بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین راهبردهای مقابله با درد و خوش بینی با استرس ادراک شده زنان بیمارستان امام علی - ع - آمل بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود . جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان مراجعه کننده به بیمارستان امامی علی آمل جهت زایمان در تاریخ زمانی 1396/9/1 تا 1396/12/1 به مدت 3 ماه بود که از این میان 341 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. داده های پژوهش به وسیله آزمون جهتگیری زندگی شییر و کارور - 1985 - ، مقیاس استرس ادراک شده کوهن - 1983 - و پرسشنامه راهبردهای مقابله با درد روزنستاین - کارآموزیان، باقری، دره کردی و امینی زاده، - 1393 جمعآوری شدند.
دادههای جمع آوری شده به وسیله آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و SPSS-20 تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد راهبردهای شناختی مقابله با درد و راهبردهای رفتاری مقابله با درد درزنان باردار و خوش بینی قادر به پیش بینی 31/4 درصد از واریانس استرس ادراک شده زنان بوده اند . - P<0/05 - همین طور بین راهبردهای شناختی و رفتاری مقابله با درد و خوش بینی با استرس ادارک شده در زنان باردار رابطه منفی و معناداری داشته است . - P<0/05 - با توجه به نتایج پژوهش می توان نتیجه گرفت که راهبردهای مقابله با درد و خوش بینی در استرس ادراک شده زنان نقش دارد.
مقدمه
بارداری1 مرحلهی هویتشناسی زنانه است. زنان آن را مرحلهای که برآورده کنندهی نیاز بنیادی خودشیفتگی آنان است می-دانند، چرا که آنان را با رشد انسان دیگری در وجودشان روبرو میکند این دورهی جدید با فشار روانی، هیجانی و جسمی بسیاری همراه است که نیازمند تغییرات فیزیولوژیک و روانشناختی بسیار است - ون بوزل، اشپیتز و دیمیتنره2، . - 2006 این تغییرات در آغاز بارداری شدید است چرا که زنان باردار علاوه بر این که با تغییرات هورمونی روبرو می شوند، دیدگاه خود را نسبت به زندگی تغییر می دهند و به ارزیابی مهارت ها و سبک زندگی می پردازند.
بنابراین یکی از حساس ترین دوران زندگی یک زن، بارداری و زایمان3 است که منجر به القای تغییرات بزرگی از جمله تغییرات فیزیولوژیکی و روانشناختی و نقش های اجتماعی- خانوادگی می شود. این تغییرات میتواند عدم ثبات عاطفی را تقویت کرده و سبب بروز اختلالات سایکوپاتولوژیکی از جمله استرس در مادر گردد که این شرایط می تواند بر سلامت جنین نیز تاثیرات عمده ای بگذارد - کوریا و لینهاس4، . - 2007 بهداشت روانی دوران بارداری از مسایلی است که امرروزه بسیار مورد توجه قرار دارد. ثابت شده که از ابتدای بارداری، اضطراب و هیجان های زن باردار تاثیر مستقیمی بر روی جنین خواهد داشت.
سلامت روان زنان در دوران بارداری نه تنها برای رفاه مادر، بلکه برای توسعه، سلامتی و رفاه فرزند نیز مهم است. دوران بارداری دوره ای مقدس است. تولد نوزاد و زایمان فرآیند مهمی در زندگی یک زن محسوب می شود. اگر چه زایمان فرآیندی کاملاً فیزیولوژیک است، امروزه به عنوان مهم ترین نگرانی زنان باردار مطرح می شود. ترس از زایمان و نگرانی در مورد آن از عوامل مهمی است که بر سلامت زنان در دوران بارداری اثرگذار می باشد - شریف زاده، بلبل حقیقی، کرامت، گلی و متقی، . - 1397 پژوهشگران عوامل گوناگونی را در رابطه با استرس مورد بررسی قرار داده اند.
گروهی از پژوهشگران معتقدند که توانایی تحمل درد از جمله سازه های روان شناختی است که نقش عمدهای در سازگاری با درد مزمن ایفا می کند - نیکولاس، مک گیور و عسکری 5، . - 2015 استفاده از راهبردهای مقابله فعال - مانند تلاش برای انجام وظایف علیرغم وجود درد، عدم توجه به درد، استفاده از آرامش عضلانی - دارای نتایج انطباقی است، استفاده از راهبردهای مقابله غیرفعال - وابستگی و یا تکیه به دیگران برای دریافت کمک جهت کنترل درد و محدود کردن فعالیت - با افسردگی، درد و ناتوانی جسمی شدیدتر همراه است - کارآموزیان، باقری، دره کردی و امینی زاده، . - 1393
خوش بینی یا تفکر مثبت به نوعی جهت گیری فکری اشاره دارد که انتظار پیامدهای مثبت به عنوان عاملی ثابت، کلی و درونی را نشان می شود. به بیان دیگر خوش بینی یا تفکر مثبت تمایل به اتخاذ امیدوارانه ترین دیدگاه است، و به یک پیش آمادگی عاطفی و شناختی اشاره دارد که مبین آن است چیزهای خوب مهم تر از چیز های بد است، امری که مستلزم آن است که شخص چگونه پیامدها و نتایج زندگی را ارزیابی و پیش بینی می کند.
با این وجود خوش بینی فقط به معنای مثبت بودن صرف نیست، بلکه افراد خوش بین، مشکل گشا هستند و برای فعالیت های خود برنامه ریزی و طبق آن عمل می کنند. این امر موجب می شود فرد در حل مسائل و مشکلات حالت منفعل6 نداشته و نسبت به دیگران بازخورد مثبت تری داشته باشد - نعمتطاوسی و حسین پور ثالث، . - 1396 خوش بینی از آن جهت که به افراد فرصت بیشتری برای تجربه می دهد، می تواند زمینه ی کاهش سطح استرس و افسردگی را فراهم کند.
علی رغم اینکه پژوهشگران نشان داده اند که راهبردهای کنترل درد و خوش بینی می تواند در تجربه هیجانات منفی همچون اضطراب و استرس نفش داشته باشد اما مرور پژوهش ها نشان می دهد که کمتر پژوهشی نقش راهبردهای کنترل درد و خوش بینی را در استرس زنان باردار بررسی نموده است. از طرفی سریع ترین راه رسیدن به سلامت جامعه، طب پیشگیری و ارتقای آگاهی افراد است و با توجه به تأکید سازمان بهداشت جهانی در زمینه بهداشت مادران و نوزادان، توجه به ارتقای آگاهی والدین به خصوص مادران یک ضرورت است - شریفی راد، شهنازی، صدیقی و مهکی، - 1397 و استرس در شرایط بارداری، زایمان و شیردهی می تواند با نتایج نامطلوب بارداری نظیر سقط جنین، تهوع و استفراق، پره اکلامپسی، کاهش وزن، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، مهار سیستم ایمنی و در نتیجه افزایش عفونت های اپیزیوتومی و عفونت های نوزادی و نیز درجاتی از اختلالات روانی پس از زایمان همراه باشند.
همچنین استرس می تواند سبب افزایش خطر رفتارهای ناسالم از جمله مصرف تنباکو و الکل شده که این عوامل به نوبهی خود ممکن است که واسطه ی ارتباط استرس با پیامدهای نامطلوب بارداری باشند - تینگلوف2، - 2015 که بدین سان در این پژوهش به این پرسش پاسخ داده می شود که آیا بین راهبردهای مقابله با درد و خوش بینی با استرس ادراک شده زنان بیمارستان امام علی - ع - آمل رابطه وجود دارد؟
روش پژوهش
روش پژوهش با توجه روش گردآوری داده ها از نوع توصیفی- گذشته نگر با طرح همبستگی و با توجه به هدف، کاربردی می-باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان مراجعه کننده به بیمارستان امامی علی آمل جهت زایمان در تاریخ زمانی 1396/9/1 تا 1396/12/1 به مدت 3 ماه می باشد که حدودا 3000 نفر بودند. شرکت کنندهها در پژوهش بر اساس جدول مورگان و با توجه به حجم جامعه، تعداد 341 نفر محاسبه شده که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده گزینش شدند.
بدین صورت که با حضور در بیمارستان امام علی آمل، به طور تصادفی از بین لیست زنانی که جهت زایمان در این دوره زمانی به این بیمارستان مراجعه نموده اند، نمونه های مورد نظر انتخاب شدند. پس از انتخاب نمونه، توضیحاتی در رابطه با پایان نامه برای شرکت کننده گان ارائه شد و به سئوالات ایشان پاسخ داده شد و بر »بدون نام« بودن پرسش نامه تاکید شد. سپس پرسش نامه ها در اختیار ایشان قرار گرفت. در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از سه پرسش نامه استفاده شده است.
پرسشنامه خوش بینی:
جهت سنجش خوشبینی سرشتی از آزمون جهتگیری زندگی - LOT - 3 استفاده شده است. این آزمون ابتدا در سال 1985 توسط شییر و کارور4 ساخته شد که تفاوتهای فردی در مورد خوشبینی و بدبینی را میسنجد. آزمون دارای 8 ماده است که براساس مقیاس لیکرت چهارنقطهای درجهبندی شده است و 4 ماده آن بیانگر خلق خوش بینانه و 4 ماده بیانگر خلق بد بینانه است.
