بخشی از مقاله
چکیده :
کودکان دچار لکنت، مانند سایر افراد عصبی مستعد رنج بردن از ترسها، نگرانیها و اضطرابها هستند. پژوهشها نشان میدهد که لکنت باعث تشدید تنیدگی یا اضطراب در کودکان می شود. و همچنین هرچه اضطراب بیشتر باشد مهارت های اجتماعی ضعیفتر خواهد بود. از جمله درمانهای غیر دارویی در کاهش اضطراب، موسیقی درمانی می باشد. درمان با آواز آهنگین یک روش موسیقی درمانی است که در آن ریتم و صدای موسیقی، تقویت جریان تعامل را در کودکان اضطرابی میتواند آسان سازد و اضطراب آنها را کاهش دهد.
مطالعات نشان میدهد که محرک ریتمیک به طور برجسته ای باعث تخفیف اضطراب میشود. بنابراین هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آواز ملودیک بر روی اضطراب اجتماعی و مهارت اجتماعی کودکان دبستانی دچار لکنت زبان بود. در این مطالعه از یک طرح آزمایشی همراه به گروه کنترل استفاده شد.
برای این منظور30 نفر از دانش آموزان دبستانی با استفاده از مقیاس شدت لکنت - ریلی - برای غربالگری میزان لکنت زبان کودکان شناسایی شدند و سپس بطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شده و در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی - نسخه والدین - SSRS - ، و پرسشنامه تشخیص اختلالات اضطراب اجتماعی کودکان - SCARED - مورد سنجش قرار گرفتند.
داده های بدست آمده با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل نشان داد که در نتیجه درمان با آواز ملودیک، شدت اضطراب اجتماعی در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل و پیش آزمون کاهش یافت. همچنین میزان مهارتهای اجتماعی کودکان دریافت کنده درمان بهبود معناداری یافته بود. بر این اساس میتوان گفت درمان آواز ملودیک در کاهش اضطراب اجتماعی و افزایش مهارت های اجتماعی مؤثر بوده است.
مقدمه :
اضطراب اجتماعی4 یا فوبی اجتماعی دو اصطلاحی هستند که اغلب برای توصیف افراد کم حرف بکار می روند که در موقعیت های اجتماعی دچار ترس از ارزیابی منفی می شوند و این ترس بیش از حد باعث می شود عملکرد و تعامل اجتماعی افراد به اندازه کافی متناسب با موقعیت نباشد - ساروات و فازلا5، . - 2012 و بخاطر ترس از پیامد حضور در جمع، دچار بیزاری از جمع و اجتناب از موقعیت های اجتماعی می شود اضطراب اجتماعی منجر به وقفه صحبت و همچنین لکنت زبان حاصل از اضطراب و استرس صحبت کردن در جمع یکی از این عوامل مهم و شناخته شده در زمینه توانایی-های زبانی و گفتاری میباشد که اثر متقابل دارد
افراد دچار لکنت7، مانند سایر افراد عصبی، مستعد رنج بردن از ترسها، نگرانیها و اضطرابها هستند. پژوهشها نشان میدهد که تنیدگی یا اضطراب، لکنت را تشدید میکند و هر چه اضطراب بیشتر باشد لکنت شدیدتر خواهد بود. در ارتباط لکنت با اضطراب می توان گفت لکنت شامل هر دو اختلال گفتاری و زبانی است که باعث ضعف در هماهنگی بین تنفس و مکانیزم صدا، ناتوانی در ادای کامل جملهها و کلمات میشود این ناتوانیها و ضعفهای کلامی در صحبت کردن در حضور جمع، منجر به اضطراب اجتماعی شده و همچنین مانع رشد مهارت های اجتماعی در کودکان لکنتی می شود
مهارت اجتماعی9 مجموعه رفتارهای فراگرفته و قابل قبولی است که فرد را قادر میسازد با دیگران رابطه موثر داشته و از واکنش های نامعقول اجتماعی خودداری کند - گرشام و الیوت10، - 2008 همکاری و مشارکت با دیگران، کمک کردن، آغازگر رابطه بودن، تقاضای کمک گرفتن، تعریف و تمجید از دیگران، تشکر و قدردانی کردن مثال هایی از این نوع رفتارها است. یادگیری این نوع رفتارها و ایجاد رابطه موفق با دیگران یکی از مهمترین دستاوردهای دوران کودکی است که همه کودکان موفق به فراگیری این مهارت ها نمی شوند. به همین دلیل اغلب این کودکان با واکنش های منفی از سوی بزرگسالان و کودکان دیگر روبه رو می شوند
از جمله درمانهای غیر دارویی در کاهش اضطراب و لکنت، موسیقی درمانی میباشد. ریتم11 و صدای موسیقی، تقویت جریان تکلم را در اختلالات گفتاری نظیر لکنت میتواند آسان سازد. مطالعات نشان میدهد که آواز ریتمیک به طور برجسته ای باعث تخفیف لکنت میشود
درمان آوازی ملودیک - MIT - 12 یا درمان با گفتار آهنگین به عنوان یک روش ترمیمی برای بخشی از مسایل گفتاری زبان پریشی به وجود آمده است. در این روش عبارات و جملات کوتاه در نمونه های ساده آهنگین با آواز خوانده می شود. به موازاتی که بیماران عبارات و جملات را یاد میگیرند آهنگها کم رنگ تر و محو می شوند. این دیدگاه ترکیبی است از ضربه زدن ریتمیک با لحن آهنگین که به منظور تولید اصطلاحات ساده در جهت افزایش ارتباطات ایجاد میشود
روش - - MIT بر پایه این نظریه قرار گرفته که وقتی نیمکره سمت چپ مغز آسیب می بیند می توان به وسیله اغراق در آواز - ریتم، با تآکید بیان کردن و جملات ملودیک - با کمک نیمکره راست مغز تکلم را کمک، تحریک و تسهیل کرده است
در نتیجه آواز آهنگین بر این فرض استوار است که استفاده از نیمکره راست برای جنبه آهنگین گفتار ممکن است نقش این نیمکره را در کنترل زبان افزایش دهد. تحریک افزایش یافته نیمکره راست همچنین ممکن است غلبه نیمکره چپ آسیب دیده را بر برونداد زبانی کم کند کهنهایتاً این امر به کاهش فشار بر نیمکره چپ به منظور کمک به تولید گفتار منجر میشود
این روش مبتنی بر نظریه منطقهبندی پویای لوریا - 1996 - 15 است یعنی با استفاده از تواناییهای کارکردی عصبی یک نظام شناختی سالم یا کمتر آسیبدیده مغز، مانند نوای گفتار و یا موسیقی، باعث تجدید سازمان فرایندهای بین نیمکرهها و فعالسازی نیمکره غیرغالب زبان یا نیمکره راست و بازتوانی عصبی یک نظام شناختی دیگر مانند زبان میشود. در این روش، همزمان با ادای جملات آهنگین طبقهبندی شده براساس سطوح مختلف آموزش زبان، ضربهزدن با دست چپ در بیماران راستدست انجام میشود
تأثیر درمانی آواز ملودیک در کاهش فشار هیجانی، تنشها، نگرانیها و عصبیت های کودکان دارای اضطراب بسیار ملموس و روشن است .کودکان در فعالیتهای گروهی فرصت مناسب و ایمنی برای تخلیه احساسات و بروز حالات و افکار خود می یابند؛ بدون آنکه نگران تکلم خود باشند - جیانگا و همکاران17،. - 2013 آواز ملودیک با مولودی ساده بر احساسات تاثیر گذاشته و باعث رها شدن تنشها میگردد وکودکان را قادر میسازد که به هیجانها و احساسات خود توجه کنند .در واقع آواز ملودیک سبب ابراز هیجانها و خلاقیت دراین کودکان می شود
آواز خواندن نه تنها موجب اضطراب نمیشود بلکه محرکهای ریتمیک به طور برجسته ای باعث تخفیف آن نیز میشود. هنگامی که آهنگها و جملات آوازها با دقت ساخته شوند، به طوری که آهنگ و ریتم اشعار با ریتم و صرف کردن گفتار منطبق باشد، می-تواند در یادگیری و تمرین درست ریتم و صرف کلمات، عبارات و جملات کمک کند
با وجود میزان شیوع بالای اضطراب اجتماعی به مثابه یک حالت اختلال هیجانی، نگرانی درباره عملکرد خود و اجتناب از تعامل های اجتماعی و پیشاپیش گری در مورد موقعیت های اجتماعی بزرگسالان، این اختلال به ندرت در کودکان لکنتی بررسی شده است
