بخشی از مقاله
چکیده
هرگونه تغییر و تحول پایدار و موثر در یک سازمان ناظر به سه حوزه مرتبط با یکدیگر و ایفای نقش به بهترین شکل در حوزههای انسان، ساختار و فناوری میگردد. مدیریت دانش با تاکید بر این سه حوزه و با محور قرار دادن انسان و آمادهسازی او به عنوان دانشکار تلاش میکند به اهداف سازمانی دست یابد. همچنین یکی از مفاهیم اصلی که در مباحث اخیر در علوم سازمانی مطرح گردیدهاست، تفاوت در عملکرد شرکتها از طریق بکارگیری یک نگرش دانشمحور میباشد.
هدف این مطالعه بررسی تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی میباشد. متغیرهای پژوهش برگرفته از مدل لیوکیم - 2012 - ، شامل قابلیتهای مدیریتدانش - زیرساختی و فرآیندی - ، یادگیریسازمانیخلاق و عملکرد سازمانی میباشد.
جامعهآماری شامل مدیران شرکتهای دانشبنیان در پارک علم و فناوری خراسان میباشد. پسازتوزیع 68 پرسشنامه - پرسشنامه استاندارد لیوکیم - به صورت سرشماری، تعداد60 پرسشنامه به صورت صحیح تکمیلگردیدهبود.
دادههای پژوهش بوسیله نرمافزارهای pls وspss مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفت. نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنادار متغیر قابلیتهایزیرساختی مدیریتدانش بر قابلیتهایفرآیندی مدیریتدانش بود؛ همچنین تاثیرقابلیتهایفرآیندی مدیریتدانش بر یادگیریسازمانیخلاق و نیز تاثیر یادگیریسازمانیخلاق بر عملکردسازمانی موردتایید قرارگرفت.
مقدمه
از چندین سال گذشته تاکنون بحثهای زیادی در ارتباط با اهمیت مدیریت دانش2 در دنیای کسب و کار وجود داشته است 2005 - ،. - Metaxiotis & Ergazaki امروزه اقتصاد، به اقتصاد دانش محور3 تبدیل شدهاست و دانش به عنوان با ارزشترین دارایی و یک عامل رقابتی مهم در سازمانها شناخته میشود 2009 - ، Rivera-Vazquez, Ortiz-Fournier . - & Flores مدیریت دانش، یکی از منابع حیاتی برای کسب مزیت رقابتی در مدیریت استراتژیک است و باید به دانش سازمانی به عنوان یک دارایی استراتژیک در سازمان نگریسته شود و به شکلی آن را مدیریت کرد تا بتواند عملکرد و موقعیت رقابتی سازمان را بهبود ببخشد
سرمایهگذاری در مدیریت دانش سالیانه در حال افزایش میباشد 2011 - ،. - Mills & Smith بر اساس یافتههای موسسه تحقیقاتی ای ام آر4، سازمانهای آمریکایی در سال 2007، 37 میلیون دلار در نرم افزارهای مدیریت دانش سرمایهگذاری کردهاند، که این رقم در سال 2008، 16 درصد افزایش داشته است. همچنین، مؤسسه تحقیقاتی فرستر - 2010 - 5 گزارش کرد که 20 درصد از شرکتهای تجاری کوچک و متوسط در شمال آمریکا و اروپا برنامهریزی برای اجرای مدیریت ارتباط با مشتری6 یا ابزار مدیریت اطلاعات و دانش در سال 2010 و بعد آن داشتهاند. مدیریت دانش موثر به عنوان یکی از روشهای بهبود نوآوری و عملکرد در سازمان معرفی گردیده است و محیطی را ایجاد میکند که مساعد و مناسب برای رخ دادن خلاقیت و نوآوری می باشد
با توجه به مدیریت دانش، یک کارمند دانشی خلاق می تواند با مشکلی که به راه حل جدیدی نیاز دارد، موقعیتی که خواستار رویکردهای نوآورانه است و روابطی که در محیط پیچیده بازار باید پوشش داده شود، مواجه شود. موفقیت یک محصول نوآورانه به طور آشکار با فعالیتهای تحقیقاتی و تغییرات موقعیتی در ارتباط می باشد 2000 - ،. - Carneiro خلاقیت و نوآوری عامل کلیدی و محرک اصلی رشد تجاری است و تنها شرکت هایی قادر خواهد بود به موفقیت های بلندمدت دست پیدا کنند که محصولات، سیستم ها و خدمات جدیدی ارائه دهند که تقاضا و نیازهای مشتریان را برآورده سازد
در پژوهشهای خارج از کشور مطالعات فراوانی در زمینه بررسی رابطه میان مدیریت دانش و عملکرد سازمانی صورتگرفته و تحقیقات پیشین، همبستگی مثبت و معنیداری میان مدیریت دانش و عملکرد سازمانی ارائه دادهاند؛ ولی به جای داشتن یک نگاه همهجانبه به عملکرد مدیریت دانش، تنها برخی از جنبههای عملکرد مدیریت دانش را مورد توجه قرار دادهاند و به همین دلیل نتایج آن ها گسسته و پراکنده هستند. پژوهشهای پیشین، رابطه بین یک یا دوجنبه از قابلیتهای زیرساختی مدیریت دانش و قابلیتهای فرآیندی مدیریت دانش، یا رابطه بین قابلیتهای فرآیندی مدیریت دانش و عملکرد سازمانی یا رابطه بین قابلیتهای زیرساختی مدیریت دانش و عملکرد سازمانی را بررسی کردهاند و نگاهی همه جانبه به چارچوب عملکرد مدیریت دانش نداشته اند.
بسیاری از مطالعات در این زمینه دارای نقایص یا خلاءهایی هستند. در داخل کشور تحقیقات اندکی در این زمینه صورتگرفته است و همانند تحقیقات خارجی به تشریح چگونگی ساز و کار تاثیر مدیریت دانش و قابلیت های آن بر عملکرد سازمانی و نقش متغیر اساسی یادگیری سازمانی خلاق در این فرآیند نپرداخته اند. همین مساله لزوم چنین پژوهشی را ایجاب می نماید. به همین منظور پژوهش حاضر درپی رفع این کمبود و درپی نشان دادن ساز و کار تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد سازمانی می باشد