بخشی از مقاله
چکیده
در چند دهه اخیر تغییرات روزافزونی در زندگی افراد صورت گرفته است که این تغییرات لزوم داشتن مهارت های زندگی را افزایش می دهد. یکی از این مهارت های اساسی شاد زیستن است. دانشمندان تعریف دقیقی از شادی و نشاط ارائه نداده اند، اما می توان داشتن احساس خشنودی در زندگی و عاطفه مثبت را حس شادی دانست. عوامل زیادی در داشتن شادی تاثیرگذار هستند مانند داشتن موفقیت، مقبول بودن و... همان طور که شادی می تواند سبک زندگی فرد را متحول سازد، شیوه زندگی مناسب و شادی آفرین نیز در فرد می تواند شادی ایجاد نماید. شادی و شیوه زندگی به صورت مستقیم بر یکدیگر تاثیرگذار هستند. زمانی که تمام افراد جامعه در شیوه زندگی خود تغییر ایجاد نمایند، سبک زندگی جامعه تغییر می کند و زمانی که این تغییر در جهت مثبت و عملکردی باشد، تغییرات چشمگیرتر است. جامعه ی شاد جامعه ی مخترع، خلاق، مبتکر و بدون بیماری های روحی و... است و در این صورت است که یک جامعه آرمانی و ایده آل به وجود می آید . در این مقاله راه های داشتن زندگی شاد و تاثیرات آن بر سبک زندگی برشمرده شده است.
واژگان کلیدی: شادی، نشاط، سبک زندگی.
.1 مقدمه:
در آموزه های دینی به جایگاه و نقش شادی در زندگی افراد توجه ویژه ای شده است - بخشایش و همکاران،. - 1390 شادی حق تمام افراد در جامعه است. شادی هم مانند تمام احساسات دیگر باید پرورش و رشد کند. شادی احساس خوشایندی است که به فرد انگیزه می دهد و فرد را به سوی هدف سوق می دهد. تاثیر شادی علاوه بر روح و جسم فرد، بر جامعه و سبک زندگی افراد نیز نمایان می شود.»سبک زندگی، مجموعهای نسبتاً هماهنگ از همه رفتارها و فعالیت های یک فرد معین در جریان زندگی روزمره است که مستلزم مجموعه ای از عادت ها و جهت گیری ها و بنابراین، از نوعی وحدت برخوردار است« - گیدنز، . - 1388
اصطلاح »سبک زندگی« از جمله واژگانی است که برای نخستین بار در فرهنگ مدرنیته مطرح شد. اگرچه سبک زندگی در آموزه های دینی و قرآنی بطور مکرر و با الفاظ و عبارات گوناگون مطرح شده است لیکن بشریت بخصوص در جامعه غربی در دویست سال پیش وضوعیم به نام سبک زندگی در محاورات روزمره خود نداشت و اساساً چنین پرسشی در آن زمان معنا نمی داد. ولی امروزه این واژه نه تنها معنادار شده است، بلکه بطور جدی نیز مورد توجه اندیشمندان حوزه جامعه شناسی و سایر علوم انسانی قرار گرفته است. ضرورت پرداختن به این مقوله زمانی نمایان می شود که بدانیم سبک زندگی، یک ابزار نرم و فرهنگی برای مدیریت اجتماعی محسوب می شود و در صورتی که دانش آن به درستی تدوین گردد، بسیاری از ابزارهای سخت مدیریت اجتماعی دیگرملزم نخواهد بود و حتی جای بسیاری از منازعات سخت را در تاریخ پر خواهد کرد. سبک زندگی راه شناخت هویت خودی از بیگانه میباشد. سبک زندگیِ هر فرد موقعیت او را در جامعه برای دیگران مشخص می کند. سبک زندگی صرفاً جنبه ی نمادی ندارد و خود نیز اصالت دارد - ابراهیم آبادی،. - 1392
تاثیرمتقابل سبک زندگی نیز در ایجاد شادی و شادکامی در زندگی فرد وجود دارد. شادی از مهمترین هیجانات خوشایند و مثبت است که، به دلیل تأثیرات فراوان آن، بسیاری از ملل به نوعی درصدد ایجاد جامعه شاد هستند؛ زیرا شادی، به عنوان نتیجه شرایط مطلوب اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی جامعه، فعالیت های مفید انسانی را برمی انگیزد و خلاقیت را تقویت می کند. همچنین شادی روابط اجتماعی را تسهیل می کند، مشارکت سیاسی و اجتماعی را رونق می بخشد، موجبات حفظ سلامتی عاطفی، روانی، جسمی، و امیدواری را فراهم می کند - آل یاسین،. - 1380محققان در باره شادی از طریق روش های مختلف علمی و اجتماعی با جهت گیری های گوناگون بررسی کرده اند که عبارتند از: شادی به عنوان صفت پایدار برای افراد، شادی حاصل از وضعیت عینی زندگی، شادی به عنوان تابع مطلوبیت افراد، شادی حاصل از فرایند مقایسه با دیگر گروه ها - رضایت نسبی - و شادی به عنوان ویژگی فرهنگی و ملی پایدار - هالر و هادلر، . - 2006
.2تعریف شادی ونشاط
نشاط در لغت به معنای خوشی، شادمانی، خرمی، سرور، دل زندگی، خوشدلی و.. می باشد - دهخدا،. - 1373 شادی، احساسی است که از حس رضایتمندی و پیروزی بدست می آید - مارشال ریو،. - 1385مجموع لذت های بدون درد را شادی می گویند - آبزیگ. - 1375
.3ویژگی های افراد با نشاط
در بحث نشاط، این سؤال مطرح است که ویژگی های افراد شاد چیست؟ آیا تنها لبخند زدن، نشانه شادی است یا شادی علائم و نشانه های دیگری نیز دارد؟
برداشت های گوناگونی از شاد زندگی کردن مطرح شده است:ارسطو می گوید » مردم عادی، لذت را شادی فرض می کنند .افراد موفق، عملکرد خوب را برابر با شادی می شمارند و دانشمندان، زندگی متفکرانه و جست و جو گرانه را معادل شادی می دانند«برتراند راسل می گوید » رغبت، همگانی ترین نشانه ی انسان شاد است .برخی از مردم هم، خندیدن دائمی و بگو مگو نداشتن در زندگی را شادی می دانند« - امیرحسینی،. - 1392
.4 شادی از دیدگاه اسلام
بررسی ها نشان می دهد که اسلام دین سرور وشادی است؛ زیرا این دین ، برنامه تکامل مادی ومعنوی است - محمدی ری شهری، - 1385از نظر قرآن شادی و نشاط نه تنها مذموم نبوده، بلکه برای رسیدن به آن سفارش شده است. در قرآن کریم تاکید شده است اولیای الهی ، ترس و اندوهی ندارند:هِ لَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ آگاه باشید که بر دوستان خدا نه بیمی است و نه آنان اندوهگین می شوند - آیه 62، سوره یونس - .شادی، یکی از ویژگی های زندگی بهشتی است. از منظر قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام بهشت برین، سرشار از شادمانی و خالی از اندوه است:قَّاهُمْ نَضْرَهً وَسُرُورًا و آنان را با خوشی وشادمانی روبه رو خواهد ساخت - آیه11، سوره انسان - .
. 5 برنامه آموزشی شادی فوردایس
فوردایس از صاحب نظران روان شناسی شادی در 1997 با بررسی تحقیقات متعدد، مجموعه ای با عنوان آموزش شادمانی ارائه داده است. این برنامه دارای چهارده اصل می باشد. زیر بنای برنامه شادمانی فوردایس این امر می باشد که اگر شخص بخواهد می تواند همانند افراد شاد، شاد باشد. در ادامه به اصول چهارده گانه آموزش شادمانی فوردایس اشاره شده است
اصل اول:سرگرم و فعال بودن اصل دوم:گذراندن اوقات بیشتر در اجتماعات و فعالیت های جمعی
اصل سوم:مولد بودن و انجام کارهای سودمند و معنادار اصل چهارم:برنامه ریزی و سازماندهی بهتر
اصل پنجم:دور کردن نگرانی ها اصل ششم:کاهش سطح توقعات و آرزوها اصل هفتم:تفکر مثبت و خوش بینانه اصل هشتم:زندگی در زمان حال
اصل نهم:پرورش شخصیت سالم اصل دهم:پرورش شخصیت اجتماعی و برون گرا اصل یازدهم:خود واقعی بودن اصل دوازدهم:کنار گذاشتن مشکالت و احساسات منفی
اصل سیزدهم:ارتباطات صمیمانه مهمترین منبع شادی اصل چهاردهم:اولویت دادن به شادی است - فوردایس،. - 1997
.6 پیامدهای شادی
