بخشی از مقاله
چکیده
حقیقت برای عموم مردم روشن است که ورزش کردن برای مقابله با بیماریهای جسمی یک روش بسیار مناسب و سودمند است. ورزش علاوه بر تاثیر جسمی، تاثیرات روحی و شناختی در انسان دارد. همچنین در اجتماعی شدن انسان ها و کودکان نیز تاثیر بسزایی دارد. این مقاله با روش مروری کتاب خانه ای و با کمک اینترنت تهیه شده که هدف آن، بررسی جایگاه ورزش دردین اسلام و بررسی فواید ورزش بر جسم و روان انسان است. تاثیر ورزش برجسم عبارت است از - افزایش سرعت انتشار اکسیژن و در نتیجه کارایی بهتر ریه ها و افزایش گنجایش آنها می شود-افزایش متابولیسم »سوخت و ساز« بدن به هضم ک جذب غذا و دفع سموم بدن کمک می کند. علاوه بر فواید جسمی ورزش در درمان افسردگی نیز موثر است، ورزش باعث شادابی و نشاط می گردد که افسردگی را کاهش می دهد. در زمینه ی شناختی نیز مطالعات نشان می دهد که فرایند تمرین بدنی پیشرفت روانشناختی کوتاه مدت و دراز مدتی را در احساس تندرستی ایجاد می کند.
-1 مقدمه
در دنیای ماشینی امروز که تحرّک و فعّالیت کافی اندام های بدن کاهش یافته است؛ نیاز به ورزش و نرمش، بیشتر احساس می شود؛ تا عضلات به کار انداخته شوند و توانایی خود را در طول عمر حفظ کننداما. ورزش زمانی تأثیرات عمیق در انسان خواهد داشت؛ که در آنِ واحد، تأثیرات روحی نیز ایجاد کند؛ به عبارتی، هم جسم را قوی کند و هم عقل را در واقع، ورزش پیکار با سستی و پستی است و ورزشکار ورزیده، کسی است که صاحب قوای بدنی و سجایای اخلاقی باشد. در این مقاله به بررسی نقش ورزش بر سلامتی جسم و روان کودک پرداخته می شود. امروزه ورزش بعنوان تاثیرگذارترین عامل اجتماعی جهت ایجاد غرور ملی و افزایش سلامت و شادابی جامعه از سوی تمامی کشورها پذیرفته شده و دولت مردان دنیا سعی دارند جدای از توجه به ابعاد شادی بخش، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آن از حضور مردم در ورزش جهت افزایش سلامت روحی روانی جامعه بهره ببرند.
البته توجه به این مساله در شهرهای بزرگ و یا کشورهای در حال توسعه مشکل عمدهتری دارد، شلوغی، فقر، ترافیک، آلودگی هوا، کمبود امکانات ورزشی و تفریحی و فضای لازم، مشکلاتی است که بسیاری از شهرهای بزرگ در خود دارا میباشند. از طرفی تغییر الگوی غذایی، عدم انجام کارهای بدنی لازم، وقت گذرانی های های غیر قابل تحرک همچون دیدن تلویزیون، کار با کامپیوتر و راحتطلبی های غیرضروری منجر به مغضل فوق شده است که مردم هر چند در فعالیتهای روزانه خود غرقند و به قول خودشان وقت برای سر خاراندن ندارند اما همگی به نحوی از یک نوع بیحرکتی پنهان و عوارض ناشی از آن رنج میبرند که اقدامات موثر بهداشت عمومی به صورت فوری برای ترویج انجام ورزش و فعالیت بدنی و بهبود بهداشت عمومی جامعه، در سراسر جهان و کشور مورد نیاز است. در واقع فعالیت بدنی منظم و ورزش برای جامعه اعم از زن و مرد فواید جسمی و روحی بسیاری داشته و نقش مهمی در افزایش بهداشت عمومی و سلامت جامعه خواهد داشت و از طرفی تمرینهای منظم بدنی به کودکان و نوجوانان کمک میکند تا استخوانها و عضلات و مفاصل سالمی داشته باشند و اندازه وزن با قد و بدنشان تنظیم شده و چربی بدنشان کم گردد این امر در ایجاد هماهنگی و تنظیم تصمیمات ذهنی و حرکتی نقش موثری دارد و همین افزایش قدرت فراگیری و انجام درست کار به پیشگیری بسیاری از بیماریها و همچنین تنظیم اضطرابها و کاهش افسردگی کمک قابل توجهی میکند.
-2 تعریف ورزش
»ورزش عبارت است از یک فعالیت نهادینه شده که مستلزم کاربرد نیروی جسمانی شدید با استفاده از مهارت های جسمانی پیچیده به وسیله شرکت کنندگانی است که توسط عوامل درونی و بیرونی تحریک می شوند. این تعریف با فعالیت های ورزشی سازمان یافته ارتباط پیدا می کند« - کوشافر ،1381، ص . - 58 در جوامع اسلامی با توجه به این که کلیه سیاست گذاری ها در خدمت مکتب می باشد، تربیت بدنی نیز جدا از این اصل کلی نبوده و ضمن این که پی ریزی این علم بر مبنای مسائل جسمانی و فیزیکی است ولی در نهایت وسیله ایست که در کمال و تعالی انسان ها موثر بوده و می تواند گامی در جهت اهداف غایی انسان ها که همان سیر الی االله است بر دارد - عزیز آبادی فراهانی ،1373 ،ص » . - 7همانطوری که با ورزش قوت جسمانی خودتان را تقویت می کنید، قوای روحانیتان را هم تهیه و تقویت کنید. همانطوری که کوشش می کنید جسمتان قوی باشد ، کوشش کنید که روحتان هم قوی باشد - «امام خمینی - ره - ،1386،ص. - 255 از نظر سازمان بهداشت جهانی، »تندرستیصرفاً نداشتن بیماری و ضعف نیست؛ بلکه منظور از آن سلامتی کامل جسمی، ذهنی، اجتماعی و روحی است. در حقیقت دو هدف عمده تندرستی ، به تأخیر انداختن مرگ و از بیماری است - « گائینی ، 1386 ،ص . - 27 یا در تعریفی دیگر ورزش حرکتی است تابع اراده که تنفس های بلند و بزرگ در پی آن می آید و هرکس بتواند با اسلوب صحیح و متناسب با اعتدال مزاجش در وقت و هنگام مناسب ورزش کند از چاره چوبی و مداوای بیماری های مزاجی که در دنباله آن می آید بی نیاز می گردد - شرفکندی، . - 1368
-3 ورزش از دیدگاه اسلام
اسلام به ورزشکار به دیده احترام مینگرد. زیرا در این دین الهی هر عملی که انسان را در راه رسیدن به کمال یاری نماید ارزشمند خواهد بود بنابراین اگر ما غرضی از خلقت انسان را قرب به خداوند متعال بدانیم باید نقش و تأثیر ورزش را در رسیدن به این هدف عالی انسانی مورد توجه قرار دهیم. یکی از مسائلی که در ورزش شاهد آن بوده ایم حرکت ها یا تبلیغ نژادپرستی است. یان6 پدر ژیمناستیک آلمان، از ورزش به عنوان تبلیغات و شعارهای ملی آلمان بهره برداری کرده و در پی او، هیتلر برای اثبات نظریه »برتری نژادی نازی« از آن سود برد - کیهان ورزشی، ص . - 10 گوبلز7 وزیر تبلیغات هیتلر، در جریان المپیک 1936 اعلام کرد: مردم نباید اشتباه کنند و تصور نمایند که منظور ما از برگزاری بازی های المپیک صرفا ورزش است، بلکه ما می خواهیم از این فرصت استفاده کرده و برتری نژاد ژرمن به جهانیان را یک بار دیگر ثابت کنیم - شفیعی سروستانی، . - 1386 اما از دیدگاه اسلام، هیچ کدام از خصلت های نژادی دلیل برتری انسان یا یک قوم نمی شود و همه افراد مخلوق خداوندند و دارای کرامت و شرافت انسانی مشترک می باشند. تنها چیزی که باعث برتری انسان در نزد خداوند می شود تقوای الهی است؛ چنان که قرآن می فرمایدأَکْرَمَکُمْإِنﱠ:»عِندَأَتْقَاکُمْاللﱠهِ.8«
آنچه اسلام می خواهد و مطلوب آن است، دو قدرت است. یکی، قدرت روحی آدمی و دیگری، قدرت جسمانی. اگر این دو قدرت توأم با هم باشند ثمربخش خواهند بود و قدرت فرد در انجام امور مضاعف می گردد. امام خمینی قدس سره در بیان وظایف ورزشکاران چنین می فرماید: »ورزشکاران دو وظیفه دارند: یکی ورزش جسمانی برای قوه پیدا کردن و قدرت پیدا کردن... و یکی هم پرورش روحانی که اگر پرورش روحانی در انسان پیدا شود، آن وقت قدرت جسمانی اش مضاعف می شود« - امام خمینی، . - 151
-4 اهمیت و فواید ورزش
ورزش، حرکات هماهنگ عضلانی است که موجب سلامت و تقویت اعضای بدن می گردد. البته باید در امر ورزش رعایت گروهسنّی، نوع فعّالیت افراد، تناسب نوع ورزش و کار، مقدار و هدف آن و دههامؤلّفه دیگر را،مدّنظر گرفت. در دنیای ماشینی امروز کهتحرّک وفعّالیت کافی اندامهای بدن کاهش یافته است؛ نیاز به ورزش و نرمش، بیشتر احساس می شود؛ تا عضلات به کار انداخته شوند و توانایی خود را در طول عمر حفظ کنند. اما ورزش زمانی تأثیرات عمیق در انسان خواهد داشت؛ که درآنِ واحد، تأثیرات روحی نیز ایجاد کند؛ به عبارتی، هم جسم را قوی کند و هم عقل را. در واقع، ورزش پیکار با سستی و پستی است و ورزشکار ورزیده، کسی است که صاحب قوای بدنی و
