بخشی از مقاله
چکیده
بیمه الکترونیکی فرصت هایی را فراهم می کند تا کیفیت خدمات ارائه به شهروندان بهبود یافته و آنها قادر باشند در هر دقیقه از شبانه روز به خدمات اطلاعاتی جهت صدور بیمه نامه مورد نظر با استعلام نرخ و با اعلام خسارت دسترسی داشته باشند. استقرار بیمه های الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات در تعامل میان شرکت های بیمه و مشتریان می تواند مزایای بیشماری همچون قابلیت ارائه خدمات در تمام اوقات شبانه روز، عدم مراجعه حضوری برای دریافت خسارت، ارائه خدمات سریع و مطمئن، جلوگیری از تقلبات بیمه ای و افزایش درآمد شرکت بیمه را در پی داشته باشد، لذا به نظر می رسد، توسعه بیمه های الکترونیک، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
بیمه الکترونیک به معنای استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی به منظور توسعه یک فرآیند بیمهای جدید است. بنابراین لازم است روشهای سنتی بیمه با فرآیندهای آنلاین مشابه جایگزین شوند.
کلمات کلیدی : بیمه الکترونیک ، فناوری اطلاعات ، بیمه ، بیمه گر ، بیمه گذار
بیمه الکترونیک
واژه بیمه نخستین بار در منابع فارسی در تحفه العالم عبدالطیف شوشتری به معنای اطمینان دادن به شخص به کار رفته است و محمد معین، آن را برگرفته از بیما، یک واژه هندی یا اردو می داند.
بیمه عملی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء دریافت وجه یا وجوهی از طرف دیگر، در صورت وقوع یا بروز حادثه برای موردی که بیمه شده، خسارت وارده را جبران نماید و یا وجه معینی را بپردازد متعهد را بیمه گر، طرف تعهد را بیمه گذار، وجهی را که بیمه گذار به بیمه گر پرداخت می کند حق بیمه و آنچه را که بیمه می شود موضوع بیمه نامه می گویند.
نهاد بیمه در معنا و مفهوم امروزی خود دربرگیرنده تضمین و تعهد جبران پیامدهای مالی خطرهای موضوع بیمه است. بدین معنا که شرکت های بیمه با گردآوری اشخاص در معرض خطر و سامانگری تعاون و مشارکت آنان طبق ضابطه های آماری، پشتوانه مالی توانمندی را که بتواند پاسخگوی خسارت های احتمالی باشد سر و سامان می دهند. بیمه از جمله عقود معین است، بدین معنی که علاوه بر اصول کلی قراردادها دارای احکام و ویژگیهایی است که در مقررات خاص به آنها اشاره شده است، بیمه قراردادی است که بین شخص حقیقی یا حقوقی - بیمه گذار - و شرکت بیمه - بیمه گر - برای تعیین موضوع و شرایط بیمه منعقد می گردد.
این عقد دارای اوصافی است که از آن جمله می توان به رضایی، معوض، غیر مجانی، استمراری، اتفاقی و مبتنی بر حسن نیت بودن آن اشاره نمود. بیمه الکترونیک به معنای عام به عنوان کاربرد اینترنت و فناوری اطلاعات در تولید و توزیع خدمات بیمه ای است و در معنای خاص می توان آن را به عنوان یک پوشش بیمه ای دانست که به صورت آنلاین درخواست، پیشنهاد، مذاکره و قرارداد آن منعقد می شود.
به عبارت دیگر بیمه الکترونیک به معنای استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطاتی به منظور توسعه یک فرآیند بیمهای جدید است. بنابراین لازم است روشهای سنتی بیمه با فرآیندهای آنلاین مشابه جایگزین شوند در یک نگاه دقیق تر می توان بیمه الکترونیک را به عنوان ارائه پوشش بیمه ای تعریف کرد به نحوی که در آن درخواست، پیشنهاد، مذاکره و قرارداد به صورت آنلاین انجام میگیرد. در حالی که پرداخت، تحویل ورقه بیمه و بررسی ادعاها نیز می تواند به شکل آنلاین انجام گیرد، البته با ذکر این نکته که محدودیت های فنی و قانونی برخی کشورها اجازه نمی دهد که این عناصر به شکل کامل تجارت الکترونیک اجرا شوند.
صنعت بیمه به دلیل اهمیتی که در رشد اقتصادی و سلامت عمومی دارد، یکی از بخشهای فعال در خدمات مالی به حساب میآید. بیمه الکترونیک به عنوان یکی از مهمترین بخش های تجارت الکترونیک، صنعتی است که به شدت مورد توجه قرار گرفته است. از بین رفتن محدودیت های مکانی و زمانی، کاهش نرخ، افزایش حجم فروش، دسترسی آسان به اطلاعات، کاهش هزینه های معاملاتی، مشتری مداری، تخصصی شدن فعالیت ها و تغییر ساختار شبکه فروش از جمله مزایای استفاده از بیمه الکترونیک است. تولید و انتشار کارت های اعتباری بیمه ای نیز از جمله ابزارهای نوین این صنعت است که پا به پای دیگر کارت های اعتباری و قدیمی ساختار فروش بیمه نامه و تعرفه های بیمه ای را دستخوش تغییرات اساسی خواهد کرد.
در بیمه الکترونیک مهمترین ابزار اطلاعات و ارتباط است. به عبارت بهتر، بیمه الکترونیک بهره برداری از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای ایجاد فرآیند جدیدی از بیمه است که با جامعه اطلاعاتی و شبکه ای همخوانی دارد. از اینرو بیمه الکترونیک شامل توسعه و به کارگیری زیرساخت های اطلاعاتی و همچنین تهیه و تدوین و اجرای سیاست ها، قوانین و مقررات لازم برای عملکرد جامعه اطلاعاتی یا دیجیتالی در صنعت بیمه است.
بیمه الکترونیک جایگزینی برای گردش فعالیت ها دستی به منظور انجام کارهای بیمه بر روی محیط شبکه و یا با استفاده از سیستم کارت های هوشمند بوده و عامل موثری در تسریع و سهولت فرآیندهای بیمه ای است. بیمه الکترونیک از جمله مواردی است که تاکنون در ایران کمتر مورد استفاده قرار گرفته، در حالی که به علت گستردگی حجم تبادل و ثبت اطلاعات در بیمه، نیازمند استفاده بیشتر از فناوری های نوین در عرصه اطلاعات و اطلاع رسانی در بیمه هستیم.
از نکات قابل توجه در بیمه الکترونیک، در صورت هماهنگی با سیستم های بانکی، بیمارستانی و ... آن است که منجر به ارتقای آن سیستم ها نیز می شود. از فواید کلیدی استفاده از سرویس های اینترنتی، توانایی ارتباط بیشتر و قویتر با مشتریان است. در این راستا، تمام روال های کاری به صورت سیستم های مکانیزه پیاده سازی می شوند.
بیمه الکترونیکی در دو حوزه قابل تفکیک است: حوزه اول شامل ارائه خدمات الکترونیکی به نحوی است که موانع موجود در روش های سنتی را حذف و آنها را با دسترسی سهل و آسان جایگزین نماید و حوزه دوم شامل ساده سازی و بهبود در انجام فرآیندهای کاری و عملیات بیمه ای به نحوی است که نیازها و انتظارات عملیاتی از صنعت بیمه کاهش یابد. اینترنت به شرکت های بیمه ای که به تازگی وارد بازار بیمه شده اند، امکان می دهد تا از فرآیند پرهزینه و طولانی راه اندازی شبکه های سنتی فروش پرهیز کنند. البته لازم به ذکر است که فروش خدمات بیمه از طریق اینترنت برای محصولات بیمه ای پیچیده و با ارزش معاملاتی بالا که مشتری تمایل بیشتری به صرف هزینه مشاوره و اطلاعات گسترده دارد، چندان مناسب نیست.
