بخشی از مقاله
چکیده
یکی از مهم ترین فاکتورهایی که برای زندگی شهری توام با آسایش مطرح است بحث زیبایی و آسایش بصری انسان در شهر می باشد. انسان ها روزانه در برخورد با اولین عناصر و المان های سیما و منظر شهری، از آن احساس آشفتگی و یا آسایش می گیرند که نهایتا سعی بر آن است که از طریق این مقاله به اثبات تاثیر ویژه ی فضای سبز و منظر شهری در زیباسازی و آسایش همراه با آن، بپردازیم.می توان گفت قطعا اولین مرحله تعیین اهداف کلان و در پی آن طی کردن فرایند شناخت به منظور یافتن معضلات شهری - به عنوان مثال میزان توده و فضا - از یک سو و حذف این معظلات از سوی دیگر و شناسایی پتانسیل های موجود از دیگر سو، از نخستین گام ها در انجام این پژوهش به حساب می آید.
رابطه ی میان شهر و شهروندان آن،یک رابطه مستقیم می باشد که در این رابطه هرچه شهر محل سکونت برای شهروندان احترام قائل شود مستقیما شهروندان آن هم به شهر احترام متقابل خواهند گذاشت و اینگونه خواهد بود که یک شهر به شهر آرمانی مد نظر نزدیک ترخواهد شد. لازم به ذکر است که ، همانگونه که نت های موسیقی از یک ضرب آهنگ خاصی پیروی می کنند تا موسیقی کامل و زیبایی را ایجاد کنند فضاهای سبز نیز باید هریک به موقع و به جا و متناسب باهویت شهر و منطقه نواخته شوند تا شهری زیبا و آرمانی ایجاد کنند و از این حیث است که فضاهای سبز به خودی خود در قالب های متفاوت شهری از جمله فضاهای سبز تفریحی،باغ،چمن کاری،فضای سبز میادین،معابر و رفیوژها میتواند نقش لبه شهر، تفکیک فضاهای شهری و آرایش شبکه راهها را به عهده گرفته و در زیباسازی شهری نقش مهمی را بازی می کنند.
از این رو، فضای سبز شهری به عنوان بخش جاندار ساخت کالبدی شهری تلقی میشود و در هماهنگی با بخش بیجان کالبد شهر، ساختار یا بافت و سیمای شهر را تشکیل میدهد. مقاله پیش رو از طریق روش توصیفی و تحلیل محتوایی و مرور متون و استفاده از جداول و مولفه ها، سعی بر پژوهش در شناساندن جایگاه ویژه فضای سبز دارد که در زیباسازی سیمای اکولوژیک و منظر شهری نقش ویژه ایی را ایفا می نمایند.
مقدمه
با وجود زندگی های پر هیاهو و پر مشغله امروزی،شهرها موظف خواهند بود که در برقراری آسایش روز افزون شهروندان خود قدم بردارند. یکی از مهم ترین فاکتورهایی که برای زندگی شهری توام با آسایش مطرح است بحث زیبایی و آسایش بصری انسان در شهر می باشد. از این رو می توان گفت اولین عناصری که به طور روزانه، شهروندان در شهرها با آن برخورد می کنند، المان ها و عناصر سیما و منظر شهری هستند و از آن طریق یا به آسایش و یا آشفتگی دچار خواهند شد.
در مقابل می توان اذعان داشت که بهترین فاکتور برای کاهش آشفتگی های اجتماعی - بصری که می تواند تواما با مولفه های آسایش، آرامش، سلامتی و زیبایی همراه باشد، فضاهای سبز شهری هستند که می توانند تاثیر مستقیمی بر زیبایی و آسایش سیمای شهرهای کنونی داشته باشند که خود شامل شناخت صحیح و گذران فرآیندی هدفمند خواهد بود و با تاثیرات خود و به شیوه های متفاوت می تواند در کاهش معضلات منظر اکولوژیک و منظر شهری در برقراری روزافزون آسایش شهری قدم بردارد.
طرح یک سوال
اولین مرحله در راستای ایجاد آرامش و زیبایی بصری در سیمای اکولوژیک یک شهر چه می باشد؟ در پاسخ باید گفت قطعا اولین مرحله تعیین اهداف کلان و در پی آن طی کردن فرایند شناخت به منظور یافتن معضلات شهری - به عنوان مثال میزان توده و فضا - از یک سو و شناسایی پتانسیل های موجود از سوی دیگر، نخستین گام در انجام این پژوهش به حساب می آید.
روش تحقیق
مقاله پیش رو از طریق روش توصیفی و تحلیل محتوایی و مرور متون و استفاده از جداول و مولفه ها، سعی در شناساندن جایگاه ویژه فضای سبز در توسعه زیباسازی مناظر و سیمای شهر دارد.
مقاله
مفهوم منظر تعاریف متفاوتی ار واژه منظر ارایه گردیده است - به عنوان مثال لنگ، 1386 ؛ تیلور، 1385 ؛ محمودی، 1385 ؛ منصوری، 1382 ؛ فرجامی، 1385؛ گلکار، 1385 ؛ برک، - 1387 منظر شهری در مقیاس کلان هنگامی مطرح می شود که ناظر به واسطه حضور در مکانی خاص، کل شهر ویا بخش وسیعی از آن را مشاهده می کند. منظر شهری در این مقیاس به طور مشخص در رابطه با ویژگی های طبیعی، فرهنگی و تاریخی شهرقرار می گیرد .آنچه در این مقیاس دیده می شود ترکیب کلی بافت شهر و نظم و استقرار آن، توده های ساختمانی، فضاهای باز اصلی، رنگ،شکل خط آسمان یا عناصر طبیعی شاخص است.منظور از سیمای شهر همان منظر ذهنی ناظر از محیط اطرافش می باشد.
منبع: دکتر محمدرضا پورجعفر و مهندس علیرضا صادقی - دانشیار و مدیرگروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران و دانش آموخته معماری و دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه تربیت مدرس تهران - زیباسازی سیمای شهری از جمله عواملی است که همواره باید بدان توجه نمود چرا که رابطه ی مستقیمی با آرامش محیطی و به طور مستقیم با زندگی شهری خواهد داشت.از جمله مولفه هایی که برای رساندن یک شهر به آرمان شهری زیبا مدنظر می باشند عواملی چون فضاهای سبز شهری،المان ها،رنگ ها،روشنایی ها،تندیس ها،علائم و تابلوها و در کل مبلمان شهری وجداره ها...می باشند.
بررسی کیفیت محیط شهری و عوامل تأثیرگذار بر آن، بخش عمده ای از فرآیند شناخت را به خود اختصاص می دهد. برای ادراک هرچه بیشتر فضاهای شهری و پی بردن به مفهوم و معنی آن، بهترین راه، زندگی کردن در این فضاهاست. از این رو ایجاد ارتباط با شهروندان یک شهر، مهمترین راه شناخت کیفیت محیط خواهد بود.بررسی تصویر ذهنی اهالی و شهروندان می تواند در این راستا کمک بسزایی نماید. تصاویری که از محیط در ذهن ناظر به وجود می آید، به راستی حاصل جریانی دو جانبه بین ناظر و محیط اوست. محیط با مظاهر خاص خود جلوه گر می شود و رابطه ای در ذهن ناظر، بین او و تجاربش به وجود می آورد.
عدم مطلوبیت فضای شهر برای شهروندان و اجتناب آنها از حضور در فضای شهری، مسئله ای است که در نخستین برخورد به وضوح قابل درک است. او توقع دارد که این فضا، زیبا، دارای وحدت، هویت، امنیت و آسایش بوده و امکان پیوند با دیگران را برای او به وجود آورد.چرا که رابطه ی میان شهر و شهروندان آن،یک رابطه مستقیم می باشد که در این رابطه هرچه شهر محل سکونت برای شهروندان احترام قائل شود مستقیما شهروندان آن هم به شهر احترام متقابل خواهند گذاشت و اینگونه خواهد بود که یک شهر به شهر آرمانی مد نظرنزدیک ترخواهد شد.
