بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه
بين النهرين ناحيه اي در آسياي غربي در امتداد رودهاي دجله و فرات و بين آنهاست که از جنوب به شمال از خليج فارس تا کوههاي ارمنستان و از شرق به غرب از فلات ايران تا بيابان شام امتداد دارد.
از نواحي کوهستاني شمالي مسير دجله و فرات به طرف جنوب از شيب اين ناحيه مي کاهد و بعد به دشتهاي سبز مرکزي بين النهرين مي رسد که زماني به علت وجود شبکه بسيار وسيع آبياري بسيار حاصل خيز بوده است و اين دو رود در جنوب به يکديگر پيوسته و شط العرب و دلتاي آن را مي سازند که نيزارهاي فراوان دارد.
قسمت جنوبي بين النهرين مهد تمدن بشر بوده استو از اين جهت حتي بر مصر نيز تقدم دارد در همين جا است که شهرهاي : اريدو، اور، لارسا، لاگاش، نبپو، اکدوبابل، پيدايش يافت.
تمدن در اين ناحيه در هزاره چهارم قبل از ميلاد مسيح استقرار يافته تا پيش از قرن 18 قبل از ميلاد جز دوره هاي موقت، بين النهرين مرکب از کشورهاي بسيار بود که بيشتر آنها در جنگ هاي حمدايي از بين رفته و سرانجام دو دولت آشور در بين النهرين عليا و بابل در بين النهرين سفلي که تمدن مشترکي داشتند بوجود آمدند.
اسلاید 2 :
پس از تصرف به دست هخامنشيان در 539 قبل از ميلاد به عنوان يک واحد سياسي از بين رفت ولي اهميت فرهنگي و اقتصادي آن باقي ماند.
سلسله هخامنشي در 231 ق.م به دست اسکندر مقدوني منقرض شد و پس از سلوکيان و اشکانيان به تصرف ساسانيان در آمد و با حمله مسلمين به ايران، بين النهرين و ايران جزء سرزمين هاي خلافت اسلامي گرديد.
در سال 145 هجري قمري منصور خليفه عباسي که بغداد را بنا نمود و پايتخت خلافت عباسي قرار داد، بين النهرين رونق گرفت ليکن در حمله هلاکو خان مغول بين النهرين ويران شد و شبکه آبياري آن از بين رفت.
در سال 1638 به تصرف دولت عثماني درآمد که در اين دوران توجهي به عمران آن نشد . در قرن 19 ميلادي بين النهرين اهميت سوق الجيشي براي انگلستان داشت و در جنگ جهاني اول از ميدان هاي عمده جنگ بود و سپس کشور عراق در آن تاسيس يافت.
بين النهرين به جهت معادن نفت اهميت بين المللي دارد و از کاوشهايي که براي تحقيق در بقاياي آثار تمدن قديم در اين سرزمين صورت گرفته نتايج گرانبهائي به دست آمده است.
اسلاید 3 :
اجنه در تمدن بين النهرين
تمدن بين النهرين با داستانها و زندگي اجنه در هم پيچيده شده است .
اجنه ي بسياري مسئول مرگ و قرباني شدن هزاران هزار انسان بي گناه در اين مناطق هستند. اقوامي مثل سدوم که دختران و پسران جوان را در معبد خدايان جن خود زنده به آتش کشيدند .
در لوجه هاي تمدن آشور و ايلام و سومر ارتباطات نزديک بين اجنه و انسانها نمايش داده شده است و بسياري از اين لوجه هاي ترسيم مي کند که چگونه اجنه با انسانها در آميختند و چگونه موجودات وحشتناکي از نيمه انسان و نيمه جن ساختند.
اطولا هر کجا که در متون باستاني با نام خدايان روبه رو مي شويم منظور اجنه هستند چون اجنه طول عمر بسيار زيادي داشته و مثلا میلیون سال براي آنها به کوتاهي يک فصل قلمداد مي شود . بنابراين مي توان مطمئن بود که تمام اجنه اي که در باستان وجود داشتند هنوز هم زنده هستند و هنوز هم به دنبال راهي براي ورود به دنياي ما و فريب دادن انسانهاي ضعيف النفس هستند. بسياري از نويسندگان غربي که با مفهوم جن آشنايي ندارند به اشتباه آنها را به موجودات فضايي تعبير مي کنند ! و سبب گمراه کردن افکار مي شوند.
اسلاید 4 :
(کيش سومر)
پيدايش تمدنهاي سومري و عيلام در خاک بين النهرين و خوزستان توجه ساميان ساکن صحراي عربستان را, به خود جلب نمود و بتدريج به منطقه بين النهرين کشاند.با گذشت زمان ساميان يکي از اقوام ساکن بين. النهرين شده وبتدريج صاحبان قدرت ومسند گرديدند بنحوي که 1000 سال قبل از ميلاد اکثريت بسياري از (پاتئسي ) را در اختيار گرفتند. ) شهرهاي سومري و بعضا حاکميت شهر در سال ياد شده فردي سامي موسوم به ماني شتو با استفاده از مسند پاتئسي خود حاکميت سومريان را نقض نموده و سلسله پادشاهي کيش را بوجود آورد. سلسله شاهي مذکور بارها بر عليه دولت عيلام اعلام جنگ کرده و به خاک ماننا حمله نمود.
اسلاید 5 :
تاريخ ، تمدن اکد (کلده آکاد):.
اکاد. آکاد. نام کشوري قديم در محل بين النهرين . مردم آن در قديم دولتي تشکيل دادند. شهرهاي آن عبارت بوداز: سيپ پار، کيش ، بابل (در حدود 2800 ق. م .) مدتهاعيلام باجگزار اکد بود. (فرهنگ فارسي معين ). قسمت شمالي بابل در بين النهرين (سومر قسمت جنوبي آن بود.) اکد موقعيت تجاري مساعدي داشت و اقوام سامي چادرنشيني که در هزاره هاي چهارم و سوم ق. م . به اين ناحيه آمدند از راه تجارت رونق يافتند. اکد در دوره سارگن I (اواسط هزاره سوم ق. م .) به اوج قدرت خود رسيد و وي چند کشور و شهر واقع در اکد را متحد ساخت . سومريها را مطيع کرد و قدرت خود را از کوههاي ايلام تا درياي مديترانه و در آسياي صغير بسط داد و قديمترين امپراتوري بزرگي را که در تاريخ شناخته شده بوجود آورد. پس از فتوحات سارگن ، اکديها بسياري از آثار تمدن سومري را اتخاذ کردند. بعد از انقراض سلسله سارگن ، حمورابي اکد و سومر را متحد کرد. دولت بابل را بوجود آورد. ناحيه اکد از شهر اکد يا آگاده نام گرفته است ، که شهري پر رونق و در حدود 48 هزارگزي بابل واقع بود (محل دقيق آن معلوم نيست ).(از دايرة المعارف فارسي ). و رجوع به اکاد و آکاد واکدي و قاموس کتاب مقدس و ايران باستان ج 3 ص 2472 و2097 و ج 2 ص 1605 و فهرست فرهنگ ايران باستان شود.
اسلاید 6 :
آنو باني ني: پادشاه اکد
بنا به منابع و کتيبه هاي موجود سومري ها و اکدي ها مليت واحدي داشته و اکدي ها به مناسبت يکي از شهرهاي سومر به اين اسم مرسوم شده اند و بابل مرکز تمدن آن ها بوده است.
در سراسر تاريخ بين النهرين جن گيران و پيشگويان نقش مهمي ايفا کرده اند و در سراسر دنياي باستان، مهارت پيشگويي بابلي ها فوق العاده و مورد احترام بوده است. بنابر همين اصل، سومري ها و اکدي ها براي هر پديده اي رب النوع يا خدايي داشته اند.
در آن زمان، هر شهر يک رب النوع يا خدايي داشته و اهالي آن شهر، رب النوع ساير شهرهاي ديگر را در رتبه پايين تر از رب النوع شهر خود مي دانستند و چنانچه شهري به تسخير ديگري در مي آمد، رب النوع آن شهر به اسارت رفته و استقلال آن شهر از بين مي رفته است، با اين وجود سه رب النوع بزرگ را همه مي پرستيدند:
1). آنو (خداي آسمان) 2). هه آ (صاحب آبهاي درهاي عميق) 3). بل يا بعل (خداي زمين)
علي رغم اين خدايان، سومري ها به گروهي از ارواح بد، عفريت ها و جن ها نيز معتقد بودند. هر يک از سلاطين نيز براي خود رب النوعي داشته که در جنگ ها، امراض و براي کسب ثروت از آن بهره مي برده اند. الهه ني ني (ني نيپ)، رب النوع عشق، جذابيت جنسي، جنگ و مظهر کيوان متعلق به پادشاه اکد، آنو باني ني بوده است.
اسلاید 7 :
تمدن اکد
در 2300 سال قبل ميلاد در بين النهرين با کمک سارگون بر سومر يها شوريدند.و تمام شهرهاي بين النهرين را به تصرف خود در آوردند.کم کم قدرت بسياري يافته اما با مرگ سارگون هرج و مرج همه جا را فرا گرفت.با اين اوضاع آشفته اي که بر سر جانشيني وي رخ داده بود ,عيلامي ها به سوي ايشان حمله ور شده و بر اکد فائق آمدند.
اسلاید 8 :
كهن ترين زيگورات بين النهرين
كهن ترين زيگوراتي كه ناكنون در بين النهرين (عراق كنوني) توسط باستان شناسان خاكبرداري و شناسايي شده است زيگوراتيست كه اورنمو موسس سلسله سوم اور در سال 2100 قبل از ميلاد يعني 4100 سال پيش در شهر باستاني اور محل تولد حضرت ابراهيم نبي بنا كرده بود او اين زيگورات را در كنار معبدي كه براي نيايش خدايان ساخته بود بر پا داشته است. اين زيگورات در اصل داراي سه طبقه بوده است كه در حال حاضر تنها طبقه اول آن باقي مانده است. راه دست رسي به بالاترين طبقه بوسيله سه رشته پلكان رشته پلكان مياني و دو رشته پلكان جانبي صورت ميگرفت. زيگورات با خشت بنا شده بود و پوسته خارجي آن را از آجر ساخته بودند.
اسلاید 9 :
در اواسط هزاره سوم قبل از میلاد گروهی از اقوام سامی از صحرا به شمال سرزمین سومر وارد شدند و آنجا را تصرف کردند . این گروه از اقوام سامی اکدی نامیده می شدند . و بتریج صاحب دواتی نیرومند شدند که به دولت اکد معروف شده است .
کسی که دولت اکد را قدرتمند ساخت سارگن نام داشت . او با استفاده از جنگهای سومر توانست بر آن سرزمین غلبه کند و حتی سرزمین های مغرب بین النهرین تا سواحل مدیترانه را تصرف نماید . تا قرن 22 ق . م اکدی ها تا آن اندازه جذب فرهنگ سومری شده بودند که دیگر جزو سومریان محسوب می شدند . در نتیجه در این قرن سومریان بار دیگر فرصت یافتند که استقلال شهرهای خود را احیا نمایند . اما هجوم اقوام گوتی که در کوهستان زاگرس زندگی می کردند مانع از این امر شد و برای مدتی سومر دچار ویرانی و نابسامانی گردید .
پس از تهاجم گوتی ها ، سومریان برای مدتی به رهبری فرمانروایان شهر اور استقلال خود ار باز یافتند اما هجوم همسایه شرقی آنها یعنی دئلت ایلام که قلمرو آن در دشت خوزستان قرار داشت ضربه سختی بر سومر وارد ساخت . بدنبال آن حمله دسته جدیدی از اقوام صحرانشین در 2000 ق . م برای همیشه به حیات سیاسی سومر خاتمه داد .
اسلاید 10 :
زيگورات چغازنبيل
اين زيگورات در جنوب غرب ايران و در استان خوزستان نزديك شوش واقع شده است. سالم ترين زيگورات باقي مانده از جهان باستان است. هم از نظر معماري و هم از نظر راه دست رسي به بالاترين طبقه متفاوت از ساير زيگوراتهاست. با خشت ساخته شده كه سطوح خارجي آن با پوششي از آجر پوشانده شده است. اين زيگورات توسط اونتش گل پادشاه دوره ايلام مياني و در حدود 3250 سال پيش ساخته شده است.