بخشی از مقاله
خلاصه
هدف از انجام اين پژوهش، تاثير هزينه هاي واسطه اي بر بهاي تمام شده خدمات بخش آي سي يو بيمارستان دكتر سپير تهران مي باشد. تنها مرجع قابلاعتماد براي جمعآوري دادهها، مدارك موجود در واحد حسابداري و سيستم نرم افزاري بيمارستان دكتر سپير مي باشد. فرضيههاي پژوهش با آزمونها و نمودارهاي مناسب بررسي ميشوند. بازه زماني ٢ ساله از ابتداي سال ١٣٩٣ تا انتهاي سال ١٣٩٤ به عنوان يك دوره زماني مناسب براي انجام اين پژوهش در نظر گرفته شده است.
تنها متغيري كه بر بهاي تمام شده تاثيري ندارد، هزينههاي راديوگرافي است، از طرفي هزينههاي مربوط به آزمايشگاه، سونوگرافي و فيزيوتراپي تاثيري مثبت و معنيدار بر بهاي تمام شده دارند. آزمايشگاه با ضريب تاثير ٢٥,٣١ و فيزيوتراپي با ضريب تاثير ٤٣,٦٣ بيشترين تاثير را در افزايش بهاي تمام شده دارند. با توجه به نتيجه آزمون فرضيهها و مقادير آماره دوربين- واتسون مشكل خود همبستگي بين خطاها وجود ندارد.
با توجه به بدست آمدن مقدار احتمال كمتر از ٠٥,٠ براي مدل و از آنجاييكه ضريب تعيين مدل پژوهش ٨٣,٠ و نزديك به ١ است، مدلبرآورد شده، مدل رگرسيوني نسبتاً خوب و قابل اعتمادي مي باشد و نشان از قدرت بيان متغير وابسته - بهاي تمام شده - به وسيلة متغيرهاي مستقل دارد.
١. مقدمه
ايجاد رقابت سالم، بهبود كيفيت و اثربخشي مراقبت ها، تضمين و تامين سلامتي، بهره وري كامل از موسسات درماني با كنترل هزينه ها و رفع نقاط ضعف بيمارستان از جمله نتايج مثبت ارزيابي بيمارستان ها مي باشد ]١.[ بنحوي كه وضعيت خدمات سلامت در كشورهاي توسعه يافته تا حدود زيادي رضايت بخش مي باشد، اما در كشورهاي در حال توسعه به دلايل مختلف از جمله، اختصاص سهم كمتر به امكانات و منابع بخش سلامت، شكاف عميقي بين كشورهاي در حال توسعه و پيشرفته به وجود آورده است كه در اين راستا اولين شرط لازم براي مديران و سياستگذاران بخش سلامت در اين كشورها، آگاهي و شناخت نحوه هزينه نمودن منابع و بهاي تمام شده خدمات سلامت است
حفاظت مردم در برابر هزينه هاي بيماري و مشاركت مالي عادلانه در اين هزينه ها از هدف هاي اصلي نظام هاي سلامت است
يكي از فاكتورهاي حياتي موفقيت در مديريت اثربخش سلامت، درك صحيح هزينه ها و كنترل آنهاست ]٥.[ مديران به منظور اتخاذ تصميمات كارا و اثر بخش نيازمند اطلاع از هزينه هاي صورت گرفته در بيمارستان ها به صورت دقيق و واقعي مي باشند
اطلاعات هزينه يابي بيمارستاني و تجزيه و تحليل اين هزينه ها نقش مهمي در تصميم گيري هاي مديريت و سياست گزاران اين بخش دارد و به آنها كمك مي كند تا دريابند كه نظام بيمارستاني با توجه به منابع و امكانات فراهم شده تا چه اندازه به اهداف تعيين شده براي آن دست يافته است. علاوه بر اين با دسترسي به اين اطلاعات مي توان عملكرد قسمت هاي مختلف را ارزيابي كرد و نقاط ضعف و قوت را شناسايي نمود
بيمارستان ها به عنوان بزرگ ترين و پرهزينه ترين واحد عملياتي سيستم هاي بهداشتي و درماني از اهميت ويژه اي برخوردارند و حجم زيادي از منابع بهداشت و درمان را به خود اختصاص مي دهند. استفاده از منابع بوسيله بيمارستان ها بايد با استفاده از تجزيه و تحليل هزينه ها و بررسي قيمت تمام شده يك واحد خدمت و مقايسه بين داده ها و نيز استفاده از برون داد مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد
بيمارستان مجموعه اي است متشكل از ارزش هاي متعالي، نيروي انساني، امكانات تشخيصي، توانايي هاي درماني و بهداشتي، استعدادهاي آموزشي و پژوهشي است كه به منظور بهبودي بيماران در محيطي ايمن و مناسب برپا شده است.
از ديگر سو بر اساس اين اصل كه "هر آنچه را كه نتوان اندازهگيري و ارزيابي كرد نميتوان مديريت نمود"، مديريت علمي و مبتني بر واقعيات موجود در بيمارستانها بدون استقرار نظام ارزيابي عملكرد جهت شناسايي نقاط قوت و زمينههاي بهبود در اين مراكز امكانپذير نخواهد بود. از اينرو استقرار نظامي جهت ارزيابي عملكرد بيمارستانها در راستاي دستيابي به اهداف كلان ترسيم شده لازم و ضروري است. بدين منظور شناخت دقيق مجموعههاي بيمارستاني از حيث مأموريت و فلسفه وجودي، وظايف و اختيارات، ساختارهاي تصميمگيري و مديريتي و ... مقدمه و اساس طراحي نظام جامع ارزيابي عملكرد براي اين مجموعه هاست
٢. پيشينه پژوهش
٢,١. پيشينه پژوهش هاي داخلي
خوروش و همكاران - ١٣٨٩ - در پژوهش خود با عنوان "بررسي ميانگين قيمت تمام شده خدمات درماني در واحدهاي سرپايي و تصويرنگاري در مركز آموزشي درماني الزهرا - س - شهر اصفهان و مقايسه آن با ميانگين تعرفه خدمات" چنين اظهار داشتند كه ميانگين قيمت تمام شده در واحد آزمايشگاه معادل ٧،٠٠٠ ريال، در واحد راديولوژي معادل ٤٦،٠٠٠ ريال، در واحد سونوگرافي معادل ٢٨،٠٠٠ ريال، در واحد سي تي اسكن معادل ١٠٥،٠٠٠ ريال، در واحد ام آر آي معادل ٢٤٥،٠٠٠ ريال، در واحد نوار مغز معادل ٩٠،٠٠٠ ريال، در واحد نوار قلب معادل ٢٥،٠٠٠ ريال، در واحد توانبخشي معادل ٥٨،٠٠٠ ريال بوده است
محمدخاني - ١٣٩١ - در پژوهش خود با عنوان "محاسبه بهاي تمامشده بيمار بستري در بخش سي سي يو بيمارستان تامين اجتماعي شهرستان تربت حيدريه" چنين اظهار داشت كه سربار آزمايشگاه ٧/٤ درصد و فيزيوتراپي ١ درصد از هزينه ها را خود اختصاص مي دهند
امامي و همكاران - ١٣٩١ - در پژوهش خود با عنوان "محاسبه قيمت تمام شده خدمات بخش آزمايشگاه باليني بيمارستان شفا شهر كرمان به روش هزينه يابي بر مبناي فعاليت در سال ١٣٩٠" چنين اظهار داشتند كه هزينه تجهيزات مصرفي بخش آزمايشگاه ٢,٢١ درصد مي باشد
نعمتي و همكاران - ١٣٩٥ - در پژوهش خود با عنوان "تخمين قيمت تمام شده عمل جراحي كاتاراكت در بيمارستان حضرت زهرا - س - زينبيه شهر اصفهان با استفاده از روش هزينه يابي بر مبناي فعاليت در سال ١٣٩٣" چنين اظهار داشتند كه نسبت تعداد آزمايشات مربوط به بيماران فيكو به كل آزمايشات ١٥ درصد و نسبت تعداد گرافي بيماران فيكو به كل گرافي ها ٥ درصد مي باشد
جهاني و همكاران - ١٣٩٦ - در پژوهش خود با عنوان "تعيين بهاي تمام شده بخش مراقبت هاي ويژه در بيمارستان امام رضا - ع - شهرستان بجنورد با استفاده از روش هزينه يابي بر مبناي فعاليت در سال ١٣٩٣" چنين اظهار داشتند كه ٨,٤ درصد از هزينه آزمايشگاه و ٨,٠ هزينه راديوگرافي، به بخش مراقبت هاي ويژه اختصاص يافته است
٢,٢. پيشينه پژوهش هاي خارجي
سايني١ و همكاران - ٢٠٠٠ - در پژوهش خود با عنوان "هزينه هاي معاينات راديولوژي: تجزيه و تحليل در روش هاي تصويربرداري" چنين اظهار داشتند كه هزينه هاي معاينات بين ٦٩,١٧ دلار تا ٠٣,٨٩ دلار بوده است
موتو٢ و همكاران - ٢٠١٢ - در پژوهش خود با عنوان "مقايسه هزينه هاي راديوگرافي با روش بدون فيلم راديوگرافي و سيستم مبتني بر فيلم راديوگرافي، كه با رويكرد هزينه يابي بر مبناي فعاليت در بيمارستان ايتو ژاپن انجام گرفت" چنين اظهار داشتند كه هزينه هاي ارائه خدمات راديوگرافي در روش بدون فيلم راديوگرافي نسبت به سيستم مبتني بر فيلم راديوگرافي، به طور قابل توجهي كمتر بوده است
٣. سئوال پژوهش
آيا هزينه هاي واحدهاي واسطه اي بر بهاي تمام شده بخش آي سي يو بيمارستان دكتر سپير تاثير معناداري دارد؟
٤. فرضيه پژوهش
در اين پژوهش عوامل تاثيرگذار بر بهاي تمام شده خدمات بخش آي سي يو بيمارستان دكتر سپير بررسي ميشود، بنابراين فرضيههايي به شرح زير ايجاد مي شوند:
