بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: برای رسیدن به جسمی سالم و آرام نیاز به روانی سالم است و روان سالم بدون جسم سالم میسر نیست و جسم هم بدون تغذیه نمی تواند سالم باشد، چرا که سلامت جسمی و روانی انسان به میزان قابل توجهی به نوع تغذیه، کیفیت مواد غذایی و ویتامین ها مربوط است. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر انجیر و زیتون در سلامت روانی و تربیت اجتماعی از دیدگاه انسان و علم پزشکی صورت پذیرفت.
روش بررسی: این پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به روش تحلیل محتوای کیفی بود که با فیش برداری از کتاب قرآن، گنجینه احادیث، سایر کتابها و نشریات، اطلاعات جمع آوری شد و جمع بندی صورت گرفت.
یافته ها: امروزه ثابت شده است که تغذیه تاثیر مهمی بر اعصاب و روان انسان دارد و تغذیه ناکافی و غلط می تواند آثار نامطلوبی بر اعصاب و روان انسان بگذارد و موجب افسردگی شدید و اختلالات عصبی جدی شود. چنان چه در برنامه غذایی روزانه کمبود شدید ویتامین های گروه B و آنتی اکسیدان ها به مدت طولانی باعث پایین افتادن قند خون می شود که به این حالت » هیپوگلیسیمی« می گویند و عوارض آن خستگی، بی حوصلگی، اضطراب و ... است که این گروه از ویتامین ها در انجیر و زیتون که قرآن کریم به آنها سوگند خورده است به وفور یافت می شود.
نتایج: با بررسی متون انجام شده می توان نتیجه گرفت که سوگند قرآن به انجیر و زیتون دلیل بر اهمیت تغذیه ای آنها بوده و امروزه نیز علم پزشکی تائید کننده خاصیت درمانی انجیر و زیتون در کنار یکدیگر می باشد.
مقدمه
تغذیه از ابعاد مختلفی بر تربیت تاثیر می گذارد، بر سلامت و رشد جسم،ابزارهای شناختی،رفتار فردی و تربیت اجتماعی در دوره های مختلف زندگی و در تربیت اخلاقی و معنوی تاثیر گذار است. تاثیرگذاری بر رفتار فردی و تربیت اجتماعی در دوره های مختلف زندگی این گونه است که انسان با خوردن بعضی غذاها دچار هیجان یا افسردگی می شود و یا با پرخوری باعث تشدید شهوت می شود و به همان اندازه از خدا دور می شود و انسان پرخور تنبل و سست اراده می شودو چنان که امیر المومنین علی - ع - می فرماید: زیرکی و هوشیاری با پرخوری جمع نمی شود
خوردن مشروبات الکلی باعث توهمات شده و در روابط اجتماعی فرد اختلال ایجاد می کند و انسان را نسبت به ناموس خود بی غیرت می کند.تغذیه در دوره های مختلف زندگی قبل از بسته شدن نطفه جنین و دوره جنینی و شیر خوارگی و بعد از آن، هر کد ام نقش مهمی در رفتارهای فرد دارند، و تغذیه پدر و مادر و شیر مادر نقش مهمی در خصوصیات رفتاری و اخلاقی فرزند دارد
کارشناسان تغذیه نیز تاکید دارند که اگر بدن انسان از نظر شیمیایی و ترکیبات طبیعی متعادل باشد خلق و رفتار انسان نیز متعادل می شود. عوامل زیادی می توانند تعادل بدن را به هم بزنند، به عنوان مثال : بسیاری از زنان دچار کم خونی هستند ، این مسئله باعث افسردگی و خستگی زودرس می شود، یا افراد سالمند معمولا با کمبود ویتامین های گروه Bمواجه هستندکه روی سیستم عصبی و رفتاری بسیار موثر است
اختلالات روحی و روانی همچون افسردگی و اضطراب، اختلالات پیچیده ای هستند که در درجات مختلف در افراد بروز می کنند. تغذیه می تواند نقش موثری در حفظ سلامت روان و کنترل پیشگیری از بروز علائم عصبی و تربیت اجتماعی داشته باشد.
مطالعات نشان داده است افرادی که رژیم غذایی نامناسب و ضعیف دارند بیشتر به افسردگی مبتلا می شوند چرا که تغذیه مناسب می تواند حامی مغز در کنترل و مدیریت شرایط استرس زا باشد. سیستم عصبی، متاثر از بالا یا پایین رفتن میزان قند خون و نیز میزان دریافت ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب ضروری از طریق غذاست. رژیم غذایی که بتواند جزئی ترین نیاز بدن را فراهم آورد، می تواند تضمین کننده سلامت روان باشد دریافت کافی مواد آنتی اکسیدان از غذاها مانع از این می شود که بافت مغز در شرایط استرس دچار اکسیداسیون گردد.
مطالعات نشان می دهد وقتی اکسیداسیون چربی ها در فردی بالا باشد احتمال بروز افسردگی و عدم سلامت روانی چند برابر بالا می رود و گیاهان حاوی آنتی اکسیدان برای تقویت و سلامت سیستم عصبی بسیار مفید می باشند، فولیک اسید عنصر بسیار مهمی برای سلامت روان می باشد که در سبزیجات به رنگ سبز و میوه جات به وفور یافت می شود
ویتامین - B6 پیریدوکسین - در فعالیت های عصبی بدن بسیار موثر بوده که در سبزیجات و میوه جات به وفور یافت می شود. کمبود نیوتین، ویتامین ث، مس، آهن، منیزیم و پتاسیم به تشدید علائم استرس زا کمک می کند که با خوردن میوه جات و سبزیجات می توان از آن جلوگیری کرد. در بین ویتامین ها ویتامین »ث« برای عملکرد غدد آدرنال واکنش های شیمیایی خون ضروری است، اضطراب ،هورمون غدد آدرنال - هورمون ضد استرس - را کاهش می دهد مقدار زیاد آن ها اثر متعادل کننده ای دارد و به عنوان کاهش دهنده اضطراب شناخته شده است که به وفور در سبزیجات و میوه جات بالاخص انجیر و زیتون یافت می شود
تحقیقی تحت عنوان»زیتون درخت مقدس« را با هدف برانگیختن تعقل و تفکر مخاطبان در اعجاز این میوه ارزشمند قرآنی انجام داده است که یافته ها نشان داد که بسیاری از اختلالات روحی و روانی همچون افسردگی و اضطراب که در درجات مختلفی در افراد بروز می کنند،تغذیه می تواند در پیشگیری از آنها نقش به سزایی داشته باشد،مثلا زیتون سرشار از ویتامین ها،املاح معدنی،فسفر،پتاسیم،کلسیم و... است.هیچ ماده غذایی به اندازه زیتون دارای پتاسیم نیست ،پتاسیم در حفظ نیروی فعال و نشاط زندگی لازم و ضروری است.
فاروقی - - 1389تحقیقی تحت عنوان»گیاهان در قرآن« را با هدف آشنایی مخاطبان با اعجاز علمی گیاهان در قرآن انجام داده است که یافته ها نشان داد که انجیر از میوه های با قند بالاست که مانع از افت قند شده و نیز حاوی آهن بوده که اگر با زیتون مصرف شود بهتر است چرا که آهن موجود در انجیر به هنگام جذب در روده به علت ترکیب آهن با اکسیژن موجود در خون احتمال اسید شدن آهن و بروز شکنندگی عروق وجود دارد اما اسید لینو لئیک موجود در روغن زیتون مانع از این فعل و انفعالات در روده شده و خوردن این دو میوه با یکدیگر در سلامت روانی و نشاط انسان تاثیر گذار است.
لذا پژوهش حاضر با هدف گردآوری مطالعات در زمینه تاثیر انجیر و زیتون در سلامت روانی و تربیت اجتماعی انسان از دیدگاه اسلام و علم پزشکی در متون دینی و علمی پرداخته است.تا به این پرسش پاسخ گوید که آیا انجیر و زیتون در سلامت روانی و تربیت اجتماعی انسان از دیدگاه اسلام و علم پزشکی تاثیر گذار است؟.
روش تحقیق
این تحقیق از لحاظ هدف،نظری و از نظر نوع داده ها،کیفی است که بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به روش تحلیل محتوای کیفی بود که پژوهشگر با مراجعه به کتابخانه های مختلف و تهیه کتاب های مرتبط با موضوع به مطالعه و تحقیق و بررسی پرداخته و از نکات مهم و مورد استفاده یادداشت برداشته و با مراجعه به متون اسلامی - آیات و روایات - و کتابهای تفسیری و مرجع و تالیفی و کتب علمی و سایت های اینترنتی مرتبط در این زمینه با سعی و تلاش پس از فیش برداری و خلاصه کردن مطالب آنها را دسته بندی نموده وپس از قرار دادن آنها در کنار یکدیگر به روش تحلیل منطقی نتایج ارائه شد.
