بخشی از مقاله
چکیده :
نقش عوامل فردی وآموزشی بر روی رشد زبانی کودکان پیش دبستان موضوع مهمی است. و یکی از اساسی ترین عوامل در رشد زبان محسوب می شوند. کیفیت رشد زبان و وسعت آن در کودکان مختلف فرق می - کند و شرایط مختلف و متنوعی در این تفاوتها دخالت دارد. همانگونه که کشف محیط اطراف از طریق رشد قابلیتهای حرکتی امکان پذیر می گردد،گسترش سریع زبان کودک و توانایی سخنگویی او امکان اکتشافات نمادین محیط را برای وی فراهم می سازد.
کودک از همان آغاز تولد دانش ناخودآگاه خود را از آن چه که به کمک زبان می تواند انجام دهد گسترش می بخشد اما در نهایت آموزش زبان به عمیق کردن این دانش کمک می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین عوامل فردی وآموزشی با رشد کودکان پیش دبستانی است. بدین منظور 219 کودک - 98 دختر، 121 پسر - در دامنه سنی 5 تا 6 سال از 461 مراکز پیش دبستان شهر مشهد به شیوه خوشه ای چند مرحله ای از 12 مهد انتخاب و به وسیله آزمون رشد زبان - TOLD:3؛ - P مورد ارزیابی قرار گرفتند.
همچنین، پرسشنامه دموگرافیک تکمیل شد. به منظور تجزیه و تحلیل داد ه ها که از روش های آمار توصیفی - میانگین، انحراف معیار - و روش های آمار استنباطی t - مستقل و تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه یا - Anova استفاده شد نتایج آزمونt نشان داد که بین رشد کلامی کودکان دختر و پسر در کل مقیاس در سطح 0/046 - P<، - t - 217 - =2/005 با هم تفاوت معناداری داشتند.
نتایج تحلیل واریانس نیز نشان داد که بین متغیر، تحصیلات مربی با متغیر وابسته رشد کلامی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین رشد زبانی با توجه به مدت حضور کودک در مهدکودک و تعداد شاگردان در کلاس متفاوت نبود.
مقدمه:
یکی از هدفهای اصلی نظام آموزش و پرورش کمک به دانش آموزان برای کسب قدرت بیان مطالب به فهرست مطلوب است. - مصلحی،. - 1384 هلیدی معتقد است کودک از همان آغاز تولد دانش ناخودآگاه خود را از آن چه که به کمک زبان می تواند انجام دهدگسترش می بخشد اما در نهایت آموزش زبان به عمیق کردن این دانش کمک می کند
آموزش در هر زمینه ای از سه راه ممکن می -شود: مشاهده، تجربه و زبان. آموزش برخی از مقوله ها از راه مشاهده و تجربه انجام می گیرد، اما حتی محصول مشاهده و تجربه نیز در ذهن به کمک زبان سازمان دهی می شود
یادگیری زبان برای کودکان سنین پیش دبستانی امری حیاتی است زیرا در واقع پایه و مبنایی برای همه یادگیری های بعدی فراهم می کند - کول، . - 1386 چون یکی از مهم ترین ابعاد رشد، رشد زبان است. تکامل و ابعاد بعدی رشد به رشد زبان بستگی دارد و از آن جا که کودک در خانواده متولد می شود و مهمترین دوران زندگی خود را در آن می گذارند و محیط آموزشی یکی از اساسی ترین مراکز برای رشد زبان کودک به شمار می آیند ضرورت دارد که پژوهش های بیشتری در این زمینه در دوره پیش دبستان صورت گیرد.
ویگوتسکی بر این باور است که رشدشناختی کودک عموما به مردمی که در دنیای او زندگی می کنند وابسته است.دانشها،اندیشه ها، نگرشها و ارزشهای فرد در تعامل با دیگران تحول می یابند.
چستین - 1998 - تاثیر جنسیت زبان آموزان را بر میزان موفقیت آن ها در مهارت های چهارگانه زبان - گوش دادن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن - مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که دختران در مهارت های نوشتاری و خواندن و پسران در مهارت های شفاهی یعنی شنیدار و گفتار موفق ترند.
طبق یافته زیگلر - 2001 - 2 تعامل اجتماعی کودکان با دیگر همسالان خود در مدرسه، از عوامل شکل گیری مهارت های زبانی است. در پژوهشی تحت عنوان تاثیر آموزش فیزیکی بر روی رشد و توسعه زبان در بچه های پیش دبستان انجام شد 67 کودک پیش دبستانی 34 - دختر و 33 پسر - سنین 4 تا 6 ساله به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند - آزمایش- کنترل - . گروه آزمایش در یک برنامه آموزشی 5 هفته ای که 4 دفعه در هفته و 40 دقیقه برگزار شد شرکت کردند. درحالیکه گروه کنترل برنامه عادی پیش دبستانی را دنبال کردند. نتایج نشان داد در بچه های گروه آزمایش که در برنامه آموزشی شرکت کرده بودند توسعه عناصر زبانی مشاهده شد.
در تحقیقی که توسط شیرازی و همکاران - 1388 - در مورد بررسی فرایندهای واجی کودکان فارسی زبان 2 تا 4 سال صورت گرفت حاکی از آن است که تفاوت جنسی تاثیری بر چگونگی فرایندهای واجی ندارد. اما با افزایش سن فرایندهای واجی رو به کاهش می روند که می تواند نشانگر رشد ادراکات واجی و تسلط بیشتر کودکان گروه های سنی بالاتر بر نحوه تلفظ لغات باشد.
هدف این پژوهش تعیین تاثیر عامل فردی و عوامل آموزشی بر رشد کلامی کودکان پیش دبستانی شهر مشهد.
فرضیه های تحقیقاتی:
- 1 بین رشد کلامی دختران و پسران تفاوت معنی داری وجود دارد.
- 2 عوامل آموزشی بر پیشرفت کلامی کودکان پیش دبستانی تاثیر دارد.
طرح کلی پژوهش:
طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. متغیرها عبارتند از رشد کلامی، عامل فردی - جنسیت - ، و عوامل آموزشی - تحصیلات مربی، تعداد شاگردان هر کلاس، سنوات حضور کودک در مهدکودک - . بر این اساس عامل فردی وآموزشی به عنوان متغیر مستقل و رشد زبانی کودکان به عنوان متغیر وابسته فرض شده است.
جامعه آماری:
در این پژوهش جامعه آماری کلیه کودکان پیش دبستانی شهر مشهد است که تعداد آنها 10000 - در دامنه سنی 5 تا 6 سال - که در سال تحصیلی 89-90 به تحصیل اشتغال می باشند.
نمونه آماری :
از 461 مراکز پیش دبستان شهر مشهد به شیوه خوشه ای چند مرحله ای 12 مهد انتخاب گردید که از هر مهدکودک کودکان کلاس های آمادگی انتخاب گردیدند بدین منظور 219 کودک - 98دختر و 121پسر - در دامنه سنی 5 تا 6 سال انتخاب شد.
