بخشی از مقاله
چکیده
ورود به عصر اطلاعات و فاصله گرفتن از عصر اقتصاد صنعتی باعث بوجود آمدن تغییرات در محیط کسب و کار شده است. حسابداری زبان تجارت است و انتظار میرود همگام با این تغییرات خود را وفق دهد. در این راستا تغییر در چارچوب نظری حسابداری به عنوان شالودهای برای استانداردهای حسابداری در حال انجام است. چارچوب نظری موجود هیات استانداردهای حسابداری بینالمللی در سال 1989 منتشر شد. هیات استانداردهای حسابداری مالی و هیات استانداردهای حسابداری بینالمللی در سال 2004 پروژه مشترک جامعی برای چارچوب نظری شروع کردند که این پروژه را به مراحل مختلفی تقسیم نمودند. با این وجود، در اواخر سال 2010 این هیات کار بر این پروژه مشترک را به تعویق انداخت. در سپتامبر سال 2012 هیات استانداردهای حسابداری بینالمللی تصمیم به فعال سازی مجدد این پروژه به عنوان پروژه جامع خود هیات استانداردهای حسابداری بین المللی نمود. در جولای 2013 بحث موضوعی برای چارچوب نظری بینالمللی منتشر شد و در نهایت در اواخر می 2015 پیش نویس چارچوب جهت اظهار نظر منتشر شد که هیات انتظار دارد این چارچوب نظری را در سال 2016 نهایی کند. در این مقاله تغییرات پیشنهادی در پیشنویس چارچوب نظری هیات استانداردهای حسابداری بینالمللی مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد.
.1 مقدمه
چارچوب نظری گزارشگری مالی باید اطلاعات مفیدی در اختیار استفادهکنندگان صورت های مالی قرار دهد تا به آنها در امر تصمیمگیری کمک نماید. از آنجا که امروزه به خاطر تغییرات پی در پی تجاری، اقتصادی و سایر تغییرات محیطی، مؤسسات و شرکتها و بازارهای مالی به سرعت تحت تاثیر قرار میگیرند و این تغییرات در کشورهای مختلف در سطح جهان متفاوت است، این امر موجب شده که کشورهای مختلف استانداردهای مختلفی را با توجه به شرایط محیطی به کار گیرند و با توجه به این موارد، چارچوب نظری گزارشگری مالی نیز متفاوت است .[1] پروژه هیئت استانداردهای حسابداری مالی و هیئت استانداردهای حسابداری بینالمللی برای توسعه چارچوب نظری مشترک که برگرفته از چارچوبهای نظری موجود میباشد، احتمال می رود بر توسعه استانداردهای حسابداری سالهای پیش رو تاثیر بسزای داشته باشد. بنابراین، تعجب بر انگیز نیست که سند طرح پیشنهادی1 در مورد این پروژه انتقادهای شدیدتری نسبت به آنچه تدوینکنندگان استانداردها پیشبینی میکردند را جلب کند. بیشتر این انتقادها از طرف اتحادیه اروپاست که متعهد به پذیرش استانداردهای گزارشگری مالی بینالمللی میباشد. ترجیح هیئت استانداردهای حسابداری مالی برای ارزش منصفانه به عنوان هدف اندازهگیری چنانچه در مباحث چارچوب نظری عنوان شود احتمالا چالش برانگیز خواهد بود. هیئت استانداردهای حسابداری مالی و هیئت استانداردهای حسابداری بینالمللی قبلا دارای چارچوب نظری بودهاند. چارچوب نظری هیئت استانداردهای حسابداری مالی عمدتا به دهه 1970 برمیگردد که شامل 8 بیانیه مفاهیم اصلی است و هر کدام به صورت جداگانه منتشر شدهاند.2 چارچوب نظری هیئت استاندارهای حسابداری بین-المللی برای تهیه و ارائه صورتهای مالی بسیار موجزتر است و یک سند دارای 110 پاراگراف میباشد که در سال 1989 منتشر شده است. اگر چه تفاوتهایی در جزئیات دیده میشود اما محتوای آن با کار قبلی هیئت استانداردهای حسابداری مالی هماهنگی فراوانی دارد. یکی از تشابهات این است که این چارچوب همانند چارچوب نظری هیئت استانداردهای حسابداری مالی عاری از روشهای اندازهگیری است و بنابراین ناقص است. این امر ناشی از مباحث حل نشدهای است که در دهه 1970 شکل گرفت.
در این دهه، تدوینکنندگان استانداردهای حسابداری در جهت رسیدن به راه حلی برای مشکلات حسابداری تورمی که توسط هر دو گروه تهیهکنندگان و استفادهکنندگان قابل قبول باشد، ناتوان شدند. دومین میراث فشارها و تضادهای آن دوره این است که هر دو چارچوب نظری بر سودمندی در تصمیمگیری به عنوان تمرکز اصلی صورتهای مالی با مقاصد عمومی تاکید دارند. این مورد گامی متهورانه در آن زمان بود که دیدگاه سنتی اینکه حسابداری برای مقاصد قانونی و مباشرتی است را از بین برد و سودمندی در تصمیمگیری را به عنوان مزیتی اضافی و مفید مطرح نمود. استدلال میشود که این تغییر تمرکز بر سودمندی در تصمیم گیری احتمالا در تجدید نظر چارچوب نظری خیلی بیشتر شود. محرک برای این پروژه مشترک نزدیکسازی چارچوبهای نظری دو هیئت برای ارائه بنیاد فکری با ثبات برای نزدیک سازی دو مجموعه از استانداردهای حسابداری است که این دو هیئت در سال 2002 در نورواک3 توافق نمودند. با این وجود، همگرایی استانداردها تنها محرک نبوده است بلکه بهبود در چارچوب نظری هم به همان اندازه مهم بوده است. دو جنبه وجود داشت تا بهبود یابد که یکی پر کردن شکافها برای رسیدن به کامل بودن و دیگری حذف موارد تضاد در درون چارچوب برای بهبود ثبات رویه است. جنبههای فراوانی از چارچوب نظری هیئت استاندادهای حسابداری مالی نیازمند بهبود است. حوزهای که موجب این سختی شده است تعریف بدهی و مخصوصا تمایز بین بدهی و حقوق صاحبان سهام است .[11] در این مقاله ابتدا ریشه تغییر در چارچوب نظری بین المللی در پیش نویس انتشاری مورد بحث قرار گرفته و سپس کلیات این تغییرات عنوان شده و در نهایت نتیجهگیری ارائه میشود.
.2 چرا هیات استانداردهای بینالمللی حسابداری در حال تغییر چارچوب نظری میباشد؟
حسابداری مالی در حال انقلاب است، به طوری که در گذر از بزرگترین انقلاب از زمان حسابداری دو طرفه پاچولی میباشد. افزایش تاکید بر گزارشگری مالی ارزش منصفانه، تجدید چارچوب نظری، تحول در صورتهای مالی اساسی و حرکت به سمت حسابداری مبتنی بر اصول گواه این مطلب است. توماس کوهن4 در کتاب ساختار انقلابهای علمی، ویژگیهایی را که باعث انتقال پارادایم میشود را تشریح میکند. به عقیده کوهن تغییرات به دو صورت انجام شود: تحول و انقلاب. وقتی میگوییم تحول صورت گرفته است که دانش به
