس احتمال آن را نمی داد موعود نیز چنین خواهد بود، لیکن چنانکه ایام نوح خواهد بود ظهور پسر انسان نیز چنین خواهد شد . زیرا همچنانکه

در ایام قبل از طوفان می خوردند ومی آشامیدند ونکاح می کردند ومنکوحه می شدند تا روزی که نوح داخل کشتی گشت ونفهمیدند تا طوفان آمده وهمه را ببرد. همچنین ظهور پسر انسان نیز خواهد بود آنگاه دو نفری که در مزرعه می باشند یکی گرفته ودیگری واگذارده می شود ودو زن که دستاس می کنند یکی گرفته و دیگری رها می شود پس بیدار باشید، زیرا که نمی دانید که در کدام ساعت خداوند شما می آید10. اما ازآن روز هیچ کس اطلاع ندارد حتی ملائک آسمان11. از دیگرعلائم ظهورقحطی ،زلزله های عظیم ، جنگ وجدال خسوف وکسوف،ناامیدی مردمان و... است که می توانید برای مطالعه هرکدام ازاینها به انجیل لوقا، باب 12،21، شماره 40 مراجعه نمائید.

دوران پس از ظهور:
در میان امتها گوئید که خداوند سلطنت می گیرد،ربع مسکونی پایدار می شود وجنبش نخواهد خورد. قومها را به انصاف داوری خواهد نمود . آسمان شادی کند وزمین مسرور گردد . دریا وپری آن غرش نماید . صحرا وهرچه در آن است به وجد آید آنگاه تمام درختان جنگل ترنم خواهد کرد زیرا که می آید ،زیرا که برای داوری جهان می آید ،ربع مسکونی را به انصاف داوری خواهد کرد.12 با تمام تفاوتهایی که در ادیان مختلف در باره موعود آخرالزمان گفته شده است لیکن اتفاق نظر بر ظهور

منجی از نسل داوود (عليه السلام) وتشکیل مدینه فاضله ای که پس از قیام قائم بوجود می آید تاکیدی است بر شمولیت آن !به هر حال مهم این است که مردم جهان با هر دین و مسلکی وجود منجی را انکار نمی کنند وبه این امید سختی ها وفشارها را تحمل می کنند که روزی نجات دهنده جهانی آنان را از یوغ استعمار برهاند می بینیم که جامعه جهانی روز به روز به سمت اعتدال خواهی پیش رود – ظلم گسترش یابد - واین زمینه را برای ظهور مهدی (عجل الله تعالي فرجه) مسیحا ،سوشیانت،وپسر انسان فراهم می آورد .غم مخور ایام هجران رو به پایان می رود این خماری از سر ما میگساران میرود .

گفت و گو از موعود ادیان و منجی آخرالزمان گفت و گویی است دیرین با عمری به درازای خلقت انسان و سكنای او در عرصه خاك. این تاریخ بلند و اشتراك آن در میان همه اقوام و ملل حكایت از فطری بودن این معنا در نوع انسان دارد.

موعود ادیان نه یك پندار و یا خرافه و نه محصول دوران سخت زندگی بلكه واقعیتی است كه ریشه در جان انسان دارد. از یك سو عقل آدمی و از دیگر سو بیان مشترك همه پیامبران الهی، تمامی حكیمان فرزانه، قدیسان آزاده و ادبیات همه اقوام و ملل این نكته را تایید كرده و بدان صحه می گذارد.

اگر بخواهیم چكیده تمام آرای موجود درباره منجی و موعود ادیان و آنچه را كه جملگی منتظران موعود برآن متفق اند در چند كلمه خلاصه كنیم، جز این سه امر به دست نمی آید:
₪ رویكرد معنوی به عالم
₪ عدالت فراگیر
₪ كوتاه شدن دست ابلیس از همه ساحت های فكری،فرهنگی و مادی حیات انسان.

بنابراین بر ما و بر همه كسانی كه به نوعی مشتاق گفت و گو از موعود ادیان و منجی آخرالزمانیم، ضروری است كه بدانیم در كجای تاریخ به سر می بریم و خود را برای آمدنش مهیا كنیم، مبادا كه بیاید و ما را خفته ببیند.»1

در ادامه مطالب به بررسی مساله مهدویت از دیدگاه دین مقدس اسلام، دین مسیحیت، دین یهودیت و ... می پردازیم.


عقیده به ظهور حضرت مهدی (علیه السلام)در اسلام:
مساله مهدویت و ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) به عنوان منجی بشریت، مساله ای است كه در دین اسلام اهمیت زیادی بدان داده شده است، تا جایی كه روایات فراوانی از طریق شیعه و سنی در این زمینه وارد شده است.

محتوای این روایات شامل خصوصیات ظاهری به همراه جرئیاتی درباره نحوه ظهور و حكومت جهانی ایشان می باشد. مساله مهدویت و ظهور منجی آخرالزمان به عنوان آخرین رهبر آسمانی كه در پایان جهان ظهور خواهد كرد، مساله ای است كه از همان نخستین روزهای ظهور اسلام به مسلمانان نوید داده شده است و مورد قبول همه فرق و مذاهب اسلامی می باشد.

عده ای از افراد معاند كوشیده اند تا این عقیده را فقط مختص به شیعه بدانند در حالی كه این عقیده اختصاص به شیعه ندارد بلكه مورد قبول عموم مسلمانان از همه فرق و مذاهب اسلامی است.

عقیده به ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) یكی از ضروریات دین مقدس اسلام است و منكر آن از آیین اسلام بیرون است.

بر طبق وعده های قران كریم و روایات، عموم مسلمانان عقیده دارند، در آخرالزمان مردی از اهل بیت ظهور خواهد نمود كه عدل و داد را برقرار خواهدكرد و بر همه جهان مسلط می گردد.

در سایه چنین حكومتی ظلم، جور، جفا، تعدی،تجاوز، جنایت و خیانت ریشه كن می گردد و برادری و برابری و عدالت و محبت همه جا را فرا می گیرد. تعالیم سعادت بخش اسلام به بهترین شكل به اجرا درمی آید و آیین جاوید رسول اكرم بر همه سرزمین ها سایه گستر می شود.

این مطالب فشرده آن چیزی بود كه عموم مسلمانان به ویژه شیعیان دوازده امامی درباره حضرت مهدی(علیه السلام) به آن عقیده دارند.
اینك به ذكر چند روایت در این زمینه كه بیان كننده دیدگاه شیعه است می پردازیم.

پیامبر اكرم (صلى الله علیه وآله و سلم) مى فرماید:
«من أنكر القائم من ولدی فقد أنكرنی»2
«هركس كه قائم(علیه السلام) از فرزندان مرا انكار كند به راستى كه مرا انكار كرده است».


و در حدیث دیگر مى فرماید:
«من أنكر القائم من ولدی فی زمان غیبته مات میتهً جاهلیهً»3
«هركس كه مهدى قائم(علیه السلام) از فرزندان مرا در زمان غیبتش انكار كند به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است».


امیرمؤمنان على(علیه السلام) مى فرماید:
«اللهم إنك لا تخلو الأرض من حجه لك على خلقك ظاهرا أو خائفا مغمورا لئلا تبطل حججك و بیناتك»4
پروردگارا! به راستی كه تو زمین را از كسی كه برهان بر وجود تو است در نزد مخلوقاتت، خالی نمی گذاری در حالی كه او آشكار است یا خائف و پنهان است برای این كه حجج و دلایلت باطل نگردد».

و اما در مورد دیدگاه اهل سنت راجع به مساله مهدویت باید گفت كه بزرگان اهل سنت نیز مانند شیعیان، منكر این اصل را خارج از دین مقدس اسلام می دانند و احادیث بسیاری را از طریق گروه بسیاری از صحابه و تابعین در كتاب های خویش نقل نموده اند.

«ناگفته نماند كه پیروان مذاهب اسلامی عموما در این مساله كه آینده بشریت، سرانجام به حكومت جهانی مهدی موعود(علیه السلام) ختم خواهد شد، با یكدیگر موافقند و فقط در برخی از جزئیات اختلاف نظر دارند، مانند: برخی معتقدند كه ایشان از نسل امام حسین(علیه السلام) هستند و برخی ایشان را از نسل امام حسن(علیه السلام) دانسته اند, یا این كه عده ای معتقد به عدم تولد ایشان هستند و می گویند در اینده متولد خواهد شد و عده ای مانند شیعیان معتقد به تولد و حیات ایشان هستند.»5

اینك به ذكر چند حدیث از منابع اهل سنت در مورد مساله مهدویت می پردازیم:
1- پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:
«هنگامى فرا مى رسد كه زمین پر از ظلم و جور شود، آن وقت مردى از خاندان من قیام مى كند هفت ـ یا نُه ـ سال در روى زمین حكومت مى كند، و زمین را پر از عدل و داد مى نماید.»6

2- پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:
«چگونه خواهید بود هنگامى كه عیسى بن مریم(علیه السلام)در میان شما نازل شود و امام شما از میان خود شما باشد؟»7

3- پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود:
«در آخر الزمان خلیفه اى مى آید كه مال را ـ به طور مساوى ـ تقسیم مى كند و آن را نمى شمارد.»8


شناخت مهدی موعود علیه السلام:
«نام مبارك حضرتش نام پیامبر اكرم (صلی الله و علیه و اله) می باشد. كنیه مسلم آن حضرت كنیه جدش رسول خدا (صلی الله و علیه واله)، ابوالقاسم، است. كنیه های دیگر ایشان ابوعبدالله، ابوجعفر و ابوصالح می باشد.