بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیراثربخشی موسیقی درمانی بر شدت درد و استرس ادراک شده در نوجوانان مبتلا به لوسمی شهرستان اهواز بود. نمونه تحقیق شامل 30 نفر 15 - نفر گروه آزمایش، 15 نفر گروه کنترل - از نوجوانان مبتلا به لوسمی بیمارستان شفای شهرستان اهواز بود که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . طرح پژوهش تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه شدت درد مک گیل - - MPQ ، مقیاس استرس ادراک شده .PSSQ -14 - پس از گزینش گروه های آزمایش و کنترل، در آغاز برای هر دو گروه پیش آزمون اجرا و سپس مداخله آزمایشی - موسیقی درمانی - به عنوان متغیر مستقل در 18 جلسه که هر جلسه 60 دقیقه به طول انجامید، روی گروه آزمایش اجرا گردید و پس از پایان برنامه موسیقی درمانی از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد، سپس پیگیری پس از یک ماه به عمل آمد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس چند متغیره - مانکوا - استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، موسیقی درمانی باعث کاهش شدت درد و استرس ادراک شده گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده اما این نتایج در مرحله پیگیری پایدار نبود. .
کلید واژگان : موسیقی درمانی - شدت درد -استرس ادراک شده- لوسمی
مقدمه و بیان مساله
لوسمی1 از نئوپلازی های سیستم لنفاوی هستند که بر اساس مرحله بیماری در زمان تشخیص و نوع سلول های بدخیم از نظر پاتولوژی، درزمان کوتاه یا طولانی منجر به ناتوانی یا مرگ بیمار - به دنبال عوارض ناشی از نارسایی مغز استخوان یا عفونت - می شوند . البته درصورت تشخیص زودرس و درمان مناسب، بیمار می تواند به زندگینسبتًا عادی برگردد، ولی توجه به کیفیت زندگی و تأثیر ملاحظات مختلف روانشناسی و اصلاح شیوه زندگی درصورت لزوم، تا حد زیادی می تواند از علائم افسردگی، استرس ، خشم و افت کارآیی بیماران بکاهد و آنها را در کنترل عوارض جانبی شیوه های مختلف درمان و تحمل آنها قوی تر سازد - گالانت2 ، - 2013
درسرطان شناسی،درد3 علامتی است که کودکان ونوجوانان بیش از همه از آن می ترسند؟وینرهرش کازاک4، - اقدامات، دردناک متعددی روی کودکان و نوجوانان مبتلا به سرطان5صورتمیگیرد.بلونت6ً،مک کورنیک7،مک لارن8 ، - 2009 .هیچ کس با درد بیگانه نیست هر فردی از همان روزهای اول تولد جهت خونگیری و واکسیناسیون و درطی دوران کودکی دراثر بیماریهای شایع دوران کودکی ویا بروز حوادث،وقایع دردناکی را تجربه میکنند انجمن بین المللی درد،درد را به صورت یک احساس ناخوشایند از تجربهحسی یاعاطفی دررابطه با آسیب واقعی یا قوی در مسائلی مانند آسیب تعریف کردهاست. اللهیاری ، - 1390
درد ناشی از سرطان ، مشکل شدیدی است که بر کیفیت زندگی افراد مبتلا به آن و خانواده هایشان ، آثار منفی می گذارد و باعث استرس وترس های شدید از درد و بیماری شده و گاها منجر به رفتارهای پرخاشگرانه می شود و این رفتارهای غیر کنترلی پاسخی به ترس هاو استرس ادراک شده9 ناشی از بیماری و درد در بیماران مبتلا به لوسمی است . - برویگ 10 ، - 2009 استرس11 به عنوان واکنش تطبیقی به یک عامل بیرونی تعریف شده است که پیامدهای فیزیولوژیکی، رفتاری، شناختی و روان شناختی زیادی برای هر فرد در پی داشته، فرد را از حالت عادی خارج می کند لذا می تواند باعث افزایش خطر و پیشرفت سلول های تومور و کاهش بقای بیماران مبتلا به سرطان می شود. - اسلوان12 ، - 2013
یکی ازروشهایی که میتواند با توجه به سن وخصوصیات افراد در کاهش درد تأثیرگذار باشد موسیقی درمانی است که جزء درمان های روانشناختی به حساب می آید. موسیقی، یکی از انواع هنردرمانی است. هنر درمانی از انواع روان درمانی است که کمک می کند افراد نسبت به افکاروهیجان های خود، آگاه تر شوندو برچالشهای درونی و بیرونی خود غلبه کنند.شارف،موسیقی درمانی می تواند به ارائه مهارتهای مقابله ای بپردازد.در یک مطالعه از نوجوانان مبتلابه لوسمی،فیور- اسکاکو13ً - - 2012به بررسی اثربخشی برنامه موسیقی درمانی برای ترویج مهارتهای مقابله با استرس در نوجوانان مبتلا به لوسمی پرداختند. آنها دریافتند که موسیقی درمانی به کودکانی که درگیرروشهای درمانی دردناک و آزارنده هستند کمک می کند.
امروزه روشهای روانشناختی هم به صورت جداگانه و هم به صورت توأم با سایرروشهای پزشکی،دردرمان درد ، خشم ، افسردگی و استرس بیماران مورداستفادهقرارمی گیرد.رویکردهای موسیقی برای آرام سازی انسان طی سالهای اخیر رشد داشته و با تأثیرگذاری آنها بر احساسات اندوهناک را جزء کامل کننده زندگی فرد به عنوان یک تکنیک اصلی، وارد جلسه روان درمانی میکند.تویسرکانی، - 1393 بنابراین هدف پژوهش تعیین میزان تاثیر اثربخشی موسیقی درمانی بر شدت درد و استرس نوجوانان مبتلا به لوسمی شهرستان اهواز می باشد ؟
-1-1 سؤال پژوهشی
آیا موسیقی درمانی بر شدت درد و استرس نوجوانان مبتلا به لوسمی بیمارستان شفای شهرستان اهواز تأثیر دارد ؟
فرضیه های پژوهش
فرضیه :1-1 موسیقی درمانی بر شدت درد نوجوانان مبتلا به لوسمی تأثیر دارد .
فرضیه :1-2 موسیقی درمانی بر استرس ادراک شده نوجوانان مبتلا به لوسمی تأثیر دارد .
-2-1پیشینه های پژوهشی
قمری گیوی و افخمی - 1392 - به بررسی اثر ترکیب دو روش موسیقی درمانی و ماساژدرمانی بر میزان خشم نوجوانان مبتلا به سرطان پرداختند نتایج نشان داد که در گروه آزمایش از نظرمیزان متغیرهای صفت خشم ، ابراز خشم و خشم درونی کاهش و میزان کنترل خشم افزایش یافته بود اما در گروه کنترل میزان متغیرهای صفت خشم ابراز خشم خشم درونی و کنترل خشم در قبل و بعد از مداخله تفاوت معناداری وجود نداشت .بیگمرادی و ظفری - 1393 - با بررسی تأثیر موسیقی درمانی و آرام سازی پیش رونده عضلانی بر شدت درد بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نشان دادند موسیقی درمانی و آرام سازی بر کاهش درد بیماران تأثیر معناداری داشته است .
حاجی حسنی و سعدی پور - 1391 - با بررسی اثربخشی موسیقی و گشتالت درمانی بر کاهش استرس نوجوانان به این نتیجه رسیدند که موسیقی درمانی فعال و گشتالت درمانی در کاهش استرس نوجوانان موثر است اما بین موسیقی درمانی فعال و گشتالت درمانی در کاهش استرس آنها ، تفاوت معناداری وجود ندارد قرایی اردکانی و آزاد فلاح - 1391 - با بررسی اثربخشی موسیقی درمانی در کاهش شدت درد زنان مبتلا به اختلال سردرد مزمن نشان دادند این درمان در کاهش شدت درد در زنان مبتلا به سردرد بسیار موثر بوده است .
فیور و اسکاکو - 2010 - 14به بررسی اثربخشی برنامه هنردرمانی برای ترویج مهارت های مقابله با استرس ، افسردگی و پرخاشگری در کودکان مبتلا به لوسمی پرداختند آنها دریافتند که هنردرمانی به این کودکان که درگیر روش های درمانی تهاجمی هستند کمک می کند در مقایسه با گروه کنترل بیماران درهنردرمانی افزایش معناداری در رفتارهای مثبت و کاهش قابل توجهی درمیزاناسترس ، افسردگی و خشم داشتند سوزان و هانس - 2013 - 15 با بررسی موسیقی درمانی بر روی شدت درد استرس و اضطراب نوجوانان مبتلا به سرطان دریافتند که موسیقی درمانی می تواند با کاهش شدت درد استرس و اضطراب منجر به کاهش نیاز به مصرف دارو گردد .زیمرمن ،لانی و جانت - 2015 - 16با مطالعه بر روی 96 بیمار بعد از عمل جراحی پیوند عروف کرونر دریافتند موسیقی تاثیر معناداری با کاهش شدت درد و اختلال خواب این بیماران دارد .
کلارک و ملیندا - 2015 - 17 به بررسی تاثیر موسیقی بر رفتار پرخاشگرانه18 نفر از افراد مبتلا به زوال عقل که به طور تصادفی ساده انتخاب شده بودند پرداختند نتایج نشان داد که موسیقی به طور مشخص منجر به کاهش بالای رفتار پرخاشگرانه افراد شده بود .چواسکو - 2015 - نیز اثربخشی سه برنامه ی موسیقی درمانی - حرکت -موسیقی، فعالیت های ریتمیک و بازی رقابتی با موسیقی - را بر افسردگی، استرس، اضطراب و خشم نشان داد و بیان کرد که تفاوت معناداری بین این سه نوع موسیقی درمانی وجود ندارد هر چند که داده
