بخشی از مقاله

بررسی ضرورت استفاده از فناوری NFC-Mobile در خدمات پرداخت خرد الکترونیکی

خلاصه

ایجاد سرویس های الکترونیکی مختلف به عنوان راهکاری برای فراهم نمودن پرداخت های مالی بسیار مورد توجه و اولویت موسسات مالی و بانکی قرار گرفته شده است. با پیشرفت و توسعه تجهیزات الکترونیک و تکنولوژی ارتباطی بی سیم شکل جدیدی از پرداخت الکترونیکی سیار مبتنی بر استفاده از موبایل مطرح شده است. امروزه تلفن های همراه به عنوان ابزار کاملی از الگوی Ubiquitous Payment و با نفوذترین ابزار ارتباطی موجب ایجاد انگیزه ای برای پرداخت الکترونیکی سیار، خصوصا پرداخت های روزانه شهروندان، شده است. به همین منظور شرکت های سازنده تلفن های همراه، سخت افزار نسل آینده تولیدات خود را به فناوری ارتباطی و تکنولوژی لازم برای این منظور مجهز خواهند نموده اند. یکی از این فناوری های جدید ارتباطی به نام ارتباط میدان نزدیک،NFC ، است که در واقع تلفیق نوع توسعه یافته تکنولوژی RFID و شبکه موبایل می باشد. از آنجایی که این تکنولوژی سیستم پرداخت سیار را تحت تأثیر قرار میدهند، در این مقاله به بررسی این تکنولوژی و ارائه راهکاری به منظور ایجاد شبکهای فراگیر و یکپارچه با قابلیت ادغام شبکههای نامتجانس بانکی خواهیم پرداخت که با استفاده از آن فرآیند پرداختهای الکترونیکی خرد با امنیت و سهولت بیشتر انجام میگیرد.

کلید واژه: پرداخت موبایلی، پرداخت الکترونیکی سیار، پرداخت همه جا حاضر، 1NFC


.1 مقدمه

با ظهور مدل ابتدایی بانکداری و پرداخت الکترونیکی روند پرداختهای روزمره از روش سنتی و قدیمی یعنی پرداخت به صورت پول نقد یا استفاده از بلیط های کاغذی به استفاده از کارتهای اعتباری و الکترونیکی تغییر پیدا کرد.[1] این اقدام تا حدودی باعث از بین بردن نیاز به پول خرد و جلوگیری از اتلاف هزینه، وقت، اتلاف کاغذ و...کنترل دقیق تر سفرها جهت برنامه ریزی بهتر و همچنین کنترل نرخ هزینه ها شد. این طرح سبب شد تا شهروندان در پرداخت های روزمره متناسب با میزان هزینه ها، مبالغ متفاوتی را پرداخت کنند3]،.[2

کارتهای اعتباری یکی از پرکاربردترین ابزارهای الکترونیکی است و از شرط های لازم جهت تحقق شهرهای الکترونیکی می باشد که باعث کاهش گردش پول در چرخه اقتصاد کشور و افزایش طول عمر مفید اسکناس ها و کاهش هزینه مربوط به چاپ اسکناس های جدید می گردد.[4] در تمام خدمات رفاهی و گردشگری که به بلیط نیاز دارند مانند سینماها، فرهنگ سراها، ورزشگاهها، ایستگاههای عوارضی، باغ وحش، پارک ها و... شهروندان می توانند از کارت های اعتباری الکترونیکی استفاده کنند.[2] اما صرف هزینه و وقت برای تولید و شارژ مجدد این نوع کارتها، تعدد کارتهای اعتباری در جیب شهروندان، فراموش کردن آنها و تاثیرات روانی ناشی از آن فقط بخشی از معایب این نوع پرداخت الکترونیکی محسوب می شود.[5] به عنوان نمونه فقط در متروی تهران روزانه حدود 600 هزار بلیت مغناطیسی فروخته و مصرف می شود که هزینه ای معادل 6 میلیون تومان روزانه و 800 میلیون تومان ماهانه و 2 میلیارد و 600میلیون تومان سالانه صرف کاغذ و تولید آن می شود.[6]

در چند سال اخیر، با توسعه و پیشرفت سریع نسل جدید گوشی ها و ارتقای سطح سخت افزاری و نرم افزاری، ایجاد شیوه های نوین پرداخت الکترونیک بجای کارت های اعتباری مطرح و بصورت آزمایشی در چند کشور توسعه یافته پیاده سازی شده است . یکی از مهم ترین ابزارها که در گسترش پرداخت الکترونیکی و شکل گیری پرداخت الکترونیک سیار (m-banking) ایفائ نقش کرده، تلفن همراه است.[7] در واقع این نوع شیوه پرداخت، گونهی تکامل یافتهی پرداخت الکترونیکی می باشد که در روند تکامل پرداخت توسعه پیدا کرده است و آخرین فرم پرداخت سیار را تحت عنوان U-Payment، به وجود آورده است. تلفن همراه به لحاظ در همه جا حاضر بودن ، اولین و روشنترین مزیت در بکارگیری موبایل به جای کارتهای اعتباری در پرداختهای خرد روزمره شهروندان محسوب می شود. این نوع از پرداخت الکترونیکی که دارای ویژگیهایی نظیر یکتایی، همه جا حاضر بودن، جامعیت و اتحاد میباشد10]،9،[8، با استفاده از شبکههای همه جا حاضر3، ارتباطات بیوقفه را بین یک شرکت با مشتریانش را پشتیبانی میکند11]،.[10 در واقع این شیوه نوین U-Payment پرداختی است که طی آن شهروندان قادرند پرداخت های خود را در هر زمان و مکانی انجام دهند[11]، که طی استفاده از آن سطح بالایی از شخصی سازی برای مشتریان فراهم خواهد شد.[12]

2. تعریف U-Payment
پیدایش تکنولوژیهای سیار، افزایش تعداد کاربران موبایل، پیشرفت فنی دستگاههای سیار ، توسعهی سریع طرح های سخت افزاری و دسترسی به اطلاعات و خدمات متنوع در کمترین زمان با استفاده از تلفنهای همراه مجهز به نرم افزار های کاربردی و صفحه نمایشهای رنگی با وضوح بالای تصویر، تجارت الکترونیکی به موبایل و کانالهای بیسیم توسعه پیدا کرد و تحت عنوان پرداخت سیار مطرح شد. این نوع تجارت که موج جدیدی از تجارت الکترونیکی و سیار می باشد، برای اولین بار توسط پروفسور Rick Watson مطرح و "Ubiquitous Commerce" نامیده شد که به اختصار U-Commerce گفته میشودU-Commerce .[9] که به عنوان یک جریان پیوسته از ارتباطات، محتوا و مبادله خدمات بین تجار، تدارکات، کارمندان، مشتریان و محصولات ظاهر میشود15]،14،[13، امکان انجام تعاملات و معاملات را در هر مکان و زمان بدون نیاز به اتصال به منبع و خطوط تلفن فراهم میکند16]،.[14 این نوع از تجارت که بر پایه چهار اصل همه جا حاضر بودن، اتحاد، جامعیت و یکتایی معرفی می شود، با استفاده از شبکههای همه جا حاضر، ارتباطات بی وقفه و شخصی و از طریق همگرایی وسایل فیزیکی و دیجیتالی، سطوح بالایی از تسهیلات و ارزشها را ایجاد میکند14]،.[13 پرداخت های خرد بعنوان زنجیره ای از روند شکل گیری یک تجارت و ارائه خدمات اجتماعی، بین یک سازمان و شهروندان به عنوان مشتری، از طریق تجهیزات همه جا حاضر را می توان بعنوان Ubiquitous payment مطرح نمود. شکل (1) چهار ویژگی اصلی این نوع پرداخت را نشان می دهد.


شکل-1 چهار ویژگی اصلی U- Payment

این نوع پرداخت با استفاده از شبکههای همه جا حاضر، ارتباطات بی درنگ بین یک شرکت با مشتریانش را ایجاد میکند و شرایطی را پدید میآورد که طی آن خریداران و شهروندان قادرند پرداخت های خود را بدون نیاز به اتصال به مرکز در هر زمان و مکانی انجام دهند19]،18،U-Payment .[17 با استفاده از تمام وسایلی که روی محیط فیزیکی تأثیر میگذارند و در مجموعهای تحت عنوان شبکههای همه جا حاضر قرار داده شده و با بهره گیری از دیگر تکنولوژیها مانند RFID و شبکههای حسگر بیسیم (WSN) فعالیتهای خود را انجام میدهد21]،.[20 در شکل (2) یک روند تکامل شبکه های همه جا حاضر نشان داده شده است23]،.[22


شکل-2 روند تکامل شبکههای همه جا حاضر

3. معرفی فناوری NFC

فنّاوری NFC یک روش ارتباطی بیسیم، شبیه استاندارد Mifare است که از طریق امواج رادیویی برای ارتباط دستگاههای الکترونیکی با هم در فواصل نزدیک ( تا حدود ده سانتی متر) و بصورت Peer to Peer فراهم شده و در فرکانس 13/56 مگاهرتز عمل میکند و نرخ انتقال داده ها در آن حدود 424 کیلوبیت در ثانیه است26]،25،.[24 این فناوری شامل تراشه کنترل کننده و حافظه به منظور ذخیره نمودن اطلاعات و آنتن می باشد. NFC یک فناوری تکامل یافته RFID است که نخستین بار در سال 2003 مطرح و در سال 2010 به طور رسمی تدوین و منتشر شد.[26]

شکل (3) یک مقایسه کلی از تکنولوژی NFC با سایر فناوری های بیسیم موجود را از دید مقیاس فاصله ها و سرعت انتقال اطلاعات را نشان می دهد.


شکل-3 مقایسه فناوری NFC با سایر فناوری های بیسیم

فناوری NFC در مقایسه با ارتباطات مشابه مانند بلوتوث، دارای ویژگیهای زیر است:[25]

· زمان لازم برای برقراری ارتباط درفنّاوری NFC بسیار کوتاه است، در حالی که در مورد ارتباطات دیگر، این زمان چندین ثانیه به طول می انجامد.
· برد ارتباط NFC نسبت به ارتباطات مشابه بسیار کمتر است.

· درفنّاوری NFC ، در هر دو طرف ارتباط نیاز به منبع انرژی نمی باشد، در حالی که در سایر روشهای ارتباطی، هر دو طرف ارتباط باید منبع انرژی داشته باشند.

این ویژگی های فنّاوری NFC، آن را برای پرداختهای خرد و به ویژه در مکان های شلوغ و با نرخ تراکنش بالا بسیار مناسب ساخته است27]،.[24 از یک طرف، کوتاه بودن زمان برقراری ارتباط NFC باعث میشود که در چنین مکان هایی، عمل پرداخت با حداکثر سرعت ممکناصطلاحاً( به شیوه (Tap-And-Goانجام گیرد. از طرف دیگر، کوتاه بودن برد ارتباط NFC باعث میشود که امنیت تراکنش و داده های کاربران بالا رفته و از تداخل تراکنش چند کاربر با یکدیگر جلوگیری شود.[28] به همین دلیل، این شیوه برای پرداختهای خرد بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در برخی از کشورهای پیشرفته، شرکتهای ارائه دهنده سرویس های پرداخت، اپراتورهای تلفن همراه، تولیدکنندگان موبایل و تولیدکنندگان سیمکارت، سیستمهای پرداخت آزمایشی را بر اساسفنّاوری NFC پیاده سازی و عملیاتی نموده اند. به عنوان مثال در کره جنوبی به عنوان یک کشور پیشرو در حوزه توسعه کاربردی NFC، در سال 2011 پنج میلیون گوشی مجهز به NFC و بیش از 3/7 میلیون سیم کارت مجهز به NFC توزیع گردیده است. در کنفرانس جهانی موبایل 2012 (Mobile World Conference)، یکی از محورهای اصلی این کنفرانس را بهره گیری از فناوری NFC انتخاب نمود. در سال 2011 بالغ بر41 میلیون گوشی مجهز به NFC وارد بازار شد. در این کنفرانس پیش بینی شد این تعداد در سال 2012 به رشد 200 میلیون گوشی خواهد رسید. و حجم تراکنشهای مالی از طریق NFC به 50 میلیارد دلار در سطح جهان خواهد رسید. پیش بینی شده این میزان تا سال 2016 رشد سالانه 498 میلیون را خواهد داشت.[7]


4. ارائه ی مدل Heterogeneous Device Networking جهت به کارگیری تکنولوژی NFC در نظام پرداخت خرد الکترونیکی

از آنجایی که امروزه در روند خدمات پرداخت الکترونیکی، قابلیتهایی همچون؛ مبادلات اطلاعات بانکی به صورت بیسیم و پرداخت در مکانهای مختلف، مدیریت کردن این اطلاعات، دسترسی آسان مشتریان به حسابهای بانکی خود در بانکهای متفاوت، سرعت و حفظ ضریب ایمنی در انجام خرید کالاها یا پرداخت هزینه خدمات شهری، با محدودیتهایی مواجه است، ادغام شبکههای مختلف یکی از پیامدهای مهم پیادهسازی و اجرای سیستمهای پرداخت سیار در روند پرداخت الکترونیکی خواهد بود. ادغام این کانالها، بانکها و موسسات مالی را در ارائه خدمات مناسب به مشتریان توانا ساخته به گونهای که میتوانند از طریق این کانالها، خدمات متنوعی را به مشتریان ارائه دهند. این محدودیتها را میتوان با بکارگیری تکنولوژی NFC در سامانه پرداخت الکترونیکی سیار (سپاس) برطرف کرد و مزایای آن را افزایش داد. پس با در نظر گرفتن ویژگیهای همه جا حاضر بودن، اتحاد و جامعیت از U-Payment میتوان شبکههای نامتجانس را به صورت شبکهای یکپارچه درآورد. به طوریکه یکپارچه سازی و جامعیت پایگاه داده ها اساس ایجاد تعامل بین این پایگاه دادهها باشد. یعنی امکان مدیریت و دستیابی به دادههای توزیع شدهی موجود در این پایگاهها به صورت یکپارچه فراهم شود، به گونهای که کاربر تمام پایگاهها را به صورت یک سیستم پایگاهی یکپارچه ببیند. به عبارت دیگر با وجود اینکه عملیات کاربر در چند پایگاه داده مجزا انجام

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید