بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر سبکهای ارتباطی مدیران ارشد اجرایی برکیفیت ارتباطات و روابط بین کارمند-سازمان در شرکت پایانههای نفتی ایران می پردازد. روش و شیوه پژوهش توصیفی- تحلیلی به شیوه پیمایشی و از نوع علی به شمار می رود. از روش کتابخانه ای در تدوین مبانی نظری و در مرحله بررسی میدانی از پرسشنامه استاندارد و بومی سازی شده استفاده گردیده است .
روایی و پایایی پرسشنامه نیزبه ترتیب از طریق روش صوری و آلفای کرونباخ 0,914به تأیید رسیده است جامعه آماری پژوهش کارکنان رسمی و قراردادی می باشند و تعداد نمونه با استفاده از روش تصادفی ساده و فرمول کوکران 274 نفر تعیین شده است.
در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم افزارهای SPSS 21 و LISREL 8.8 بهره گرفته شده است که نتایج پژوهش نشان دادند سبک ارتباطی پاسخگویانه و سبک ارتباطی قاطعانه مدیران ارشد اجرایی بر کیفیت ارتباطات تاثیر مثبت و معناداری دارد. همین طور سبک ارتباطی پاسخگویانه و سبک ارتباطی قاطعانه مدیران ارشد اجرایی بر روابط کارمند سازمان تاثیر مثبت و معناداری میگذارد. و در پایان کیفیت ارتباطات بر روابط کارمند سازمان تاثیر مثبت و معناداری میگذارد.
مقدمه
عصر حاضر، عصر مدیران ارتباط جو نام گرفته است - به نقل از Roko، 2013، Hill ،. - 2014 به تجربه ثابت شده است که اگر ارتباطاتی صحیح در سازمان برقرار نباشند، گردش امور مختل و کارها آشفته میشود. ارتباطات موثر باعث افزایش کارائی و اثر بخشی و کیفیت کار نیروی انسانی در سازمان میگردد و برعکس ارتباطات غیر موثر، خستگی جسمانی و ناکامی عاطفی را به دنبال داشته و تحلیل رفتگی شغلی را به همراه می آورد
نتایج تحقیقات گسترده نشان داده کارمندانی که با مدیران اجرائی ارتباط بهتر داشته اند، تمایل بیشتری به اعتماد و تعهد به سازمان داشته و با رضایت بیشتر برای سازمان کار میکنند . - Men,2015 - ارتباطات داخلی موثر، نقش حیاتی در توسعه نگرش مثبت کارکنان مانند اعتماد، رضایت، تعهد سازمانی، هویت سازمانی و روابط مثبت کارمند- سازمان ایفا مینماید. حمایت و مشارکت مدیران ارشد اجرایی در برنامههای ارتباطی بر بقا سازمانی و اثربخشی عملکرد روابط عمومی تاثیر میگذارد
در واقع ارتباط موثر با افراد و درک انگیزههای آنان، باعث توفیق مدیریت در انجام وظیفه رهبری میگردد - رضاییان، . - 1387 یکی از فرض های اساسی رفتار سازمانی، شناخت ویژگی های فردی و ارتباطی افراد در جهت دسترسی به بهره وری بیشتر و تحقق اهداف سازمانی است - رابینز، . - 1389 از سویی، روابط مدیران با کارکنان خود، عامل انگیزش و جامعه پذیری است
ارتباطات میان فردی، به کارکنان تمامی سطوح در سازمان اجازه میدهد که با یکدیگر تعامل داشته، به اهداف مطلوب نائل شده، حمایت شوند و از ساختار رسمی سازمان بهره گیرند. این اهداف در خدمت تک تک افراد قرار میگیرد و هدف بزرگتر آن اصلاح کیفیت حیات شغلی و نیز اثر بخشی سازمانی1 است - عباس پور، باروتیان، بنقل از محمد زاده، . - 1389 از این رو ارتباطات میان فردی به عنوان مهمترین عوامل اثر گذار در ارتباطات سازمانی نیاز به توجه دارد.
ارتباط موثر با افراد مختلف و در خصوص موضوعات مختلف و در زمانهای مختلف نیازمند رفتارهای ارتباطی انعطاف پذیری میباشد - فرهنگی و صفرزاده،. - 1393 در این میان کیفیت ارتباطات درک شده مدیران ارشد اجرایی به عنوان یک جنبهی اساسی رضایت از ارتباطات در سازمان به حساب میآید که به رضایت از جنبههای مختلف در روابط بین فردی، گروهی و سازمانی اشاره دارد .
کیفیت ارتباطات بین سازمان و کارکنان نه تنها به عملکرد و حصول اهداف سازمانی منجر میشود بلکه به ساختن و حفظ شهرت و تصویر سازمان در محیط پر تلاطم بیرونی کمک میکند. اگرکارکنان روابط مثبت طولانی مدتی با سازمانشان داشته باشند، مشکلات سازمان را مسئله خود دانسته و کیفیت روابط کارمند-سازمان تاثیر مثبتی بر رفتار حمایتی کارکنان میگذارد .
یافته ها تحقیقات نشان میدهد که شخصیت مدیران ارشد بر رضایت از اطلاعات بدست آمده و نگرش کارمندان درباره سازمان و همچنین اینکه این کارمندان چگونه درباره سازمان خود با سهامداران خارجی صحبت میکنند تاثیر دارد. کارمندان که در تمامی سطوح با مدیران ارشد اجرایی رابطه قابل قبولی دارند نسبتا اطلاعات بیشتری دریافت میکنند و راضی تر هستند. و در نتیجه نسبت به این سازمان احساس مسئولیت پذیری بیشتری دارند و این ارتباطات درک شده ،رضایت از ارتباطات را بین کارکنان و مدیران اجرایی موجب میشود
مدیران از طریق ارتباط مؤثر با کارکنان و درک انگیزه های ارتباطی آنان می توانند توفیق بیشتری در دستیابی به اهداف طراحی شده سازمانی بدست آورند
مطابق با خصوصیات رهبران میتوان سبکهای ارتباطی منحصر بفرد آنها را تعیین کرد که این موضوع فاکتور بسیار مهمی در توفیق عملکرد رهبران سازمان است. موفقیت یا شکست یک مدیر به توانایی برقراری ارتباط و همکاری با زیردستان بستگی دارد و استفاده از سبک های ارتباطی کاربردی یکی از شاخصهای اصلی کارایی مدیران بشمار میآید .
هر فرد یک سبک ارتباطی منحصر به خود داشته که در تعاملات اجتماعی آن را نشان میدهد - Urea . - ,2015 از خصوصیات رفتارهای ارتباطی افراد و شخصیت افراد و بیدرنگ میتوان سبک های ارتباطی که یک فرد بکار میبرد را متوجه شد - به نقل از Tomas, 1994، . - Men, 2015 همواره در سازمان مدیران میتوانند از سبکهای متعددی استفاده نمایند و سبکی اثربخش لازم را دارا خواهد بود که موجب بهبود نتایج رابطهی کارمندان با سازمان گردد.
ووفورد2 و همکارانش - - 1988، معتقدند که به طور کلی شش سبک و شیوه ارتباطی در چارچوب سازمانی قابل بررسی است که شامل سبکهای کنترلی، تساوی، ساختاری، سبک پویا، تفویضی، سبک اجتنابی است
میتوان دو عنصر اصلی از سبکهای ارتباطی، ابعاد قاطعانه و متواضعانه را معرفی نمود. هدف از رفتار قاطعانه، انتقال و ابراز نیازهای خود از طریق ارتباطات صادقانه و مستقیم است. - برکو, ، - 1392 و کارمندان جسور شایستگی اینکه بتوانند رهبری سازمان را بدست گیرند را دارند. رفتار پاسخگویانه 3به بعد رابطهای ارتباطات تمرکز دارد.در تحقیقات نشان داده شد که دانش آموزانی که تمایل بیشتری به برقراری ارتباط با مربیان پاسخگو داشته اند از ارتباطات با مربیان پاسخگو رضایت بیشتری دارند.
با این حال، هر سبک ارتباطی دارای ارزش است و هیچ سبکی لزوما بهتر از دیگری نخواهد بود و بسته به هدف های ارتباطی و زمینهی آنها از مدیران انتظار میرود که ترکیبی از سبکهای ارتباطی پاسخگو و قاطعانه را از خود نشان دهند. کیفیت ارتباطات درک شده مدیران اجرایی تاثیر بسزایی بر روابط کارمندان با سازمان دارد و کارمندانی که ارتباطات بهتری با مدیران اجرایی دارند، اعتماد، تعهد و رضایت بیشتری نسبت به سازمان خود خواهند داشت .
شرکت پایانههای نفتی ایران به عنوان دروازه تعامل استراتژیک صنعت نفت ایران با صنعت نفت جهان روابط گستردهای را در درون و بیرون از سازمان با توجه به ماهیت تخصصی و فنی، تعریف و ایجاد نموده است. به نظر میرسد استفاده از ساختار وظیفهای و شرایط کاری کارکنان در مناطق عملیاتی به صورت اقماری 14 - روز کار- 14 روز استراحت - و همچنین محدودیتهای استفاده از کانالهای ارتباطی بدلیل عدم ارتباط بین اینترنت و شبکه داخلی شرکت و افزایش روز افزون ابزارهای ارتباطی، منجر به پیچیده شدن انتخاب کانال ارتباطی مناسب توسط مدیران ارشد در برخورد با کارمندان و در شرایطی کاهش کیفیت ارتباطات داخلی سازمان شده است. همچنین احتمال میرود مدیران ارشد اجرایی شرکت پایانههای نفتی ایران بتوانند با بکارگیری سبکهای ارتباطی متفاوت تاثیر بسزایی بر روابط بین کارمندان و سازمان و همچنین اثربخشی سازمانی بگذارند.
