بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
موقعيت جغرافيايي استان آذربايجان شرقي:
استان آذربايجان شرقي يكي از استان هاي شمال غرب ايران ا ست كه اين استان بين 36
درجه و47 دقيقه تا 38 درجه و42 دقيقه ي عرض شما لي و45 درجه و30 دقيقه تا 47 درجه و 43 دقيقه ي طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار دارد و داراي وسعتي به مقدار 45490/88 كيلو متر مربع كه معادل 2/7 درصد مساحت كل كشور است . اين استان در سا ل1386 داراي 19 شهرستان ؛42 بخش و 141 دهستان بوده وبا بيش از 3 هزار روستا ؛يكي از بزرگترين سكونت گاه هاي جمعيتي كشور ا ست . درياچه اروميه در مغرب آن قرار دارد و رود ارس به عنوان مرز آبي بين المللي به طول 235 كيلومتر استان آذر بايجان شرقي را از جمهوري هاي آذر بايجان و ارمنستان جدا مي كند. جمعيت استان بر اساس سرشماري نفوس مسكن 1385؛ 3603456 نفر بوده است كه 66/7 درصد آن را جمعيت شهري و33/3 درصد آن جمعيت روستايي هستند دراستان آذر بايجان شرقي شهرستان تبريز با 1579312 نفر بيشترين جمعيت وشهرستان چاراويماق 34655 نفر كمترين جمعيت را تشكيل داده است.
تراكم جمعيتي در منطق جلگه اي يا دشت هاي ميان كوهي نسبت به مناطق كوهستا ني بيشتر است مهاجرت در استان آذر بايجان شرقي نسبت به ساير استان ها به دلايل خاص شغلي ؛ اقتصادي ؛ اجتماعي ؛است كه ميزان آن از مهاجرت روستاييان به شهرها خيلي كمتر است
اسلاید 2 :
آ ب و هوا :
-
- آب هواي استان آذر بايجان شرقي نيمه خشك سرد وقسمتي از مناطق ساحلي رود ارس واقع در شهرستان جلفا گرم خشك مي باشد .
- ارتفاع عمومي زمين در اين استان از سطح دريا از 160 متر در گوشه شمال شرقي تا 3707متر در قله سهند متغير است چنين اختلاف ارتفاعي به تنهايي مي تواند اختلاف دمايي در حدود 20 درجه سانتي گراد و اختلاف بارش در حدود 300ميلي متر را سبب شود .
- توده هواهاي تاثير گذار در آب هوا هاي استان:
- 1- توده هواي مديترانه اي با ويزگي معتدل ومرطوب از طرف غرب وجنوب غربي استان باعث اكثر نزولات جوي است.
- 2- توده هواي سيبري پس از عبور از درياي خزراستان را تحت تاثير قرار مي دهد اما در برخورد با دامنه هاي شرقي طالش و شمالي البرز بيشتر رطوبت خود را از دست مي دهد . قسمت هاي شرق وشمال شرقي استان از رطوبت اين توده هوا بهره مند مي شود . در منطق ديگر استان ورود اين توده هوا حاكميت سرما ويخبندان خشك راموجب مي شود .
- 3-توده هواي اطلس شمالي از سمت شمال وشمال غرب وارد استان شده وموجب بارش برف مي شود .
- 4-توده هواي قطبي از سوي قفقاز وارد استان شده سرما وكاهش شديد درجه حرارت را به همراه دارد.
- (جغرافياي استان آذربايجان شرقي سال اول دبيرستان)
اسلاید 3 :
وجه تسميه وسابقه تاريخي آذر بايجان :
در مورد وجه تسميه ي آذربايجان ؛نظريات مختلفي از طرف محققان مطرح شده است كه از آن ميان به دو مورد اشاره مي كنيم . برخي نام آذربايجان را برگرفته از نام ساتراپ اين منطقه ؛ مقارن حمله ي اسكندر با عنوان آتروپات مي دانند . برخي نيز معتقدند كه اين نام تركيبي از كلمات (آذر) به معناي آتش (باي) به معناي بغ و خدا و (گان) به معناي مكان وجايگاه است ودر كل به معناي ( جايگاه آتش ايزدي )است بنابر منابع تاريخي پيش از آمدن اقوام آريايي به ايران اقوام مهمي در آ ذربايجان زندگي مي كردند كه با كشفيات اخير در محوطه ي مسجد كبود تبريز قدمت سكونت در استان تا 3 هزارو 500 سال پيش بر آورد مي شود كه در سده ي چهارم هجري ياقوت حموي تبريز را مشهور ترين شهر مي داند- (نگاهي به تاريخ و جغرافياي استان آذر بايجان شرقي 1382)
اسلاید 4 :
موقعيت جغرافيايي شهرستان شبستر :
- شهرستان شبستركه دردفاترمالياتي سابق ومكاتبات اداري بنام (ارونق وانزاب)مضبوط ودر بين اهالي محل وشهرستان هاي همجوار بنام گونئي مشهوراست،درشمال غربي تبريز واقع ومحدوداست.ازطرف شمال به شهرستان هاي مرند وخوي وازمشرق به تبريز وبخش اسكو وازشمال شرق به شهرستان اهر وازمغرب به سلماس وازجنوب به درياچه اروميه وبين 37 درجه و42دقيقه عرض شمالي و45درجه و5دقيقه و46 و9دقيقه طول شرقي ارنصف النهارگرينويچ واقع شده است ومانندپلي است كه تبريز رابه سلماس وازاين طريق به اروميه وخوي مربوط مي كند. و مقبره شيخ محمود شبستري در شمال اين شهر قرار دارد .
اسلاید 5 :
تاريخجه شهرستان :
- شبستر از شهرهای قديم آذربايجان است، که نام آن در كتاب های بسياری آمده است. حمدالله مستوفی در نزهه القلوب(740 هـ ق) فراوانی نعمت اين بخش را ستوده و چنين می نويسد:« چهارم، ناحيت ارونق بر غرب شهر( تبريز ) است. آغازش سه فرسنگی شهر است تا پانزده فرسنگی و عرضش پنج فرسنگ باشد. حاصل نيكو از انگور، غله، و ميوه دارد و مدار تبريز بر ارتفاعات آن جا بادش و سی پاره ديه است و اكثرش معظم كه هر يك قصبه ای است چون سيس، شبستر، و ايقان، كوزه، كنان و …» بخشی از آوازه شبستر نیز به وجود بزرگانی چون: شيخ محمود شبستری عارف و صاحب مثنوی گلشن راز مربوط می شود .
- www.yashilmisho.com
اسلاید 6 :
وجه تسميه شبستر:
شبستر معرب كلمه چوستر يا چَوسِتَر يا چيستر و يا چي چستر است و چي چست در لغت زندي به معني كوه و كوهسار مي باشد و تر پسوند آن است و بر روي هم معني كوهپايه يا دامنه كوه مي دهد . با در نظر گرفتن اينكه اغلب جغرافي نگاران قديم نام درياچه اروميه را چي چيست ضبط كرده اند ، اين حدس به يقين تبديل مي شود كه شبستر نام خود را از اين درياچه گرفته و در هر حال از نام هاي قبل از اسلام است . در افسانه هاي محلي كه سينه به سينه نقل شده است مي گويند كه نام شبستر (شب بستر) بوده است زيرا پادشاهان ساساني ضمن لشكر كشي بر عليه امپراطوران روم درهمين محل اطراق و استراحت مي كرده اند .
اين شهر تا عصر قاجاريه جزو املاك قاجاران بوده و بعد از انقراض اين سلسله املاك ودارائي شاه در رديف خالصجات دولتي درآمد تا اينكه در سال 1311 اين ناحيه ازعرصه دولت درآمده و به مالكين رقبات (ارثي) انتقال داده شده است .- www.yashilmisho.com
اسلاید 7 :
شناخت موقعيت اقليمي شهرستان:
- شهرستان شبستر از نظر تقسيمات آب و هوايي به روش دومارتن داراي آب و هواي نيمه خشك و به روش آمبرژهداراي آب و هواي نيمه خشك سرد مي باشد حداكثر درجه حرارت 42/5 درجه سانتي گراد در بندر شرفخانه و حداقل درجه حرارت 22- درجه سانتي گراد در دهستان امند اندازه گيري شده است ميزان متوسط بارندگي 10 ساله شهرستان 240 ميلي متر مي باشد.
- جريان هاي عمده جوي منطقه :
- منطقه مورد مطالعه تحت تاثير آنتي سيكلون سيبريه و هواي سرد اروپايي قرار دارد منشاء بارندگي منطقه عموما ناشي از جريان توده هاي هواي مرطوب از سمت درياي مديترانه بوده كه از جهت شرق مديترانه و صحراي شمال آفريقا كه از طريق عراق و تركيه به طرف ايران حركت مي كند حدود نيمي از اين جريانهاي جوي از طريق سوريه و عراق وارد آذربايجان شده كه به علت كوتاهي مسير از مناطق خشك نسبت به ديگر جبهه ها فعال هستند.(سازمان هواشناسي استان)
اسلاید 8 :
فصل زمستان منطقه اكثرا تحت تاثير منطقه كم فشار مديترانه اي قرار دارد و سبب ريزش مداوم با وسعت زياد در منطقه ميگردد بر اساس مطالعات وايكمن باراني ترين فصل اين منطقه بهار است و علت بارش هاي بهاري در اين است كه در طول فصل بهار در روي آبهاي درياي خزر مراكز فشار زياد (فرا بارها)مستقر مي شوند دامنه هاي جنوبي ميشودر تابستان تحت تاثير جريان هواي گرم اقيانوس هند و درياس مديترانه صحراي آفريقا و عربستان قرار مي گيرد. ساير باد هايي كه در اين منطقه مي وزند عبارتند از باد مه كه از سمت شمال غرب به جنوب غرب جريان دارد باد مذكور در بيشتر ايام سال و به خصوص از خرداد ماه تا اواخر مرداد مي وزد و باعث اعتدال هوا شده و به عنوان باد غالب روستا بشمار مي رود . ديگري باد سفيد آق يل كه جريان وزش از سمت جنوب غربي به شمال شرقي است وزش اين باد موجب خشكي زمين مي گردد كه از آن به باد مضر ياد مي كنند . بادي كه از سمت شرق شهر تبريز به سمت منطقه با جهت شرقي غربي به شبستر مي رسد در منطقه به نام باد تبريز معروف است همچنين جريان نسيم كوه به دشت كه به نام باد ميشو مشهور مي باشد. باد ديگر باد سلماس (سلماس يلي) است كه از سمت مغرب از سوي شهرستان سلماس به سمت شرق در منطقه مي وزد. (سازمان هواشناسي استان)
اسلاید 9 :
- فصل زمستان منطقه اكثرا تحت تاثير منطقه كم فشار مديترانه اي قرار دارد و سبب ريزش مداوم با وسعت زياد در منطقه ميگردد بر اساس مطالعات وايكمن باراني ترين فصل اين منطقه بهار است و علت بارش هاي بهاري در اين است كه در طول فصل بهار در روي آبهاي درياي خزر مراكز فشار زياد (فرا بارها)مستقر مي شوند دامنه هاي جنوبي ميشودر تابستان تحت تاثير جريان هواي گرم اقيانوس هند و درياس مديترانه صحراي آفريقا و عربستان قرار مي گيرد. ساير باد هايي كه در اين منطقه مي وزند عبارتند از باد مه كه از سمت شمال غرب به جنوب غرب جريان دارد باد مذكور در بيشتر ايام سال و به خصوص از خرداد ماه تا اواخر مرداد مي وزد و باعث اعتدال هوا شده و به عنوان باد غالب روستا بشمار مي رود . ديگري باد سفيد آق يل كه جريان وزش از سمت جنوب غربي به شمال شرقي است وزش اين باد موجب خشكي زمين مي گردد كه از آن به باد مضر ياد مي كنند . بادي كه از سمت شرق شهر تبريز به سمت منطقه با جهت شرقي غربي به شبستر مي رسد در منطقه به نام باد تبريز معروف است همچنين جريان نسيم كوه به دشت كه به نام باد ميشو مشهور مي باشد. باد ديگر باد سلماس (سلماس يلي) است كه از سمت مغرب از سوي شهرستان سلماس به سمت شرق در منطقه مي وزد. (سازمان هواشناسي استان)
اسلاید 10 :
ارتفاعات شهرستان شبستر :
كوهستان ميشوداغ شبستر
كوه ميشوداغ در شمالدرياچه اروميه واقع است و جلگه مرند را از جلگه شبستر و درياچه اروميه جدا مي كند. شهرستان مرند در دامنه شمالي و شهرستان شبستر در جبهه جنوبي اين كوهستان قرار دارد. اين کوهستان از سلماس تا صوفيان به درازاي تقريبي 100 كيلومتر و پهناي 30 كيلومترامتداد يافته است. حداكثر ارتفاع اين کوهستان 2855 متر است و قله هاي معروف آنعبارتند از: چشمه کنان، فلخ، علي علمدار، كوسه بابا و اوزون بئل امتداد كوه هايجنوبي مرند و كوهستان ميشو به رشته كوه مورو داغم مرتبط ميشوند.
کوهچشمه كنان شبستر
اين كوه با ارتفاع 2010 متر در محدوده شهرستان شبستر،بخش مركزي دهستان چهرگان و در 45 كيلومتري جنوب باختري مركز شهرستان شبستر واقع شدهاست. جهت كوه جنوب خاوري - شمال باختري بوده و قله آن از نظر جغرافيايي در 45 درجهو 12 دقيقه درازاي خاوري و 38 درجه و 21 دقيقه پهناي شمالي قرار گرفته است. اين كوهدر شمال و شمال خاوري آبادي چشمه كنان واقع شده است.
فلخشبستر
اين كوه با ارتفاع 3076 متر در محدوده شهرستان شبستر بخش مركزيدهستان گوني خاوري و در 12 كيلومتري شمال مركز شهرستان شبستر واقع شده است. جهت كوهجنوب باختري - شمال خاوري بوده و قله آن از نظر جغرافيايي در 45 درجه و 43 دقيقهدرازاي خاوري و 38 درجه و 19 دقيقه پهناي شمالي قرار گرفته است.
- (جغرافياي استان آذربايجان شرقي سال اول دبيرستان)