بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی استفاده از فناوری نوین آموزشی در یادگیری دروس حسابداری و ارائه راهکارهایی جهت توسعه آن در استان خراسان شمالی در سال تحصیلی 1392-93 انجام شد. روش پژوهش، پیمایشی و جامعه آماری آن متشکل از کلیه هنرآموزان رشته حسابداری شاغل به تدریس در استان خراسان شمالی به تعداد 153 نفر بود. حجم نمونه، متناسب با جدول کرجسی و مورگان 79 نفر تعیین شد که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته ی بسته پاسخ، جمع آوری و اطلاعات حاصل با استفاده از آزمون t تحلیل شد . نتایج نشان داد که استفاده از فناوری نوین آموزشی در تغییر نگرش، تثبیت و پایداری مطالب درسی، مهارت استدلال و قدرت خلاقیت و در نهایت یادگیری فعال دروس حسابداری تأثیر دارد.
-1 مقدمه
دوران نوینی در عرصه حیات اجتماعی که به جامعه اطلاعاتی مشهور است آغاز شده که زندگی بشر، مناسبات آن، آموزش و پرورش و رسالت آن را تحت تأثیر قرار داده است. پیشرفت های فناوری منجر به تحولاتی در صلاحیت ها و شایستگی های مورد نیاز و متناسب با دنیای متغیر فعلی در دانش آموزان گشته است. صلاحیت هایی که امروزه مطرح هستند عبارتند از تفکر انتقادی، صلاحیت های عمومی، حل مسأله و تصمیم گیری
امروزه از آموزش و پرورش انتظار می رود تا موجبات یادگیری فعال و مشارکتی بین دانش آموزان را فراهم آورد. برای محقق شدن چنین رویکردی به ناچار نیاز به تغییر رویه های سابق است. شیوه های آموزش قدیمیمسلماً پاسخگوی نیازهای آموزشی متغیر عصر جدید نیست؛ بنابراین یکی از تلاش های سازمان های آموزشی باید در ارتباط با فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاربرد آن در برنامه درسی باشد
فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیر قابل توجهی در امر یادگیری دارد که شامل تغییر نقش فراگیران و معلمان، مشارکت بیشتر دانش آموزان با همسالان، افزایش استفاده از منابع خارج از متون درسی و رشد و بهبود مهارت های طراحی و ارائه مطالب می باشد - افضل نیا، . - 1387 به طور کلی نقش دانش آموز در محیط یادگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات دستخوش تغییر می گردد و در این فرآیند دانش آموزان فعالند و به تولید دانش می پردازند
فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایجاد انگیزه، عمق و وسعت دادن به یادگیری و پایدار ساختن آن و رفع خستگی و کسالت دانش آموزان و ایجاد مهارت ذهنی جهت پاسخگویی به پرسش ها نقش مؤثری دارد - امیر تیموری، . - 1386 فناوری ارتباطات و اطلاعات مجموعه ای از روش ها، قواعد و ابزار و تجهیزات جهت شناسایی، جمع آوری، ذخیره، تولید و توزیع، سازماندهی، باز تولید و نگه داری اطلاعات است - نواب زاده، . - 1380 فناوری اطلاعات و ارتباطات در نظام آموزشی از یک سو برای باز اندیشی و بازسازی برنامه درسی و سواد رایانه ای و از سوی دیگر برای تجدید حیات و غنی سازی محیط یادگیری و برقراری تعامل برای یادگیرنده و منابع یادگیری لازم می باشد
یکی از شایع ترین دلایل ذکر شده برای به کارگیری این فناوری در کلاس درس آماده کردن بهتر نسل فعلی دانش آموزان برای ورود به محیط جدید یادگیری جهت پاسخگویی به نیازهای آموزش و به تبع آن نیازهای شغلی در بازار کار آینده است. با روش سنتی و وقت گیر بودن این روش های آموزشی، همچنین عدم برخورداری از اطلاعات به روز، معلمان به طور صحیح قادر به آماده سازی دانش آموزان برای یک محیط کاری ایده آل نیستند. لذا استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش کلاس های درسی می تواند پایه و اساسی به عنوان یک بازوی رقابتی در یک بازار کار در حال جهانی شدن باشد تا فرد آموزش دیده با دید باز و نگاه کلی بتواند وارد بازار جهانی، سیاسی و آموزشی شود
یکی از معضلات امروز در عرصه ی آموزش و پرورش، فقدان علاقه ی دانش آموزان به یادگیری به ویژه در دروس محاسباتی است. علی رغم اهمیت تمامی دوره های تحصیلی، از آن جا که دوره ی ابتدایی زیر بنا و پایه ی ساخت شخصیت علمی دانش آموزان و زمینه ساز ایجاد نگرش مثبت یا منفی در آنان نسبت به دروس است باید با روشی نوین علاقه مندی به این درس و آموزش را به ویژه در این پایه تحصیلی و در این دروس خاص ایجاد کرد. یکی از روش های نوین آموزشی استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
کاربرد این روش در دروس حسابداری باعث علاقمندی دانش آموزان به درس می گردد. چرا که در این روش، تدریس همراه با تصاویر زیبا صورت می گیرد و از طرفی چون دانش آموز در یادگیری نقش دارد؛ باعث علاقه و تعمیق یادگیری وی می گردد. از آن جا که به اعتقاد محققان بخش اعظم یادگیری و به خاطر سپاری از طریق بینایی صورت می گیرد و باز از آن جا که فناوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری جهت درگیر ساختن حس بینایی و شنوایی فراگیر است؛ موجب تعمیق یادگیری در دانش آموزان می گردد. هم چنین فناوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری جهت تفکر و عمل بوده و بر قدرت استدلال و خلاقیت دانش آموزان می افزاید و موجب توسعه دسترسی به آموزش کیفی می گردد.
بنابراین عدم توجه به آن تبعاتی را برای آموزش و پرورش کشور و کیفیت خروجی های آن به عنوان یک شهروند جهانی که در آینده ای نه چندان دور باید در اقتصاد، تجارت و فرهنگ به هم پیوسته جهانی فعالیت کند؛ در بر خواهد داشت و به یقین دورنمای آن، عقب ماندگی کشور در دنیای رقابت و در عرصه ی بین المللی در بلند مدت خواهد بود. به جهت آن که دوره ی ابتدایی و کیفیت آن نقش مهمی در فر آیند توسعه ی پایدار کشور خواهد داشت؛ فناوری اطلاعات و ارتباطات باید در آموزش دروس به ویژه در سال های نخست آموزش رسمی مورد استفاده قرار بگیرد.
کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش زمینه ساز ایجاد انگیزه، یادگیری، تجربه و نوآوری است. بنابراین کاربرد آن در آموزش و پرورش یک ضرورت انکار ناپذیر است. تجارب کشورهایی چون اندونزی، آمریکا و آلمان بیانگر برنامه ریزی دولت این کشورها برای توسعه و اجرای برنامه درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
دولت اندونزی از سال 2001 برنامه ای پنج ساله برای توسعه و اجرای فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش تدوین و طراحی کرده است و بر مبنای آن استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ابزاری برای یادگیری در برنامه درسی مراکز آموزشی، مدارس و دانشگاه ها ضروری تشخیص داده شده است. دولت امریکا هم مهم ترین سر فصل توسعه ی خود را به موضوع فناوری اختصاص داده و در این راستا گسترش بزرگراه های اطلاعاتی و ارتباطی را مهم ترین رکن تحقق این موضوع دانسته است
دولت آلمان هم با شعار اینترنت برای همه، تغییرات وسیعی را هم از بعد زیرساخت های مخابراتی و هم از بعد فرهنگ سازی عمومی آغاز کرده است و یکی از اهداف این کشور اتصال مدارس به اینترنت تا پایان سال 2002 میلادی بوده است. همین طور دولت فرانسه، سنگاپور و کشورهای حوزه خلیج فارس برنامه های بلند مدتی را برای دستیابی به فناوری اطلاعات با سرمایه گذاری عظیم آغاز کردند که نمونه ای از آن پروژه شهر الکترونیکی دبی است.
بنابراین موضوع فناوری اطلاعات و حرکت به سمت تحقق آن ضرورتی اجتناب ناپذیر و اصلی ترین راهبرد توسعه ی کشورها خواهد بود. کشور ایران در زمینه توسعه ی اطلاعاتی فاصله زیادی با کشورهای توسعه یافته داشته و حتی در قیاس با برخی کشورهای در حال توسعه نیز حائز رتبه پایین تری می باشد مقایسه شاخص های رشد و پتانسیل فناوری اطلاعات در میان کشورهای مختلف بیان گر است که ایران پس از کشورهایی چون کلمبیا، ونزوئلا، ترکیه و تایلند قرار دارد. نکته هشدار دهنده در این میان شکاف فاحش میان ایران و کشورهای گروه هشت به لحاظ سطح فناوری و میزان حضور در شبکه اینترنت است. فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال های اخیر نقش و اهمیت ویژه ای در آموزش و پرورش یافته است زیرا اساس مزیت رقابتی در عصر حاضر را تشکیل می دهد
از دلایل کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش کمک به پیشبرد کیفیت آموزش می باشد که این کار از طریق افزایش انگیزه فراگیران جهت یادگیری با استفاده از نرم افزارهای چند رسانه ای که متن، صدا و تصاویر متحرک را ادغام می کنند، صورت می پذیرد. این نرم افزارها می توانند مضمونی معتبر ایجاد کنند و با دخالت دادن دانش آموز در فرآیند آموزش، موجبات تسهیل فراگیری مهارت های پایه و مفاهیمی که زیر بنای مهارت های فکری درجه بالاتر و خلاقیت هستند را ایجاد کنند. بیشترین کاربرد اولیه رایانه برای آموزش، تسلط بر مهارت ها از طریق تقویت و تکرار محتوای درس به ویژه در دوره ابتدایی می باشد.
هدف اصلی برنامه های آموزشی حسابداری، آماده کردن فراگیران برای ورود به حرفه است. امروزه آموزش از روش های نوین بر اساس دانش و فناوری بهره می گیرد. با پدیدار شدن فناوری اطلاعات، لزوم توسعه، استقرار، و به کارگیری آن در عرصه های مختلف جامعه به ضرورتی انکار ناپذیری تبدیل شده است. این فناوری، روش های آموزش را نیز دگرگون کرده است. دگرگونی های ایجاد شده در ابزار آموزشی و پدیدار شدن رویکردهای نوین حاصل از این دگرگونی ها علاوه بر ایجاد ضرورت تغییر در روش های یادگیری و آموزش در حسابداری، جایگاه حسابداری در عملیات مالی را نیز دگرگون کرده است این امر منجر به ضرورت پاسخ گویی آموزش حسابداری در جهت بهره گیری از فناوری اطلاعات در روش آموزش و محتوای مطالب آموزشی شده است
