بخشی از مقاله
خلاصه
پژوهش حاضر به مطالعه تاثیر پیاده سازی سیستم مدیریت یکپارچه بر رضایت ذی نفعان در یک کارخانه به روش میدانی- پیمایشی پرداخته است. جامعه آماری مورد نظرتحقیق، شامل سه گروه از ذی نفعان اصلی کارخانه موردنظر می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران وروش نمونه گیری تصادفی ساده 279 نفر تعیین شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که پیاده سازی سیستم مدیریت یکپارچه بررضایت سه گروه اصلی ذی نفعان کارخانه - کارکنان،تأمین کنندگان ومشتریان - تاثیر مثبت داشته است. این تاثیر شامل افزایش درمیزان رضایت کارکنان برابربا0/35 درصد ، رضایت تأمین کنندگان0/38درصد و رضایت مصرف کنندگان0/43 بوده است .
.1 مقدمه
سازمان ها تحت تاثیر نیازهای در حال تغییر، ویژگی محصولات و فرآیندهای بکار گرفته شده، قوانین و مقررات منطقه ای و بین المللی، الزامات مشتری و همچنین نیاز ذینفعان قرار دارند و برای دسترسی و حصول به نتایج مورد نظرشان نیازمند روشها و سیستمهایی هستند که بتواند پاسخگوی تمامی نیازها، افزایش دهنده کارآیی و اثر بخشی عملیات سازمان باشد.
لذا لزوم استفاده از سیستمهای مختلف مدیریت که جنبه های فراگیری از توقعات سازمان را بر آورده سازد با اهمیت می گردد. در چنین سازمانهایی ایجاد هماهنگی بین استانداردهای مختلف و هدایت و مدیریت آنها با توجه به محدودیتهای منابع و زمان، کاری دشوار است. لذا وجود یک دیدگاه فراگیر و متمرکز برای الویت بندی مواردی که باید در سازمان بهبود یابد و همسو سازی سیستمهای مختلف مدیریت اجتناب ناپذیر است. از این رو استقرار یک سیستم مدیریت یکپارچه با رویکردهای مختلف نظیر کیفیت، محیط زیست، ایمنی و یا سایر موضوعات مورد علاقه سازمان راه حل مطلوبی خواهد بود.
برای سازمانهایی که می خواهند سرآمد باشند استقرار یک سیستم مدیریت یکپارچه به عنوان نقطه آغازی در جهت ارتقاء رفتار و ساختار سازمان در جهت بکارگیری اصول بنیادی مدیریت کیفیت جامع خواهد بود.
در ارتباط با بحث سیستم های مدیریت یکپارچه، تحقیقات اندکی انجام شده است. از میان پژوهش های انجام شده، می توان به پژوهش شاکری - ایوزیان در سال 1382 با عنوان " یکپارچه سازی سیستم های مدیریت" اشاره کرد که در آن بیان می کنند که پیشرفت در زمینه های کاری و کسب سهم بیشتر از بازار به همراه دستیابی به مفاهیمی نظیر رضایت مشتری، برآورده سازی الزامات قانونی و بین المللی و ... از جمله اصلی ترین عوامل ترغیب کننده سازمانها به حرکت درجهت سیستماتیک کردن فعالیتهایشان بوده است. در این بین، استانداردهای بین المللی مختلف در زمینه های کیفیت، محیط زیست و ایمنی و بهداشت حرفه ای، نقشی اساسی و غیرقابل انکار داشته اند. شباهتهای این سیستم های مدیریتی و مزایای پیاده سازی همزمان آنها، بحث سیستم های یکپارچه مدیریت را مطرح ساخته است.
موذن در سال 1381 در پژوهشی با عنوان "ضرورت یکپارچه سازی نظام های اطلاعاتی بیمارستان های کشور از طریق پیاده سازی یک سیستم اطلاعات مدیریت جامع " - MIST - به بررسی ضرورت و گام های لازم جهت یکپارچه سازی نظام های اطلاعاتی بیمارستان های کشور پرداخته است و در این راستا، اولین گام را انجام تجزیه و تحلیل کامل برای شناخت جنبه های مختلف سیستم، دومین گام را طراحی یک سیستم اطلاعات جامع و سومین گام را پیاده سازی آن بصورت واحد در همه سیستم ها معرفی می نماید.
گیریفیسٌ در سال 2008 پژوهشی با عنوان "بهبود عملکرد محیطی با استفاده از سیستم مدیریت یکپارچه - IMS - در UK" انجام داده است. این پژوهش بر چگونگی یکپارچگی وادغام سیستم های مدیریت مبتنی بر استانداردها، که در فعالیت های مقاطعه کاران - پیمانکاران - بخش ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد ونقش آن در بهبود عملکرد محیطی سازمان سهامی آنها وپروژه هایشان تمرکز دارد.
در پژوهش چانٍ در سال 2002 با عنوان " چگونه سیستم مدیریت یکپارچه می تواند زمینه ساز تحقق گواهی نامه ایزو9001-2000 شود؟" برخی از تجربیات شرکت MTR در مورد اینکه سیستم مدیریت یکپارچه چگونه می تواند دریافت گواهی نامه ایزو 9001-2000 را محقق سازد، بیان شده است. پرونت و نوتودیاگاَ در سال 1999 در پژوهشی با عنوان "سناریوی مرجع - اظهارنظرکننده - در مورد طراحی سیستم مدیریت یکپارچه"، به ارائه یک مجموعه مدل های تحلیلی طراحی استراتژیک سیستم مدیریت یکپارچه پرداخته است.
میگوالُ در سال 2006 در پژوهش خود با عنوان "سیستم مدیریت یکپارچه استاندارد شده - ارائه یک مدل کلی ومتدولوژی حمایتی برای اجرا وارزیابی - " به شناسایی ساختار مفهومی سیستم های مدیریت یکپارچه منزوی شده پرداخته وسپس متدولوژی حمایتی خود را بمنظور توانمند سازی سیستم های مدیریت یکپارچه ارائه می دهدودرنهایت یک سیستم مدیریت یکپارچه جامع را معرفی می کند که شامل چهارسیستم مدیریت کیفیت، مدیریت محیطی، سیستم ایمنی وبهداشت شغلی ومسئولیت های اجتماعی شرکت می باشد.
نظر به اهمیت موضوع در این پژوهش تاثیر پیاده سازی سیستم مدیریت یکپارچه بر رضایت ذی نفعان در کارخانه چینی مورد مطالعه قرار گرفته است.
.2 معرفی سیستم مدیریت یکپارچه:
قبل از بررسی سیستم مدیریت یکپارچه لازم است تا با معنا و مفهوم اصطلاحاتی چون سیستم و یکپارچگی آشنا شد:
سیستم: سیستم به معنای مجموعه ای هماهنگ از عناصر و اجزا گوناگون است که در کنار یکدیگر کار کرده و به کمک ساز و کارهای طراحی شده رسیدن به یک هدف مشترک را دنبال می کند.
شکل - 1 چارچوب سیستم کاری
یکپارچگی: فرایندی است که وظایف ویژه سیستم های مدیریتی مختلف را، در کنار هم و درون یک سیستم مدیریت یکپارچه واحد و اثر بخش تر به انجام می رساند
یک سیستم یکپارچه حقیقی، سیستمی است که سیستم های مدیریت را از طریق تمرکز برکارکنان، دیدگاه فرایندی ویک رویکرد سیستمی ترکیب کند تا این امکان فراهم شود که تمام فعالیت های استاندارد مدیریت وابسته درون یک سیستم واحد قرار گیرد. یکپارچگی درون یک سازمان، به میزان علاقه اعضاء به یکدیگر،کار با یکدیگر، ارتباطات کامل و باز و هماهنگی در تلاش های کاری آنها تعریف می شود
بدون شک یکپارچه سازی سیستم های مدیریت می تواند ریشه در استراتژی سازمان داشته باشد، چراکه اهداف بلند مدت را نشانه گیری می کند و از این رو هم افزایی بین سیستم های مدیریت مختلف، توان سازمان را در ابعاد مربوطه افزایش خواهد داد.
یکپارچه سازی سیستم های مدیریت محدود به تعداد خاصی از استانداردهای سیستم مدیریت نیست بلکه سازمانها با توجه به نیاز خود سعی در انتخاب وسپس بهینه کردن آنها خواهند داشت . اما برخی از استانداردها به دلیل کارایی بیشتر مورد استقبال بیشتری قرار گرفته اند؛ از آن جمله استانداردهای مدیریت کیفیت، محیط زیست، ایمنی و بهداشت شغلی است.
در واقع، افزایش تعداد زیاد استانداردهای سیستم مدیریت، یک مفهوم از سیستم های مدیریت یکپارچه ایجاد می کند، به معنای یکپارچه کردن چندین سیستم درون یک سیستم منحصر به فرد، این ایده در مفهومی به نام سیستم مدیریت یکپارچه نهفته است که از طریق آن یک سازمان تا حد ممکن بتواندکنترل واداره عملیات وفعالیت هایش را به جای استفاده از چندین سیستم جداگانه، درون یک سیستم یکپارچه به انجام رساند.
بواسطه توسعه وتکمیل سیستم مدیریت یکپارچه ،شرکت ها می توانند بروکراسی وکاغذبازی را کاهش داده، هزینه ها را به حداقل رسانده، دوباره کاری ها را حذف کردهونهایتاً اثربخشی وکارایی را بهبود بخشند. اما اینکه استانداردها در کنار یکدیگر وبا ویژگی های خاص خود چگونه عمل می کنند نکته ای که است که باید به طور خاص بدان پرداخت
.3 مدل تکاملی سیستم مدیریت یکپارچه:
ادبیات مختلف نشان دهنده مدل های متفاوتی از سیستم های مدیریت هستند، رنفریو ومویرزٌ در سال 1998 یک مدل تکاملی سیستم مدیریت را ارائه داده اند که بیانگر دیدگاه آنان درباره این سیر تکاملی است. در حقیقت تکامل سیستم های مدیریت خیلی پیچیده ومبهم است. مدل رنفریو ومویرز در شکل ذیل نشان داده شده است.