بخشی از مقاله
چکیده
این تحقیق درسطح هنرستانهای شهرستان آمل برای تعیین نقش تفکر استراتژیک در افزایش روحیه کارآفرینی هنر جویان صورت گرفته است. با توجه به اینکه ماهیت مطالعه از نوع کیفی می باشد،146 نفر بعنوان نمونه این مطالعه به روش خوشه ای دو مرحله ای انتخاب شدند. از دو پرسشنامه محقق ساخته به منظور تحقق اهداف پژوهش استفاده شده است.پرسشنامه تفکر استراتژیک 60 سوال دارد که در قالب سه بعد محیطی و رفتاری و ساختاری طراحی شده است. هر بعد 20 سوال دارد. از طیف نمره گذاری لیکرت - خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد - استفاده شده است.
پرسشنامه روحیه کارآفرینی نیز 46 سوال دارد که در طیف نمره گذاری لیکرت - خیلی کم، کم، متوسط، زیاد، خیلی زیاد - طراحی شده است. از روایی محتوایی برای ارزیابی ابزار استفاده شده است. پایای آلفای کرونباخ برای تفکر استراتژیک در دامنه 0,73 تا 0,84 و برای روحیه کارآفرینی0,741 بدست امده است. از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون درسطح معنی داری 0,05 استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل نشان می دهد که بعد رفتاری، ساختاری و محیطی تفکر استراتژیک رابطه معنی دار مثبت با روحیه کارآفرینی داشته و شیوه تفکر استراتژیک از بعد رفتاری منجر به افزایش روحیه کارآفرینی می شود. بعد محیطی بیشترین میزان تاثیر را داشته است.
مقدمه
یکی از بارزترین ویژگیهای عصر حاضر تغییرات و تحولات شگرف است که در طرز تفکر، ایدئولوژی، ارزشهای اجتماعی، روشهای انجام کار و بسیاری از پدیدههای دیگر زندگی به چشم می خورد. ویژگی مهم جهان امروز تغییر و تحول است. وسعت و تنوع تغییراتی که به پیکر جوامع امروزی وارد می آید به قدری زیاد است که برای آنها چاره ای جز انطباق و پاسخگویی به این تغییرات وجود ندارد. از این رو پیش بینی تحولات آینده و آماده کردن بسترهای لازم برای آماده کردن افراد در گرو داشتن یک برنامه منسجم و سازمان یافته است که در سایهی داشتن یک برنامه استراتژیک حاصل می شود.
تفکر استراتژیک رویکردی است که زمینه شکل گیری و توسعه این بصیرت را فراهم می سازد و مدیران را به سوی یادگیری سریع از محیط کسب و کار و بکارگیری خلاقیت برای خلق ارزشهای جدید فرا میخواند. این شیوه تفکر، چشماندازهایی متمایز از رقبا را به همراه دارد. چشماندازهایی که می تواند استراتژیهای نوآورانه و مزیت بخشی را سبب شود. یادگیری مستمر از محیط، کشف نیازهای بیپاسخ بازار و خلق راهکارهای بدیع و ارزش آفرین را به عنوان سه فرمان تفکر استراتژیک ذکر می کند.
این الگو یک دستورالعمل اجرایی گام به گام نیست. آنچه پیام اصلی این نوع تفکر است شیوه متفاوتی از نگرش به محیط کسب و کار است. با این تفکر، می بایست رابطه مدیران بامحیط بازار را مجدداً تعریف کرد و سازوکارهای مدیریتی سازمان را مورد بازنگری قرار داد. یکی از پیش نیازهای تحقق این امر ، تغییر باورهای بنیادین مدیران است. باورهایی که سوالات اساسی محیط کسب و کار را پیشرانه تلاش - فکری و اجرایی - برای متحول ساختن سازمانها قرار دهد
همگام با روند جهانی افزایش گرایش به بهرهگیری از اجزا و تکنیکهای مدیریت استراتژیک در کشور ما نیز به دلایلی از جمله خصوصی سازی و آمادگی جهت پیوستن به سازمان تجارت جهانی احساس نیاز به بکارگیری موثر چنین ابزارهایی رو به افزایش است از این رو بهبود توانایی تفکر استراتژیک در مدیران به عنوان یکی از عوامل کلیدی در اثربخشی فرآیند مدیریت استراتژیک نیازمند توجه بیشتری است
آموزش و پرورش یکی از ارزشمند ترین نهادهایی است که جامعه برای پیشرفت و توسعه در اختیار دارد. وظیفه ی این نهاد حفظ، گسترش و انتقال میراث فرهنگی، پاسخگویی به نیارهای فردی و اجتماعی، توسعه دانش و فناوری و تأمین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه است. یکی از حوزه های مهم آموزش و پرورش، نظام آموزش و پرورش فنی و حرفه ای است که نقش مهمی در تربیت نیروی انسانی کارآمد در جهان در حال تغییر دارد و توجه به آن به عنوان یکی از استراتژیهای مهم در کشورهای توسعه یافته قلمداد شده است.
در زمینه استفاده از تفکر استراتژیک در پرورش روحیه کارآفرینی تحقیق خاصی انجام نشده است؛ اما در سایر زمینه های مربوط به کارآفرینی تحقیقات مختلفی صورت گرفته است که به بعضی از آن ها اشاره می شود :
صمدی و شیرازی اصفهانی - 1386 - در بررسی رابطه جو سازمانی با روحیه کارآفرینی به این نتیجه دست یافت که بین متغیر شاخص های میزان خلاقیت، عزت نفس، منبع کنترل درونی، انگیزه پیشرفت، آینده نگری و ریسک پذیری در رابطه وجود دارد.
مورنی - 2003 - 1 پژوهش خود را با هدف تعیین سطح ارزش های کارآفرینی میان مدیران تعاونی ها تحقیقی در مدارس راهنمایی در بخش پدانگ در غرب سوماترا -اندونزی، انجام داده است؛ یافته های این مطالعه نشان داد که نگرش پاسخگران به کارآفرینی نسبتا بالا بوده است .البته مهارت های کارآفرینی این پاسخگران تنها در سطح متوسطی بود.
آموزش فنی حرفه ای در مقایسه با آموزش عمومی بسیار گران و هزینه براست مطالعات تطبیقی هزینه های این دو نظام، این مدعا را تأیید می کند
هر چند در این نظام هزینه های زیادی وجود دارد مسائلی از قبیل مطابقت نداشتن شغل و تخصص، میزان پایین انتقال از مدرسه به کار، دانش آموختگان ناکارآمد، انطباق نداشتن مهارتهای دانش آموختگان با نیازهای بازار کار، پیشرفت تحصیلی نامناسب - Meyer, 1992 - داشتن روحیه کار افرینی در این نظام را بسیار ضروری کرده است.این که شیوهای تفکر استراتژیک چیست، چه مولفه هایی دارد و نقش این نوع تفکر در افزایش روحیه کارآفرینی چیست، بستر های لازم برای استفاده از تفکر استراتژیک در افزایش روحیه کارآفرینی هنر جویان کدام است در این تحقیق در سطح هنرستانهای شهرستان آمل مورد بررسی قرار می گیرد.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی بوده است. هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص - استفاده از تفکر استراتژیک در بخش کارآفرینی - است. و به چند دلیل از اهمیت زیادی برخوردار است:
هدف کلی تحقیق
بررسی شیوههای تفکر استراتژیک در افزایش روحیه کار آفرینی هنر جویان هنرستانهای شهرستان آمل از دیدگاه مدیران و هنرآموزان
فرضیه های تحقیق
فرض اول پژوهشی: بین شیوه تفکر استراتژیک از بعد رفتاری و افزایش روحیه کارآفرینی هنرجویان رابطه وجود دارد. فرض دوم پژوهشی: بین شیوه تفکر استراتژیک از بعد ساختاری و افزایش روحیه کارآفرینی هنرجویان رابطه وجود دارد. فرض سوم پژوهشی: بین شیوه تفکر استراتژیک از بعد محیطی وافزایش روحیه کارآفرینی هنرجویان رابطه وجود دارد. فرضیه چهارم پژوهش: بین شیوه تفکر استراتژیک وافزایش روحیه کارآفرینی هنر جویان رابطه وجود دارد.
پیشینه پژوهشی
قلی پور و همکاران - 1378 - در پژوهشی با عنوان تحلیل رابطه و تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارآفرینی سازمانی، نتایج پژوهش وجود رابطه معنی دار بین سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با کارآفرینی سازمانی را نشان می دهد. از این رو، نتیجه گرفت که بین سرمایه اجتماعی و کارآفرینی سازمانی رابطه مستقیمی برقرار است و افزایش یا کاهش سرمایه های اجتماعی تأثیر مستقیمی بر افزایش یا کاهش کارآفرینی خواهد داشت.
