بخشی از مقاله
چکیده
امروزه داشتن توان رقابتی اساس بقای سازمان ها است و برخورداری از توان رقابتی و حفظ آن بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است. به همین منظور هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر بلوغ سیستم هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار است که در این بین متغیر های کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات نقش واسطه را داشته و فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی به عنوان متغیر تعدیل گر در نظر گرفته شده اند.
این تحقیق در بین مدیران شعب بانک صادرات ایران در استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است که تعداد آن 116 نفر می باشد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده است. داده های گردآوری شده با استفاده از spss18 و از طریق همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج حاصل از پژوهش تاثیر مثبت بلوغ هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار را تایید می کند. علاوه بر این، فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی تاثیر مثبت بر رابطه بین کیفیت محتوای اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار دارد.
-1مقدمه
در تجارت رقابتی، پیچیده و به سرعت در حال تغییر اطلاعات محور، وجود بینش صحیح از فعالیت ها و شرایط تجارت ضرورت دارد . مسلما اطلاعات برای داشتن این بینش نقشی حساس بازی کرده و می تواند به تنهایی مفید واقع شود .
در زمینه پشتیبانی از تصمیم، سیستم های هوش تجاری به عنوان ارائه دهنده راه حل های یکپارچه سازی داده ها و قابلیت های تحلیلی برای ذینفعان در سطوح مختلف سازمانی با اطلاعات ارزشمند برای تصمیم گیری به وجود آمده است. هوش تجاری به روش های مختلف کامپیوتری و فرآیندهای تبدیل داده به اطلاعات و پس از آن به دانش اشاره دارد که در نهایت به بهبود تصمیم گیری سازمانی کمک می کند
هوش تجاری و سیستم هوش تجاری به عنوان اطلاعات با کیفیت در ذخیره اطلاعات با طراحی مناسب، همراه با ابزار نرم افزاری کسب و کار پسند است که ارائه دسترسی به موقع به دانش، تجزیه و تحلیل موثر و ارائه بصری از اطلاعات صحیح، مدیران را قادر به اعمال درست و یا تصمیمات درست می نماید.
هوش تجاری به عنوان توانایی یک سازمان یا کسب و کار برای استدلال، برنامه ریزی، پیش بینی، حل مسائل، تفکر انتزاعی، نوآوری و یادگیری برای افزایش دانش سازمانی، اطلاع رسانی برای پردازش های تصمیم گیری، توانمندسازی اقدامات موثر و کمک به ایجاد و دستیابی به اهداف کسب و کار است - پاپوویک و همکاران، . - 2012 هوش تجاری با جمع آوری و یکپارچه سازی داده ها امکان دریافت گزارش های خاص و به موقعی را برای مدیران فراهم می سازد،
تا از این طریق مدیران بتوانند تصمیمات درست را در زمان مناسب اتخاذ نمایند - آبداری و اسفیدانی، . - 1392 بررسی اثر سیستم های هوش تجاری برای درک ما از ارزش و اثربخشی اعمال مدیریتی و سرمایه گذاری حیاتی است. به همین منظور، در این پژوهش ما به بررسی رابطه بین بلوغ سیستم هوش تجاری، کیفیت اطلاعات و دسترسی، فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی و استفاده از اطلاعات برای تصمیم گیری به عنوان عناصر مهم موفقیت سیستم های هوش تجاری می پردازیم.
-2 مبانی نظری
به کارگیری فناوری نوین اطلاعات در سازمان ها باعث بهبود فرآیند کسب و کار و افزایش مزیت رقابتی آن ها نسبت به رقبا می شود. از آنجایی که مدیران با حجم گسترده و پراکنده یی از اطلاعات و گزارش های ارائه شده توسط نرم افزارهای عملیاتی در سازمان خود مواجه هستند، نیاز به سیستمی خواهند داشت تا بتواند گزارش های تحلیلی و چند بعدی را در زمان کوتاهی تهیه و اطلاعات لازم برای تصمیم گیری مدیران را فراهم نماید تا دیدگاه یکپارچه ای را برای اتخاذ تصمیم های استراتژیک به آن ها ارائه کند.
هوش تجاری به عنوان یک سیستم یا ابزار می تواند علاوه بر ایفای این نقش باعث شود تا سازمان ها با به کارگیری اطلاعات موجود، از مزیت رقابتی و پیش رو بودن در بازار بهره مند شوند و امکان کنترل و ردگیری فرآیندهای کلیدی سازمان برای مدیران فراهم شود
هوش تجاری به عنوان مجموعه ای از عملیات منسجم با کاربرد پشتیبانی از تصمیم و پایگاه داده برای فراهم کردن فرآیند کسب و کار با دسترسی آسان به داده های تجاری می باشد. جالونن و لونکویست - 2009 - بیان نموده اند که هوش تجاری در رقابت پذیری سازمان، از طریق یکپارچه سازی اطلاعات داخل و خارج تحلیل ها و گزارشهایی در مورد روندهای محیط کسب وکار و مسائل مؤسسه، تحلیل و تفسیر داده ها، و تبدیل آنها به اطلاعات ارزشمند برای درونی سازمان تولید می کند و این تحلیل ها می تواند به صورت خودکار تصمیم گیری ها به صورت جدی تاثیر گذار باشد.
انصاری و همکاران در و سیستماتیک - نظام مند - یا بر اساس درخواست یا شرایط ویژه تهیه سال 1389 به بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات برهوش تجاری مدیران شوند و مرتبط با محتوای یک تصمیم خاص باشند و دانش به دست آمده بانک ها ی ملی شهر تبریز 73 - نفر - پرداختند. براساس این تحقیق به وسیله تصمیم گیرنده در سطوح مختلف سازمان به کار گرفته می شود
فن آوری اطلاعات به مدیران کمک می کند تا تصمیم شود. در ادبیات هوش تجاری، دو رویکرد عمده و اصلی وجود دارد: تصمیم گیری مبتنی بر دانش داشته باشند و از آنجا که نیازهای مشتریان از یک رویکرد مدیریتی و رویکرد فنی. در رویکرد مدیریتی، هوش تجاری را به سو و قوانین دولتی از سوی دیگر متغیر است و نیز ابزارهای اعمال قدرت عنوان فرآیندی در نظر می گیرد که در آن داده های جمع آوری شده از در بازار و مسایلی چون رقابت، فشارهایی را بر سازمان تحمیل می کنند،
منابع داخلی و خارجی، به منظور تولید اطلاعات مرتبط با فرآیند تصمیم بنابراین مدیران می توانند به ارتقای هوش تجاری خود بپردازند و بهگیری، یکپارچه و ادغام می گردند. رویکرد فنی، هوش تجاری را به مزیت رقابتی پایدار دست یابند. محقر و همکاران - 1387 - در پژوهشی عنوان مجموعه ای از ابزارها و نرم افزارهایی توصیف می کند که از به بررسی کاربرد هوش تجاری به عنوان یک تکنولوژی اطلاعات فرآیند مربوط به رویکرد مدیریتی مطرح شده پشتیبانی می کند.
کارکرد استراتژیک در بانکداری پرداخته اند. آن ها به این نتیجه رسیدند که در هوش تجاری را در سازمان می توان در سه سطح بررسی کرد: سطح محیط کسب و کار رقابتی و به سرعت در حال تغییر امروز، دسترسی به استراتژیک، سطح تاکتیکی، سطح عملیاتی در سطح استراتژیک، تصمیم اطلاعات به موقع، مرتبط و خلاصه شده و آسان و ساده می تواند نقش گیری های کلان سازمانی توسط مدیران ارشد سازمان انجام می گیرد.
استراتژیک در کارهای بازرگانی مانند پیش بینی، تحلیل تجاری و کارکرد هوش تجاری در سطح تاکتیکی مربوط به عملیاتی است که در تصمیم گیری و غیره ایفا کند. چانگ هانگ هو - 2012 - به بررسی اثر حوزه ی مدیران میانی انجام می شود. سطح عملیاتی، پایین ترین سطح رضایت کاربر در استفاده از سیستم و عملکرد فردی با سیستم های انجام فعالیت های تجاری یک سازمان است که در دفعات زیاد و معمولا هوش تجاری پرداخته است.
نتایج حاصل از پژوهش نشان داده است که به صورت تکراری قابل اجرا بوده و با حجم کمی از داده ها سرو کار دارد. استفاده زیاد و موثر از سیستم هوش تجاری منجر به بهبود عملکرد فرد با توجه به مطالب مطرح شده، تحقیق حاضر بر رویکرد مدیریتی هوش در تصمیم گیری می شود. آیسیک و همکاران - 2012 - نقش محیط
تجاری اشاره دارد. نقش هوش تجاری در این رویکرد، ایجاد سیستمی تصمیم گیری در قابلیت های هوش تجاری برای رسیدن به موفقیت است که در آن داده ها از منابع مختلف گردآوری، یکپارچه و ادغام شود هوش تجاری را بررسی کرده اند.
در محیط تصمیم گیری، نوع تصمیمات و پس از تجزیه و تحلیل، به شکل گزاش ها در اختیار مدیر برای تصمیم اتخاذ شده و پردازش اطلاعات مورد نیاز سازمان بررسی گردیده است. گیری در حوزه های مختلف قرار گیرد. علاوه بر این از سه سطح یافته های پژوهش نشان داد که قابلیت های فنی مانند کیفیت اطلاعات، استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی که هوش تجاری در آن مورد استفاده دسترسی کاربر و ادغام هوش تجاری با سیستم های دیگر برای موفقیت قرار می گیرد، تحقیق حاضر به استفاده از هوش تجاری در سطح هوش تجاری ضروری است. نتایج پژوهش پاپوویک و همکاران در استراتژیک می پردازد.
-3پیشینه تجربی
در 181 سازمان متوسط و بزرگ حاکی از تاثیر سیستم هوش تجاری بر آبداری و اسفیدانی در سال 1392 در تحقیقی با هدف ارائه طرحی برای کیفیت دسترسی به اطلاعات می باشد و تنها کیفیت محتوای اطلاعات پیاده سازی سیستم مبتنی بر هوش تجاری در شرکت های بیمه بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار موثر است و فرهنگ تصمیم دریافتند که با توجه به قابلیت یکپارچه سازی، گزارش گیری چند بعدی گیری ضرورتا استفاده از اطلاعات را بهبود می بخشد اما تاثیر مستقیمی و ارتقا مداوم دانش، در صورت پیاده سازی سیستم هوش تجاری امکان بر محتوای کیفیت اطلاعات ندارد.
بیان کنترل روال ها، تشخیص به هنگام نقاط بحرانی برای مدیران ارشد فراهم نموده اند که هوش تجاری، تحلیل ها و گزارشهایی در مورد روندهای می گردد. حقیقت منفرد و شعبان مایانی - 1390 - نیز دریافتند که محیط کسب وکار و مسائل درونی سازمان تولید می کند و این تحلیل ها ارتباط مثبت و معنادار بین ابعاد محتوایی سازمان و اثربخشی هوش می تواند به صورت خودکار و سیستماتیک - نظام مند - یا بر اساس تجاری وجود دارد. حقیقت منفرد و رضایی - 1391 - در پژوهشی به درخواست یا شرایط ویژه تهیه شوند و مرتبط با محتوای یک تصمیم بررسی عملکرد هوش تجاری بر مبنای فرآیند تحلیل شبکه فازی خاص باشند و دانش به دست آمده به وسیله تصمیم گیرنده در سطوح پرداختند. آن ها دریافتند که پیاده سازی سیستم هوش تجاری می تواند مختلف سازمان به کار گرفته می شود.
به بررسی تاثیرات سیستم هوش تجاری در ارتباط با فرآیند کسب و کار و عملکرد سازمانی پرداخته اند. نتایج پژوهش نشان داد این تحولات جدید به مدیران اجازه می دهد تا به اطلاعات مربوط و به موقع برای تصمیم گیری بهتر و آنی دسترسی داشته باشند.
-4چارچوب مفهومی تحقیق
مدل مفهومی پژوهش به شکل زیر می باشد:
شکل.1 چارچوب مفهومی تحقیق
-5 فرضیه های پژوهش
با توجه به سوال اصلی پژوهش ، فرضیه اصلی پژوهش به صورت زیر تدوین میگردد:
❖ بلوغ سیستم هوش تجاری بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار تاثیر مثبت دارد. و در راستای آن، فرضیه های فرعی به صورت زیر می باشد:
✓ بلوغ سیستم هوش تجاری بر کیفیت محتوای اطلاعات تاثیر مثبت دارد.
✓ بلوغ سیستم هوش تجاری بر کیفیت دسترسی اطلاعات تاثیر مثبت دارد.
✓ کیفیت محتوای اطلاعات بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار تاثیر مثبت دارد.
✓ کیفیت دسترسی اطلاعات بر استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار تاثیر مثبت دارد.
✓ فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی بر رابطه بین کیفیت محتوای اطلاعات و استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار تاثیر مثبت دارد.
✓ فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی بر رابطه بین کیفیت دسترسی اطلاعات و استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار تاثیر مثبت دارد.
-6پارامترها و متغیرهای مساله
متغیر های پژوهش شامل بلوغ سیستم هوش تجاری، کیفیت محتوایی و دسترسی اطلاعات، استفاده از اطلاعات در فرآیند کسب و کار و فرهنگ تصمیم گیری تحلیلی می باشد که در زیر توضیح داده می شوند.
-1-6بلوغ سیستم هوش تجاری
انتظارات سازمان از سیستم هوش تجاری را می توان با توجه به مراحل بلوغ آن تعریف کرد. در این صورت بلوغ حالت توسعه یافته سیستم است و یک مرحله بلوغ به توالی تغییراتی که کل سیستم را تحت تاثیر قرار می دهد، اشاره دارد. از آنجایی که کیفیت به صورت انطباق با انتظارات مشخص تعریف شده است، ارزیابی بلوغ سیستم هوش تجاری می تواند از طریق اندازه گیری میزان کیفیت سیستم هوش تجاری انجام گیرد.
یک برنامه کابردی موفق سیستم هوش تجاری در یک سازمان باید از داده های صحیح، معتبر، یکپارچه و بهنگام استفاده نماید. همچنین ابزاری که در سیستم هوش تجاری، داده ها را به اطلاعات تصمیم گیری تبدیل می نماید نیز می بایست دارای این خصوصیات باشد. به طور کلی، یکپارچه سازی داده ها به عنوان یکی از عوامل کلیدی جهت دستیابی به منافع بلند مدت سازمان به رسمیت شناخته شده است - سدون، کالورت و یانگ، . - 2010 بنابراین، سازمان باید به هنگام ایجاد و معماری سیستم هوش تجاری خود دو موضوع مهم را در نظر داشته باشد:
- 1 ادغام حجم عظیمی از اطلاعات ناهمگن از منابع مختلف در سیستم هوش تجاری - البشیر، کالیر و داورن، - 2008، - 2 ارائه توانمندی های تحلیلی - به عنوان مثال کنکاش، پردازش تحلیلی آنلاین، گزارش دهی، داده کاوی - برای تجزیه و تحلیل اطلاعات کسب و کار
-2-6کیفیت محتوایی و دسترسی اطلاعات
اطلاعات دارای ارزش زیادی برای کاربران داشته و بایستی الزامات و انتظارات کاربران را برآورده نماید. کیفیت اطلاعات به آن دسته از ویژگی ها و ابعاد اطلاعات اشاره دارد که انتظارات، الزامات ویا نیازهای استفاده کنندگان دانش را برآورده نماید - روزویکیوس و گدمینایت،
در این مطالعه، چارچوب اپلر در مورد کیفیت اطلاعات، اتخاذ شده است - اپلر، 2006 - ، چرا که این چارچوب یکی از گسترده ترین و کامل ترین معیارهای تجزیه و تحلیل کیفیت اطلاعات را فراهم می آورد. در پژوهش اپلر، 16 شاخص ارائه می شود که در چهارچوب چهار عامل - اطلاعات مرتبط، اطلاعات صحیح ، روند بهینه سازی شده و زیرساخت های قابل اعتماد - قابل طبقه بندی می باشد.
دو دیدگاه اول، مرتبط با ارتباط و اطلاعات واقعی است، از این رو کیفیت محتوایی نامیده می شوند. دو دیدگاه بعدی یعنی، روند و زیرساخت ها، به این موضوع ارتباط پیدا می کنند که آیا روند تحویل و زیرساخت ها، کیفیت مناسب را دارا می باشند یا نه؟ از این رو کیفیت رسانه ای نامیده می شوند، که بر کانال های دسترسی به اطلاعات تاکید دارد - اپلر، . - 2006 در پژوهش حاضر عوامل فوق، کیفیت محتوایی اطلاعات و کیفیت دسترسی اطلاعات نامیده شده است.