بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای امروزی مفاهیم روانشناسی محیط از تاثیر گذارترین پارامتر های زندگی شهری بوده و به عنوان شاخصه های توسعه پایدار شناخته میشود. مطالعات نشان می دهد که رنگ ها تأثیر زیادی بر روحیه ی انسان داشته و بخش مهمی از رابطهی ما با محیط بر اثر تأثیر رنگ هاصورت می پذیرد. کاربرد درست رنگ ها در فضای شهر برای شهروندان آرامش روحی و بصری را بدنبال خواهد داشت. شناسایی رنگ ها می تواند در خوانا کردن فضا به طراحان شهری کمک کند. مقایسه ی بکارگیری رنگ در زمان های مختلف در طراحی شهرها ما را متوجه اهمیت بکارگیری درست رنگ در فضاها و چگونگی تأثیرات متفاوت آن می کند.رنگ ها می توانند با سردی و گرمی و تظاهر یا فروتنی ایجاد تنش یا آرامش کرده ودر فضا وزن ایجاد کنند. متأسفانه شهرهای امروزی به شدت از نظر تنوع رنگ فضاها و ساختمانهای شهری رنج می برند. وجود رنگ های شاد در شهر کم است. کاربرد صحیح رنگ ها در شهرها سبب زیباسازی و تلطیف روحیه مردم می شود. و احساس مطلوبی را از شهرها در آنها ایجاد می کنند. .تصور دنیایی بدون رنگ برای ما غیر ممکن است. در این مقاله سعی بر این است که دلایل تاثیر تنوع رنگ نما وفرم ساختمان ها بر زیباسازی فضاهای شهری را بررسی کنیم.
واژه های کلیدی: زیباسازی شهری، نمای ساختمان، رنگ نما، شهر
مقدمه
زیبا سازی شهری فرایند آفرینش هنری و بالابردن کیفیت زندگی در محیط شهری است شهرساز در آن فرهنگ و ارزش ها و باورهای آن جامعه را معرض دید عموم قرار می دهد . زیباسازی باید در تمام فضاهای شهری انجام گیرد تا فضای شهر به محیطی آرام بخش تبدیل شود. و شهروندان در آن شهر احساس لذت کنند.یکی از عناصر زیبا سازی رنگ است که رنگ نما یکی از کاربردهای رنگ در زمینه ی زیباسازی شهری است . رنگ نماها می توانند به هویت یک شهر تبدیل شوند. تک تک فضاهای شهری را از هم مجزا سازد. با استفاده درست از رنگ نماها در ساختمان های شهری می توانیم موقعیت فرد که در کجای شهر قرار دارد به او بشناسیم و به فرد احساس سردرگمی در فضا دست ندهد. در این مقاله سعی بر آن است که با زیباسازی شهری و اهمیت آن و اهمیت رنگ نمای ساختمان در زیباسازی آشنایی حاصل شود.
مفهوم زیبا سازی شهری
تغییرات جوامع شهری تا پیش از جریانات انقلاب صنعتی بسیار کند بود و به خاطر همین کالبد شهرها نیز چندان بادگرگونی مواجه نبود.به هنگام شروع تغییرات اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، بافت و چهره ی شهرها نیز شروع به تغییر شکل و فرم کردند ، شهر همانند تمام پدیده های انسان ساخت در گذر زمان و با شروع انقلاب صنعتی دچار تغییر و تحول و رشد و توسعه گردید این رشد و توسعه ها که همیشگی هستند باعث افزایش محدوده های شهر و فضا های کالبدی آن شدند . در این توسعه زیبا شناسی شهری نیز یکی از مقوله های شهر سازان بود .عنوان »زیبا سازی شهری« در مورد جریانی تاریخی ، فکری و عملی در طراحی شهری به کار می رود که از اواخر قرن نوزدهم با »نمایشگاه بین المللی کلمبیا« در شیکاگو آغاز شد. در طراحی های نخست مبتنی بر زیبا سازی شهری ، تلاش می شد تا کیفیت بصری و هنری محیط شهر با استفاده از عناصر و فضاهای یادمانی ارتقاء یابد. اما امروزه زیبا سازی فرآیند آفرینش هنری و ارتقاءکیفیت محیط زندگی شهری دانسته می شود که طراحان شهر و هنرمندان ، فرهنگ ها و ارزش های آن جامعه را در معرض دید قرار می دهند - وبلاگ مهندسی جابر دانش مقاله ی زیباسازی شهری ، ضرورت توسعه همگون شهری صفحه.[1] - 1علاوه بر مواردی که گفته شد زیبا سازی بر پیشرفت تعاملات اجتماعی و هویت کالبدی و اجتماعی شهر تاکید می کند. زیباسازی شهری در مسائل شهری در دو بعد بصری و کارکردی مورد مطالعه قرار می گیرد . بعد کارکردی به طراحی های مناظر شهری ، مبلمان، المان ها و عناصر محیط می پردازد و عموما برجسم شهروندان تاثیر گذار است . بعد بصری نیز به مسائلی همچون رنگ ، فرم و ترکیب فضاها و محیط می پردازد و عموما با احساسات روحی و روانی سروکار دارد.ما در زیبا سازی های شهری بافت های فرسوده و تاریخی را نیز باید غالبا الگوی خود قرار دهیم چرا که این بنا ها اغلب شامل فرهنگ های غنی و دانش معماری و شهر سازی بومی اندزیبایی که در فضاهای شهری ارائه می شود تحت تاثیر فرهنگ ها و مدلهای فرهنگی حاکم در شهرها قرار می گیرد.
حال به بررسی معیارهای زیبا شناسی در معماری و شهرسازی ایران می پردازیم : معیارهای زیباشناسی در طول تاریخ نشات گرفته از دو سر چشمه اند -1بنیان معرفت شناسی و نوع نگرش به هستی -2آبشخورهای فرهنگی
بانگاهی گذرا بر معیارهای زیبا شناسی پیش مدرن و مدرن می توان به راحتی تاثیر نوع نگرش به طبیعت پیرامون بر معیارهای زیبا شناسی را دریافت . سیمای شهرهای امروز ایران به واسطه ی معیارهایی سامان می یاد که نه برگرفته از آبشخورها فرهنگی است نه بر مبنای جهانی بینی و اندیشه ی عمیق . می توان زیباشناسی امروز ایران را همانند زیباشناسی دوره ی ناصرالدین شاه نامید. - وبلاگ محمد جهانشاهی مقاله زیباسازی - خلاقیت در شهرسازی صفحه - 2
هدف زیباسازی فراهم اوردن محیطی است که همگی ما در آن احساس لذت کنیم نگاه زیباسازی به شهر به همان تعاریف ذکر شده و ارتقاء کیفیت محیط شهری است و برای رسیدن به این اهداف ، از این روشها بصورت کلی باید استفاده کنیم:-1رفع تا زیباییها - 2 وضع قوانین و مقررات شهری برای حفظ و ایجاد زیباییها -3 استفاده از نیروهای کار با تجربه و خبره -4 احداث و بهبود فضای شهری مناسب و متنوع.
چهره ی شهربا رفع نا زیباییها اصلاح و با رعایت قوانین و مقرارت شکل واقعی خود را پس از مدتی باز می یابد .
اهمیت زیبا سازی شهری
شهرها شامل ساختمان ها و بناها نیست بلکه فضای بین ساختمان ها، میدان ها و کوچه ها ، فضای سبز و کاربری ها است که موجودیت شهر را می سازد و به این فضا ها این زیبا سازی شهری است که بها می دهد. توجه به زیبایی شهری امری است در جهت پاسخگویی به نیازهای روحی و روانی شهروندان در محیط های شهری که خصوصا در جهان امروزی به سبب تغییر شیوه های زندگی و ظهور نیازهای جدید بیش از گذشته پرداختن به این مساله لازم به نظر می رسد چهره ی شهر مانند نمایشگاه و موزه ای است که هر روز آثار متنوع مردم و فرهنگ تمدن بشری را به نمایش می گذارد . پس باید تلاش کنیم چهره شهری زیبا و ایده ال را به نمایش بگذاریم امروزه شهرها مانند موجودات زنده با هم به رقابت می پردازند : تلاش برای زیباتر شدن، کار آمد بودن تخصصی شدن و ارائه هویتی با ارزش. چرا که در اینصورت قادر خواهند بود توجه جهانی جذب گردشگر و بازار سرمایه و استعداد را به خود اختصاص می دهند.زیباسازی فرآیندی مستمر و پویا و در حال رشد است که باروان شناسی ، فلسفه ، هنر و فرهنگ و هویت دانشی ، بینش ، زمان کارکردهای مختلف ارتباط داشته و ظهور پیدا می کند و جنبش زیباشناسی شهری رویکرد پیشرفته ای است که نه تنها به خاطر زیبا کردن بلکه ترجیها به معنای ابراز کنترل اجتماعی از طریق داخلی نگه داشتن جمعیت شهری و پاسخگویی به نیاز آنها مورد مطالعه قرار می گیرد - منبع : مجله ی دستاورد - نخستین نشریه ی تخصصی طراحی صنعتی در ایران شماره 30 صفحه - 103 مصاحبه ی با آقای مهندس لاهیجی : دانش آموخته کارشناسی ارشد طراحی صنعتی دانشگاه تهران و مشاور ارشد شهردار تهران و امور زیبا سازی - زیباسازی باعث توسعه ویژگی های بصری در فضای های شهری می شود. و روحیه مردم را افزایش می دهد . اگر زیباسازی را در کل سطح شهر به اجرا در بیاوریم شهری ایده آل با مردمیبا روحیه و کارآمد را خواهیم داشت.
پارامترهای زیبا سازی
آب نماها ، نورپردازی ها ، فضاهای شهری مرتبط که باعث تلطیف و ارتقاءکیفی محیط می گردد پارامترهای زیبا سازی گفته می شود . بعضی از پارامترهای موثر را مادر اینجا ذکر می کنیم که تاثیر به سزایی در زیباسازی دارد -1: تقویت گروه های تخصصی و عالی زیباسازی و برگزاری جلسات -2 بهرمندی از خدمات مهندسان مشاور در مسائل مرتبط با زیباسازی -3 تلاش برای هویت سازی با استفاده از زیباسازی شهری -4بالا بردن سطح اطلاعات مردم در خصوص زیباسازی از طریق رسانه های عمومی -5 ارتباط با دانشگاه ها و مراکز علمی جهت طرح مسائل زیبا سازی شهری -6 بررسی ساخت و سازها و رسیدگی به بناهای تاریخی و فرسوده ی قدیمی 7
-سامان بخشیدن به پروژهای زیباسازی و رفع نازیباییها - 8 ایجاد آرامش روانی به علت ایجاد محیطی زیبا -9 برگزاری کلاس های زیبا سازی در شهر ها و ارتقاء فرهنگ زیباسازی و طراحی فضاهای شهری و ...
بسیاری از ماها در شهرها زندگی می کنیم ولی هنگامی که به اطراف خود نگاه می کنیم در می یابیم که شهرها تبدیل به موزه هایی شده اند که نازیباییها را به نمایش گذاشته اند. باید با کمک شهروندان طرح هایی را اجرا کنیم که علاوه بر زیباسازی رفع نازیبایی نیز کنند.