بخشی از مقاله
چکیده
کمردرد از شایع ترین بیماری ها در کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت است که 70 تا 80 درصد بالغین در زندگی خود به آن مبتلا می شوند. تحقیق حاضر، تاثیر سه روش تمرینی آب درمانی، تمرینات اکستانسیونی مکنزی و فلکسیونی ویلیامز بر استقامت عضلات تنه و شدت درد در زنان مبتلا به کمردرد مزمن می پردازد. آزمودنی های این تحقیق کارآزمایی بالینی، 68 زن با کمردرد مزمن21 تا 27 ساله می باشد که به طور هدفمند انتخاب و تصادفی در چهارگروه تقسیم شدند، گروه ها تمرینات منتخب آب درمانی، تمرینات مکنزی،تمرینات ویلیامز و کنترل بودند. آزمودنی هابا تکمیل رضایتنامه مورد ارزیابی پیش آزمون استقامت عضلات فلکسور و اکستنسور تنه و شدت درد قرار گرفت و گروه های تجربی تمرینات را دوازده هفته سه جلسه ای 45 دقیقه ای اجرا کردند.در پایان دوره تمرینی ارزیابی پس آزمون متغیر ها انجام گردید. تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی شفه انجام شد.یافته های پژوهش تأثیر برنامه تمرینی آب درمانی، مکنزی و ویلیامز بر استقامت فلکسور، اکستنسور تنه را معنادار نشان داد، ولی نسبت استقامت فلکسور به اکستنسور تنه فقط در روش تمرینات ویلیامز بهبود معناداری داشت و دو برنامه آب درمانی و ویلیامز بر شدت درد بهبود معناداری داشت. با توجه به اثربخشی برنامه های تمرینی آب درمانی و الگوی فلکسیونی ویلیامز بر شدت درد و نسبت استقامت عضلات فلکسور به اکستنسور ستون فقرات، انجام این تمرینات به بیماران کمردرد مزمن توصیه می شود.
مقدمه
کمر درد یکی از علت های ناتوانی در جمعیت بزرگسالان می باشد که میزان شیوع آن در زمان زندگی 60 تا 80 درصد تخمین زده شده و همچنان در کشورهای پیشرفته در حال پیشرفت است.کمردرد مزمن از چالش برانگیز ترین مشکلات پزشکی در کشورهای صنعتی و در حال توسعه بوده و شیوعی بالا و هزینه های اقتصادی سنگین را بر جامعه تحمیل می کند .امروزه، اختلالات اسکلتی- عضلانی یا عدم توازن قدرت عضلانی را یکی از علل کمر درد به حساب می آورند . عملکرد مناسب ستون مهره ناحیه کمر تقریبا در تمام فعالیت های روزمره زندگی ضروری است. از این رو، قدرت و آمادگی کلی ستون فقرات بسیار مهم است، زیرا سرعت توان بخشی یا مزمن شدن کمردرد به سطح آمادگی و ویژگی های بیومکانیکی قبل از ابتلا به کمردرد بستگی دارد . - 1 - اگرچه شروع عارضه کمردرد معمولا با درد ملایم و محدود کننده ای همراه است، اما در صورت بروز سانحه، فرد را به شدت گرفتار می کند، به طوری که حدود 15 درصد بیماران مبتلا به کمردرد برای همیشه ناتوان می شوند. همه ی عضلات پشتی و کمری در کنترل حرکات و ثبات ستون فقرات مشارکت دارند، اما از آنجا که عضلات عمقی در وضعیت های پویا نیز ستون فقرات را کنترل می کنند، نقش حیاتی تری در کنترل حرکات بین مهره ای دارند - . - 2 از نظر بیومکانیک ستون فقرات انسان ساختاری قابل توجه است که باید ثبات کافی و مناسب داشته باشد - . - 3 ثبات عملکردی شامل ثبات ساکن یا متحرک در پاسخ به نیاز های متفاوت بدن مانند حرکت در جهات مختلف و تحمل وزن بدن می باشد. ساختارهای غیرفعال که شامل استخوان ها، مفاصل ، لیگامان ها می باشد، به تنهایی پاسخگوی این نیاز نمی باشد لذا ساختارهای فعال که شامل عضلات هستند، قطعات ستون فقرات را از نظر مکانیکی تثبیت می کنند، لذا به عنوان اولین عامل مهم در کسب ثبات و ایجاد توازن مطرح می شوند . - 4 - زمانی که درد و ناتوانی افراد مبتلا به کمردرد بیش از 3 ماه طول بکشد، تحت عنوان کمردرد مزمن نامگذاری می شود . - 5 - از چندین دهه پیش تا به حال، به انجام تمرین و ورزش درمانی در درمان بیماران کمردرد توجه زیادی شده است . - 6 - در برنامه توان بخشی بیمار بر انجام تمرین و مشارکت بیمار در روند درمان تأکید می شود، فرض بر این است که ورزش ها نه تنها به برقراری مجدد و بهبود عملکرد بیمار کمک می کند، بلکه در کاهش درد، افزایش قدرت و استقامت عضلانی و تناسب بدنی بیمار نقش قابل توجهی دارد. همچنین احتمال بیشتری دارد که این بیماران از جراحی و بروز مجدد کمردرد رهایی یابند . - 7 - از آنجا که اکثر بیماران مایل هستند تا برای درمان خود به روش های غیر تهاجمی و غیر دارویی مثل ورزش، ماساژ، حرکت درمانی و مانند آن روی آورند و بر طبق مطالعات به نظر می رسد که حرکت درمانی روش مناسبی برای درمان کمردردهای مزمن است بنابراین تحقیق پیرامون اثر بخشی روش های نوین در درمان کمردرد می تواند از اهمیت فوق العاده ای برخوردار باشد. کاهش استقامت عضلات ستون فقرات در بیماران، در مراحل بعدی درمان فرد را دچار مشکل می نماید و هزینه های بالایی را به سیستم درمانی تحمیل می نماید، لذا درمان سریع این عارضه ضروری می باشد. علیرغم تحقیقاتی که پیرامون سه روش حرکت درمانی آب درمانی، تمرینات ورزشی الگوی اکستانسیونی مکنزی و الگوی فلکسیونی ویلیامز بر میزان شدت درد بیماران انجام شده، تا کنون تحقیقی که به مقایسه اثر این سه نوع پروتکل بر وضعیت استقامت عضلات ناحیه تنه و شدت درد بپردازد تا کنون انجام نشده و پی بردن به روشی موثرتر بسیار می تواند در روند درمان این بیماری مفید باشد. بنابراین هدف از این پژوهش، مقایسه اثرگذاری سه روش ورزشی آب درمانی، تمرینات ورزشی الگوی اکستانسیونی مکنزی و الگوی فلکسیونی ویلیامز بر استقامت عضلات تنه و شدت درد در زنان مبتلا به کمردرد مزمن غیر اختصاصی می باشد.
روش شناسی تحقیق
مطالعه حاضر از نوع تحقیقات کارآزمایی بالینی با طرح تحقیق به صورت پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. از بین کلیه دانشجویان دختر مبتلا به کمردرد مزمن در چند دانشگاه سطح تهران در سال 1392 تعداد 68 بیمار زن 21 تا 27 ساله مبتلا به کمردرد مزمن با تایید متخصص ارتوپدی دارای شرایط ورود به مطالعه شناخته شده و با تکمیل فرم رضایت نامه آزمودنی ها به طور تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند. گروه آزمون اول برنامه آب درمانی - 17 نفر - و گروه آزمون دوم برنامه تمرینات مکنزی - 17 نفر - و گروه آزمون سوم برنامه تمرینات ویلیامز - 17 نفر - را دریافت کردند و گروه کنترل - 17 نفر - هیچ گونه برنامه تمرینی را انجام ندادند. قبل از شروع پزوتکل تمرینی استقامت عضلات فلکسور و اکستنسور ستون فقرات و شدت درد بیماران ارزیابی شد و بلافاصله تمرینات را آغاز نمودند و این تمرینات تا دوازده هفته ادامه یافت و سپس در پایان بیماران مورد ارزیابی مجدد قرار گرفتند. گروه های تمرینی به مدت دوازده هفته و به صورت سه روز در هفته چهل و پنج دقیقه برنامه های تمرینی مداخله ای را زیر نظر محقق اجرا می کردند و گروه کنترل در این مدت هیچ گونه برنامه تمرینی را انجام ندادند. برنامه تمرینی شامل سه بخش گرم کردن، برنامه اصلی تمرین - که در جداول 1 به تشریح توضیح داده شده - و سرد کردن می باشد. برای رعایت اصل اضافه بار در آزمودنی ها در طول اجرای برنامه تمرینی در چهار هفته اول هر کدام از حرکات را مدت 5 ثانیه نگه داشته و سپس در چهار هفته دوم مدت 8 ثانیه نگه داشته در چهار هفته سوم مدت 12 ثانیه نگه داشتند و تعداد تکرار شامل 12 بار در تمام طول مدت اجرا بود.
